Бекерел

Бекерел (симб. Bq, Бк) — изведена SI-единица за радиоактивност. Еден бекерел се дефинира како активноста на радиоактивните супстанции со еден распад (т.е. на едно јадро) во секунда.^[1] Единицата е наречена по францускиот научник Анри Бекерел (1852-1908), добитник на Нобеловата награда во 1903 заедно со Пјер и Марија Кири за откривањето на радиоактивноста.

Кај радиоактивен материјал со извесна маса, бројот на бекерели се менува со текот на времето. Затоа кога се проценува радиоактивното распаѓање, примерокот се зема од краткотрајни изотопи, а потоа се врши прилагодување за саканиот момент во времето (во минатото или иднината). Така, можеме да го наведеме количеството на радиоактивност што сè уште ќе биде присутно по десет дена. Просечното човечко тело има 4400 бекерели од распадот на калиумот-40, кој е природен изотоп на калиумот во телото.

системот SI го користи бекерелот наместо секундата како единица за изразување на активноста со цел да спречи кобни забуни: изразувањето во бекерели е правопропорционално на активноста, па затоа поопасниот извор на зрачење прикажува поголем износ. Изразувањето во секунди е обратнопропорционално на активноста.

Претставки

Како и останатите единици од SI, бекерелот се користи со претставки, и тоа најчесто kBq (килобекерел, 10³ Bq), MBq (мегабекерел, 10⁶ Bq), GBq (гигабекерел, 10⁹ Bq), TBq (терабекерел, 10¹² Bq) и PBq (петабекерел, 10¹⁵ Bq). 1 Bq во практика е премала едница, па затоа почесто се среќава претставкирана. На пример, природниот калиум (⁴⁰K) во човековото тело предизвикува 4000 распади во секунда, што е еднакво на 4 kBq активност.^[2] Се смета дека бомбардирањето на Хирошима (14 kt or 59 TJ) произвело 8⋅10²⁴ Bq (8 YBq, 8 јотабекерели).^[3]

Однос со единицата кири

Кири (Ci) е постара единица за радиоактивност од друг систем ендаква на активноста на 1 грам радиум-226.

Равенствата помеѓу двете единици се следниве:

1 Ci = 3,7×10¹⁰ Bq

1 Ci = 37 GBq

1 μCi = 37 000 Bq

1 Bq = 2,70×10⁻¹¹ Ci

1 Bq = 2,70×10⁻⁵ μCi

1 GBq = 0,0270 Ci

Дефиниција

1 Bq = 1 s⁻¹

Пресметување на радиоактивноста

За извесна маса ${\displaystyle m}$ (во грамови) на изотоп со атомска маса ${\displaystyle m_{a}}$ (во g/mol) и период на полураспаѓање од ${\displaystyle t_{1/2}}$ (in s), количеството на радиоактивност може да се пресмета вака:

радиоактивност (во Bq) = ${\displaystyle {\frac {m}{m_{a}}}N_{A}{\frac {\ln(2)}{t_{1/2}}}}$

Со ${\displaystyle N_{A}}$=6,022 141 79(30)×10²³ mol⁻¹ (Авогадрова константа).

На пример, еден килограм калиум содржи 0,12 грама ⁴⁰K (сите други изотопи се стабилни) што има ${\displaystyle t_{1/2}}$ од 1,248×10⁹ години=39,38388×10¹⁵ секунди, а има атомска маса од 39,96399848 g/mol, што значи дека радиоактивноста изнесува 31,825 kBq.

Поврзано

• Сиверт - биолошки дозен еквивалент на зрачење
• Кири (единица)
• Греј (единица)
• Рад (единица)
• Рендген (единица)
• Радерфорд (единица)

Наводи

1. „бекерел“ Архивирано на 17 декември 2013 г. - Лексикон на македонскиот јазик, он.нет
2. Радиоактивност на човековото тело - Надгледна природонаучна настава на универзитетот Харвард (англиски)
3. Michael J. Kennish, Pollution Impacts on Marine Biotic Communities - CRC Press (1998) стр. 74. ISBN 9780849384288.

Надворешни врски

• Изведени единици - МБТМ (англиски)