Тунис

Координаттар: 34°06′00″ с. е. 9°39′00″ ш. б. / 34.10000° с. е. 9.65000° ш. б. / 34.10000; 9.65000 (G) (O) (Я)
Тунис Республикасы
араб.: الجمهورية التونسية
Байрақ Елтаңба
Әнұран: «Humat al-Hima»
Тарихы
Тәуелсіздік күні 20 наурыз 1956 жыл (Франциядан)
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілі араб тілі
Елорда Тунис
Ірі қалалары Тунис, Сус, Сфакс
Үкімет түрі Президенттік республика
Президенті
Премьер-министрі
Ұлттық халықтар
ассамблеясы
төрағасы
Беджи Каид Эс-Себси
Юсеф Шахед
Мохаммед Эн-Насер
Мемлекеттік діні Ислам Әһл әс-Сунна бағыты
Географиясы
Жер аумағы
• Барлығы
• % су беті
Әлем бойынша 91-ші орын
163 610 км²
5,0
Жұрты
• Сарап (2017)
Тығыздығы

11 434 994[1] адам (79-шы)
63 адам/км² (133-ші)
Экономикасы
ЖІӨ (АҚТ)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

144,222 млрд.[2] $
12,369[2] $
ЖІӨ (номинал)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

41,662 млрд.[2] $
3,573[2] $
АДИ (2017) 0,735[3] (жоғары) (95-ші)
Валютасы Тунис динары
Қосымша мәліметтер
Интернет үйшігі .tn
ISO коды TN
ХОК коды TUN
Телефон коды +216
Уақыт белдеулері UTC+1, Central European Time, UTC+2 және Africa/Tunis

Тунис (араб.: تونس‎), ресми атауы — Тунис Республикасы (араб.: الجمهورية التونسية‎, әл-Джумхуриййа ат-Тунисиййа) — солтүстік Африкадағы, Жерорта теңізінің жағалауында орналасқан мемлекет. Аумағы 163,6 мың км². Халқы 9,3 млн. (2003). Астанасы – Тунис қаласы. Әкімшілік-аумақтық жағынан 20 уәлаятқа бөлінеді. Халқының 98%-ын арабтар мен берберлер, қалған бөлігін еуропалықтар (негізінен француздар мен италиялықтар) құрайды. Ресми тілі – араб тілі. Дінге сенушілердің 98%-ы – суннит бағытындағы мұсылмандар. Мемлекеттік басқару формасы – республика. Мемлекет басшысы – президент, ол бір мезгілде Мемлекеттік Кеңестің басшысы болып табылады. Заң шығарушы органы бір палаталы парламент – Депутаттар палатасы. Ақша бірлігі – тунис динары. Ұлттық мейрамы – ұлт күні – 20 наурыз (1956). Біріккен Ұлттар Ұйымының (1956), Африка Бірлігі Ұйымының (АБҰ) (1957) мүшесі.

Табиғаты

Аумағының 1/3 бөлігіне жуығын Атлас таулары (ең биік жері – 1544 м) мен тауаралық үстірт (Солтүстік және Биік Тель) алып жатыр, қалған бөлігінде қыраттар мен ойпатты жазықтар басым. Фосфорит, мұнай, темір кентастарының кен орындары бар. Елдегі ең ірі Меджер өзені жер суару мен электр қуатын өндіруге пайдаланылады. Тауларда мәңгі жасыл ормандар, маквис тектес бұталар, жазықтарда – сирек шөптесін өсімдіктер өседі. Ашкель, Бу-Хедма, т.б. ұлттық бақтары бар.

Климаты

Тунистің көп бөлігінің климаты – жерортатеңіздік субтропиктік, оңтүстігінде – тропиктік. Солтүстігінде қаңтар айының орташа температурасы 10°С, шілдеде 26°С болса, оңтүстігінде тиісінше 21 және 33°С. Жауын-шашынның ең көп мөлшері (жылына 1000 – 1500 мм) таулар мен солтүстік Тель үстіртіне, солтүстік пен Оңтүстік бөлігінде 400-ден 600 мм-ге дейін түседі.

Тарихы

Біздің заманымыздан бұрын 12 ғасырда Тунис аумағында финикиялық колониялар пайда болды. Олардың ішіндегі негізгісі – Карфаген. Біздің заманымыздан бұрын 2 ғасырда римдіктер Тунистің солтүстік-батыс бөлігін, кейіннен қалған бөлігін жаулап алды. 5 ғасырдан бастап Тунис вандалдардың, соңынан Византияның билігінде болды.

8 ғасырдан бастап Араб халифатының құрамына енді. 909 – 1160 жылы Тунис Фатимидтер мемлекетінің, 1229 – 1574 жылы Хафсидтер әулетінің билігінде болды.

1574 – 1881 жылы Осман сұлтандығының құрамына кіріп,

1881 – 1956 жылы француз протектораты. 1956 жылдың наурызынан бастап тәуелсіз мемлекет.

Экономикасы

Тунис – Африкадағы салыстырмалы түрде дамыған тау-кен өнеркәсібі бар аграрлы ел. Ұлттық табыстың жан басына шаққандағы жылдық мөлшері 1820 АҚШ долларына тең (2003). Тунис экономикасының негізін мұнай, фосфорит өндірісі мен туризм құрайды. Ел аумағының 32%-ы ауыл шаруашылығына қолайлы.

Ауыл шаруашылығының негізгі саласы – егіншілік. Бидай, қара бидай, зәйтүн ағашы, құрма, цитрустық жемістер, жүзім өсіріледі. орталығы және Оңтүстік аудандарда мал шаруашылығы басым (қой, ешкі, ірі қара мал). Аздаған мөлшерде ағаш дайындалады.

Балық кәсіпшілігі (жылына 84 т), электр өндірісі, өңдеуші өнеркәсіп дамыған. Қолөнер өндірісі (кілемдер, қышқұмыра бұйымдары) бар. Негізгі порттары: Тунис, Сфакс, Бизерта, Габес, Сехира. Экспортқа тоқыма, тері, фосфорит, эәйтүн майын, шарап, ерте пісетін көкөніс, мұнай мен мұнай өнімдерін шығарады.

Машиналар мен құрал-жабдықтар, азық-түлік пен тұтыну тауарларын әкеледі. Негізгі сауда серіктестері: Франция, Италия, Германия, АҚШ, Бельгия, Ливия, Жапония.[4]

Дереккөздер

  1. National Institute of Statistics-Tunisia. National Institute of Statistics-Tunisia (2019). Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 қыркүйек 2015.
  2. a b c d Tunisia. International Monetary Fund.
  3. 2018 Human Development Report. United Nations Development Programme (2018). Тексерілді, 14 қыркүйек 2018.
  4. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том

Read other articles:

Yves Bissouma Bissouma bermain untuk Brighton & Hove Albion pada 2018Informasi pribadiNama lengkap Yves Bissouma[1]Tanggal lahir 30 Agustus 1996 (umur 27)[2]Tempat lahir Issia, Pantai GadingTinggi 1,81 m (5 ft 11+1⁄2 in)[2]Posisi bermain Gelandang BertahanInformasi klubKlub saat ini Tottenham HotspurNomor 8Karier junior Majestic SC2009–2014 JMG Academy BamakoKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2014–2016 AS Real Bamako 2016–2017 Lille...

 

De Kamperpoort op een kaart uit 1630 van Guicciardini. De Kamperpoort (ook: Voorsterpoort) is een voormalige stadspoort in de stadsmuur van Zwolle, bestaande uit een binnen- en een buitenpoort. De poort werd voor het eerst vermeld in 1364. In 1482 werd de poort versterkt met twee grote ronde hoektorens. De woonwijk aan de overzijde van de stadsgracht is vernoemd naar de poort: Kamperpoort. Hier begon ook de weg naar Kampen en Kasteel Voorst. In 1772 werd de binnenpoort afgebroken en in 1814 v...

 

State park in Tennessee, United States Red Clay State Historic ParkEternal Flame of the Cherokee NationTypeTennessee State ParkLocationBradley County, Tennessee, United StatesArea263 acres (1.06 km2)Established1979 Red Clay Council GroundU.S. National Register of Historic Places Show map of TennesseeShow map of the United StatesNearest cityCleveland, TennesseeArea150 acres (61 ha)WebsiteRed Clay Historic State ParkNRHP reference No.72001229[1]Added to NRHPSeptember...

Clase Meraviglia El MSC Meraviglia en el año 2018.EstadísticasClase anterior clase FantasiaClase posterior clase Seaside[editar datos en Wikidata] La clase Meraviglia es una clase de cruceros operados por MSC Cruceros. El 20 de marzo de 2014, MSC Cruceros encargó los dos primeros transatlánticos de la clase al astillero de Saint Nazaire y ofreció una opción para dos barcos idénticos. Esta clase proviene del proyecto Vista que la compañía MSC Cruceros desarrolló con STX Fra...

 

French surgeon and epidemiologist Louis Lépecq de La ClôtureLouis Lépecq de La Clôture, engraving by Jean-Baptiste RévilleBorn(1736-07-12)12 July 1736Caen, Calvados, FranceDied5 November 1804(1804-11-05) (aged 68)Saint-Pierre-Azif, Calvados, FranceNationalityFrenchYears active1763–1794Known forObservations sur les maladies épidémiques (Observations on epidemic diseases)Medical careerProfessionSurgeonFieldEpidemiologyInstitutionsHôpital de la CharitéAwardsEnnobled by ...

 

Луцький прикордонний загін Емблема Луцького прикордонного загонуЗасновано 20 жовтня, 1992 рокуКраїна  УкраїнаВид  Прикордонна службаУ складі Західне РУГарнізон/Штаб 43005, м. Луцьк, вул. Стрілецька, 6КомандуванняПоточнийкомандувач полковник Лозинський Луцький прик�...

Love Party redirects here. For the political party in Italy, see Love Party (Italy). 1981 studio album by Marvin GayeIn Our Lifetime?Studio album by Marvin GayeReleasedJanuary 15, 1981Recorded1979–1980StudioMarvin's Room (Los Angeles, California) Seawest Recording Studio (Honolulu, Hawaii) Odyssey Studios (London, England)GenreSoul, funk, jazzLength41:30 (Original album)40:07 (1994 re-release)138:01 (2007 edition, two-disc)LabelTamlaProducerMarvin GayeMarvin Gaye chronology Here, My...

 

Fred Korth (1962) Frederick Herman „Fred“ Korth (* 9. September 1909 in Yorktown, DeWitt County, Texas; † 14. September 1998 in El Paso, Texas) war ein US-amerikanischer Jurist und Politiker, der von 1962 bis 1963 als Marinestaatssekretär der Vereinigten Staaten amtierte. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Literatur 3 Weblinks 4 Einzelnachweise Leben Fred Korth wuchs als Sohn eines Bankiers und Ranchers auf dem Familienanwesen im Karnes County auf. Nach dem Besuch der Brackenridge High ...

 

Philydraceae Helmholtzia glaberrima Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Plantae Divisi: Magnoliophyta (tanpa takson): Monokotil (tanpa takson): Commelinids Ordo: Commelinales Famili: Philydraceae Genera lihat teks. Philydraceae adalah salah satu suku anggota tumbuhan berbunga. Menurut sistem klasifikasi APG II suku ini termasuk ke dalam bangsa Commelinales, klad commelinids. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Philydraceae. Pengidentifikasi takson Wikidata: Q131506 Wikispecies: Philydraceae AP...

BRI beralih ke halaman ini. Untuk kegunaan lain, lihat BRI (disambiguasi). PT Bank Rakyat Indonesia (Persero) TbkKantor pusat di JakartaJenisBadan usaha milik negaraKode emitenIDX: BBRIIndustriJasa keuanganDidirikanPurwokerto, 16 Desember 1895; 127 tahun lalu (1895-12-16)PendiriRaden Bei Aria WirjaatmadjaKantorpusatJakarta Selatan, DKI JakartaWilayah operasiIndonesiaTokohkunciSunarso[1](Direktur Utama)Kartika Wirjoatmodjo[1](Komisaris Utama)ProdukSimpananPinjamanKart...

 

1934 small airliner family DH.89 Dragon Rapide/Dominie DH.89 Dragon Rapide, G-AEML taking part in an airshow at Cotswold Airport, 2007 Role Short-haul airlinerType of aircraft Manufacturer de Havilland First flight 17 April 1934 Primary user Royal Air Force Produced 1934-1946 Number built 727[1] The de Havilland DH.89 Dragon Rapide is a 1930s short-haul biplane airliner developed and produced by British aircraft company de Havilland. Capable of accommodating 6–8 passengers, it ...

 

Christian radio station in Crown Point, Indiana WRTWCrown Point, IndianaUnited StatesBroadcast areaChicago market / Northwest IndianaFrequency90.5 MHzBrandingThe KeyProgrammingFormatChristian RadioOwnershipOwnerHyles Anderson CollegeHistoryFirst air dateMay 2010Call sign meaningWe're Reaching the WorldTechnical information[1]Licensing authorityFCCFacility ID28188ClassB1ERP3,100 wattsHAAT183 meters (600 ft)Repeater(s)WRTK (90.5 MHz) Paxton, IllinoisLinksPublic license information ...

This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Class A television service – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2021) The class A television service is a system for regulating some low-power television (LPTV) stations in the United States. Class A stations are denoted by the broa...

 

New Zealand retail company KMD BrandsFormerlyKathmandu HoldingsTypePublicTraded asNZX: KMDASX: KMDIndustryRetailFounded1987 in Christchurch, New ZealandFoundersJan CameronJohn PawsonHeadquartersChristchurch, New ZealandArea servedNew Zealand, Australia, United States, United KingdomKey peopleMegan Welch (CEO)David Kirk (Chairman)ProductsOutdoor and travel apparel, gear and accessoriesRevenueNZ$923 million (2021)Net incomeNZ$114 million (2021)Number of employees1,144 full-time equivalentS...

 

1934 novel by Robert Graves This article is about the novel. For other uses, see I, Claudius (disambiguation). I, Claudius First edition coverAuthorRobert GravesCover artistJohn Aldridge (1st ed.)[1]CountryUnited KingdomLanguageEnglishGenreHistorical novelPublisherArthur Barker (1st ed.)Publication date1934Media typePrint (hardback & paperback)Pages468 pp (paperback ed.)ISBN978-0679724773OCLC19811474Dewey Decimal823/.912 20LC ClassPR6013.R35 I2 1989Followed byC...

Estonia en los Juegos Olímpicos Bandera de EstoniaCódigo COI ESTCON Comité Olímpico Estonio(pág. web)Medallas 14 11 19 44 Historia olímpicaJuegos de verano 1920 • 1924 • 1928 • 1932 • 1936 • 1992 • 1996 • 2000 • 2004 • 2008 • 2012 • 2016 • 2020 • 2024 •Juegos de invierno 1924 • 1928 • 1932 • 1936 &...

 

Musical note duration ♬ redirects here. For the general meaning of the symbol, see Musical note. Figure 1. A 16th note with stem facing up, a 16th note with stem facing down, and a 16th rest. Figure 2. Four 16th notes beamed together. Comparison of duple note values ( = 2×, etc.) vte vte Drum pattern, s on bass and snare, accompanied by ride patterns of various duple lengths from to 128th (all at =60) 1ⓘ 2ⓘ 4ⓘ 8ⓘ 16ⓘ 32ⓘ 64ⓘ 128ⓘ In music, a 1/16, sixteenth note (American) ...

 

2022 Romanian filmTeambuildingTheatrical release posterDirected byAlex CotetMatei DimaCosmin NedelcuWritten byAlex CotetProduced byClaudiu BobocMatei DimaCosmin NedelcuStarringMatei DimaCosmin NedelcuAnca DinicuNicu BaneaȘerban PavluRoxana ConduracheCristi PulhacMonica OdagiNuami DinescuCinematographyMisu IonescuEdited byClaudiu TrifProductioncompanyVidra ProductionsRelease dateSeptember 30, 2022Running time91 minutesCountryRomaniaLanguageRomanianBox office$5.1 million[1] Teambuildin...

Pengepungan AntwerpenBagian dari Pertempuran di Blok Barat pada Perang Dunia IPenarikan mundur pasukanTanggal28 September - 10 Oktober 1914LokasiAntwerpen, BelgiaHasil Kemenangan JermanPihak terlibat  Belgia Inggris Raya Kekaisaran Jerman Austria-HungariaTokoh dan pemimpin King Albert I Belgia Letnan Jenderal DufourLetnan Jenderal Deguise Jenderal von BeselerKekuatan 147,334 66,000Korban Belgia: 30,000 Inggris Raya 2,000 ? lbsBlok Barat Liège Frontiers Marne I Mulhouse Lorraine Ard...

 

Municipio de Bryan Municipio Municipio de BryanUbicación en el condado de Boone en Arkansas Ubicación de Arkansas en EE. UU.Coordenadas 36°12′21″N 93°12′17″O / 36.2058, -93.2047Entidad Municipio • País  Estados Unidos • Estado  Arkansas • Condado BooneSuperficie   • Total 45.68 km² • Tierra 45.64 km² • Agua (0.1 %) 0.05 km²Altitud   • Media 474 m s. n. m.Población (2010)  ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!