Кескіш құрал

Кескіш құрал

Кескіш құрал (Режущий инструмент) — материалдарды жоңқа түсіру арқылы өңдеуге арналған құрал^[1]; жұмысшы кесуші белгілі бір геометриялық фигура түрінде болып келген, ал қаттылығы өңделетін материал қаттылығынан жоғары болған материалмен жабдықталған немесе қатты материалдан жасалған қалпақшасы және тұлғасы бар кесуші кұрал.^[2]

1. Кесілетін жерге ыстық газбен оттек жіберетін металдарды кесуге арналған құрал;
2. Кесу бөлігінің белгілі.

Түрлері

• Автомат кескіш (Автоматный резец) — білдек автоматгар мен жартылай автоматтардағы жұмыстарға арналған кескіш.
• Алмасты кескіш (Алмазный резец) — алмас үгіндісімен немесе алмас кристалдарымен жабдықталған кескіш.
• Бұранда кескіш (Резьбовой резец) — бүранда кесуге арналған кескіш.
• Дөңгелек кескіш (Круглый резец) — ұшында кесу бөлігі бар сұлбалы пішінді дискі түріндегі кескіш.
• Кеңейжонғы кескіш (Расточный резец) — тесіктерді өндеуге арналған кескіш.
• Иілген кескіш (Изогнутый резец) — өзек өсіне қатысты вертикаль жазықтықта иілген бастиегі бар кескіш.
• Қатты қорытпалы кескіш (Твердосплавный резец) — қатты қорытпамен жабдықталған кескіш.
• Қиғыш кескіш (Отрезной резец) — материал қиюға арналған кескіш.
• Қашаулы кескіш (Долбежный резец) — қашау білдектеріндегі жұмыстарға арналған кескіш.
• Металқышты кескіш (Минералокерамический резец) — металқышты тілімшемен жабдықталған кескіш.
• Минералқышты кескіш (Минералокерамический резец) — минералқышты тілімшемен жабдықталған кескіш.
• Қиықжиекті кескіш (Фасонный резец) — сыртқы жоне ішкі бетгердің түпбүйірінен қиықжиектер алуға арналған кескіш.
• Қоспаланған кескіш Легированный резец) — қоспаланған болаттан жасалған немесе қоспаланған болатты тілімшемен жабдықталған кескіш.
• Өтпелі кескіш (Проходной резец) — айналу денесі түріндегі тетіктердің сыртқы беттерін ендеуге арналған кескіш.
• Призмалы кескіш (Призматический резец) — ұшында кесу бөлігі бар призма түріндегі кескіш.
• Пісірілген кескіш (Сварной резец) — бастиегі өзекке пісірумен бекітілген кескіш.
• Радиалды кескіш (Радиальный резец) — осі тетіктің айналу осіне перпендикуляр орналасқан кескіш(мысалы, сұлбалы кескіш).
• Радиусты кескіш (Радиусный резец) — радиусты сыртқы немесе ішкі беттерді өндеуге арналған кескіш.
• Сұлбалы кескіш (Фасонный резец) — кесу бөлігі тетіктің қажет сұлбалы бетінің дәлмедәл кескіні болып табылатын кескіш.
• Сүргелей кескіш (Строгальный резец) — сүргілеу білдектеріндегі жұмыстарға арналған кескіш.
• Тазалай кескіш (Чистовой резец) — тазалай өндеуге арналған кескіш.
• Тангенциалды кескіш (Тангенциальный резец) — өнделетін бетке осі жанама орналасқан кескіш.
• Тарақты бұрандакескіштік кескіш (Гребенчатый резьбовой резец) — білдек ұстағышьшда бекітілген тарақ түріндегі кесу бөлігі бар кескіш.
• Тезкесуші кескіш (Быстрорежущий резец) — тезкескіш болаттан жасалған немесе тезкескіш болатты тілімшелермен жабдықталған кескіш.
• Терең тесіктерге арналған кенейжоғы кескіш (Расточный резец для глубоких отверстий) — ұзындығы диаметрлердің 10 шамасынан артық тесіктерді өндеуге арналған кескіш.
• Тостағанды кескіш (Чашечный резец) — өсі жонылатын дайындаманың осіне перпендикулярлы жазықтықта орналасқан дөңгелек тостаған түріндегі кескіш.
• Тұтас кескіш (Цельный резец) — өзегі кесу бөлігімен бірге жасалған кескіш.
• Тілімдейтін кескіш (Подрезной резец) — түпбүйір беттерді өндеуге арналған кескіш.

Кескіш тұтқасы

Кескіш тұтқасы –– станок супортының бекітіп орнатуға арналған бөлігі.

Дереккөздер

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Машинажасау. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6
2. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0