წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ წილკანი.
სოფელი
წილკანი

წილკნის ეკლესია
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
მხარე მცხეთა-მთიანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი მცხეთის მუნიციპალიტეტი
თემი წილკანი
კოორდინატები 41°56′59″ ჩ. გ. 44°39′29″ ა. გ. / 41.94972° ჩ. გ. 44.65806° ა. გ. / 41.94972; 44.65806
დაარსდა ბრინჯაოს ხანა
ცენტრის სიმაღლე 560 მეტრი
ოფიციალური ენა ქართული
მოსახლეობა 3590[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა ქართველები 98,3 %
სასაათო სარტყელი UTC+4
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი) — საქართველო
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი) — მცხეთა-მთიანეთის მხარე
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი) — მცხეთის მუნიციპალიტეტი
წილკანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)

წილკანისოფელი მცხეთის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფელი ერედა). მდებარეობს მუხრანის ვაკეზე, მდინარე ნარეკვავის მარცხენა მხარეს. მცხეთიდან 10 კმ. სოფელში არის საჯარო სკოლა.

ისტორია

სოფელი წილკანი ისტორიული ძეგლია, მუხრანის ვაკეზე. სოფელი დასახლებულია გვიანდელი ბრინჯაოს ხანიდან. სოფლის განვითარებაში დიდი როლი ითამაშა მისმა გეოგრაფიულმა მდებარეობამ. აქ იყრიდა თავს ქართლ-კახეთისა და ერწოს გზები. ერწოს გზას „წილკნის კარი“ ეწოდებოდა. VI საუკუნეში წილკანში მოღვაწეობდა ისე წილკნელი, ერთ-ერთი 12 ასურელი მამათაგანი. ტრადიცია მას მიაწერს სარწყავი არხის - „წილკნის რუს“ მშენებლობას. მთიანეთში ქრისტიანობის გავრცელების დროს შეიქმნა წილკნის საეპისკოპოსო. მასში შედიოდა მუხრანი, ბაზალეთი, მთიულეთი, გუდამაყარი და ხევი. საეპისკოპოსო გვიანდელ შუა საუკუნეებშიც არ მოშლილა. VIII-IX საუკუნეებში წილკანი ხან ქართლის, ხან კახეთის შემადგენლობაშია. მის მითვისებას ცდილობდნენ მუხრანის ერისთავები ძაგანისძეები. XI საუკუნეში ერისთავის ძმამ მოდესტომ წილკნის საეპისკოპოსოს ყმა-მამული მიიტაცა. დავით აღმაშენებელმა მოტაცებული მიწები კვლავ საეპისკოპოსოს დაუბრუნა. XI საუკუნის 60-იან წლებში ბაგრატ IV-მ წილკანთან დაამარცხა და გააქცია განძის ამირა ფადლონი.

XVII-XVIII საუკუნეებში წილკანი თურქთა, ყიზილბაშთა და განსაკუთრებით ლეკთა თარეშმა დიდად დააზარალა. 1770 წლისთვის წილკანი ქალაქად ითვლებოდა და მასში 700 კომლი ცხოვრობდა.[2]

1918 წლის 17 ივნისს წილკანში დაიწყო დუშეთის გლეხთა აჯანყება.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 3590 ადამიანი.[1]

აღწერის წელი მოსახლეობა
1770 3500[2]
1911[3] 1252
2002 2767[4]
2014 3590

არქეოლოგია

სოფელი დასახლებულია გვიანდელი ბრინჯაოს ხანიდან. სოფლის აღმოსავლეთით 1,5 კმ-ზე აღმოჩენილია ადრინდელი ქრისტიანული ხანის (IV-V საუკუნეების) არქეოლოგიური ძეგლია - მიწისქვეშა აკლდამა. ის, სავარაუდოდ, წარჩინებულ საეკლესიო მოღვაწეთა განსასვენებელი იყო. აკლდამა გაითხარა 1979 წელს. მასში ესვენა სუდარაში გახვეული რვა მამაკაცი. მიცვალებულები დაკრძალული იყვნენ ქრისტიანული წესით - გულაღმა გაშოტილი, თავით დასავლეთისაკენ. გათხრისას აკლდამა გაძარცვული იყო. აკლდამის დასავლეთით გამოვლინდა ნახევარწრიულაბსიდიანი ტაძრის ნაშთი, ხოლო ჩრდილოეთით რიყის ქვით ნაგები ზღუდის ნაწილი.

ღირსშესანიშნაობები

წილკანში დგას წილკნის ტაძარი, რომელიც საეპისოკოსო საყდარს წარმოადგენდა. ტაძარი აშენდა IV საუკუნის დასასრულს - V საუკუნის პირველი ნახევარში და წარმოადგენდა დარბაზულ ეკლესიას. V-VI საუკუნეების მიჯნაზე ის მოაქციეს ახალი, სამნავიანი ბაზილიკის შემადგენლობაში. განვითარებულ ფეოდალურ ხანაში ორივე ნაგებობა ახალი, გუმბათოვანი ტაძრის ფარგლებში მოექცა.

ტაძარი ცენტრალურ-გუმბათოვანი ნაგებობაა. ნაშენია ქვიშაქვის თლილი კვადრებით. გუმბათის ყელი ოთხ თავისუფლად მდგომ ბურჯს ეყრდნობა. მასზე გადასვლა ხდება აფრების მეშვეობით. გუმბათში 12 სარკმელია.

ტაძრის ინტერიერისა და ფასადების ორნამენტები მეტისმეტად განსხვავებულია, რადგან ყოველი გადაკეთებისა და აღდგენის დროს ტაძარს დროის შესაფერისი ჩუქურთმებით ამკობდნენ. დღეს ტაძარზე შემორჩენილია როგორც ადრეულო ხანის, ისე განვითარებული და გვიანდელი ფეოდალური ხანის ორნამენტით მორთული ნაწილები და ცალკეული ფრაგმენტები.

მოხატულობა მხოლოდ გუმბათშია შემორჩენილი. ის XVI-XVIII საუკუნეებს მიეკუთვნება. შესრულებულია ბაცი შინდისფერი, მოწითალო, ყვითელი და ლურჯი ფერებით. გამოსახულებანი პატარა ზომისაა, ნახატი - უხეში.

ტაძარს გარს ერტყმის გალავანი, რომელიც XVIII საუკუნის მეორე ნახევარშია აგებული. ამ გალავნის გარეთ, ჩრდილოეთით და დასავლეთით, შემორჩენილია უფრო ძველი გალავნის ნაშთები. სათოფურები მხოლოდ აღმოსავლეთის და სამხრეთის კედლებშია შემორჩენილი. გალავნის ყოველ კუთხეში გეგმით წრიული თითო კოშკი დგას. XIX საუკუნეში სამხრეთ-აღმოსავლეთის კოშკის შესასვლელზე დააშენეს სამრეკლო.

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 6 სექტემბერი 2016.
  2. 2.0 2.1 ჯავახიშვილი ივ., „ქალაქები, საქალაქო წეს-წყობილება და ცხოვრების ვითარება საქართველოში XVII-XVIII სს // 1910-1920-იანი წლების ჟურნალები, თბილისი: ლიტერატურის მუზეუმი, 2011. — გვ. 254-269, ISBN 978-99940-28-60-3.
  3. Кавказский календарь на 1912 год
  4. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-09-19. ციტირების თარიღი: 2012-07-05.

Read other articles:

Heritage railroad in North Conway, NH, US This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Conway Scenic Railroad – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2010) (Learn how and when to remove this template message) Conway Scenic RailroadEMD F7 No. 4268 on display beside the 1874 North Conway freigh...

 

Продолговатый мозг (миелэнцефалон) Диаграмма, изображающая главные подотделы эмбрионального позвоночного мозга. Продолговатый мозг образуется в пятипузырьковой стадии развития из задней части эмбрионального ромбовидного мозга, преобразующейся в миелэнцефалон. Из пер

 

Official currency of the United States of America USD redirects here. For other uses, see USD (disambiguation). United States dollarOne-dollar bill (obverse)ISO 4217CodeUSD (numeric: 840)Subunit0.01UnitSymbol$, US$, U$‎Nickname List Ace, bean, bill, bone, buck, deuce, dub, ducat, doubloon, fin, frog, greenback, large, simoleons, skins, smackeroo, smackers, spondulix, Tom, yard, and eagle Plural:dead presidents, green, bones, clams Based on denomination:Washingtons, Jeffersons, Linc...

Este artículo o sección tiene referencias, pero necesita más para complementar su verificabilidad.Este aviso fue puesto el 22 de julio de 2021. Tapa de una edición de 1969. Corsa fue un semanario fundado en 1966 y relanzando en 2007, editado en Argentina y dedicado al deporte motor. Corsa cubrió noticias del automovilismo en Argentina, principalmente sobre el Turismo Carretera y TC 2000/Súper TC 2000, y del automovilismo internacional, destacando la Fórmula 1. Trayectoria Primera etapa...

 

Town in Kantō, JapanKanna 神流町TownKanna town office FlagSealLocation of Kanna in Gunma PrefectureKanna Coordinates: 36°6′57.3″N 138°55′11″E / 36.115917°N 138.91972°E / 36.115917; 138.91972CountryJapanRegionKantōPrefectureGunmaDistrictTanoArea • Total114.6 km2 (44.2 sq mi)Population (October 1, 2020) • Total1,645 • Density14/km2 (37/sq mi)Time zoneUTC+9 (Japan Standard Time)Phone n...

 

Comunicação Tipos Social Massa Interpessoal Intrapessoal Verbal Não verbal Visual Audiovisual Segmentada Redes Ciberespacial Não violenta Meios Cartaz Cinema Correio Fanzine Internet Jornal Livro Outdoor Panfleto Podcast Banda desenhada Rádio Revista Televisão Vídeo Profissões Assessoria Design gráfico Editoração Jornalismo Produção audiovisual Produção cultural Produção editorial Publicidade Radialismo Relações públicas Roteiro Disciplinas Análise do discurso Análise de...

French Canadian reality talent show This article is about the Quebec's version of The Voice. For the version broadcast on French television, see The Voice: la plus belle voix. For other uses, see La Voix (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: La Voix – news · newspapers · books · scholar...

 

بيرقدار القلعةمعلومات عامةالنوع مركبة قتال جوي بدون طياربلد الأصل تركياالمهام الاستطلاع الجوي سعر الوحدة خمسة ملايين دولار[2]التطوير والتصنيعالصانع بايكارالكمية المصنوعة 154 (ديسمبر 2020)سيرة الطائرةأول طيران 29 أبريل 2014الوضع الحالي في الخدمةالخدمةالمستخدم الأساسي ال...

 

{{{الاسم}}}   بيانات المراقبة الكوكبة الجاثي[1]  البعد () القدر الظاهري (V) 11 ،  و6.52 [2][3]،  و4.36 [4]  سرعة شعاعية -118.0 كيلومتر في الثانية[5]،  و-119.4 كيلومتر في الثانية[6]،  و-120 كيلومتر في الثانية[2]،  و-116.5 كيلومتر في الثانية[7]  معدني...

American politician (1921–2008) For other people with the same name, see Paul Rogers (disambiguation). Paul RogersMember of the U.S. House of Representativesfrom FloridaIn officeJanuary 11, 1955 – January 3, 1979Preceded byDwight L. RogersSucceeded byDaniel A. MicaConstituency6th district (1955–1967)9th district (1967–1973)11th district (1973–1979) Personal detailsBorn(1921-06-04)June 4, 1921Ocilla, Georgia, U.S.DiedOctober 13, 2008(2008-10-13) (aged 87)Was...

 

Cyrillic letter used for /r̥/ in Kildim Sami This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Er with tick – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2020) (Learn how and when to remove this template message) Cyrillic letter Cyrillic letterEr with tickPhonetic usage:/r̥/The Cyrillic scriptSlavic...

 

This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (July 2021) Mali Housing Bank (fr Banque de l'Habitat du Mali) also known by the acronym BHM was a Malian mortgage institution that was a major actor in the Malian property sector from inception until its absorption by another bank.[1] Founded in 1996, following a restructuring of a now defunct Postal and Savings Bank, BHM, pers...

Members of the New South Wales Legislative Assembly who served in the 57th Parliament hold their seats from 2019 to 2023. They were elected at the 2019 state election on 23 March 2019.[1][2] The Speaker was Shelley Hancock until May 2019 and then Jonathan O'Dea.[5] Name Party Electorate Term in office Jenny Aitchison   Labor Maitland 2015–present Kevin Anderson   National Tamworth 2011–present Edmond Atalla   Labor Mount Druitt 2015–present Stuart ...

 

Proliga 2019LigaProligaOlahragaBola voliDurasi8 Desember 2018–24 Februari 2019Jumlah pertandingan78Tim peserta6 (putra)5 (putri)PenyiariNews, UseeTV, Streaming PBVSIJuara kategori putraSurabaya Bhayangkara Samatorrunner-up   kategori putraJakarta BNI 46 PutraJuara kategori putriJakarta PGN Popsivo Polwanrunner-up  kategori putriJakarta Pertamina Energi PutriMusim Proliga← 20182020 → Proliga 2019 adalah musim kedelapan belas Proliga, kompetisi bola voli kast...

 

German WWI flying ace AKA Red Baron Red Baron and Richthofen redirect here. For other uses, see Red Baron (disambiguation) and Richthofen (disambiguation). Manfred von RichthofenRichthofen wears the Pour le Mérite, the Blue Max, Prussia's highest military order, in this official portrait, c. 1917.Birth nameManfred Albrecht von RichthofenNickname(s)The Red BaronBorn(1892-05-02)2 May 1892Breslau, Prussia, German Empire (present-day Wrocław, Poland)Died21 April 1918(1918-04-21) (aged...

This article is about the district. For its eponymous headquarters, see Lakhisarai. District of Bihar in IndiaLakhisarai districtDistrict of BiharLocation of Lakhisarai district in BiharCountryIndiaStateBiharDivisionMungerHeadquartersLakhisaraiGovernment • Lok Sabha constituenciesMungerArea • Total1,228 km2 (474 sq mi)Population (2011) • Total1,000,912 • Density820/km2 (2,100/sq mi)Demographics • Literacy64.9...

 

الصفحه دى يتيمه, حاول تضيفلها مقالات متعلقه لينكات فى صفحات تانيه متعلقه بيها. لوكاس بواديس معلومات شخصيه الميلاد 28 ديسمبر 1997 (27 سنة)[1]  موريه  مركز اللعب لاعب وسط (كوره قدم)  الجنسيه فرنسا  الحياة العمليه الفرق نيم اولمبيك  المهنه لعيب كورة قدم[2]  الر...

 

Operasi aritmetikalbs Penambahan (+) suku + suku yang ditambah + penambah tinambah + penambah } = {\displaystyle \scriptstyle \left.{\begin{matrix}\scriptstyle {\text{suku}}\,+\,{\text{suku}}\\\scriptstyle {\text{yang ditambah}}\,+\,{\text{penambah}}\\\scriptstyle {\text{tinambah}}\,+\,{\text{penambah}}\end{matrix}}\right\}\,=\,} jumlah {\displaystyle \scriptstyle {\text{jumlah}}} Pengurangan (−) suku − suku kinurang − pengurang } = {\displaystyle \scriptstyle \left.{\begin{m...

2003 studio album by Jesse CookNomadStudio album by Jesse CookReleasedSeptember 2, 2003 (2003-09-02)Studio20 Hz Sound Studios, Coach House Music, Groovy Drums Studios, Toronto, Ontario; Leila Studios, Cairo, Egypt; Shydog Studio, Austin, Texas; Sonic Innovation Studio 2, London, EnglandGenreNew-ageLength46:02LabelNaradaProducerJesse CookJesse Cook chronology Free Fall(2000) Nomad(2003) Montréal(2004) Nomad is the fifth studio album by guitarist Jesse Cook. The album ha...

 

البندول الدويري متماثل الزمن، حقيقة اكتشفها وأثبتها كريستيان هوغنس في ظل افتراضات رياضية معينة.[1] تم تطوير الرياضيات من قبل الحضارات القديمة من أجل التحدي الفكري والمتعة. والمثير للدهشة أن العديد من اكتشافاتهم لعبت لاحقًا أدوارًا بارزة في النظريات الفيزيائية، كما في...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!