ყირიმელი თათრების ენა

ყირიმულ-თათრული ენა Qırımtatar tili, Qırım tili, Къырымтатар тили, Къырым тили
გავრცელებულია	ყირიმი[1], უკრაინა, უზბეკეთი, თურქეთი, რუმინეთი, ბულგარეთი
ლინგვისტური კლასიფიკაცია	ალთაური ოჯახი (სადავო) თურქული განშტოება ყიფჩაღური ჯგუფი ნოღაურ-ყიფჩაღური ენა (ველის დიალექტი) ოგური ჯგუფი თურქული ჯგუფი (სამხრეთ სანაპირო დიალექტი)
დამწერლობის სისტემა	ლათინური, არაბული, კირილიცა
რუკა
ყირიმელი თათრების ენის გავრცელების არეალი ყირიმელი თათრების ენის გავრცელების არეალი

ყირიმელი თათრების ენა ან ყირიმული ენა (Къырымтатарджа Qırımtatarca, Къырымтатар тили Qırımtatar tili) — ყირიმელი თათრების ენა, განეკუთვნება თურქულ ენებს, სავარაუდოდ ალტაური ენათა ოჯახის ფარგლებში შესული. დამწერლობა დაფუძნებულია ლათინურ ანბანსა და კირილიცაზე^[2]. ყირიმის რესპუბლიკის ერთ-ერთი სახელმწიფო ენაა^[1].

ყირიმელი თათრების ენა

კლასიფიკაცია

ტრადიციულად ყირიმელი თათრების ენა მიღებულია, რომ განეკუთვნება ყიფჩაღურ-პოლოვეცურ ყიფჩაღური ენების ქვეჯგუფს, რომლებშიც ასევე შედის ყარაჩოელ-ბალკალური ენა, ყუმუხური ენა და კარაიტული ენა. თუმცა, საშუალო დიალექტი, რომელზეც დაფუძნებულია ლიტერატურული ენაც, იკავებს შუალედურ მდგომარეობას ყიფჩაღურსა და ოგუსურ ენებს შორის, ამიტომ ასეთი კლასიფიკაცია სრულად კორექტული არაა.

ყირიმელი თათრების ენა განსხვავდება თათრული ენისგან, მსგავსება ამ ორ ენას შორის არის ის რომ ორივე შედის ყიფჩაღური ქვეჯგუფის თურქული ჯგუფის ენებში და ასევე ერთი წინაპარი ყავთ ძველთათრული ენის სახით.

ლიტერატურა

• Berta, Árpád (1998) „West Kipchak Languages“, The Turkic Languages. Routledge, გვ. 301–317. ISBN 978-0-415-08200-6. 
• Kavitskaya, Darya (2010) Crimean Tatar. Munich: Lincom Europa. 

რესურსები ინტერნეტში

• Русско-крымскотатарский и крымскотатарско-русский словарь
• Лингвистический корпус крымско-татарского языка
• Крымско-татарская электронная библиотека დაარქივებული 2014-02-27 საიტზე Wayback Machine.
• Автоматическая транслитерация «кириллица ←→ латиница» текстов на крымско-татарском языке დაარქივებული 2017-03-05 საიტზე Wayback Machine.
• Ресурсы по крымско-татарскому языку
• Кыпчакские языки на сайте А. Н. Гаркавца

სქოლიო

1. ↑ ნახერვარკუნძულის დიდი ტერიტორია რუსეთისა და უკრაინის შორის სადავოა. რუსეთის ფედელარული სტრუქტურის მიხედვით ყირიმის სადავო ტერიტორიაზე განლაგებულია რუსეთის ფედერაციის სუბიექტები, ყირიმის რესპუბლიკა და ფედერალური ქალაქი სევასტოპოლი. უკრაინის ადმინისტრაციული დაყოფის თვალსაზრისით ყირიმის სადავო ტერიტორიაზე განლაგებულია უკრაინა, ყირიმის რესპუბლიკა და ფედერალური ქალაქი სევასტოპოლი
2. Изидинова С. И. Крымскотатарский язык