Պորցիա (արբանյակ)

Պորցիա (S/1986 U 1; Ուրան XII)
Հիմնական տվյալներ
Հայտնաբերվել է	3 հունվար 1986 թ. (Սթիվեն Սիննոտ / «Վոյաջեր-2»-ի կողմից)
Հեռավորությունը Ուրանից	66 097,265 ± 0,050 կմ[1]
Ուղեծրային տվյալներ
Մեծ կիսաառանցք	66 097,265 ± 0,050 կմ[1]
Էքսցենտրիսիտետ	0,00005 ± 0,00008[1]
Սիդերիկ պարբերություն	0,5131959201 ± 0,0000000093 օր[1]
Թեքվածություն	0,05908 ± 0,039° (Ուրանի հասարակածի նկատմամբ)[1]
Ֆիզիկական հատկանիշներ
Շառավիղ	156 × 126 × 126 կմ (70 ± 4 կմ)[2]
Հասարակածային շառավիղ	67,6 ± 4 կմ[2][3][4]
Մակերևույթի մակերես	~57 000 կմ²
Ծավալ	~1 300 000 կմ³
Զանգված	~1,7×10^18 կգ
Միջին խտություն	~1,3 գ/սմ³ ենթադրված[3]
Հասարակածային մակերևութային ձգողություն	~0,023 մ/վ²
2-րդ տիեզերական արագություն	~0,058 կմ/վ
Պտույտի պարբերություն	Սինքրոն[2]
Առանցքի թեքում	0,0°[2]
Ալբեդո	0,08 ± 0,01[5]
Մթնոլորտային տվյալներ
Մթնոլորտի ջերմաստիճան	64 Կ (−209 °C)

Պորցիա (անգլ.՝ Portia), Ուրան մոլորակի արբանյակն է, հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա 1986 թվականի հունվարի 3-ին։ Այն սկզբում ստացել է S/1986 U 1 ժամանակավոր անվանում^[6]։ Հետագայում այն անվանվել է Շեքսպիրի Վենետիկի վաճառականը պիեսի հերոսուհու անունով։ Այն նույնպես անվանվում է Ուրան XII^[7]:

Պորցիան Ուրանի ներքին արբանյակների մեջ երկրորդն է չափերով Պակից հետո։ Պորցիայի ուղեծիրը ընկնում է Ուրանի սինքրոն ուղեծրից ներքև, հետևաբար արբանյակը աստիճանաբար պարուրաձև մոտենում է մոլորակին մակընթացային ուժերի ազդեցության տակ։ Պորցիան ապագայում մոտենալով Ռոշի սահմանին կքանդվի և կվերածվի օղակի կամ կընկնի Ուրանի վրա։

Արբանյակը գլխավորում է Ուրանի արբանյակների խումբը, որը կոչվում է Պորցիայի խումբ, խումբը նույնպես ներառում է՝ Բիանկան, Կրեսսիդան, Դեզդեմոնան, Ջուլիետը, Ռոզալինդան, Կուպիդոնը, Բելինդան և Պերդիտան^[5]։ Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ^[5]։ Բացի նրա ուղեծրից^[1], 67 կմ շառավղից^[2], և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից^[5] այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ։

Վոյաջեր-2 կայանի կատարած լուսանկարների վրա Ջուլիետը երևում է որպես երկարուկ մարմին, որի հիմնական առանցքը ուղղված է դեպի Ուրանը։ Ջուլիետի երկարության և լայնության հարաբերությունը կազմում է 0,8 ± 0,1^[2]: Մակերևույթի գույնը գորշ է^[2]։ Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից և Երկրի վրա գտնվող աստղադիտակներից կատարված դիտարկումների արդյունքում Պորցիայի սպեկտրում իհայտ են բերվել ջրային սառույցի կլանման հատվածներ^[5][8]։

Տես նաև

• Ուրանի արբանյակներ

Ծանոթագրություններ

1. Ջակոբսոն, Ռ. Ա. (1998). «Ուրանի ներքին արբանյակների ուղեծրերը դիտարկված Հաբլ տիեզերական աստղադիտակով և Վոյաջեր 2 կայանից». Աստղագիտական ամսագիր. 115 (3): 1195–1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263.
2. Կարկոշկա, Երիկ (2001). «Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
3. «Մոլորակների արբանյակների ֆիզիկական տվյալները». ՌՇԼ (Արեգակնային համակարգի դինամիկան). 2008 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 17-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
4. Ուիլիամս, Դևիդ Ռ. (2007 թ․ նոյեմբերի 23). «Ուրանի արբանյակների տվյալները». ՆԱՍԱ (Ազգային տիեզերական գիտական տվյալների կենտրոն). Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
5. Կարկոշկա, Էրիկ (2001). «Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.
6. Սմիթ, Բ. Ա. (1986 թ․ հունվարի 27). «Ուրանի արբանյակները և օղակները». ՄԱՄ թերթիկ. 4168. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
7. «Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները». Մոլորակների անվանումների լրատու. ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն. 2006 թ․ հուլիսի 21. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 6-ին.
8. Դյումա, Քրիստոֆ; Սմիթ, Բրեդֆորդ Ա.; Տերիլ, Ռիչարդ Ջ. (2003). «Պրոտեուսի և Պակի բազմամիջակայք ֆոտոմետրիան կատարված Հաբլ տիեզերական աստղադիտակով». Աստղագիտական ամսագիր. 126 (2): 1080–1085. Bibcode:2003AJ....126.1080D. doi:10.1086/375909.

Արտաքին հղումներ

• Պորցիայի տվյալները Արխիվացված 2007-08-01 Wayback Machine ՆԱՍԱ-ի Արեգակնային համակարգի հետազոտություների կայքում
• Ուրանի հայտնի արբանյակները (Սքոթ Շեփարդ)