Իսմայիլականություն


Իսլամ

Իսլամ

Հավատի հիմքեր

Միաստվածություն
Աստվածային արդարություն
Մարգարե · Ահեղ դատաստան · Իմամաթ

Իսլամի հիմնասյուներ

Վկայություն · Աղոթք · Նվիրաբերություն
Պահք  · Ուխտագնացություն
Ջիհադ  · Թազիե

Պատմություն և ներկայացուցիչներ

Մուհամմադ մարգարե
Մարգարեներ · Խալիֆներ
Սուննիներ · Շիաներ
Մուսուլման

Գրքեր և օրենքներ

Ղուրան · Սուննա · Հադիսներ
Շարիաթ · Ֆիկհ
Հանաֆիականություն ·Մալիքիականություն
Շաֆիականություն ·Հանբալիականություն
Ջաֆարիականություն

Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն

Իսլամական փիլիսոփայություն
Մութազիլիականություն
Աշարիականություն
Սուֆիզմ

Մշակույթ և հանրություն

Արվեստ · Տոներ
Տոմար · համայնք
Մզկիթներ

Պորտալ:Իսլամ

п · о · р

Իսմայիլականություն

Իմամականնները զգալիորեն ընդլայնեցին իրենց ազդեցությունը և դարձան հիմնական կրոնական միությունը ալ-Բաքիրի որդու և ժառանգորդի՝ Ջաֆար աս-Սադիկղի երկարատև և իրադարձություններով լի իմամաթի շրջանում, ով համարվում էր անվանի գիտնական և ուսուցիչ Հուսեյնիների (хусайнидов) իմամների շրջանից։ Ալ-Բաքիրի մահից հետո նրա շիա հետևորդները բաժանվեցին մի քանի խմբի, բայց մեծամասնությունը իմամ ճանաչեց նրա մեծ որդուն՝ Աբու Աբդալլահին, ով հետագայում իր հոր կողմից ստացավ «աս-Սադիկղ» («ճշմարիտ/արդարամիտ») մականունը։ Նա աստիճանաբար բարձր դիրք է գրավում այն բուռն շրջանում, երբ Աբբասյաններին ի վերջո հաջողվում է ոչնչացնել Օմայանններին։

Աբբասյանների ապստամբությունը վաղ իսլամի պատմության շատ կարևոր փուլերից մեկը հանդիսացավ և հանգեցրեց սոցիալ-քաղաքական և տնտեսական բազմաթիվ փոփոխությունների։ Բայց նրանց իշխանության գալով չարդարացան շիանների հույսերը թե խալիֆայությունը կժառանգի ալիականներից մեկը։ Ավելին, Աբբասյանները նույնիսկ սկսեցին հետապնդել նրանց։ Արդյունքում մեծ թվով շիաներ միացան «хуррамийа» կոչվող խմբին։ Իրաքում նրանք բաժանվեցին 2 խմբի իմամաթի նկատմամբ ալիական ծագում ունեցող թեկանծուի հարցի շուրջ. ոմանք կողմ էին աս-Սադիկղին, ոմանք էլ՝ ան-Նաֆս ազ-Զաքիին։ Այն բանից հետո, երբ վերջինիս շարժումը կորցրեց իր երբեմնի ակտիվությունը, ավելի քիչ ռադիկալ կողնորոշում ունեցուղ աս-Սադիկղը հանդես եկավ որպես առաջնորդ և ժամանակի ընթացքում ձեռք բերեց գիտնական-աստվածաբանի հռչակ։ Նա հադիսներ էր փոխանցում և հետագայում սկսվեց հիշատակվել իսնադներում, որոնք հավանության էին արժանացել սուննիների կողմից, ուսումնասիրում էր ֆիկղհ և հիմնվելով հոր աշխատանքների վրա դնում է կրոնական իրավունքի շիական դպրոցի (մազհաբ) հիմքերը, որը կոչվեց իր անունով՝ ջաֆարիական։

Իմամ Ջաֆար աս-Սադիկղը և նրա հետևորդները ձևավորեցին իմամաթի ուսմունքի հիմանական կոնցեպցիան, որը, ըստ էության, պահպանվել էր ուշ շրջանի իսնաաշարիականների և իսմաիլականների կողմից։ Իմամական շիիզմի կենտրոնական (գլխավոր) ուսմունքը հիմնվում էր այն հավատի վրա, որ մարդկությանը մշտապես անհրաժեշտ է ասվածային ղեկավարում անմեղ և անսխալական իմամի կողմից, որը Մուհամմադի մահից հետո կդառնա մարդկանց հեղինակավոր ուսուցիչը և առաջնորդը։ Նա իրավունք ունի անհրաժեշտության դեպքում կիրառել такийа-ի սկզբունքը և հանդիսանում է կրոնական հեղինակություն։ Իմամականնների ուսմունքի համաձայն մարգարեն անձամբ է Ալիին նշանակել իր ժառանգորդ և իրավահաջորդ՝ բացահայտ ցույց տալով նրան (նասս) Աստվածային կամքի արտահայտման շնորհիվ։ Ալիից հետո իմամամթը պետք է փոխանցվեր Ալիի և Ֆաթիմայի ժառանգներին՝ հորից որդուն՝ նասսի համաձայն, իսկ ալ-Հուսեյնից հետո այն պետք է փոխանցվեր Հուսեյնինների գծով։ Աշխարհը չի կարող գոյություն ունենալ առանց իմամի, ով, ըստ էության, հանդիսանում է երկրի վրա Աստծո ներկայացուցիչը։ Ճշմարիտ իմամին ճանաչելը և հպատակվելը համարվում են յուրաքանչյուր հավատացյալի պարտականությունը։

Սա աս-Սադիկղին հնարավորություն ընձեռեց բնական կերպով համախմբել շիիզմը նախորդ բազմաթիվ պարտություններից հետո, քանի որ իմամից այլևս չէր պահանջվում դեմ դուրս գալ հաստատված ռեժիմին և ուժով պաշտպանել իր պահանջները։ Այլ կերպ ասած այս շրջանից սկսած իմամաթի և խալիֆայության ինստիտուտները տեսականորեն տարանջատվեցին միմյանցից։ Իմամի գիտելիքի՝ իլմի հիման վրա, որը աստվածային կերպով տրվել և փոխանցվել էր նասսի միջոցով նախորդ իմամի կողմից, իրավունքներով օժտված իմամը դառնում էր կրոնական ղեկավարության միակ հեղինակավոր աղբյուրը, նույնիսկ եթե նա չէր ղեկավարում որպես խալիֆ։ Ինչպես նասսի դեպքում իմամի իլմը սկիզբ է առնում Ալիի գծով անմիջականորեն Մարգարեից։ Մշակելով իմամամթի կոնցեպցիան հիմնված այս երկու փոխկապակցված սկզբունքների վրա՝ իլմ և նասս, և հիմնվելով такийа-ի պրակտիկան, աս-Սադիկղը տվեց իմամի գործառույթների և ատրիբուտների լիովին նոր մեկնաբանություն։

Իմամ աս-Սադիկղը իր հետևորդների շարքերում ներգրավեց նաև որոշ ղուլաթների, որոնցից էր օրինակ գիտնական Աբու ալ-Խատտաբը, ով ժամանակի ընթացքում ձևավորեց խատտաբիյա կոչվող խմբավորումը և սկսեց խիստ ծայրահեղական քաղաքականություն վարել, ինչի արդյունքում աս-Սադիկղը ստիպված էր նրան հեռացնել իր շրջապատից։ Աբու ալ-Խատտտաբի մահից հետո նրա հետևորդներից ոմանք անցան աս-Սադիկղի ավագ որդու՝ Իսամաիլի կողմը, ով բացահայտ պաշտպանում էր Աբու ալ-Խատտաբի ռադիկալ քաղաքականությունը։

Իսմաիլի մասին շատ քիչ բան է հայտնի։ Իսմաիլը և նրա ավագ եղբայր Աբդալլահը Ջաֆար աս-Սադիկղի ավագ որդիներն էին նրա առաջին կնոջից՝ ֆաթիմայից, ով հանդիսանում էր ալ-Հասան իբն Ալի իբն Աբի Տալիբի թոռնուհին։ Իսմաիլը 25 տարի մեծ էր իր խորթ եղբայր Մուսա ալ-Կազիմից։ Բավականին շատ հիշատակումներ կան այն մասին, որ նա սերտ կապեր ուներ իր հոր հետևորդների առավել ռադիկալ շրջանների հետ։

Շատ աղբյուրների համաձայն ինչպես իսմաիլական, այնպես էլ ոչ, իմամ աս-Սադիկղը սկզբնապես նասսի սկզբունքին համաձայն իր ժառանգորդ նշանակել է Իսմաիլին։ Ոչ մի կասկաց չի կարող լինել այս նշանակման պատմական ճշմարտացիթույան մեջ, քանի որ այն համապատասխանում էր իսմաիլականների պահանջներին։

Բայց իրավիճակը այքան էլ պարզ չէ կապված մի հարցի հետ. մի կողմից աղբյուրների մեծամասնությունը հայտնում է Իսմաիլի վաղաժամ մահվան մասին դեռևս նրա հոր կենդանության օրոք, ինչպես նաև իմամի մյուս որդիների կողմից ժառանգության նկատմամբ իրենց իրավունքները առաջ քաշելու մասին։ Մյուս կողմից՝ իսմաիլական կրոնական ավանդույթի համաձայն, հիմնվելով իսմաիլական մի շարք աղբյուրների վրա, իսմաիլը չի մահացել իր հոր օրոք, այլ բնականոն ձևով հաջորդել է նրան։

Ոչ իսմաիլական աղբյուրների համաձայն Իսմաիլը մահացել է նախքան իր հայրը։ Աս-Սադիկղի մահից հետո նրա ժառանգորդի հարցի շուրջ ծավալված պայքարը դարձավ նրա հետևորդների բաժանման և իսմաիլիզմի առաջացման պատճառը։

Ինչպես նշվեց սկզբնապես նա որպես իր ժառանգորդ նշել է իր ավագ որդուն։ Բայց աղբյուրների մեծամասնության համաձայն Իսմաիլը Մեդինայում կամ Քուֆայում չի եղել իր հոր մահվան ժամանակ։ Այս հանգամանքի շնորհիվ աս-Սադիկղի մյուս երեք որդիները միաժամանակ սկսեցին պայքար մղել իրավահաջորդ դառնալու համար։ Արդյունքում շիա իմամականները բաժանվեցին 6 խմբի, որոնցից երկուսը կարող են ներկայացվել որպես ամենավաղ իսմաիլականներ։ Մինչ աս-Սադիկղի հետևորդներից ոմանք ժխտում էին նրա մահը և սպասում էին նրա գալստյանը որպես Մահդի, շիա իմամականների մեծ մասը որպես իրենց իմամ ճանաչեց Իսմաիլի եղբայր Աբդալլալ ալ-Աֆտախին. հետագայում նրանք հայտնի դարձան աֆտախիյա անունով։ Երբ մի քանի ամիս անց նա մահացավ, Աբնալլահի հետևորդների մեծ մասը անցավ նրա խորթ եղբայր Մուսա ալ-Կազիմի կողմը, ով հետո դարձավ իսնաաշարիականների յոթերորդ իմամը։ Մյուս ոչ մեծ խումբը որպես իմամ ճանաչեց Մուհամմադ իբն Ջաֆարին։ Որոշ խմբեր էլ կողմ էին Իսմաիլ իբն Ջաֆարին և նրա որդի Մուհամմադին։ Խմբերից մեկը ժխտում էր Իսմաիլի մահը իր հոր կենդանության օրոք գտնելով, որ նա օրինական իմամ դարձել է աս-Սադիկղից հետո և որ նա վաղ թե ուշ կվերադառնա որպես Մահդի։ Որոշ աղբյուրների համաձայն էլ Ջաֆար աս-Սադիկղը հայտել է Իսմաիլի մահվան մասին, որպեսզի պաշտպանի նրան Աբբասյանների հետապնդումներից։ Մեկ այլ խումբ (մուբարաքիյա) պնդում էր, որ Իսմաիլը մահացել է իր հոր կենդանության օրոք, ուստի իմամ պետք է դառնար նրա որդի Մուհամմադը՝ աս-Սադիկղի ավագ թոռը։ Նրանց կարծիքով վեցերորդ իմամը անձամբ էր նրան նշանակել որպես ժառանգորդ Իսմաիլի մահից հետո։ Նրանք գտնում էին, որ պետք չէ իմամաթը փոխանցել մի եղբորից մյուսին, ալ-Հասանի և ալ-Հուսեյնի հետ պատահածից հետո, ուստի չէիին կարող համաձայնել Իսմաիլի եղբայրների ներկայացրած պահանջներին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իսմայիլականություն» հոդվածին։

Read other articles:

1951 French fighter-bomber aircraft family Vautour Vautour IIB, French Air Force Role Fighter-bomberType of aircraft Manufacturer Sud Aviation First flight 16 October 1952[1] Introduction 1956 Retired 1979 Primary users French Air ForceIsraeli Air Force Produced 149 Developed from SNCASO SO.4000 The Sud-Ouest Aviation (SNCASO) S.O. 4050 Vautour II (French for vulture) was a French jet-powered bomber, interceptor, and attack aircraft developed and manufactured by aircraft company ...

 

1213 encumenical council convoked by Pope Innocent III Fourth Council of the Lateran (Lateran IV)Date1215Accepted byCatholic ChurchPrevious councilThird Council of the LateranNext councilFirst Council of LyonConvoked byPope Innocent IIIPresidentPope Innocent IIITopicsCrusading, ecclesiastical reform, heresy, laityDocuments and statements71 papal decreesChronological list of ecumenical councils Part of a series on theEcumenical councilsof the Catholic ChurchRenaissance depiction...

 

У Вікіпедії є статті про інші значення цього терміна: 1275 (значення). Рік: 1272 · 1273 · 1274 — 1275 — 1276 · 1277 · 1278 Десятиліття: 1250-ті · 1260-ті — 1270-ті — 1280-ті · 1290-ті Століття: XI · XII —  XIII — XIV · XV Тисячоліття: 1-ше — 2-ге — 3-тє 1275 в інших календаря...

Dairy company Maine's Own Organic Milk Company, L3C, LLCFounded2009HeadquartersAugusta, Maine, USAProductsMOOMilk Dairy products Maine’s Own Organic Milk Company, L3C, or MOOMilkCo, was a low-profit, partly farmer-owned, L3C corporation set up to help Maine organic family dairy farms maintain a market and achieve profitability.[1] It was established with 10 organic dairy farms that were dropped by H.P. Hood, a large dairy product distributor.[2] The company allocated 90% of ...

 

Artikel ini bukan mengenai Jane Dodds. Anneliese DoddsMPDodds pada 2020Menteri Keuangan BayanganPetahanaMulai menjabat 5 April 2020PemimpinKeir StarmerPendahuluJohn McDonnellSekretaris Keuangan untuk Perbendaharaan BayanganMasa jabatan3 Juli 2017 – 5 April 2020PemimpinJeremy CorbynPendahuluPeter DowdPenggantiDan CardenAnggota Parlemenuntuk Oxford TimurPetahanaMulai menjabat 8 Juni 2017PendahuluAndrew SmithMayoritas17.832 (36.1%)Anggota Parlemen Eropa untuk Inggris TenggaraM...

 

Pustaha Agung Pustaha Agung adalah salah satu pustaha terbesar yang pernah dibuat. Kata 'Agung' merujuk pada pustaha tersebut sebagai koleksi pustaha terbesar di Tropenmuseum, Belanda. Pustaha Agung adalah salah satu pustaha tertua di dunia. Panjangnya lebih dari 50 cm, tingginya 42 sentimeter, bisa jadi yang terbesar di dunia.[1] Pustaha Agung telah dipamerkan sejak awal pendirian museum. Sebelum Tropenmuseum resmi dibuka, pengunjung dapat mengunjungi Pameran Peringatan 25 tahun...

Fernsehsendung Titel Ich bin ein Star – Holt mich hier raus! Produktionsland Deutschland Originalsprache Deutsch Genre Reality-TV Erscheinungsjahre 2004, 2008–2009, 2011–2020, seit 2022 Länge 60–175 Minuten Episoden 252 (+ 49 Specials) in 16 Staffeln Ausstrahlungs-turnus täglich (wenn im Programm) Titelmusik Sonic – I’m a Celebrity Produktions-unternehmen ITV Studios Germany Premiere 9. Jan. 2004 auf RTL Moderation Aktuelle Moderatoren Sonja Zietlow(seit Staffel 1) Jan...

 

سفارة كمبوديا في فرنسا كمبوديا فرنسا الإحداثيات 48°51′51″N 2°16′15″E / 48.8642°N 2.27089°E / 48.8642; 2.27089 البلد فرنسا  المكان باريس  الموقع الالكتروني الموقع الرسمي تعديل مصدري - تعديل   سفارة كمبوديا في فرنسا هي أرفع تمثيل دبلوماسي[1] لدولة كمبوديا لدى فرنسا.[2]...

 

American actress This biography of a living person relies too much on references to primary sources. Please help by adding secondary or tertiary sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately, especially if potentially libelous or harmful.Find sources: Delilah Cotto – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2007) (Learn how and when to remove this template message) Delila...

Passenger train on the Adelaide–Darwin route This article is about the train service in Australia. For the Australian outback cameleers from Afghanistan and India, see Afghan (Australia). For other uses, see Ghan. The GhanThe Ghan at Alice Springs in July 2015OverviewService typeTranscontinental passenger railStatusOperatingLocaleAustraliaFirst service1929Current operator(s)Journey Beyond Rail ExpeditionsFormer operator(s)Commonwealth RailwaysAustralian NationalWebsitewww.journeybeyondrail....

 

Japanese rock band ColdrainColdrain performing at Rock am Ring in 2019. Members (L–R): Sugi, Katsuma, Masato, RxYxO and Y.K.C.Background informationOriginNagoya, Aichi, JapanGenres Post-hardcore metalcore alternative metal alternative rock hard rock punk rock (early) Years active2007–presentLabels VAP Warner Music Japan Hopeless Sony Music Members Masato Hayakawa Ryo Yokochi Kazuya Sugiyama Ryo Shimizu Katsuma Minatani Websitecoldrain.jp Coldrain (コールドレイン, Kōrudorein, styli...

 

American Union Army soldier William ScottScott in 1861Born(1839-04-06)April 6, 1839Groton, VermontDiedApril 17, 1862(1862-04-17) (aged 23)Yorktown, VirginiaBuriedYorktown National CemeteryAllegianceUnited States of AmericaUnionService/branchUnited States ArmyUnion ArmyYears of service1861–1862RankPrivateUnitCompany K, 3rd Vermont InfantryBattles/warsAmerican Civil War*Battle at Lee's Mills William Scott (April 6, 1839 – April 17, 1862) was a Union Army soldier during the America...

History of the U.S. State of Colorado See also: Timeline of Colorado history The location of the State of Colorado in the United States of America. The region that is today the U.S. State of Colorado has been inhabited by Native Americans and their Paleoamerican ancestors for at least 13,500 years and possibly more than 37,000 years.[1][2] The eastern edge of the Rocky Mountains was a major migration route that was important to the spread of early peoples throughout the Americ...

 

Burn Notice is an American television series that originally aired on the cable television channel USA Network from June 28, 2007 to September 12, 2013. The show follows the life of protagonist Michael Westen (Jeffrey Donovan), a covert operative who has been burned (identified as an unreliable or dangerous agent) and tries to find out why.[1] With his assets frozen, he is unable to leave Miami and forced to live off any small investigative jobs he can find, with the help of his girlf...

 

South Korean academic Yeon Cheon OhPresident of theUniversity of UlsanIncumbentAssumed office 2015 Personal detailsBorn1951 (age 71–72)South KoreaResidence(s)Ulsan, South KoreaAlma materSeoul National UniversityNew York UniversityProfessionUniversity presidentAwardsOrder of Service Merit, South KoreaWebsitehttp://en.ulsan.ac.kr/contents/about/president/message/ Yeon Cheon Oh (born 1951) is a South Korean academic. He served as the president of Seoul National University from 201...

For other uses, see Kosova. Village in Federation of Bosnia and Herzegovina, Bosnia and HerzegovinaKosovaVillageKosovaCoordinates: 44°37′11″N 18°04′40″E / 44.6197°N 18.0778°E / 44.6197; 18.0778Country Bosnia and HerzegovinaEntityFederation of Bosnia and HerzegovinaCanton Zenica-DobojMunicipality MaglajArea • Total3.71 sq mi (9.60 km2)Population (2013) • Total1,809 • Density490/sq mi (190/km2)...

 

Belgian racing cyclist Jan BakelantsBakelants at the 2013 Tour de RomandiePersonal informationFull nameJan BakelantsNicknameBakiBorn (1986-02-14) 14 February 1986 (age 37)Oudenaarde, Flanders, BelgiumHeight1.77 m (5 ft 10 in)Weight67 kg (148 lb; 10.6 st)Team informationCurrent teamRetiredDisciplineRoadRoleRiderRider typePuncheurAmateur teams2006–2008Beveren 20002008Topsport Vlaanderen (stagiaire) Professional teams2009Topsport Vlaanderen–M...

 

Small stick used to hold fruit garnishes or stir drinks Stirring stick redirects here. Not to be confused with stirring rod. This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (July 2018) (Learn how and when to remove this template message) Traditional Quararibea turbinata swizzle stick lying in front of a rum-based cocktail (Sailors Swizzle) Three common coffee ...

Cet article est une ébauche concernant les Pays-Bas et une chronologie ou une date. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Cette Chronologie de l'Histoire des Pays-Bas nous donne les clés pour mieux comprendre l'histoire des Pays-Bas, l'histoire des peuples qui ont vécu ou vivent dans les actuels Pays-Bas. Préhistoire Cette section est vide, insuffisamment détaillée ou incomplète. Votre aide est l...

 

One-dimensional data visualization Not to be confused with Carpet plot. A rug plot of 100 data points appears in blue along the x-axis. (The points are sampled from the normal distribution shown in gray. The other curves show various kernel density estimates of the data.) A rug plot is a plot of data for a single quantitative variable, displayed as marks along an axis. It is used to visualise the distribution of the data. As such it is analogous to a histogram with zero-width bins, or a one-d...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!