Թոմաս Ադես

Թոմաս Ադես
Բնօրինակ անուն	անգլ.՝ Thomas Adès
Ծնվել է	մարտի 1, 1971(1971-03-01)[1][2][3]^[…] (53 տարեկան) Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[4]
Երկիր	Միացյալ Թագավորություն
Ժանրեր	օպերա
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, դաշնակահար, դիրիժոր և երաժշտության ուսուցիչ
Գործիքներ	դաշնամուր
Աշխատավայր	Երաժշտության թագավորական ակադեմիա
Լեյբլ	Գերմանական գրամոֆոն և EMI
Կրթություն	Գիլդհոլի երաժշտության և թատրոնի դպրոց[5], Թագավորական քոլեջ, Քեմբրիջ[5], Համալսարանի քոլեջի դպրոց[5] և Սուրբ Ջոնի քոլեջ[5]
Պարգևներ	[5] Լեոնի Սոնինգի մրցանակ [5] Էռնստ ֆոն Սիմենսի մրցանակ [6] Stoeger Prize? [7] Գրոմեյերի մրցանակ երաժշտական կոմպոզիցիայի համար [5] National Dance Awards? BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Awards և Classic Brit Awards?
Կայք	thomasades.com
Thomas Adès Վիքիպահեստում

Թոմաս Ադես ( նաև Ադես անգլ.՝ Thomas Adès, մարտի 1, 1971(1971-03-01)^{[1][2][3][…]}, Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն^[4]), բրիտանացի կոմպոզիտոր, դաշնակահար, դիրիժոր։

Կենսագրություն

Սովորել է Գիլդհոլի երաժշտության և թատրոնի դպրոցում Փոլ Բերկովիցայի (անգլ.՝ Paul Berkowitz, դաշնամուր) և Ռոբերտ Սեքստոնի (կոմպոզիցիա) մոտ, ապա ավարտել է Քեմբրիջի արքայական քոլեջը (1992, գերազանց), որտեղ սովորել է Ալեքսանդր Գյորի և Ռոբինա Հոլլոուեյի մոտ։

1993֊1995 թվականներին եղել է Հալլե նվագախմբի կոմպոզիտոր, իսկ 1998֊2000 թվականներին՝ Բիրմինգմի ժամանակակից երաժշտության կամերային նվագախմբի երաժշտական առաջին ղեկավար։ 1999֊2008 թվականներին եղել է Ալդբորոյի փառատոնի գեղարվեստական ղեկավար, 2000 թվականից՝ Օխայում անցկացվող կալիֆորնիական երաժշտական ամենամյա փառատոնի կոմպոզիտոր։

Եղել է Թագավորական երաժշտական ակադեմիայի (Լոնդոն) կոմպոզիցիայի պրոֆեսոր։

Եղել է դիրիժոր ինչպես իր սեփական, այնպես էլ այլ կոմպոզիտորների ստեղծագործությունների ժամանակ^[8]։ Հանդես է եկել BBC֊ի նվագախմբի, Նյու Յորքի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի, «Լոնդոնի Սիմֆոնիետա» կամերային նվագախմբի և բազմաթիվ հայտնի նվագախմբերի հետ։

Նաև հանդես է գալիս որպես դաշնակահար, իսկ սոլո սկավառակը թողարկվել է EMI ստուդիայի կողմից։

Անձնական կյանք

Ադոսը ամուսնացած է իսրայելացի վիդեոդիզայներ և ռեժիսոր Թալ Ռոզների հետ (ծն. 1978) 2006 թվականին քաղաքացիական ամուսնություն է գրանցել^[9]։

Ստեղծագործություն

1990 թվականին թողարկել է «Էլիոթյան հինգ լանդշաֆտ» առաջին ստեղծագործությունը գրված սոպրանոյի և դաշնամուրի համար։

Նրա օպերաները բեմադրվել են բազմաթիվ օպերային թատրոններում, այդ թվում նաև Մետրոպոլիտեն օպերայում^[8] ։ 2007 թվականին Ադեսի ստեղծագործությունները ներկայացվել են Լոնդոնի Բարբիկան կենտրոնում, Հելսինկի փառատոնի ընթացքում և ֆրանսիական ռադիոյում։

Ընտրված գործեր

Վոկալային գործեր

• Օմար Խայամի, Թենեսի Ուիլյամսի, Ֆիլիպ Լարկինի և ուրիշների ստեղծագործությունների հիման վրա,
• Մեցցո-սոպրանոյի, երգչախմբի և «Ամերիկա» նվագախմբի համար պիես (1999),
• «Բրամս» պիեսը բարիտոնի և նվագախմբի համար (2001),

Օպերաներ

• «Դիմափոշի քսիր նրա դեմքին» (անգլ. Powder Her Face, 1995, լիբրետոն՝ Ֆիլիպ Հենշերի )
• «Մրրիկ» (2004, Շեքսպիրի դրամայի հիման վրա)
• «The Exterminating Angel» (2016, Նախատեսված է ցուցադրել 2017 թվականին)^[10],

Կամերային երաժշտություն

• Կամերային սիմֆոնիա (1993)
• «Կենդանի խաղալիքներ» կոնցերտը կամերային նվագախմբի համար (1993),
• «Արկադիանա»լարային քառյակ (1998),
• Կվինտետ դաշնամուրի համար (2005)

Կոնցերտներ

• «Քայլեր շրջանագծի շուրջ» ջութակի կոնցերտ (2005),
• «Յոթ օրում» դանամուրի և երգչախմբի համար գրված կոնցերտը (2008),

Սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ

• «Asyla» երգչախմբի համար (1997, ստեղծագործությունը առաջին անգամ կատարվել է Բիրմինգհեմի երգչախմբի կողմից, Սայմոն Ռետլի ղեկավարությամբ),
• «Polaris» երգչախմբի համար (2011, կատարվել է «Նոր համաշխարհային սիմֆոնիա» երգչախմբի կողմից, Մայքլ Թիլսոն Թոմասի ղեկավարությամբ)^[11]։

Սկավառակագրություն

Թոմաս Ադեսի ելույթների և ստեղծագործությունների ձայնագրությունները կատարել են Warner Classics^[12], EMI Classics, Avie Records և այլ ընկերությունները^[13]։

Կարծիքներ

Ըստ երաժշտական քննադատ Բ. Ֆիլանովսկու՝ Ադեսը պատկանում է «ժամանակակից այն հազվադեպ հրաշամանուկ-կոմպոզիտորների թվին, ովքեր մեծանալով դարձել են լուրջ մասնագետներ», քանի որ «արդեն 18 տարեկանում հասցրել էին գրել հիանալի ստեղծագործություններ՝ շարունակելով փոխվել և զարգանալ»^[14]։

Բրիտանական բեմի հրաշամանուկի իր կարգավիճակը նա զարգացրեց՝ դառնալով ժամանակակից դասական երաժշտության ամենահեղինակավոր կերպարներից մեկը։ - (The New Yorker Magazine)[15]

Մրցանակներ և անվանակոչություններ

• 2֊րդ տեղ դաշնակահարների շրջանում «BBC երիտասարդ երաժիշտ» անվանակարգում,
• Կոմպոզիտորների միջազգային տրիբունայի մրցանակ (Փարիզ, 1994 թ.) մինչև 30 տարեկան կոմպոզիտորների անվանակարգում «Կենդանի խաղալիքներ»-ի (անգլ. Living Toys)֊ համար^[16],
• Թագավորական ֆիլհարմոնիկ ընկերության մրցանակ (1997), «խոշոր արտադրանք» անվանակարգում, «Ապաստարան» պիեսի համար^[17],
• Լինքոլն կենտրոնի Կամերային երաժշտության ընկերության Elise L. Stoeger մրցանակ, «Արկադիանա»֊ի համար,
• Զատկի փառատոնի մրցանակ (Զալցբուրգ, 1999),
• Էռնստ ֆոն Սիմենսի մրցանակ (1999)^[18],
• Գրավմայերի մրցանակ (2000) «Ապաստարան» պիեսի համար,
• Հինդեմիթի մրցանակ (2001)
• Էսսեքսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (2004),
• Թագավորական ֆիլհարմոնիկ ընկերության մրցանակ (2005 թ.) - «Փոթորիկ»֊ի համար
• Classical BRIT Awards (2010) ՝ Տարվա կոմպոզիտոր անվանակարգում
• Գրեմմիի մրցանակ (2014) «Մրրիկ» օպերայի համար (Մետրոպոլիտեն֊ օպերա, Դիրիժոր՝ Թ․ Ադես․ Deutsche Grammophon)^[19][20]։

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. Discogs — 2000.
3. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
4. Deutsche Nationalbibliothek Record #129843970 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
5. Who's who (բրիտ․ անգլ.) — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
6. http://www.evs-musikstiftung.ch/en/prize/prize/archive/composers-prize-winners.html
7. https://www.chambermusicsociety.org/about/commissioning/stoeger-prize/
8. Анатольев Х. От Люлли до Адеса, отдавая должное Мендельсону и Стравинскому (рус.). Кстати (31 октября 2013). Проверено 3 апреля 2014.
9. «Thomas Adès» (անգլերեն). Gay for Today. 2011 թ․ մարտի 1. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
10. Анонс на официальном сайте театра Ковент-Гарден Արխիվացված 2019-05-16 Wayback Machine.
11. «Thomas Adès : Works» (անգլերեն). Faber Music Limited. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
12. «Thomas Adès : Albums» (անգլերեն). Warner Classics. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
13. «Thomas Adès : Discography» (անգլերեն). Faber Music Limited. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
14. Филановский Б. (2009 թ․ մարտի 13). «Вундеркиндергартен» (ռուսերեն). OpenSpace.ru. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
15. Цит. по: EMI Classics, 2000
16. «1994 IRC (41st session)». IRC Results over the past years (անգլերեն). International Music Council. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
17. «Large-Scale Composition: Past Winners» (անգլերեն). RPS Music Awards. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
18. «Förderpreisträger Archiv» (գերմաներեն). Ernst von Siemens Musikstiftung. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
19. «56th Annual Grammy Awards Winners & Nominees» (անգլերեն). Grammy. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
20. Барабанов Б., Ходнев С. (2014 թ․ հունվարի 28). «Люди выбрали роботов : Прошла 56-я церемония вручения Grammy» (ռուսերեն). Коммерсант (газета). Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.

Գրականություն

• Cao H. Thomas Adès le voyageur: Devenir compositeur, être musicien. — Paris: MF, 2007.
• Шапинская Е. Н. «Сны Просперо, рассказанные языком современной музыки: фантасмагория Томаса Адеса на тему „Бури“ Уильяма Шекспира» // «Культура культуры». 2014. Т. 3. № 3 (3).
• Fox, Daniel. 2014. "Multiple Time-scales in Adès’s Rings" in Perspectives of New Music v.52, no.1.

Արտաքին հղումներ

• Анатольев Х. (2013 թ․ հոկտեմբերի 31). «От Люлли до Адеса, отдавая должное Мендельсону и Стравинскому» (ռուսերեն). Кстати. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
• «Томас Адес» (ռուսերեն). Каданс: Персональный сайт Кривонос Марии. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
• «Thomas Adès: Biography» (անգլերեն). Warner Classics. 2013 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
• «Thomas Adès» (ֆրանսերեն). Ircam-Centre Pompidou. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
• «Thomas Adès : Biography» (անգլերեն). EMI Classics. 2000-09. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Ադես» հոդվածին։