Római rövidítések listája

A római rövidítések listájában az ókorban előszeretettel alkalmazott latin nyelvű rövidítéseket találjuk. Sűrűn találkozhatunk velük például római pénzérméken, oltárokon, sírköveken, latin irodalmi művekben. Ezek feloldása a latin nyelv alaposabb ismerete nélkül nagyon nehéz, szinte lehetetlen. A leggyakoribb rövidítések feloldásai:

A

• A. Absolvo, Aedilis, Aes, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus, Aulus, Aurum, Aut.
• A.A. Aes alienum, Ante audita, Apud agrum, Aurum argentum.
• AA. e AUGG. Augusti.
• AAA. e AUGGG. Augusti tres.
• A.A.A.F.F. Auro argento aere flando feriundo.
• A.A.V. Alter ambove.
• A.C. Acta causa, Alins civis.
• A.D. Ante diem
• A.D.V. Ante diem quintum.
• A.D.A. Ad dandos agros.
• AEO. Aedes, Aedilis, Aedilitas.
• AEM. e AIM. Aemilius, Aemilia.
• AER. Aerarium.
• AER.P. Aere publico.
• A.F. Acture fide, Auli filius.
• AG. Ager, Ago, Agrippa.
• A.G. Ammo grato, Aulus Gellius.
• A.L.AE. e A.L.E. Arbitrium litis aestimandae.
• A.M. e A.MILL. Ad milliarium.
• AN. Aniensis, Annus, Ante.
• ANN. Annales, Anni, Annona.
• ANT. Ante, Antonius.
• A.O. Alii omnes, Amico optimo.
• AP. Atppius, Apud.
• A.P. Ad pedes, Aedilitia potestate.
• A.P.F. Auro (oppure argento) publico feriundo.
• A.P.M. Amico posuit monumentum, Annorum plus minus.
• A.P.R.C. Anno post Romam conditam.
• ARG. Argentum.
• AR.V.V.D.D. Aram votam volens dedicavit, Arma votiva dono dedit.
• AT e A TE e A TER A tergo.
• A.T.M.D.O. Aio te mihi dare oportere.
• AV. Augur, Augustus, Aurelius.
• A.V. Annos vixit.
• A.V.C. Ab urbe condita.
• AVG. Augur, Augustus.
• AVT.PR.R. Auctoritas provinciae Romanorum.

B

• B. Balbius, Balbus, Beatus, Bene, Beneficiarius, Beneficium, Bonus, Brutus, Bustum.
• B. (per V.) Berna Bivus, Bixit.
• B.A. Bixit anos, Bonis auguriis, Bonus amabilis.
• BB. e B.B. Bene bene, idem est optime, Optimus.
• B.D. Bonae deae, Bonum datum.
• B.DD. Bonis deabus.
• B.D.S.M. Bene de se merenti.
• B.F. Bona femina, Bona filia, Bona fides, Bona fortuna, Bonum factum.
• B.H. Bona hereditaria, Bonorum heres.
• B.I. Bonum iudicium.
• B.I.I. Boni iudicis iudicium.
• B.M. Beatae memoriae, Bene merenti.
• B.N. Bona nostra, Bonum nomen.
• BN.H.I. Bona hic invenies.
• B.P. Bona paterna, Bonorum potestas, Bonum publicum.
• B.Q. Bene quiescat, Bona quaesita.
• B.RP.N. Bono reipublicae natus.
• BRT. Britannicus.
• B.T. Bonorum tutor, Brevi tempore.
• B.V. Bene vale, Bene vixit, Bonus vir.
• B.V.V. Balnea vina Venus.
• BX. Bixit (per vixit).

C

• C. Caius, Caesar, Cains, Caput, Causa, Censor, Civis, Conors, Colonia, Comitialis (dies), Condemno, Consul, Cum, Curo, Custos, Caia, Centuria, Cum, és a Con. elöljárószó
• C.B. Civis bonus, Commune bonum, Coniugi benemerenti, Cui bono.
• C.C. Calumniae causa, Causa cognita, Coniugi carissimae, Consilium cepit, Curiae consulto.
• C.C.C. Calumniae cavendae causa.
• C.C.F. Caesar (o Caius) curavit faciendum, Caius Caii filius.
• CC.VV. Clarissimi viri.
• C.D. Caesaris decreto, Cains Decius, Comitialibus diebus.
• CES. Censor, Censores.
• CESS. Censores.
• C.F. Causa fiduciae, Conjugi fecit, Curavit faciendum.
• C.H. Custos heredum, Custos hortorum.
• C.I. Caius Iulius, Consul iussit, Curavit iudex.
• CL. Clarissimus, Claudius, Clodius, Colonia.
• CL.V. Clarissimus vir, Clypeum vovit.
• C.M. Caius Marius, Causa mortis.
• CN. Cnaeus.
• COH. Coheres, Conors.
• COL. Collega, Collegium, Colonia, Columna.
• COLL. Collega, Coloni, Coloniae.
• COM. Comes, Comitium, Comparatum.
• CON. Conjux, Consensus, Consiliarius, Consul, Consularis.
• COR. Cornelia (tribus), Cornelius, Corona, Corpus.
• COS. Consiliarius, Consul, Consulares.
• COSS. Consules.
• C.P. Carissimus, Clarissimus puer, Civis publicus, Curavit ponendum.
• C.R. Caius Rufus, Civis Romanus, Curavit reficiendum.
• CS. Caesar, Communis, Consul.
• C.V. Clarissimus, Consularis vir.
• CVR. Cura, Curator, Curavit, Curia.

D

• D. Dat, Dedit, De, Decimus, Decius, Decretum, Decurio, Deus, Dicit, Dies, Divus, Dominus, Domus, Donum.
• D.C. Decurio coloniae, Diebus comitialibus, Divus Caesar.
• D.D. Dea Dia, Decurionum decreto, Dedicavit, Deo dedit, Dono dedit.
• D.D.D. Datum decreto decurionum, Dono dedit dedicavit.
• D.E.R. De ea re.
• DES. Designatus.
• D.I. Dedit imperator, Diis immortalibus, Diis inferis.
• D.l.M. Deo invicto Mithrae, Diis inferis Manibus.
• D.M. Deo Magno, Dignus memoria, Diis Manibus, Dolo malo.
• DNS DS Dominus Deus.
• D.P.S. Dedit proprio sumptu, Deo perpetuo sacrum, De pecunia sua.

E

• E. Eius, Eques, Erexft, Ergo, Est, Et, Etiam, Ex.
• EG. Aeger, Egit, Egregius.
• E.M. Egregiae memoriae, Eiusmodi, Erexit monumentum.
• EQ.M. Equitum magister.
• E.R.A. Ea res agitur.

F

• F. Fabius, Facere, Fecit, Familia, Fastus (dies), Felix, Femina, Fides, Filius, Flamen, Fortuna, Frater, Fuit, Functus.
• F.C. Faciendum curavit, Fidei commissume, Fiduciae causa.
• F.D. Fidem dedit, Flamen Dialis, Fraude donavit.
• F.F.F. Ferro flamma fame, Fortior fortuna fato.
• FL. Filius, Flamen, Flaminius, Flavius.
• F.L. Favete linguis, Fecit libens, Felix liber.
• FR. Forum, Fronte, Frumentarius.
• F.R. Forum Romanum.

G

• G. Gaius (=Caius), Gallia, Gaudium, Gellius, Gemma, Gens, Gesta, Gratia.
• G.F. Gemma fidelis (detto di una legione).
• G.P.F. Gemma pia fidelis.
• GL. Gloria.
• GN. Genius, Gens, Genus, Gnaeus (=Cnaeus).
• G.P.R. Genro populi Romani.

H

• H. Habet, Heres, Hic, Homo, Honor, Hora.
• HER. Heres, Herennius.
• HER. e HERC. Hercules.
• H.L. Hac lege, Hoc loco, Honesto loco.
• H.M. Hoc monumentum, Honesta mulier, Hora mala.
• H.S.E. Hic sepultus est, Hic situs est.
• H.V. Haec urbs, Hic vivit, Honeste vixit, Honestus vir.

I

• I. Immortalis, Imperator, In, Infra, Inter, Invictus, Ipse, Isis, Iudex, Iulius, Iunius, Iupiter, Iustus.
• IA. Iam, Intra.
• I.C. Iulius Caesar, Iuris Consultum, Ius civile.
• ID. Idem, Idus, Interdum.
• l.D. Inferis diis, Jovi dedicatnm, Jus dicendum, Jussu Dei.
• I.D.M. Iovi deo magno.
• I.F. In foro, In fronte.
• I.H. Iacet hic, In honestatem, Iustus homo.
• IM. Imago, Immortalis, Immunis, Impensa.
• IMP. Imperator, Imperium.
• I.O.M. Iovi optimo maximo.
• I.P. In publico, Intra provinciam, Iusta persona.
• I.S.V.P. Impensa sua vivus posuit.

K

• K. Kaeso, Caia, Calumnia, Caput, Carus, Castra.
• K., KAL. e KL. Kalendae.

L

• L. Laelius, Legio, Lex, Libens, Liber, Libra, Locus, Lollius, Lucius, Ludus.
• LB. Libens, Liberi, Libertus.
• L.D.D.D. Locus datus decreto decurionum.
• LEG. Legatus, Legio.
• LIB. Liber, Liberalitas, Libertas, Libertus, Librarius.
• LL. Leges, Libentissime, Liberti.
• L.M. Libens merito, Locus monumenti.
• L.S. Laribus sacrum, Libens solvit, Locus sacer.
• LVD. Ludus.
• LV.P.F. Ludos publicos fecit.

M

• M. Magister, Magistratus, Magnus, Manes, Marcus, Marins, Marti, Mater, Memoria, Mensis, Miles, Monumentum, Mortuus, Mucius, Mulier.
• M'. Manius.
• M.D. Magno Deo, Manibus diis, Matri deum, Merenti dedit.
• MES. Mensis.
• MESS. Menses.
• M.F. Mala fides, Marci filius, Monumentum fecit.
• M.I. Matri Idaeae, Matii Isidi, Maximo Iovi.
• MNT. e MON. Moneta.
• M.P. Male positus, Monumentum posuit.
• M.S. Manibus sacrum, Memoriae sacrum, Manu scriptum.
• MVN. Municeps, o municipium; vedi anche MN., MV. e MVNIC.
• M.V.S. Marti ultori sacrum, Merito votum solvit.

N

• N. Natio, Natus, Nefastus (dies), Nepos, Neptunus, Nero, Nomen, Non, Nonae, Noster, Novus, Numen, Numerius, Numerus, Nummus.
• NEP. Nepos, Neptunus.
• N.F.C. Nostrae fidei commissum.
• N.L. Non licet, Non liquet, Non longe.
• N.M.V. Nobilis memoriae vir.
• NN. Nostri.
• NN., NNO. e NNR. Nostrorum.
• NOB. Nobilis.
• NOB., NOBR. e NOV. Novembris.
• N.P. Nefastus primo (i. e. priore parto diei), Non potest.

O

• O. Ob, Officium, Omnis, Oportet, Optimus, Opus, Ossa.
• OB. Obiit, Obiter, Orbis.
• O.C.S. Ob cives servatos.
• O.H.F. Omnibus honoribus functus.
• O.H.S.S. Ossa hic sita sunt.
• OR. Hora, Ordo, Ornamentum.
• O.T.B.Q. Ossa tua bene quiescant.

P

• P. Pars, Passus, Pater, Patronus, Pax, Perpetuus, Pes, Pius, Plebs, Pondo, Populus, Post, Posuit, Praeses, Praetor, Primus, Pro, Provincia, Publicus, Publius, Puer.
• P.C. Pactum conventum, Patres conscripti, Pecunia constituta, Ponendum curavit, Post consulatum, Potestate censoria.
• P.F. Pia fidelis, Pius felix, Promissa fides, Publii filius.
• P.M. Piae memoriae, Pius minus, Pontifex maximus.
• P.P. Pater patratus, Pater patriae, Pecunia publica, Praepositus, Primipilus, Propraetor.
• PR. Praeses, Praetor, Pridie, Princeps.
• P.R. Permissu reipublicae, Populus Romanus.
• P.R.C. Post Romam conditam.
• PR.PR. Praefectus praetorii, Propraetor.
• P.S. Pecunia sua, Plebiscitum, Proprio sumptu, Publicae saluti.
• P.V. Pia victrix, praefectus urbi, Praestantissimus vir.

Q

• Q. Quaestor, Quando, Quantus, Que, Qui, Quinquennalis, Quintus, Quirites.
• Q.D.R. Qua de re.
• Q.I.S.S. Quae infra scripta sunt
• Q.S.S.S. Quae supra scripta sunt
• QQ. Quaecunque, Quinquennalis, Quoque.
• Q.R. Quaestor reipublicae.

R

• R. Recte, Res, Respublica, Retro, Rex, Ripa, Roma, Romanus, Rufus, Rursus.
• R.C. Romana civitas, Romanus civis.
• RESP. e RP. Respublica.
• RET.P. e RP. Retro pedes.
• R.I.P. Requiescat in pace.

S

• S. Sacrum, Scriptus, Semis, Senatus, Sepultus, Servius, Servus, Sextus, Sibi, Sine, Situs, Solus, Solvit, Sub, Suus.
• SAC. Sacerdos, Sacrificium, Sacrum.
• S.C. Senatus consultum.
• S.D. Sacrum diis, Salutem dicit, Senatus decreto, Sententiam
• S.D.M. Sacrum diis Manibus, Sine dolo malo.
• SER. Servius, Servus.
• S.E.T.L. Sit ei terra levis.
• SN. Senatus, Sententia, Sine.
• S.P. Sacerdos perpetua, Sine pecunia, Sua pecunia.
• S.P.Q.R. Senatus populusque Romanus.
• S.T.T.L Sid Tibi Terra Levis
• S.S. Sanctissimus senatus, Supra scripture, Sacrosanctae.
• S.V. Stylo Veteri.
• S.V.B.E.E.Q.V. Si vales bene est, ego quidem valeo.

T

• T. Terminus, Testamentum, Titus, Tribunus, Tu, Turma, Tutor.
• TB., TI. e TIB. Tiberius.
• TB., TR. e TRB. Tribunus.
• T.F. Testamentum fecit, Titi filius, Titulum fecit, Titus Flavius.
• T.H. Tua Humanitas.
• TM. Terminus, Testamentum, Thermae.
• T.P. Terminum posuit, Tribunicia potestate, Tribunus plebis.
• TVL. Tullius, Tunus.

V

• V. Urbs, Usus, Uxor, Vale, Verba, Vestalis, Vester, Vir, Vivus, Vixit, Volo, Votum.
• VA. Veterano assignatus, Vixit annos.
• V.C. Vale conjux, Vir clarissimus, Vir consularis.
• V.E. Verum etiam, Vir egregius, Visum est.
• V.F. Usus fructus, Verba fecit, Vivus fecit.
• V.P. Urbis praefectus, Vir perfectissimus, Vivus posuit.
• V.R. Urbs Roma, Uti rogas, Votum reddidit.
• V.S.L.M. Votum Solvit Libens Merito