Badensko-Württembergska

Badensko-Württembergska
Wopon	Chorhoj
Zakładne daty
stolica	Stuttgart
přestrjeń	35.751,65 km²
wobydlerstwo	11.339.260 (31. dec 2023)
hustosć wobydlerstwa	317 wob. na km²
oficialne websydło	baden-wuerttemberg.de
Politika
ministerski prezident	Winfried Kretschmann (Zeleni)
knježacej stronje	Zeleni a CDU
strony w parlamenće	Zwjazk 90/Zeleni 58; CDU 42; SPD 19; FDP 18; AfD 17
poslednje wólby	14. měrca 2021
přichodne wólby	2026
Zastupjerjo w; Zwjazkowej radźe	6
	karta
	Karta

48.539.05

Koordinaty: 48° 32′ S, 9° 3′ W

Badensko-Württembergska (němsce Baden-Württemberg) je zwjazkowy kraj na juhozapadźe Němskeje z 11 milionami wobydlerjow. Stolica je Stuttgart. Po ličbje wobydlerjow kaž tež po přestrjeni jedna so wo třeći najwjetši kraj Němskeje.

Geografija

Badensko-Württembergska mjezuje z Bayerskej na wuchodźe, Šwicarskej na juhu, Francoskej na zapadźe kaž tež z Hessenskej a Porynsko-Pfalcu na sewjerozapadźe. Najwjetša wodźizna je Bodamski jězor na juhu kraja, přez kotryž běži z Rynom najwažniša rěka Badensko-Württembergskeje. Jeho přitok Neckar wotwódnja srjedźny dźěl kraja mjez Čornym lěsom a Šwabskej albu.

Najwyši dypk na teritoriju Badensko-Württembergskeje je 1495 metrow wysoki Feldberg w Čornym lěsu. Najniše městno je Rynski pegel blisko Mannheima (85 m).

Města

Najwjetše města Badensko-Württembergskeje su:

město	wobydlerstwo (2023)^[1]
Stuttgart	633.484
Mannheim	316.877
Karlsruhe	309.964
Freiburg	237.244
Heidelberg	162.960
Heilbronn	130.093
Ulm	129.942
Pforzheim	128.992
Reutlingen	118.528
Ludwigsburg	94.859

Wobydlerske wuwiće

Badensko-Württembergska ma wot lěta 2020 wjace hač jědnaće milionow wobydlerjow.

lěto	wobydlerstwo
1871	3.349.409
1900	4.107.325
1933	5.185.618
1950	6.430.225

lěto	wobydlerstwo
1980	9.258.947
1990	9.822.027
2000	10.524.415
2010	10.753.880

lěto	wobydlerstwo
2015	10.879.618
2023	11.339.260

Krajne wokrjesy a bjezwokrjesne města

Bjezwokrjesne města:

35 Krajne wokrjesy su:

Nabožina

konfesija	podźěl	ličba
katolska	37,8 %	4,0 mio.
ewangelska	33,8 %	3,6 mio.
bjezkonfesionelni	22,2 %	2,2 mio.
islamska	5,6 %	600.000
nowojapoštołska	0,87 %	95.300
buddhistiska	0,23 %	25.000
hinduistiska	0,14 %	15.000
židowska	0,08 %	9.000

Krajny sejm

W tuchwilnym krajnym sejmje w Stuttgarće sedźi po wólbach dnja 14. měrca 2021 pjeć stronow:

Zwjazk 90/Zeleni 58 (32,6 %)
CDU 42 (24,1 %)
SPD 19 (11,0 %)
FDP 18 (10,5 %)
AfD 17 (9,7 %)

Wone wobsadźa dohromady 154 sydłow.

Nóžki

↑ Statistiski krajny zarjad Badensko-Württembergskeje: Wšě samostatne politiske gmejny z ličbami wobydlerstwa dnja 31. decembra 2023 (csv-dataja)

Literatura

Hans Gebhardt (2008): Geographie Baden-Württembergs. Raum, Entwicklung, Regionen. Schriften zur politischen Landeskunde Baden-Württembergs Bd. 36, Stuttgart: Landeszentrale für politische Bildung Baden-Württemberg.
Borcherdt, Christoph (1993): Geographische Landeskunde von Baden-Württemberg. Dritte, überarbeitete und erweiterte Auflage. Stuttgart: Landeszentrale für politische Bildung Baden-Württemberg.
Kullen, Siegfried (1989): Baden-Württemberg. 3., aktualisierte Auflage; Neubearbeitung. (= Klett Länderprofile) Stuttgart: Klett.
Reinhold Weber, Iris Häuser: Baden-Württemberg. Eine kleine politische Landeskunde, Stuttgart 2008 (Landeszentrale für politische Bildung Baden-Württemberg)
Reinhold Weber, Hans G. Wehling: Geschichte Baden-Württembergs. C.H. Beck Wissen 2601, München 2007, ISBN 978-3-406-55874-0
Reinhold Weber, Hans G. Wehling (Hg.): Baden-Württemberg. Gesellschaft, Geschichte, Politik. Schriften zur politischen Landeskunde Baden-Württembergs. Bd 34. Kohlhammer, Stuttgart 2006, ISBN 3-17-018837-2
Barbara Schaefer, Erdmann Wingert (Red.): Baden-Württemberg. Ein Bundesland wird 50. Merian Extra. Jahreszeiten-Verlag, Hamburg 2002, ISBN 3-7742-6713-8
Otto Borst: Geschichte Baden-Württembergs. Ein Lesebuch. Theiss, Stuttgart 2004, ISBN 3-8062-1730-0

Wotkaz

Commons: Badensko-Württembergska – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Badensko-Württembergska

Wokrjesy w Badensko-Württembergskej a jich stolicy

Alb-Donau (němsce Alb-Donau-Kreis) \| Biberach \| Bodensee (němsce Bodenseekreis) \| Böblingen \| Breisgau-Hochschwarzwald (němsce Breisgau-Hochschwarzwald-Kreis) \| Calw \| Emmendingen \| Enz (němsce Enzkreis) \| Esslingen \| Freudenstadt \| Göppingen \| Heidenheim \| distrikto Heilbronn \| Hohenlohe (němsce Hohenlohekreis) \| distrikto Karlsruhe \| Konstanz \| Lörrach \| Ludwigsburg \| Main-Tauber (germane Main-Tauber-Kreis) \| Neckar-Odenwald (germane Neckar-Odenwald-Kreis) \| Ortenau (germane Ortenaukreis) \| Ostalb (germane Ostalbkreis) \| Rastatt \| Ravensburg \| Rems-Murr (germane Rems-Murr-Kreis) \| Reutlingen \| Rhein-Neckar (germane Rhein-Neckar-Kreis) \| Rottweil \| Schwäbisch Hall \| Schwarzwald-Baar (germane Schwarzwald-Baar-Kreis) \| Sigmaringen \| Tübingen \| Tuttlingen \| Waldshut \| Zollernalb (germane Zollernalbkreis)
Bjezwokrjesne města
Baden-Baden \| Freiburg \| Heidelberg \| město Heilbronn \| město Karlsruhe \|Mannheim \| Pforzheim \| Stutgarto \|Ulm \|