Radiación gamma ou raio gamma (γ) é un tipo de radiación electromagnética producida xeralmente por elementos radioactivos, procesos subatómicos como a aniquilación dun par positrón-electrón. Este tipo de radiación tan enerxética tamén se produce en fenómenos astrofísicos de gran violencia.
A enerxía deste tipo de radiación é medida en Megaelectron-volts (MeV). Un Mev corresponde a fotóns gamma de lonxitudes de onda inferiores a metros ou frecuencias superiores a Hz.
Características
Debido ás altas enerxías que posúen, os raios gamma constitúen un tipo de radiación ionizante capaz de penetrar na materia máis profundamente que a radiación alfa ou beta. Debido á súa elevada enerxía, poden causar danos no núcleo das células, por iso úsanse para esterilizar equipos médicos e alimentos.
Os raios gamma producidos no espazo non chegan á superficie da Terra, pois son absorbidos na parte máis alta da atmosfera. Para observar o universo nestas frecuencias, é necesaria a utilización de balóns de grande altitude ou observatorios espaciais. En ambos os casos utilízase o efecto Compton para detectar os raios gamma.
Os raios gamma prodúcense en fenómenos astrofísicos de alta enerxía como en explosións de supernovas ou núcleos de galaxias activas. En astrofísica denomínanse GRB(Gamma Ray Bursts) as fontes de raios gamma que duran algúns segundos ou algunhas poucas horas, seguindo logo un brillo decrecente da fonte en raios X. Ocorren en posicións aleatorias do ceo e a súa orixe permanece aínda baixo discusión científica. En todo caso parecen constituír os fenómenos máis enerxéticos do universo.