Este artigo amosa letras árabes. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.
O Monte do Templo ou Chaira das Mesquitas é un lugar relixioso considerado sagrado de aproximadamente 15 hectáreas situado na cidade vella de Xerusalén. Os israelís coñéceno como הַר הַבַּיִת (Har Ha-Bayit, lit. «Monte da Casa» ou «Monte do Templo», en alusión ao antigo templo) polos xudeus e cristiáns, mentres que os palestinos denomínano الحرم الشريف (Haram esh-Sharif, lit. «O Nobre Santuario») ou الحرم القدسي الشريف (al-Ḥaram al-Qudsī al-Šarīf, lit. «O Nobre Santuario de Xerusalén»). Actualmente, a chaira é un dos lugares sacros máis disputados do mundo. Os musulmáns o consideran como o terceiro lugar máis santo no islam (tras a Meca e Medina), e tamén é o lugar máis sacro do xudaísmo, xa que no monte Moriá sitúase a historia bíblica do sacrificio de Isaac.[1]
En virtude do "statu quo" vixente os xudeus non poden acceder á Chaira para rezar, aínda que si poden facelo en calidade de visitantes.[2] O recinto está baixo a custodia de Xordania pero controlado por Israel que ocupou Xerusalén Leste durante a Guerra dos Seis Días de 1967.
Tradición xudaica
O lugar de "a pedra do sacrificio de Isaac" (a Sacra Pedra de Abraham) foi elixido polo rei David para construír un santuario que albergase o obxecto máis sacro do xudaísmo, a Arca da Alianza. As obras foron acabadas máis tarde por Salomón no que se coñece como Primeiro Templo ou Templo de Salomón e cuxa descrición só coñecemos a través da Biblia, xa que foi profanado e destruído por Nabucodonosor II no 586 a. C., dando inicio ao exilio xudeu a Babilonia. Uns anos despois reconstruíuse o Segundo Templo, que volveu ser destruído no 70 d. C. polos romanos, coa excepción do muro occidental, coñecido como Muro das Lamentacións, que aínda se conserva e que constitúe o lugar de pregaria máis importante para os xudeus. Segundo a tradición xudía, é o sitio onde deberá construírse o terceiro e último templo nos tempos do Mesías.
Segundo certas ramas da ortodoxia xudía, os xudeus non deben penetrar no Monte do Templo porque poderían, sen querer, violar o Kodesh HaKodashim (sancta sanctorum) do desaparecido templo, é dicir, a zona do mesmo cuxa entrada só estaba permitida, e aínda o está, ao sumo sacerdote, e tamén polas regras de pureza necesarias para ingresar, as cales non poden ser cumpridas hoxe en día. É accesible a todo público só si obedecen regulacións como entrar a ela sen pantalóns curtos nin zapatos de coiro, e permanecer no sitio con respecto. Nas entradas e saídas da mesma hai gardas da Policía de Fronteiras de Israel.
Tradición islámica
No monte atópanse dous dos templos máis importantes do islam: a Mesquita de al-Aqsa, a cúpula "prateada", e a Cúpula da Rocha a cúpula de ouro, construídas ambas as no século VII, a Cúpula da Cadea do século VII, a Cúpula da Ascensión do século X, a cúpula de Iusuf do século XII ou a Cúpula dos Profetas do século XVI. A segunda debe o seu nome a que alberga no seu interior a que —segundo a tradición islámica— é a pedra sobre a que Abraham dispúxose a sacrificar ao seu fillo (Ismael, e non Isaac, segundo o Corán); desde esa mesma pedra foi elevado Mahoma ao ceo, di o Corán. A cúpula é un dos lugares máis representativos da cidade.
Inicio da Segunda Intifada
O 28 de setembro de 2000, tras unha visita de Ariel Sharón á Chaira, estalou a chamada Intifada de al-Aqsa, fenómeno que se atribuíu nun principio ao suposto carácter provocador de devandita visita. Con todo, unha comisión internacional, a Comisión Mitchell, encargada de estudar as orixes da Intifada, e de examinar os disturbios e a represión durante a visita de Sharón, chegou á conclusión de que a visita non foi a razón do inicio da Intifada de al-Aqsa, senón que se remonta á ruptura das negociacións de Camp David o 25 de xullo de 2000.
Pugna sobre o dereito a rezo
A pugna sobre o dereito dos xudeus a rezar e visitar o Monte do Templo é histórica.[3]
O 29 de outubro de 2014, houbo un atentado contra a vida do activista israelí Yehuda Glick que loita polo dereito de xudeus de rezar no Monte do Templo, Yehuda Glick sobreviviu o ataque tras un longo tratamento en terapia intensiva.[4]
En outubro de 2016, o Consello Executivo da UNESCO, con apenas 6 votos en contra dos seus 58 membros, adoptou unha resolución na que se nega todo vínculo entre Xerusalén e o xudaísmo, limitándose a consideralo un lugar único do islam. A resolución subliña que a Chaira é sacra só para os musulmáns, non inclúe a súa denominación en hebreo nin o seu equivalente en inglés (Amorne Mount) e os nomes que aparecen son Haram al-Sharif e Al-Aqsa, denominación da principal mesquita da Chaira, o terceiro lugar máis sacro para os musulmáns.[5]
13. Lamenta o dano causado polas forzas israelís, especialmente desde o 23 de agosto de 2015, nas portas e fiestras históricas da mesquita de al-Qibli, no complexo da mesquita de al-Aqsa/al-Haram al-Sharif, e reafirma, a este respecto, a obrigación de Israel de respectar a integridade, a autenticidade e o patrimonio cultural da mesquita de al-Aqsa/al-Haram al-Sharif, como se reflicte no statu quo histórico, como lugar sagrado de culto para os musulmáns e compoñente dun sitio do patrimonio cultural mundial.
Ademais, a resolución desaproba de forma tallante a actitude de Israel con respecto ao acceso ao lugar e as construcións e escavacións levadas a cabo no mesmo.
16. Deplora a decisión de Israel de aprobar un plan de instalación de dúas liñas de teleférico en Xerusalén oriental e o proxecto denominado "Casa Liba" na cidade vella de Xerusalén, así como a construción do denominado "Centro Kedem", un centro de visitantes próximo ao muro meridional da mesquita de al-Aqsa/al-Haram al-Sharif, a construción do edificio Strauss e o proxecto de ascensor na Praza de al-Buraq/Praza do Muro Occidental, e insta a Israel, a potencia ocupante, a que renuncie a devanditos proxectos e poña fin ás obras de construción, de conformidade coas obrigacións que lle corresponden en virtude das convencións, resolucións e decisións pertinentes da UNESCO.
En xullo de 2017 prodúcese unha nova crise na chaira das mesquitas iniciada co asasinato de dous policías israelís na cidade vella de Xerusalén por parte de tres terroristas musulmáns que foron posteriormente abatidos.[6] As autoridades israelís decidiron o peche do recinto. Reabriuse dous días despois tras instalar arcos detectores de metais. A autoridade israelí considerou que quen atentou contra os dous policías esconderon as súas armas na zona da chaira das mesquitas. A comunidade musulmá rexeitou as novas medidas de seguridade e o interpretaron como un intento por parte de Israel de modificar o "status quo" da zona. Nos enfrontamentos durante estes días morreron 4 palestinos (3+1) e 3 israelís asasinados por un mozo palestino supostamente para vingar o peche da mesquita Al Aqsa.
Galería de imaxes
Modelo do segundo Templo de Xerusalén no século I
Cartel na entrada do Monte do Templo colocado polo Gran Rabinato de Israel, prohibindo o acceso debido ao seu carácter sagrado (1978).