گربه دم‌کوتاه

گربه دم‌کوتاه
وضعیت حفاظت
کمترین نگرانی  (IUCN 3.1)
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پستانداران
راسته:	گوشت‌خواران
زیرراسته:	گربه‌سانان
تیره:	گربه‌ایان
زیرخانواده:	گربه‌ایان کوچک
سرده:	وَشَقها^∗
گونه:	L. rufus
نام دوبخشی
Lynx rufus شربر، ۱۷۷۷

گربه دم‌کوتاه  (Lynx rufus) که با عنوان سیاهگوش سرخ نیز شناخته می‌شود، گربه‌ای با جثه متوسط و بومی آمریکای شمالی است. زیستگاه این گونه از  جنوب کانادا و سرزمین اصلی ایالات متحده گرفته تا اواکساکا در مکزیک را شامل می‌شود. به دلیل پراکندگی گسترده و جمعیت بالا، از سال 2002 نام آن به عنوان گونه‌ای با کمترین نگرانی در فهرست سرخ  اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت ثبت شده است. با اینکه به طور گسترده هم برای تفریح و هم با هدف تولید خز شکار می‌شود جمعیت آن ثابت بوده است. اگرچه در برخی مناطق جمعیت رو به کاهش است.

آرایه‌شناسی و فرگشت

تبارزایی

سرده سیاهگوش با سرده شیر کوهی، گربه‌ها  و پلنگ‌گربه آسیایی دارای تبارشاخه‌ای مشترک است که قدمت آن به ۱۵/۷ میلیون سال پیش می‌رسد. سیاهگوش تقریباً 24/3 میلیون سال پیش از دیگر سرده‌ها جدا شد.^[۱]

توصیف

گربه دم‌کوتاه مشابه دیگر گونه‌های سرده سیاهگوش است اما به طور متوسط کوچکترین آنها است. رنگ پوشش آن متغیر است اما عموماً قهوه‌ای مایل به زرد تا قهوه‌ای مایل به خاکستری با رگه‌های سیاه و نوارهای تیره در پاها و دم است. طرح خالدار آن به عنوان استتار عمل می‌کند. نوک گوش‌ها سیاه و تیز با ریشی کوتاه و مشکی است. به طور کلی لب‌ها، چانه و بخش‌های زیرین رنگ سفید مایل به خاکستری دارند. گربه دم‌کوتاه در مناطق بیابانی جنوب غربی پوششی روشن‌تر و در مناطق شمالی و جنگلی پوشش تیره‌تری دارد. بچه‌گربه‌ها با پوشش خز کامل و خالدار متولد می‌شوند. چند گربه دم‌کوتاه کاملا سیاه نیز در فلوریدای ایالات متحده آمریکا و نیوبرانزویک کانادا مشاهده و اسیر شدند.^[۲][۳][۴]

پراکندگی و زیستگاه

گربه دم‌کوتاه گونه‌ای تطبیق‌پذیر است. مناطق جنگلی را ترجیح می‌دهد (برگ‌ریز، مخروطی یا هر دو) اما به جنگل وابسته نیست. زیستگاه مطلوب آن از باتلاق‌های مرطوب فلوریدا تا بیابان‌های تگزاس و مناطق کوهستانی ناهموار گسترش می‌یابد. اگر صخره‌های سنگی، مرداب‌ها یا مناطق جنگلی وجود داشته باشند در نزدیکی مناطق کشاورزی اسکان می‌یابد. پوشش خالدارش به عنوان استتار عمل می‌کند. اندازه جمعیت گربه دم‌کوتاه در درجه اول به جمعیت طعمه‌های آن وابسته است. عوامل اصلی دیگری در انتخاب نوع زیستگاه نقش دارند عبارتند از: محافظت در برابر آب و هوای نامساعد، دسترسی آسان به محل‌های استراحت و لانه، پوشش متراکم برای شکار و فرار و دوری از مزاحمت‌ها.^[۵][۶]

به نظر می رسد زیستگاه گربه دم‌کوتاه توسط انسان‌ها محدود نم‌ شود، بلکه دلیل انتخاب یک زیستگاه در دسترس بودن آن است. تنها زمین های بزرگ و تحت کشت بالا برای این گونه نامناسبند. همچنین، ممکن است در حیاط پشتی خانه‌ها حاشیه شهر که در قلمرو او قرار دارند مشاهده شود. ^[۷][۸][۹]

رفتار و بوم شناسی

گربه دم‌کوتاه حیوانی پگاه‌رو است و بیشتر در زمان گرگ و میش فعالیت می‌کند. از سه ساعت قبل از غروب آفتاب تا حدود نیمه شب و مجددا قبل از طلوع آفتاب تا سه ساعت پس از آن در حرکت است. هر شب، از 3 تا 11 کیلومتر در طول مسیر معمول خود حرکت می‌کند. این رفتار ممکن است بسته به فصل تغییر کند چرا که گربه‌های دم‌کوتاه در پاییز و زمستان در پاسخ به فعالیت طعمه‌های خود به هوای سرد بیشتر در طول روز فعالیت می‌کنند. ^[۱۰][۱۱]

ساختار اجتماعی و محدوده زیستگاه

فعالیت گربه‌های دم‌کوتاه به مناطق مشخصی محدود می‌شود که اندازه آن بسته به جنس و توزیع طعمه متفاوت است. زیستگاه گربه دم‌کوتاه با مدفوع، بوی ادرار، و با پنجه زدن درختان برجسته منطقه نشانه‌دار می‌شود.^{[۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]}

پانویس

• ^ بر وزن «وزغ»

منابع

1. Johnson, W.E.; Eizirik, E.; Pecon-Slattery, J.; Murphy, W.J.; Antunes, A.; Teeling, E. & O'Brien, S.J. (2006). "The Late Miocene radiation of modern Felidae: A genetic assessment". Science. 311 (5757): 73–77. Bibcode:2006Sci...311...73J. doi:10.1126/science.1122277. PMID 16400146. S2CID 41672825. Archived from the original on 2020-10-04. Retrieved 2019-06-28.
2. Cahalane, V. H. (2005). Meeting the Mammals. Kessinger Publishing. p. 64. ISBN 978-1-4179-9522-6.
3. Fowler, S. (2016). "Appearance of black bobcats in New Brunswick puzzles biologist". CBC. Fredericton, NB, Canada. Archived from the original on 2021-10-13. Retrieved 2020-09-19.
4. Ulmer Jr., F. A. (1941). "Melanism in the Felidae, with Special Reference to the Genus Lynx". Journal of Mammalogy. 22 (3): 285–288. doi:10.2307/1374954. JSTOR 1374954.
5. Whitaker, J. O.; Hamilton, W. J. (1998). "Bobcat, Lynx rufus". Mammals of the Eastern United States. Cornell University Press. pp. 493–496. ISBN 978-0-8014-3475-4.
6. "Deletion of Bobcat (Lynx rufus) from Appendix II" (PDF). Thirteenth Meeting of the Conference of the Parties, Proposal 5. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora. October 2004. Archived from the original (PDF) on November 2, 2013. Retrieved May 31, 2007.
7. Nowell, K. & Jackson, P. (1996). Wild Cats. Status Survey and Conservation Action Plan (PDF). Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. Archived (PDF) from the original on 2019-02-05. Retrieved 2007-05-25.
8. Whitaker, J. O.; Hamilton, W. J. (1998). "Bobcat, Lynx rufus". Mammals of the Eastern United States. Cornell University Press. pp. 493–496. ISBN 978-0-8014-3475-4.
9. "Bobcats: Living on the Urban Edge". National Park Service, U.S. Department of the Interior. Archived from the original on October 13, 2007. Retrieved June 18, 2007.
10. Fergus, C. (2003). Wildlife of Virginia and Maryland Washington D.C. Stackpole Books. p. 119. ISBN 978-0-8117-2821-8.
11. McDowell, R. L. (2003). Endangered and Threatened Wildlife of New Jersey. Rutgers University Press. pp. 23–24, 27. ISBN 978-0-8135-3209-7.
12. Allen, M.; Wallace, C. F. & Wilmers, C. C. (2015). "Patterns in bobcat (Lynx rufus) scent marking and communication behaviors". Journal of Ethology. 33 (1): 9–14. doi:10.1007/s10164-014-0418-0. S2CID 17453824.
13. Whitaker, J. O.; Hamilton, W. J. (1998). "Bobcat, Lynx rufus". Mammals of the Eastern United States. Cornell University Press. pp. 493–496. ISBN 978-0-8014-3475-4.
14. Nowell, K. & Jackson, P. (1996). Wild Cats. Status Survey and Conservation Action Plan (PDF). Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. Archived (PDF) from the original on 2019-02-05. Retrieved 2007-05-25.
15. Kamler, J. F. & Gipson, P. S. (2000). "Home range, habitat selection, and survival of bobcats, Lynx rufus, in a prairie ecosystem in Kansas". Canadian Field-Naturalist. 114 (3): 388–394.
16. Janečka, J.E.; Blankenship, T.L.; Hirth, D.H.; Tewes, M.E.; Kilpatrick, C.W.; Grassman, L.I. Jr. (2006). "Kinship and social structure of Bobcats (Lynx rufus) inferred from microsatellite and radio-telemetry data". Journal of Zoology. 269 (4): 494–501. doi:10.1111/j.1469-7998.2006.00099.x.

• "منبع جعبه‌زیست" (به انگلیسی). ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 23 November 2008.