رشتهکوه هیمالیا (به سانسکریت: हिमालय)، مرتفعترین رشتهکوه جهان که به بام دنیا مشهور است. این رشتهکوه، خط جداکنندهٔ شبهقارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت به معنی «برفستان» است. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸۸۴۸ متر در این رشتهکوه قرار دارد. این رشته کوه دارای بیش از پنجاه قله با ارتفاع بالای ۷ هزار متر است و ۱۴ قله بالای ۸ هزار متر دنیا، در رشته کوه هیمالیا واقع شده است.
بومشناسی
گیاهان و جانورانِ هیمالیا نسبت به آب و هوا، بارش، ارتفاع و خاک متفاوتاند. محدوده آب و هوایی از مناطق گرمسیری در پایه کوهها آغاز و تا یخ دائمی و برف در بالاترین ارتفاعات ادامه مییابد. مقدار سالانهٔ بارش از غرب به شرق در امتدادِ محدودهٔ جبهه جنوبی افزایش مییابد. این تنوعِ ارتفاع بهمراهِ بارش باران و شرایطِ خاک همراه با برف بسیار باعث تنوع جوامع گیاهی و حیوانی متمایز در منطقه هیمالیا میشود. به عنوان مثال ارتفاع بالا (بهمراهِ فشار اتمسفر کم) همراه با سرمای شدید تنها اجازهٔ زنده ماندن را به ارگانیسمهای سخت جان میدهد.[۱]
هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست.[۳]دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیرهای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.[۴]
دریاچهها
منطقه هیمالیا دارای صدها دریاچه است. بیشتر دریاچهها در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰۰ متر یافت میشود. دریاچه تیلیچو Tilicho در نپال یکی از بلند مرتبهترین دریاچهها در جهان است.
کوه اورست با نام نپالیساگارماتا (सगरमाथा به معنی سر آسمان) و نام تبتیچومولونگما بلندترین کوه کره زمین است. ارتفاع قله آن از سطح دریا معادل ۸٬۸۴۸ متر (۲۹٬۰۲۹ پا) میباشد. این کوه در رشته کوههای هیمالیا در مرز منطقه ساگارماتای نپال و تبت در کشور چین قرار گرفته است.
↑Hogan، C. Michael (۲۰۱۰). Monosson، E.؛ Cleveland، C.، ویراستاران. «Archaea». Encyclopedia of Earth. Washington DC: National Council for Science and the Environment.
↑Kuhle، M. (۲۰۱۱). «The High Glacial (Last Ice Age and Last Glacial Maximum) Ice Cover of High and Central Asia, with a Critical Review of Some Recent OSL and TCN Dates». در Ehlers، J.؛ Gibbard، P.L.؛ Hughes، P.D. Quaternary Glaciation – Extent and Chronology, A Closer Look. Amsterdam: Elsevier BV. صص. ۹۴۳–۹۶۵. (glacier maps downloadable)