حزب کومله کردستان ایران

حزب کوملهٔ کردستان ایران

حیزبی کۆمه‌ڵهٔ کوردستانی ئێران
دبیرکلعبدالله مهتدی
معاون دبیرکلعمر ایلخانی‌زاده
بنیان‌گذارعبدالله مهتدی
بنیان‌گذاری۲۰۰۰
انشعاب ازکومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران
ستاداردوگاه زرگویز، کردستان عراق
اعضای ثبت‌نام کرده۳۰۰۰۰نفر
مرام سیاسیسوسیال دموکراسی
ملی‌گرایی کردی
وابستگی ملیمرکز همکاری احزاب کردستان ایران
کنگره ملیت‌های ایران فدرال
همبستگی برای آزادی و برابری در ایران[۱]
وابستگی بین‌المللیانترناسیونال سوسیالیست
اتحاد ترقی‌خواهان
رنگ رسمی     سرخ
تلویزیونروژهلات تی‌وی
پایگاه خبریآسوی روژهلات
وبگاه

حزب کومله کردستان ایران (به کردی: حیزبی کۆمه‌ڵهٔ کوردستانی ئێران)، یک حزب سوسیال دمکرات در کردستان ایران است که به عنوان بخشی از اپوزیسیون جمهوری اسلامی علیه این حکومت فعالیت می‌کند. حزب کوملهٔ کردستان ایران هدف خود را تأسیس ایرانی فدرال[۲][۳][۴][۵] و حکومتی دمکراتیک و سکولار[۶][۷] اعلام کرده است.

حزب کوملهٔ کردستان ایران در سال ۲۰۰۰ از کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران انشعاب کرده که تا قبل از سال ۱۳۶۲ «کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» نام داشت و به لحاظ ایدئولوژیکی از گرایشی مارکسیستی-لنینیستی و مائوئیستی پیروی می‌کرد[۸][۹][۱۰][۱۱] و ادعای امپریالیسم‌ستیزی و و مدافع خودمختاری کردها را داشت.[۱۲] مقر حزب کوملهٔ کردستان ایران در حال حاضر در اقلیم کردستان عراق است. این حزب یک شاخه نظامی مسلح نیز دارد. جمهوری اسلامی ایران این حزب را به دلیل اقدامت تروریسی که در خاک خود انجام داده است و همچنین همکاری‌های اطلاعاتی با سیستم‌های اطلاعاتی غرب و به ویژه اسراییل در فهرست سازمان‌های تروریستی خود قرار داده است.[۱۳]

عبدالله مهتدی بنیانگذار این حزب است که از بدو تأسیس آن تاکنون دبیرکل آن بوده است. از دیگر اعضای دفتر سیاسی آن می‌توان به فاروق بابامیری، ابوبکر مدرسی، صالح شریفی و عبدالله آذربار اشاره کرد.

این حزب از زمان انشعاب تا زمان برگزاری کنگره ۱۱ در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۶ «کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» نام داشت و از آن تاریخ نام خود را «حزب کومله کردستان ایران» تغییر داد.

حزب کومله کردستان ایران در کنار حزب دموکرات کردستان ایران یکی از دو حزب از ایران است که اکنون در انترناسیونال سوسیالیست عضویت دارد[۱۴] و همچنین عضو اتحاد ترقی‌خواهان نیز به‌شمار می‌آید.

مرکز مبارزه با تروریسم ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ در گزارشی که منتشر کرد، تخمین زد که این گروه کمتر از ۱۰۰۰ مبارز دارد.[۱۵]

نام حزب

واژه کومله (به کردی:کۆمه‌ڵه) به معنای توده مردم است.[۱۶] بر اساس مادهٔ ۱ اساسنامهٔ حزب، نام رسمی این حزب «حزب کوملهٔ کردستان ایران» است. اما «حزب کوملهٔ کردستان ایران» تصمیم گرفته که به زبان کردی از نام «کۆمه‌ڵهٔ شۆڕشگێڕی زه‌حمه‌تکێشانی کوردستانی ئێران» (به معنای: کوملهٔ انقلابی زحمتکشان کردستان ایران) یا به اختصار «کۆمه‌ڵه» استفاده کند[۱۷] که نام پیشین سازمان کومله بوده که در سال ۱۹۸۴ نام خود را به کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران تغییر داده است.[۱۸]

تاریخچه

عبدالله مهتدی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۲ دبیرکل کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران و از ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۲ دبیرکل حزب کمونیست ایران بود. با این وجود اختلافاتی میان جناح‌های مختلف این دو حزب وجود داشت که منجر به بروز انشعاباتی شده‌بود. عبدالله مهتدی رهبری جناحی را در دست داشت که در کنفرانس هشتم کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران در سال ۲۰۰۰ از این تز پیروی می‌کرد که «کومله پس از پیوستن به حزب کمونیست ایران رو به زوال رفته و جایگاه خود را از دست داده است». این گروه معتقد بودند که باید با دوری جستن از آرمانگرایی و با شناخت آنچه که واقعیت جامعه کردستان می‌دانستند، به قبل از تأسیس حزب کمونیست ایران بازگشت و «سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» را تشکیل داد. علاوه بر عبدالله مهتدی شخصیت‌های دیگری همچون عمر ایلخانی‌زاده نیز در انشعاب از کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران و تشکیل جریان جدیدی با همان نام قدیمی «کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» نقش داشتند.

انشعاب و بازگشت جناح ایلخانی‌زاده

در اواخر سال ۲۰۰۷ تشدید اختلافات بین رهبران جریان جدید «کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» سبب انشعاب عمر ایلخانی‌زاده و تشکیل حزبی مجزا با نام کومله زحمتکشان کردستان شد. این دو جریان از آن زمان به مدت ۱۵ سال به صورت موازی به فعالیت می‌پرداختند.

در ۲۸ آبان ۱۴۰۱ (۱۹ نوامبر ۲۰۲۲) و پس از اعتراضات ژینا امینی، دو حزب اعلام کردند که بعد از ۱۵ سال به دنبال روند مذاکراتی که یک سال و نیم به طول انجامیده بار دیگر به یکدیگر پیوسته و تحت نام حزب کوملهٔ کردستان ایران فعالیت مشترک خود را تحت رهبری واحد تداوم می‌بخشند.[۱۹][۲۰] این در حالی بود که این اتحاد به ویژه پس از مدتی به دلیل سیاست‌های رهبری حزب با مخالفت‌هایی همراه شد.

اختلاف میان دو حزب با نزدیک شدن عبدالله مهتدی رهبر حزب کومله کردستان ایران به نیروهای راست‌گرای افراطی و مشارکت وی در منشور جرج تاون تشدید شد که باعث نارضایتی میان اعضای حزب شده‌بود.[۲۱] با این وجود پس از ۷ ماه و به دنبال بروز نارضایتی از رهبری حزب، جناحی مخالف در کوملهٔ زحمتکشان کردستان در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که به دلیل «عدم پایبندی طرف مقابل به توافقات مشترک» و «اختلافات سیاسی» روند اتحاد را شکست‌خورده می‌داند و اعلام می‌کند که این حزب بار دیگر فعالیت خود را به صورت مستقل از سر می‌گیرد.[۲۲] این بیانیه با درگیری مسلحانه میان دو طرف در ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ همراه شد که به کشته شدن دو پیشمرگهٔ کوملهٔ زحمتکشان کردستان انجامید. عمر ایلخانی‌زاده در مصاحبه با تلویزیون ایران اینترنشنال ضمن انکار وقوع انشعاب در حزب کوملهٔ کردستان ایران تلویحاً‌اعلام کرد که همچنان به عنوان معاون رهبری حزب کوملهٔ کردستان ایران فعالیت خود را ادامه می‌دهد.[۲۳] رضا کعبی از جناح مخالف در کوملهٔ زحمتکشان نیز در گفتگو با همین شبکه اعلام کرد که اختلافات به دنبال عدم توجه به خواسته‌های جناح مخالف مبنی بر برگزاری کنگرهٔ کوملهٔ زحمتکشان به صورت موازی با کنگرهٔ حزب جدید و سپس پیوستن هر دو حزب به حزبی تازه، و همچنین مواضع رهبری حزب در همسویی با جریان‌های انحرافی و غیردموکراتیک بروز کرده است. وی آغازگر درگیری را رهبری حزب کوملهٔ کردستان ایران متشکل از عبدالله مهتدی و عمر ایلخانی‌زاده اعلام کرد و گفت هر دو پیشمرگهٔ کشته‌شده به جناح مخالف تعلق داشته‌اند که به دنبال بروز تنش و مخالفت با سیاست‌های رهبری حزب کوملهٔ کردستان ایران در جریان جلسهٔ کمیتهٔ مرکزی، مورد حمله قرار گرفته‌اند.[۲۴]

جستارهای وابسته


منابع

  1. ↑ دویچه‌وله: اعلام موجودیت ائتلاف «همبستگی برای آزادی و برابری در ایران»، نوشته‌شده در ۴ اسفند ١٣۹۷؛ بازدید در ۵ شهریور ۱۳۹۹.
  2. ↑ nyidanmark
  3. ↑ UNHCR refworld page
  4. ↑ Tower of the Sun: Stories from the Middle East and North Africa By Michael J. Totten
  5. ↑ Federal, The Political Development of the Kurds in Iran: Pastoral NationalismBy F. Koohi-Kamali
  6. ↑ Report on Joint Finnish-Swiss Fact-Finding Mission to Amman and the Kurdish Regional Government (KRG) Area,
  7. ↑ Tower of the Sun: Stories from the Middle East and North Africa By Michael J. Totten
  8. ↑ Entessar, Nader (2010). Kurdish Politics in the Middle East. Lanham: Lexington Books. pp. 49–50. ISBN 978-0-7391-4039-0. OCLC 430736528.
  9. ↑ Kazemzadeh, Masoud (2009). "U.S. –Iran Confrontation in the Post-NIE World: An Analysis of Alternative Policy Options". Comparative Strategy. 28 (1): 14–27. doi:10.1080/01495930802679736. ISSN 1521-0448. S2CID 154745287.
  10. ↑ Azeez, Govand Khalid (2019). "The "Kurd" between capitalist-statist nationalism and class conflict". Critique. 47 (3): 411–432. doi:10.1080/03017605.2019.1644724. ISSN 1748-8605. S2CID 201367012.
  11. ↑ Akbarzadeh, Shahram; Shahab Ahmed, Zahid; Laoutides, Costas; Gourlay, William (2019). "The Kurds in Iran: balancing national and ethnic identity in a securitised environment". Third World Quarterly. 47 (3): 1145–1162. doi:10.1080/01436597.2019.1592671. ISSN 1360-2241. S2CID 159392674.
  12. ↑ Rodi Hevian (Summer 2013). "THE MAIN KURDISH POLITICAL PARTIES IN IRAN, IRAQ, SYRIA, AND TURKEY: A RESEARCH GUIDE". Middle East Review of International Affairs. Herzliya, Israel: Rubin Center for Research in International Affairs. 17 (2). Archived from the original on 2017-03-28. Retrieved 2018-05-22.
  13. ↑ «Interview With Kurdish Guerrillas In Komala». Atlas News (به انگلیسی). ۲۰۲۲-۱۱-۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۹.
  14. ↑ انترناسیونال سوسیالیست: احزاب عضو در انترناسیونال سوسیالیست؛ بازدید در ۸ فوریهٔ ۲۰۱۹.
  15. ↑ "News Article". css.ethz.ch (به انگلیسی). Retrieved 2023-03-09.
  16. ↑ شرفکندی، عبدالرحمان. مردوخ‌روحانی، محمدماجد، ویراستار. Hihnabanah burīnah: Farhang-i Kurdi-Farsī (ویراست چاپ دوم). تهران: سروش. ص. ۶۴۴. شابک ۹۶۴۴۳۵۰۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۲۳.
  17. ↑ حزب کوملۀ کردستان ایران: اساسنامۀ حزب کوملۀ کردستان ایران، مصوب کنگرۀ چهاردهم (به فارسی)؛ بایگانی‌شده در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۲ آبان ۱۴۰۰.
  18. ↑ حزب کمونیست ایران (حکا): دربارۀ ما (به فارسی)؛ بازدید در ۱۲ آبان ۱۴۰۰.
  19. ↑ حزب کوملۀ کردستان ایران: اطلاعیه در مورد تجدید وحدت در کومه‌له، نوشته‌شده در ۶ آذر ۱۴۰۱؛ بایگانی‌شده در ۲ دسامبر ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۰ آذر ۱۴۰۱.
  20. ↑ کوملۀ زحمتکشان کردستان: اطلاعیه در مورد تجدید وحدت در کومه‌له، نوشته‌شده در ۶ آذر ۱۴۰۱؛ بازدید در ۱۰ آذر ۱۴۰۱.
  21. ↑ اخبار روز: پس‌لرزه‌های «نشست جرج تاون» اتحاد کومله را در هم شکست، نوشته‌شده در ۱ تیر ۱۴۰۲؛ بازدید در ۱ تیر ۱۴۰۲.
  22. ↑ اخبار روز: کمیته مرکزی کومه‌لۀ زحمتکشان کردستان: روند اتحاد دو جریان کومه‌له به بن‌بست رسیده است، نوشته‌شده در ۳۱ خرداد ۱۴۰۲؛ بازدید در ۱ تیر ۱۴۰۲.
  23. ↑ ایران اینترنشنال: درگیری مسلحانه بین دو حزب کوملۀ زحمتکشان کردستان و حزب کومله کردستان ایران، نوشته‌شده در ۲ تیر ۱۴۰۲؛ بازدید در ۳ تیر ۱۴۰۲.
  24. ↑ ایران اینترنشنال: ابعاد و دلایل درگیری مسلحانه بین دو حزب کومله، نوشته‌شده در ۲ تیر ۱۴۰۲؛ بازدید در ۳ تیر ۱۴۰۲.

پیوند به بیرون

Read other articles:

Suanpan

Chinese abacus Suanpan (the number represented in the picture is 6,302,715,408) Chinese Abacus An extended version of a suanpan A modern 4+1 suanpan (soroban) with a clear-all button Suanpan- reincarnation of counting rods The suanpan (simplified Chinese: 算盘; traditional Chinese: 算盤; pinyin: suànpán), also spelled suan pan or souanpan[1][2]) is an abacus of Chinese origin first described in a 190 CE book of the Eastern Han Dynasty, namely Supplementary No...

 

Arnoud Nijssen

Arnoud Nijssen als brancardier tijdens zijn jaarlijkse bedevaart naar Lourdes (2019). Arnoud Maria Frans Nijssen (Sint-Truiden, 14 april 1994) is een Belgisch politicus voor de CD&V. Sinds 1 januari 2019 is hij schepen in Nieuwerkerken. Levensloop Van opleiding leraar wiskunde en geschiedenis, richtte hij in 2017 samen met Pieter Neirinckx Dépot d'histoires op. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 stond Nijssen als nieuwe kandidaat op de lijst van CD&V. Tegen de verwa...

 

Александрос Коризис

Александрос Коризисгрец. Αλέξανδρος Κορυζής Александрос Коризис Прапор Прем'єр-міністр Греції 29 січня — 18 квітня 1941 року Монарх: Георг II Попередник: Іоанніс Метаксас Наступник: Еммануїл Цудерос   Народження: 1885[1][2]Порос, Poros Municipalityd, Острови[d], периферія

Міхал Копчинський

Міхал Копчинський Особисті дані Народження 15 червня 1992(1992-06-15) (31 рік)   Замостя, Польща Зріст 180 см Вага 70 кг Громадянство  Республіка Польща Позиція півзахисник Інформація про клуб Поточний клуб «Варта» (Познань) Номер 15 Юнацькі клуби 2000–2012 «Легія» Професіональні...

 

Funk Glacier

Glacier in Antarctica Location of Graham Coast on the Antarctic Peninsula. Funk Glacier (65°34′S 63°46′W / 65.567°S 63.767°W / -65.567; -63.767) is a glacier flowing into the head of Nevsha Cove in Beascochea Bay to the south of Frölich Peak, on the west coast of Graham Land, Antarctica. It was first charted by the French Antarctic Expedition, 1908–10, under Jean-Baptiste Charcot. It was named by the UK Antarctic Place-Names Committee in 1959 for Casimir Fun...

 

Rue d'Amiens

Rue d'Amiens Façade sud de l'hôtel d'Étancourt, au 97-99 rue d'Amiens Situation Coordonnées 49° 26′ 25″ nord, 1° 06′ 10″ est Pays France Région Normandie Département Seine-Maritime Ville Rouen Début Rue de la République Fin Boulevard Gambetta Morphologie Type Rue Longueur 800 m modifier  La rue d'Amiens est une voie publique de la commune française de Rouen. Situation et accès La rue d'Amiens est une voie de la rive droite de Rouen. ...

Галій-Моравська Марія Василівна

У Вікіпедії є статті про інших людей із прізвищем Галій. Марія Галій-Моравська Основна інформаціяДата народження 1 січня 1940(1940-01-01) (83 роки)Місце народження м. ЛьвівГромадянство УкраїнаНаціональність українкаПрофесії науковицяПраця в операх Львівський театр опери та ба...

 

Baseball Rubbing Mud

Mud used to treat baseballs The Delaware River, the general vicinity of the source of Baseball Rubbing Mud Lena Blackburne Baseball Rubbing Mud is a brand of specially prepared mud used to prepare balls in the sport of baseball before they are put into play. Newly manufactured baseballs have a somewhat slick and glossy surface, so when new they are rubbed down with the mud to reduce the slickness and give pitchers a firmer grip and better control without damaging or discoloring the ball.[...

 

John Frederick William Herschel

Sir John Herschel, BtFoto tahun 1867 byJulia Margaret CameronLahir(1792-03-07)7 Maret 1792Slough (kini Berkshire, Inggris)Meninggal11 Mei 1871(1871-05-11) (umur 79)Collingwood, dekat Hawkhurst, Kent, InggrisDikenal atasPenemuan fotografi John Frederick William Herschel, KH, FRS[1] adalah seorang matematikawan, astronom, kimiawan, dan fotografer Inggris yang juga berkecimpung dalam bidang botani.[1] Dia adalah putra dari Mary Baldwin dan astronom William Herschel, dan meru...

Psychological abuse

Mental or emotional harm inflicted on a person Medical conditionPsychological abuseOther namesPsychological violence, emotional abuse, mental abuseSpecialtyPsychiatry, clinical psychology Psychological abuse, often called emotional abuse, is a form of abuse characterized by a person subjecting or exposing another person to a behavior that may result in psychological trauma, including anxiety, chronic depression, or post-traumatic stress disorder.[1][2][3] It is often a...

 

ACM Software System Award

Annual award for developing an influential software system ACM 2005 Software System Award The ACM Software System Award is an annual award that honors people or an organization for developing a software system that has had a lasting influence, reflected in contributions to concepts, in commercial acceptance, or both. It is awarded by the Association for Computing Machinery (ACM) since 1983, with a cash prize sponsored by IBM of currently $35,000. Recipients The following is a list of recipien...

 

Азартні ігри в Сінгапурі

Азартні ігриАзартні ігриза країнами та територіямиІнтер'єр казино Marina Bay Sands  Сінгапур Австралія та Океанія Нова Зеландія Європа Австрія Албанія Бельгія Болгарія Велика Британія ( Гібралтар, Північна Ірландія, Уельс, Шотландія) Вірменія Естонія Данія Ірландія Іспанія...

My Heart Is Refusing Me

2011 single by LoreenMy Heart Is Refusing MeSingle by Loreenfrom the album Heal Released27 February 2011Recorded2010GenreDanceLength3:45LabelWarner Music SwedenSongwriter(s)Moh Denebi, Björn Djupström, LoreenLoreen singles chronology My Heart Is Refusing Me (2011) Sober (2011) Loreen international singles chronology Euphoria(2012) My Heart Is Refusing Me(2012) We Got the Power(2013) Alternative coverInternational artwork Music videoMy Heart Is Refusing Me (Official) on YouTube My Heart ...

 

Berd Spit

City park in Novosibirsk Oblast, Russia Berd Spit Бердская коса (Russian)PeninsulaCoordinates: 54°47′58″N 83°03′18″E / 54.79944°N 83.05500°E / 54.79944; 83.05500LocationBerdsk, RussiaNative nameБердская коса (Russian) Berd Spit (Russian: Бердская коса) is a city park in Berdsk of Novosibirsk Oblast, Russia. It is a specially protected natural area since 2006.[1] Geography Berd Spit is a peninsula.[2&...

 

Schleswig, Schleswig-Holstein

Schleswig Gottorf Kastle Schleswig (bahasa Denmark: Slesvig) adalah kota yang terletak di Schleswig-Holstein, Jerman. Kota ini adalah ibu kota dari Kreis (distrik) Schleswig-Flensburg. Kota ini memiliki populasi sekitar 27.000. Kota ini memiliki luas sebesar 24.3 km². Pranala luar (Jerman) Municipal website Artikel bertopik geografi atau tempat Jerman ini adalah sebuah rintisan. Anda dapat membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.lbs

Nijiayan station

Ningbo Metro station Nijiayan倪家堰General informationLocationHaishu District, Ningbo, ZhejiangChinaOperated byNingbo Rail Transit Co. Ltd.Line(s)     Line 2Platforms2 (1 island platform)ConstructionStructure typeUndergroundHistoryOpenedSeptember 26, 2015Services Preceding station Ningbo Rail Transit Following station Zhengda Roadtowards Lishe International Airport Line 2 Yasaiyantowards Honglian Nijiayan Station is an underground metro station in Ningbo, Zhejiang,...

 

Десагуадеро (приток Рио-Колорадо)

У этого топонима есть и другие значения, см. Десагуадеро.Десагуадероисп. Río Desaguadero Водоток Исток   (Т) (B)    • Местоположение Прекордильеры  • Высота 497 м  • Координаты 32°21′52″ ю. ш. 67°19′44″ з. д.HGЯO Устье    (Т) (B) Рио-Колорад...

 

Sociological criticism

Sociological criticism is literary criticism directed to understanding (or placing) literature in its larger social context; it codifies the literary strategies that are employed to represent social constructs through a sociological methodology. Sociological criticism analyzes both how the social functions in literature and how literature works in society. This form of literary criticism was introduced by Kenneth Burke, a 20th-century literary and critical theorist, whose article Literature A...

T-Mobile UK

Former UK mobile network One 2 One redirects here. For the band sometimes known by that name, see One to One (band). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: T-Mobile UK – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2015) (Learn how and when to remove this template message) T-Mobile UKTypeBrandIn...

 

Yuma Aoyagi

Japanese professional wrestler (born 1995) This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!