Hizkuntza gaelikoak deritze maiz hizkuntza zelta guztiei; bereziki, egoera informaletan edota testunguru teknikoak ez direnetan. Hala ere, erabilera hori okerra da, izendapen horrek irlandera, Eskoziako gaelera eta manxera hartzen baititu barne, baina ez beste hizkuntza zeltak.
Hizkuntza gaelikoak Irlandako hegoaldetik hasi, Manx uhartean jarraitu eta Eskoziako iparralderaino mintzatu izan diren hizkuntzen multzoa da. Shelta hizkuntza ere gehitu izan zaio, Irlandako Pavee edo Travellers deritzen herrialdeak hitz egin ohi izan duen hizkuntza; irlandera eta ingelesaren arteko nahasketa da, sintaxi edo joskera oinarrizkoa ingelesa delarik.
Hiru hizkuntza hauek Irlandera zaharraren (VI. eta X. mendeen artean) ondorengo izan zen Erdialdeko Irlanderatik (Erdi Aroan hitz egina) sortutako aldakiak dira. Hizkuntza goidelikoen formarik zaharrena Aitzinirlandera da (IV. mendetik VII. edo VIII. mendeetara bitartean) baina idatzizko lehen lekukotasunak aipatu Irlandera zaharrean daude idatzirik.
Hizkuntza talde honen mota garaikide bat "gaelera klasikoa" da, honek Irlandan XII. menderarte eta Eskozian XVIII. menderarte literaturan erabilpena izan zuen. Bi aldaera hauen arteko ortografia ezberdintasunak orain dela gutxi burututako berrikuntzetan oinarritzen dira, ondorio gisa kokapen anitzetako estandarizazio edo batasun konplexuak sortu direlarik.
Manxeran erabilitako ortografia ingelesa eta galesean oinarritua dago, eta 1610 John Phillips gotzain galestarrak sarrarazi zuen.
Hizkuntza goideliko hauetako hiztunei gael edo gaeliko deitzen zaie (Gaeil Irlanderaz, Gàidheil Eskoziako gaeleraz eta Ny Gaeil manxeraz. Ingelesez eta Frantsesez berriz Gaels edo Goidels).
Sailkapena
Gaelerar hizkuntzen azpitalde hau uharteetako zelta hizkuntzen taldean kokatzen da. Azken adar horren beste azpitaldea britoi hizkuntzak dira; horien barnean daude galesa, kornubiera eta bretainiera. Biak ere uharteetako zelta hizkuntzen artean, nagusiki Britainiar uharteetan mintzo baitira eta antzeko hainbat ezaugarri elkarbanatzen baitituzte, adibide gisa, zenbait aditz moldeen erabilpena, esaldiaren ordena (Aditza, Subjektu, Objektu edota Predikatua), etab.
Gainera, gaeleraren adarra Q zelta-adarrean ere sailkatua da, hizkuntza aurrezeltaren jatorrizko *kw ahotsa adar honetan mantendu egin baita (P zelta-adarrean ez bezala, honetan *kw soinua berehala p hots bilakatu zen).
Haatik, bi azpitalde hauen arteko ezberdintasunak ere badaude, horregatik eta ikerketak aurrera doazen heinean sailkapen hau oraindik ez da behin-betikoa. Adibidez, gaelerazko taldean *an, am soinuak é hizki bihurtu dira, bokal ez sudurkaritua eta soinu frikari baten aurrean aurkitzean luzapena jasaten duena. Adibidez, antzinako irlanderan éc ("heriotza"), écath ("amu"), dét ("hortz"), cét ("ehun") hitzak galesezko esanahi berdineko angau ("heriotza"), angad ("amu"), dant ("hortz") eta cant ("ehun") hitzekin parekatzean hau garbi ikus daiteke.
