Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

El Brujo (sitio arqueológico)

El Brujo
Patrimonio Cultural de la Nación

Uno de los altorrelieves de la Huaca Cao Viejo, denominado “el desfile de cautivos”.
Ubicación
Continente América
País Perú Perú
División La Libertad
Subdivisión Ascope
Municipio Magdalena de Cao
Localidad Distrito de Magdalena de Cao
Coordenadas 7°54′54″S 79°18′20″O / -7.91497778, -79.30548611
Historia
Cultura Cupisnique, moche, lambayeque, chimú, inca
Construcción 2000 a. C.
Abandono 1750 d. C.
Mapa de localización
El Brujo ubicada en Perú
El Brujo
El Brujo
Ubicación en Perú
El Brujo ubicada en Departamento de La Libertad
El Brujo
El Brujo
Ubicación en La Libertad

El Brujo es uno de los complejos arqueológicos más importantes y antiguos de la costa norte del Perú. Está conformado principalmente por la Huaca Prieta, la Huaca Cao Viejo y la Huaca Cortada.

Está ubicado en el valle del río Chicama, en el distrito de Magdalena de Cao, provincia de Ascope, departamento de La Libertad, a unos 60 km al norte de la ciudad de Trujillo. Se encuentra abierto al público desde el 12 de mayo de 2006. En este complejo arqueológico se encontró la tumba y el cuerpo momificado de una mujer de élite mochica llamada la Señora de Cao.

Centro ceremonial

Este complejo es un antiguo centro ceremonial donde se puede contemplar el legado de 5.000 años de ocupación por el ser humano, desde los nómadas cazadores recolectores, posteriormente por las culturas cupisnique, moche, lambayeque, chimú, inca, la época colonial y hasta el presente.

Secuencia cultural

Su continua construcción es una sucesión de secuencias culturales distintas que se fueron asentando en el lugar desde hace cinco mil años en la época pre cerámica hasta su extinción en la época de la presencia española.

Estudios

La Huaca Prieta fue estudiada por el arqueólogo estadounidense Junius Bird entre 1946 y 1947. Su descubrimiento significó un hito fundamental en la historia de la arqueología peruana. Sus restos fueron los primeros en ser sometidos a la novedosa técnica de datación por radiocarbono, para precisar su antigüedad. Esta, calculada en 2500 a. C., conmocionó la cronología arqueológica peruana, pues se trataba de los restos más antiguos del periodo pre-cerámico o arcaico, es decir, inmediatamente antes de la aparición de la alta cultura. Hasta entonces, los restos culturales más antiguos no sobrepasaban los 1200 a. C. y eran asociados a la cultura chavín.

El complejo del periodo moche (Huaca Cao Viejo y Huaca Cortada) es estudiado desde los años 1990 por el Proyecto Arqueológico Complejo El Brujo (PACEB), a cargo del arqueólogo Régulo Franco, con el auspicio de la Fundación Augusto N. Wiese, el Instituto de Cultura La Libertad y la Universidad Nacional de Trujillo.[1]​ Hasta entonces, Cao Viejo era solo un montículo abandonado, que pronto fue cobrando valor, merced a los hallazgos arqueológicos que permitieron ampliar más los conocimientos sobre la cultura moche.[2]

Arquitectura

Este complejo arqueológico tiene tres monumentos principales:

Huaca Prieta

Huaca Prieta vista desde Huaca Cao Viejo.

Huaca Prieta es un montículo perteneciente al período precerámico, siendo su antigüedad aproximada de 12.500 a. C. Su nombre se debe a la enorme masa de ceniza y desperdicios descompuestos que le dan una coloración muy oscura al terreno. Se trata de restos culturales de agricultores sedentarios, que construían habitaciones semisubterráneas de piedra y barro, practicaban un rudimentario arte textil y utilizaban mates pirograbados, con diseños zoomorfos y antropomorfos, pero desconocían la cerámica y el cultivo del maíz.

Huaca Cao Viejo

Altorrelieves de la Huaca Cao Viejo, que representan a personas asidas de las manos, que han sido interpretados como “danzantes”.

La Huaca Cao Viejo es una pirámide trunca construida a base de adobes. Pertenece a la cultura moche (entre los siglos III y VII d. C.). Está compuesta de siete edificios superpuestos, construidos sucesivamente a lo largo de cinco siglos, siguiendo el ceremonial característico de las culturas costeñas peruanas: se enterraba la edificación antigua para elevar una nueva encima. Llegó a alcanzar una altura de 30 m. Su base cuadrangular mide aproximadamente 120 m por lado. Para acceder a la cima de la pirámide, había una larga rampa ubicada a un lado del edificio. Frente al edificio se extiende una plaza ceremonial amurallada, a un lado de la cual está un anexo o plataforma larga.[2]

Posiblemente fue un lugar de sacrificio. En las paredes de algunos sectores de la pirámide todavía se puede observar coloridos murales en alto relieve, con típica iconografía moche, en especial las imágenes de un grupo de cautivos atados con una soga al cuello, que se dirigen hacia el "decapitador". También es de destacar las representaciones de la deidad Ai apaec y las figuras de personas asidas de las manos, a los que se ha denominado como los “danzantes”. Similares diseños se aprecian también en la cerámica moche.[3]

Fue en una de las plataformas de esta pirámide donde se descubrió una tumba que cobijaba los restos momificados de una mujer a la que se bautizó como la Señora de Cao, que posiblemente fue una gobernante moche del valle de Chicama. Se hallaba cubierta por 18 collares de oro, plata, lapislázuli, cuarzo y turquesa, treinta adornos de nariz de oro y plata, diademas y coronas de cobre dorado. En la tumba se encontraron también cetros de madera forrados de cobre, utilizados en las ceremonias como símbolos de poder y hegemonía, y diversas placas de metal sueltas que cubrían la mortaja de algodón natural. El cuerpo tiene tatuajes de diseños de serpientes y arañas, aún visibles, que representan la fertilidad de la tierra pero que también podrían indicar sus dotes como adivina.[4]

Huaca Cortada

Huaca Cortada.

La Huaca Cortada, Huaca Partida o Huaca El Brujo es contemporánea con la Huaca Cao Viejo, aunque de tamaño más reducido. Mide 103 m de largo por 98 m de ancho y 22 m de altura, y ocupa un área aproximada de 10 000 . Se halla a unos 500 m al noroeste de la Huaca Cao Viejo, con la cual forma un conjunto evidente, de acuerdo al patrón seguido por los moches en sus construcciones arquitectónicas. Su nombre se debe a que en el centro de su fachada sur tiene una enorme y profunda zanja, de 45 m de largo por 5 de ancho, que casi la divide en dos, hecha posiblemente por los huaqueros en su afán de encontrar tesoros.[2]

Los arqueólogos han aprovechado esa gran zanja para estudiar la secuencia constructiva del monumento. También se han identificado muros con frisos decorativos, con diseños de peces, en las que se usaron los colores amarillo, rojo, blanco, gris y negro. La técnica artística es similar a la que se aplicó en la Huaca Cao Viejo.[2]

Museo de sitio

Museo Cao.

El Museo Cao, inaugurado en 2009, forma parte del complejo arqueológico El Brujo. Está formado por siete salas que recorren gran parte de la historia moche y su legado cultural. Cuenta con una sala de exposiciones, un auditorio para proyecciones, una sala de reuniones, un laboratorio y una sala de cómputo y de arqueólogos. Alberga la momia de la Señora de Cao.[4]

Véase también

Referencias

  1. Kauffman 2002, tomo 2, p. 288.
  2. a b c d Lizardo Tavera. «Arqueología del Perú. El Brujo». www.arqueologiadelperu.com.ar. Consultado el 18 de junio de 2015. 
  3. Kauffman 2002, tomo 2, pp. 290-291.
  4. a b «Inauguran Museo de la Señora de Cao». La República. 2 de abril de 2009. Archivado desde el original el 2 de abril de 2015. Consultado el 8 de julio de 2015. 

Bibliografía

Enlaces externos

Read other articles:

  لمعانٍ أخرى، طالع كريس كوبر (توضيح). كريس كوبر معلومات شخصية الميلاد 17 يناير 1990 (العمر 33 سنة)دومسفريس الطول 6 قدم 9 بوصة (2.1 م) مركز اللعب لاعب وسط الجنسية  الولايات المتحدة الوزن 110 كيلوغرام  المدرسة الأم جامعة أولد دومينيون[1]  الحياة العملية بداية الا

إنويتمعلومات عامةصنف فرعي من circumpolar peoples (en) الاسم الأصل ᐃᓄᐃᑦ (بالإنكتيتوتية) اللغة الأم Inuit languages (en) الدِّين إحيائيةلوثرية البلد كنداجرينلاند عدد السكان 110٬784[1][2] تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات إنويت أسرة إسكيموية إنويت (بالإنكتيتوتية: ᐃᓄᐃᑦ) أو الإسكيمو هم…

Political advocacy group Americans for ProsperityPredecessorCitizens for a Sound EconomyFormationMarch 10, 2004; 19 years ago (2004-03-10)[1]TypeNonprofit political advocacy groupTax ID no. 75-3148958[2]Legal status501(c)(4)[2]HeadquartersArlington, Virginia[2]Membership 2.3 million (2013)[3]President/CEOEmily Seidel[4]Board chairMark HoldenAffiliationsAmericans for Prosperity Foundation, PDIST LLC[2]Revenue (2018) $96.5 m…

2013 Maldivian presidential election ← 2008 7 September 2013 (annulled first round)9 November 2013 (first round re-run)16 November 2013 (second round) 2018 → Turnout87.20% (first round) 1.82 pp91.41% (second round) 4.83 pp   Nominee Abdulla Yameen Mohamed Nasheed Party PPM MDP Running mate Mohamed Jameel Ahmed Mustafa Lutfi Popular vote 111,203 105,181 Percentage 51.39% 48.61% President before election Mohammed Waheed Hassan GIP Elected President Abdulla Yame…

Artikel ini membahas mengenai bangunan, struktur, infrastruktur, atau kawasan terencana yang sedang dibangun atau akan segera selesai. Informasi di halaman ini bisa berubah setiap saat (tidak jarang perubahan yang besar) seiring dengan penyelesaiannya. Stasiun Aek Nabara Aek Nabara Stasiun Aek NabaraLokasiEmplasmen Aek Nabara, Bilah Hulu, Labuhanbatu, Sumatera UtaraIndonesiaOperatorKereta Api IndonesiaDivisi Regional I Sumatera Utara dan AcehInformasi lainKode stasiun[1]SejarahDibukaTBAD…

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أكتوبر 2019) جوشوا مورو   معلومات شخصية الميلاد 8 فبراير 1974 (49 سنة)  جونو، ألاسكا  مواطنة الولايات المتحدة  الحياة العملية المهنة ممثل،  ولاعب بوكر،  وممثل ت

Este artigo não cita fontes confiáveis. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Setembro de 2015) Centro Universitário de Lins. A Fundação Paulista de Tecnologia e Educação, instituição filantrópica sem fins lucrativos, mantenedora de 3 faculdades, 1 Centro Tecnológico e 1 Escola de Ensino Fundamental e Médio. Sua estrutura é abrig…

Darüşşafaka Ayhan Şahenk Sports HallDarüşşafaka Ayhan Şahenk Sports HallLocationBüyükdere Caddesi, Derbent Mevkisi, Sarıyer, IstanbulCoordinates41°07′35″N 29°01′44″E / 41.12639°N 29.02889°E / 41.12639; 29.02889OwnerTBFCapacityBasketball: 3,500Opened1995TenantsDarüşşafakaWebsitehttps://www.darussafaka.org/hakkimizda/cemiyet/darussafaka-spor-kulubu Darüşşafaka Ayhan Şahenk Sports Hall (Turkish: Darüşşafaka Ayhan Şahenk Spor Salonu) is a mul…

Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna Numer IPA 102 b Jednostka znakowa b Unikod U+0062 UTF-8 (hex) 62 Inne systemy X-SAMPA b Kirshenbaum b IPA Braille↗ ⠃ Przykład informacje • pomoc Obraz znaku Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnyc…

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2020) في علم الأدوية، منظمات مستقبل غابا-أ الإيجابية التفاغرية هي جزيئات مُنظِّمة إيجابية تفاغرية تزيد نشاط بروتين مستقبل غابا-أ في الجهاز العصبي المركزي للفقاريات.…

غراند باي Grand-Baie   الإحداثيات 20°1′6.22″S 57°34′48.62″E / 20.0183944°S 57.5801722°E / -20.0183944; 57.5801722 تقسيم إداري  بلد موريشيوس  مقاطعة مقاطعة نهر ريمبارت الحكومة خصائص جغرافية ارتفاع 10 متر  عدد السكان (2011)[1]  المجموع 11,910  الكثافة السكانية 793٫5/كم2 (2٬055/ميل2) رمز المنط…

Bay at the north of the Cape Peninsula in South Africa For the Canadian settlement, see Table Bay, Newfoundland and Labrador. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Table Bay – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2017) (Learn how and when to remove this template message) Table BayTafel…

「クレタ」はこの項目へ転送されています。ギリシア神話の女神については「クレーター (ギリシア神話)」をご覧ください。 「クレーテー」はこの項目へ転送されています。ギリシア神話の人物については「クレーテー (ギリシア神話)」をご覧ください。 この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご…

Artikel ini berisi konten yang ditulis dengan gaya sebuah iklan. Bantulah memperbaiki artikel ini dengan menghapus konten yang dianggap sebagai spam dan pranala luar yang tidak sesuai, dan tambahkan konten ensiklopedis yang ditulis dari sudut pandang netral dan sesuai dengan kebijakan Wikipedia. (April 2020) Belva DevaraBelva Devara memberikan orasi ilmiah wisuda di Universitas Negeri Jakarta, 2018LahirAdamas Belva Syah Devara30 Mei 1990 (umur 33)Jakarta, DKI Jakarta, IndonesiaKebangsaanInd…

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Bilik telepon dengan kaca kokoh yang dirusak Kaca kokoh[1], kaca tahan pecah, atau kaca temperan (bahasa Inggris: tempered glass) adalah sejenis kaca pengaman yang diproses dengan perlakuan panas atau kimiawi terkendali untuk meningkatkan keku…

Поверхня побудована з пласким затемненням і затемненням за Гуро. Затемнення за Гуро (англ. Gouraud shading), це інтерполяційний метод комп'ютерної графіки, який використовується для побудови неперервного градуйованого освітлення поверхонь, описаних у вигляді багатогранників аб…

Sports stadium for students in India Dr. Bhimrao Ambedkar International Sports Stadium[1]The stadium under constructionLocationAyodhya district, Uttar Pradesh, IndiaCoordinates26°43′47″N 82°08′17″E / 26.72972°N 82.13806°E / 26.72972; 82.13806OwnerGovernment of Uttar PradeshCapacity30,000ConstructionBuilt2014Opened2019Renovated2020Construction cost₹16,767,878 (US$210,000) Dr. Bhimrao Ambedkar International Sports Stadium,[1] is a multipurpose …

Former hospital in Muswell Hill, London Hospital in LondonCoppetts Wood HospitalCoppetts Wood HospitalLocation within HaringeyGeographyLocationLondonCoordinates51°36′07″N 0°09′14″W / 51.6020°N 0.1539°W / 51.6020; -0.1539OrganisationCare systemNHS EnglandTypeSpecialistServicesEmergency departmentNoSpecialityInfectious diseasesHistoryOpened1887Closed2008 Coppetts Wood Hospital was an infectious diseases isolation hospital in Muswell Hill, North London. It was us…

Bikonta Radiolaria TaksonomiSuperdomainBiotaSuperkerajaanEukaryotaUpadomainBikonta Colin Atkinson, 1993 SubgrupApusozoa Rhizaria Excavata Archaeplastida Chromalveolatalbs Bikonta (dua flagela) adalah salah satu organisme eukariotik diklasifikasikan dalam kelompok Bikonta. Banyak anggota bersel tunggal dari kelompok, dan leluhurnya dianggap memiliki dua flagela.[1] Referensi ^ Burki F, Pawlowski J (October 2006). Monophyly of Rhizaria and multigene phylogeny of unicellular bikonts. Mol. B…

Japanese scientist This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article contains wording that promotes the subject in a subjective manner without imparting real information. Please remove or replace such wording and instead of making proclamations about a subject's importance, use facts and attribution to demonstrate that importance. (April 2020) (Learn how and when to remove this te…

Kembali kehalaman sebelumnya