Ruhollah Ĥomejni

Ajatolo
Ruhollah Ĥomejni
روح الله موسوی خمینی
Plej supera gvidanto de Irano
Vico 1-a
Antaŭulo Mohammad Reza Pahlavi (kiel Ŝaho de Irano)
Sekvanto Ali Ĥamenei
Persona informo
سید روح‌الله موسوی خمینی
Naskonomo سید روح‌الله مصطفوی
Naskiĝo 24-a de septembro 1902
en Ĥomejn, Provinco Markazi, Persa Imperio
Morto 4-a de junio 1989
en Irano Teherano, Irano
Mortis pro korinfarkto vd
Tombo Maŭzoleo de Ajatolo Ĥomejni vd
Religio Ŝijaismo
Lingvoj persaaraba vd
Ŝtataneco Irano vd
Partio Islama respublika partio vd
Subskribo Ruhollah Ĥomejni
Familio
Patro Seyyed Mostafa Khomeini vd
Gefratoj Seyed Nooruddin Hindi • Seyed Morteza Pasandideh khomeini vd
Edz(in)o Khadijeh Saqafi
Infanoj Mostafa Khomeini • Ahmad Khomeini • Zahra Mostafavi Khomeini • Farideh Mostafavi vd
Parencoj Hassan Khomeini vd
Profesio
Okupo politikistopoeto • religiestro • akhoond • teologo • mistikulo vd
Verkado
Verkoj Kvardek Mohamedaj Tradicioj ❦
Kashf al-Asrar ❦
Islama Registaro ❦
Q5948537 vd
En TTT Oficiala retejo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr
Ruhollah Musavi Ĥomejni
Muslima klerulo
Moderna erao
Titolo: Imamo Ĥomejni
Naskiĝo: 24-a de septembro 1902
Morto: 4-a de junio 1989
Regiono: Irano
Mazhabo: Ŝijaismo
Ĉefaj interesoj: Fikho, Islama filozofio (irfan),
Notindaj ideoj: Islama Demokratio, Dinamika Fikho
Influitoj: Mohammad Ĥosejni Beheŝti, Akbar Haŝemi, Mehdi Karubi, Ali Ĥamenei
vdr

Ajatolo Sejed Ruhollah Musavi Ĥomejni (naskiĝinta la 21-an de septembro 1902 - mortinta la 3-an de junio 1989, en aliaj okcidenta lingvo foje laŭ la anglalingva litinliterigo de lia nomo Seyyed Ruhollah Moosavi Khomeini) estis Irana Ŝijaisma islama kleriko, marjo (religia aŭtoritato), kaj la politika gvidanto de la Irana revolucio de 1978-79, en kiu la registaro de la Ŝaho estis forpelita. Post la revolucio, Ĥomejni fariĝis la ĉef-gvidanto de la Islama respubliko de Irano, kaj tenis tiun pozicion ĝis lia morto. Ĥomejni ankaŭ estis tre influa kaj originala islama politika filozofo. Post la revolucio li fariĝis mondfama figuro, en la okcidenta mondo ofte vidata kiel simbolo de religia fundamentismo kaj malprogresemo.

Ĥomejni naskiĝis en la urbo Ĥomejn, 300 kilometroj sude de Teherano, kaj lia patro estis ayatolaho. Li estis sejed (aŭ sajid), honora titolo kiu estas donata al viroj kiuj devenas de la profeto Mohamedo. Lia patro estis mortigita kiam li estis nur kvin monata. Ĥomejni instruis pri filozofio, islamaj juro kaj islama historio por jardekoj antaŭ ol fariĝi politike aktiva. En 1963 Ĥomejni estis deklarita marjo (marja), alivorte religia aŭtoritato kiu raitas fari leĝajn decidojn pri islamaj leĝoj kiujn kredantoj devas sekvi. Por usuloj, la marja estas la plej altaj aŭtoritatoj post la profetoj kaj la imamoj.

En tiu jaro, la Ŝaho Mohamed Reza Pahlavi anoncis sian "blankan revolucion", programo de modernigo de la lando kiu inkluzivis la donadon de la rajto voĉdoni al virinoj, kaj kampanjojn por eduki la tutan popolon, kaj abolicii feŭdalismon. La proponitaj reformoj estis vidataj kiel minaco de la Ŝijaismaj klerikuloj, ĉar ili limigus la povon de Ŝijaismo en la kampoj de eduko kaj de la familiaj leĝoj. Krome, multaj el ili venis de la klaso de la ter-posedantoj, kiuj estis rekte minacataj de la reformoj. En januaro 1963, Ĥomejni organizis asembleon de la plej gravaj marja en la urbo Ĥomo, kaj poste li faris deklaracion en kiu li forte atakis la Ŝahon kaj liajn planojn. La 3-an de junio 1963, Ĥomejni denuncis la Ŝahon en publika parolado. Du tagojn poste, li estis arestita. Kiel reago estis tri tagoj da perfortaj protestoj en la tuta lando kaj mortis 400 homoj. Ĥomejni estis liberigita en 1964, kaj li denove denuncis la Ŝahon pro la fakto ke li kapitulacis al Usono donante diplomatian imunecon al Usonaj militistoj en Irano. Li estis denove arestita kaj ekziligita. Li pasis 14 jarojn en ekzilo, plej parte en la sankta urbo Naĝaf, en Irako.

Dum la fruaj sepdekaj jaroj, Ĥomejni donis serion da prelegoj en Naĝaf pri lia teorioj pri Islama registaro, kiuj poste estis publikitaj en libro nomita "Hokumat-e islami. Velayat-e faqih" (Islama Registaro. La aŭtoritato de la juristo). Ĉi tiu libro estas lia plej fama verko, kaj en ĝi li klarigis lian teorion pri regado de landoj (je tiu epoko): laŭ li la leĝoj de la socio devus baziĝi sur la leĝoj de dio (la Ŝario) kiuj kovras ĉiujn aspektojn de la homa vivo. Ĉar la islamaj juristoj aŭ Faqih estas la plej bone informitaj pri islama juro, la lando devus esti regata de Faqih kiu bone konas islaman juron kaj justeco. Regado fare de monarĥoj aŭ elektitaj asembleoj estas kontraŭ-islama. Ĉi tiu sistemo de klerika regado estas necesa por malpermesi korupcion, nejustecon kaj malproksikiĝon de la vera islamo, kaj ankaŭ por detrui kontraŭ-islamajn konspirojn de eksterlandaj potencoj.

Kasedoj kun liaj prelegoj fariĝis kutimaj en la bazaroj de Irano, kaj li fariĝis la plej populara figuro de la opozicio kontraŭ la Ŝaho.

Dum 1978 estis multaj protestoj kontraŭ la registaro de la Ŝaho, kaj multa malstabileco kaj perforto en Irano. En septembro 1978 la Iraka registaro de Saddam Hussein devigis Ĥomejni forlasi Irakon, pro premoj de la Irana registaro, kaj li fuĝis al Parizo, de kie li daŭre incitis la opozicion al la registaro en Irano. En januaro 1979 la Ŝaho forlasis Iranon, komprenante ke li ne plu havis esperon teni la povon, kaj la 1-an de februaro 1979 Ĥomejni revenis al Irano, kaj pluraj milionoj da Irananoj venis por saluti lin ĉe lia alveno. Ĥomejni preskaŭ tuj fariĝis la estro de la registaro, kaj kiam nova konstitucio estis aprobita dum referendumo, li oficiale fariĝis la "ĉefa gvidanto" de Irano.

Sub Ĥomejni Irano fariĝis teokrata lando, kie Islama leĝo estis aplikita en aparte rigora maniero. Virinoj estis devigataj porti vualon, la eduka sistemo estis komplete islamigita, punoj kiel ŝtonumado estis re-enkondukitaj. Ne-islamaj minoritatoj trovis ke ilia vivo fariĝis pli malfacila. Laŭ multaj kritikantoj de Ĥomejni, li provis reporti Iranon al la mezepoko, kaj en la okcidenta mondo li fariĝis simbolo de Islama religia fundamentismo. Tamen en la islama mondo la irana revolucio estis vidita kun ĝojo kaj entuziasmo de parto de la homoj, kiu vidis ĝin kiel fortan baton kontraŭ Usona kaj okcidenta imperiismo.

Dum la regado de Ĥomejni, Irano ankaŭ batalis kontraŭ Irako en sanga milito kiu dauris ok jarojn, en kiu mortis almenaŭ unu miliono da irananoj.

Ĥomejni fariĝis fama tra la mondo ankaŭ pro sia fatvo kontraŭ la brita verkisto Salman Rushdie, en kiu li instigis ĉiujn islamanojn murdi Rushdie, por puni lin pro la verkado de lia libro "The Satanic verses" ("la satanaj versoj"), kiun multaj islamanoj konsideras blasfema. Kiel rezulto, Rushdie devis vivi sub protektado dum jaroj. La japana tradukisto de la romano estis murdita.

Kiam Ĥomejni mortis en 1989, centoj da miloj da irananoj marŝis laŭ la stratoj por esprimi sian doloron.

Read other articles:

Bagian dari seriIlmu Pengetahuan Formal Logika Matematika Logika matematika Statistika matematika Ilmu komputer teoretis Teori permainan Teori keputusan Ilmu aktuaria Teori informasi Teori sistem FisikalFisika Fisika klasik Fisika modern Fisika terapan Fisika komputasi Fisika atom Fisika nuklir Fisika partikel Fisika eksperimental Fisika teori Fisika benda terkondensasi Mekanika Mekanika klasik Mekanika kuantum Mekanika kontinuum Rheologi Mekanika benda padat Mekanika fluida Fisika plasma Ter...

 

2010 studio album by Camu TaoKing of HeartsStudio album by Camu TaoReleasedAugust 17, 2010 (2010-08-17)GenreHip hop, electronicLength42:17LabelFat Possum Records, Definitive JuxProducerCamu TaoCamu Tao chronology Blair Cosby II: The Wali Era(2005) King of Hearts(2010) Professional ratingsAggregate scoresSourceRatingMetacritic71/100[1]Review scoresSourceRatingAllMusic[2]The Phoenix[3]PopMatters[4]Potholes in My Blog[5]Spectrum Cult...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Stylocheiron longicorne Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Subfilum: Crustacea Kelas: Malacostraca Ordo: Euphausiacea Famili: Euphausiidae Genus: Stylocheiron Spesies: Stylocheiron longicorne Nama binomial Stylocheiron longicorneG...

Nymphaeum van Alexander Severus Ruine van het Nymphaeum van Alexander Severus Locatie Piazza Vittorio Voltooid Ca. 226 In opdracht van Alexander Severus Type bouwwerk Nymphaeum Lijst van antieke bouwwerken in Rome Portaal    Romeinse Rijk Het Nymphaeum van Alexander Severus (Latijn:Nymphaeum Alexandri) was een grote fontein in het oude Rome. Het nymphaeum werd rond 226 n.Chr. gebouwd in opdracht van keizer Alexander Severus. De fontein vormde het eindreservoir van de Aqua Julia. De ...

 

1765 British statute which taxed its American colonies' use of printed materials United Kingdom legislationStamp Act 1765Act of ParliamentParliament of Great BritainLong titleAn Act for granting and applying certain stamp duties, and other duties, in the British colonies and plantations in America, towards further defraying the expenses of defending, protecting, and securing the same; and for amending such parts of the several Acts of Parliament relating to the trade and revenues of the said ...

 

Japanese video game publisher Bandai Namco Entertainment Inc.Headquarters in Minato, TokyoNative name株式会社バンダイナムコエンターテインメントRomanized nameKabushiki-gaisha Bandai Namuko EntāteinmentoFormerly Namco Bandai Games Inc.(2006–2014) Bandai Namco Games Inc.(2014–2015) TypeSubsidiaryIndustryVideo gamesPredecessorsNamcoBandai video games divisionFounded31 March 2006; 17 years ago (2006-03-31)[1][2]HeadquartersMinato, Tokyo, ...

Newar dish of Nepal Samay baji (Nepal Bhasa: समय् बजि) is an authentic traditional dish of Newar community in Nepal. In recent years this food has become one of the main attractions of Nepal. It is considered as a typical dish of the Newar community in Nepalese people. This dish has been passed down from many generations and is still much appreciated by the people. There are no specific seasons for this dish to be served but it is mostly served during auspicious occasions, in fa...

 

2012 studio album by Patricia O'CallaghanMatador: The Songs of Leonard CohenStudio album by Patricia O'CallaghanReleased31 January 2012RecordedThe Canterbury Music Company, Toronto, Ontario, CanadaGenrePopLength57:56LabelMarquis ClassicsProducerPatricia O'Callaghan, Jeremy DarbyPatricia O'Callaghan chronology Broken Hearts & Madmen(2011) Matador: The Songs of Leonard Cohen(2012) Bohemians in Brooklyn(2013) Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllMusic[1] Matador: T...

 

Bande Utkala JananiKupuja Engkau, Oh Ibu Utkalaବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀLambang Negara Bagian OdishaLagu kebangsaan  IndiaPenulis lirikLaxmikanta Mohapatra, 1912Penggunaan1936 (tidak resmi) Bande Utkala Janani adalah lagu kebangsaan tak resmi Negara Bagian Odisha, India. Liriknya berasal dari puisi patriotik yang ditulis oleh Laxmikanta Mohapatra yang sekaligus menggubah musiknya.[1] Menjadi lagu patriotik terkenal dan dinyanyikan banyak tidak terpikirkan oleh ...

City in Rio Grande do Sul, Brazil Place in South, BrazilMunicípio de Campo BomView of Campo Bom FlagSealNickname: The Little Giant of the ValleyLocation in Rio Grande do Sul, BrazilCoordinates: 29°40′44″S 51°03′10″W / 29.67889°S 51.05278°W / -29.67889; -51.05278CountryBrazilRegionSouthStateRio Grande do SulFounded1829Incorporated1959Area • Total61 km2 (24 sq mi)Elevation29 m (95 ft)Population (2020[1])...

 

Television channel ichannelichannel logoCountryCanadaBroadcast areaNationalHeadquartersToronto, OntarioProgrammingPicture format480i (SDTV)OwnershipOwnerStornoway CommunicationsHistoryLaunchedSeptember 7, 2001ClosedAugust 15, 2016 ichannel was a Canadian English-language Category A specialty channel owned by Stornoway Communications. Its programs focused on public, social, and current affairs. Its programming included films, documentaries, and talk shows. History Original logo used from 2001 ...

 

Restaurant in Portland, Oregon, U.S. EastBurnRestaurant informationStreet address1800 East Burnside StreetCityPortlandCountyMultnomahStateOregonPostal/ZIP Code97214CountryUnited StatesCoordinates45°31′22″N 122°38′51″W / 45.5228°N 122.6474°W / 45.5228; -122.6474Websitetheeastburn.com EastBurn, sometimes known as EastBurn Public House or stylized as Eastburn,[1] is a pub and restaurant in Portland, Oregon. Description EastBurn is a pub and restaurant ...

Bentley S1 1956 Bentley S1 с кузовом стандартный седан Общие данные Производитель Bentley Motors Годы производства 1955—1959 Сборка Bentley Crewe, Кру Дизайн и конструкция Тип кузова 4‑дв. седан (4‑мест.),2‑дв. купе (4‑мест.),2‑дв. кабриолет (4‑мест.) Компоновка переднемоторная, заднеприв...

 

  这是一篇关于数据单位的文章。如果希望了解字处理软件,请看Microsoft Word。 本條目存在以下問題,請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目翻譯品質不佳。 (2020年5月6日)翻譯者可能不熟悉中文或原文語言,也可能使用了機器翻譯。請協助翻譯本條目或重新編寫,并注意避免翻译腔的问题。明顯拙劣的翻譯請改掛{{d|G13}}提交刪除。 此條目已列出...

 

Keith Eddy Nazionalità  Inghilterra Calcio Ruolo Allenatore (ex centrocampista) Termine carriera 1977 - giocatore1981 - allenatore Carriera Giovanili 19??-1962 Holker Street O.B. Squadre di club1 1962-1966 Barrow128 (5)1966-1972 Watford240 (26)1972-1976 Sheffield Utd114 (16)1976-1977 N.Y. Cosmos30 (9) Carriera da allenatore 1978-1981 Toronto Blizzard 1 I due numeri indicano le presenze e le reti segnate, per le sole partite di campionato.Il simbolo → indica un...

Eastward orientation of some Christian worship A 15th-century bishop celebrates Mass ad orientem, facing the same direction as the people Tridentine Mass, celebrated regularly ad orientem Ad orientem, meaning to the east in Ecclesiastical Latin, is a phrase used to describe the eastward orientation of Christian prayer and Christian worship,[1][2] comprising the preposition ad (toward) and oriens (rising, sunrise, east), participle of orior (to rise).[3][4] Ad o...

 

M. B. Ramachandra RaoBorn(1906-08-05)5 August 1906British IndiaDied4 September 1992(1992-09-04) (aged 86)OccupationGeophysicistKnown forWritings on geophysicsAwardsPadma Bhushan Mandagere Bharadwaj Ramachandra Rao (5 August 1906 – 4 September 1992) was an Indian geophysicist, writer and one of the founding leaders of the Oil and Natural Gas Commission (ONGC).[1] It was Rao who was reported to have identified Patiala House as the headquarters of the organization.[2]...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Иоанн Златоуст.Иоанн Златоустгреч. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος Мозаика северного тимпана собора Святой Софии в Константинополе. IX век Архиепископ Константинопольский 26 (27) февраля 398 года — 10 (11) июня 404 года Предшественни...

Roman Shirokov Berseragam Zenit pada 2012Informasi pribadiNama lengkap Roman Nikolaevich ShirokovTanggal lahir 6 Juli 1981 (umur 42)Tempat lahir Dedovsk, Moscow Oblast, Soviet UnionTinggi 1,87 m (6 ft 1+1⁄2 in)Posisi bermain GelandangInformasi klubKlub saat ini Zenit Saint PetersburgNomor 15Karier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1998–2000 CSKA-2 Moscow 54 (3)2001 CSKA Moscow 0 (0)2001 Torpedo-ZIL 1 (0)2002–2003 Istra 2004 Vidnoye 17 (4)2004 Istra 2005 Saturn Moscow...

 

Ellen SharplesPortretDate personaleNume la naștereEllen Wallace Născută4 martie 1769[1][2] Birmingham, Regatul Marii Britanii[3] Decedată14 martie 1849 (80 de ani)[4][1][2] Bristol, Regatul Unit al Marii Britanii și Irlandei Căsătorită cuJames Sharples[*][[James Sharples (English portrait painter (1751-1811))|​]][5] CopiiRolinda Sharples[*][[Rolinda Sharples (artistă britanică)|​]][6] Cetățenie Regatu...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!