Memoro de la Mondo
Deklaro pri Homaj kaj Civitanaj Rajtoj Konfederacio de Varsovio Silajaruek Pokhun Ramkhamhaeng (Nacia Muzeo Bangkok) La Jikji estas la plej frua sciata libro presita per moveblaj metalaj tipoj en 1377. Biblio de Gutenberg Paĝo el Ŝahnameo La programo Memoro de la Mondo (aŭ Monda Memoro ) de Unesko (angle Memory of the World Programme ) ekis en 1992 kaj celis identigon, diskonigon, atentotiron pri raraj kolektaĵoj, raraj, unuopaj skribitaj aŭ aŭdvidaj dokumentoj, simile al la Monda Kulturheredaĵo de Unesko . Sur la listo aperas tiuj heredaĵoj, kiujn elektis laŭ kriterioj la Internacia Konsila Komitato (International Advisory Committee ).
La konsila komitato kunsidas ĉiun duan jaron: en 1997 en Taŝkento , en 1999 en Vieno , en 2001 en Cheongju , en 2003 en Gdansk , en 2005 en Lijiang , en 2007 en Sud-Afriko, en Pretoria ,
en 2009 en Bridgetown , Barbados , en 2011, en 2013 en Gwangju , Suda Koreio , en 2015 en Abudabio , UAE , kaj en 2017 en Parizo , Francio .
Unesko disdonas ekde 2005 la Jikji-premion , por antaŭenigi la celojn de la programo.
Listo de agnoskitaj dokumentoj
La listo de dokumentoj aprobitaj estas 527 en 2018.
Jen specimeno de tiaj inskribaĵoj, ĝis la jaro 2007:
Afriko
Benino
Egiptio
1997 – Memoro de la Suez-kanalo (?), Kultura Ofico, Egipta Ambasadejo, Parizo
2005 – Agadoj de la sultanoj kaj princoj, Egipta Nacia Biblioteko kaj Arkivo Etiopio
1997 – Trezoroj de la Nacia Arkivo kaj Biblioteko, Adis-Abebo Namibio
2005 – dumveturaj leteroj de Hendrik Witbooi , Namibia Nacia Arkivo, Senegalo
1997 – Franca Okcident-Afriko (Afrique occidentale française, AOF) , Nacia Arkivo, Dakaro Sud-Afriko
Tanzanio
Argentino
1997 – Dokumentoj de la vicreĝ-lando Rio de Plata, Nacia Arkivo, Bonaero Barbado
2003 – Dokumenta arkivo de la subigitaj karibianoj (?), kolektaĵo de Historia Asocio Barbados & Museum Brazilo
Ĉilio
2003 – Arkivo de la Homaj Rajtoj
2003 – Jezuitoj de Ameriko, Ĉilia Nacia Arkivo Kolumbio
2005 – Arkivo de nigruloj kaj sklavoj (Negros y Esclavos Archives ), Nacia Ĝenerala Arkivo Kubo
Meksiko
1997 – kolektaĵo de la meksikaj kodeksoj, Antropologia kaj Historia Nacia Biblioteko, Meksikurbo
1997 – Kodeksoj de la Oaxaca-valo, Nacia Arkivo, Meksikurbo
1997 – La Techaloyan-kodekso el Cuajimalpaz, Nacia Arkivo, Meksikurbo
2003 – La forlasitaj (Los olvidados ), filmo de Luis Buñuel , filmkolektaĵo de UNAM, Meksiko
2005 – Biblioteca Palafoxiana , Puebla Urugvajo
2003 – originalaj fotoj de Carlos Gardel (1913–1935), Horacio Loriente Collection Usono
Trinidado kaj Tobago
Venezuelo
1997 – Escritos del libertador , Nacia Arkivo, Karakaso
1997 – kolektaĵo de latin-amerikaj fotoj de la 19-a jarcento, Nacia Biblioteko, Karakaso
Azio
Armenio
1997 – Matenadarano – Instituto Maŝtoc por la esplorado ĉe la antikvaj manskribaĵoj, Jerevano Azerbajĝano
2005 – Mezepokaj, kuracistaj kaj farmaciaj manuskriptoj, Azerbajĝana Scienca Akademio, Instituto de la Malnovaj Manuskriptoj Barato
1997 – Kolektaĵo de tamilaj kuracistaj manuskriptoj, Instituo de Aziaj Studoj (I.A.S.), Tamil Nadu
2005 – Śaiva Pondicherry Ĉinio
1997 – Sonarkivo de la tradicia muziko, Muzikesplora Instituto, Ĉina Arta Akademio, Pekingo
1999 – Protokoloj de la Granda Sekretariato de la Qing-dinastio, Ĉina Unua Historia Arkivo, Palaca Muzeo, Pekingo
2003 – Malnovaj naksi-dongbaj literaturaj manuskriptoj
2005 – Oraj Listoj de Imperiaj Ekzamenoj de la Qing-dinastio, Ĉina Unua Historia Arkivo, Palaca Muzeo, Pekingo Filipinoj
1999 – Malnovaj filipinaj manskriboj (Hanunoo, Buid, Tagbanua és Pala'wan ), Nacia Muzeo, Manilo
2003 – La radiodiskonigo pri la popola revolucio de la Filipinoj (Radio Broadcast of the Philippine People Power Revolution) Irano
Kazaĥio
2003 – Manuskripta kolektaĵo de Khoja Ahmed Yasawi , Kazakstana Nacia Biblioteko
2005 – La aŭdvidaj dokumentoj de la internacia kontraŭnuklea movado “Nevada-Semipalatinsk”, Centra Ŝtata Arkivo kaj Ŝtata Filmarkivo Libano
Malajzio
2001 – Korespondado de iama sultano de Kedah (1882 –1943 ), Malajzia Nacia Arkivo, Alor Setar
2001 – Hikayat Hang Tuah , Malajzia Nacia Biblioteko, Kuala Lumpur
2001 – Sejarah Melayu – malajaj jarlibroj, Lingva kaj Literatura Instituto, Kuala Lumpur Maŭricio
1997 – Francaj protokoloj pri okupado de Maŭricio , Maŭricia Arkivo, Petite Rivière, Port Louis Pakistano
1999 – La Jinnah -paperoj, Nacia Arkivo, Islamabado Sauda Arabio
2003 – Fruaj islamaj (kufi-aj) notoj Sud-Koreio
1997 – manuskriptoj Hunmin Chongum , Belarat Muzeo Kansong, Seulo
1997 – Jarlibroj de la Ĉoson-dinastio , Ĉongjoksan Sagobon, Seulo
2001 – Seungjeongwon Ilgi , Taglibroj de la Reĝa Sekretariato, Biblioteko Gyujanggak kaj Seula Nacia Universitato , Seulo
2001 – Jikji (Buljo jikji simche yojeol (vol. II) ), Zenaj instruoj de la gravaj budhistaj pastroj, dua volumo, Franca Nacia Biblioteko , Parizo Taĝikio
Tajlando
Uzbekio
1997 – La othman-a Mushaf , la Sankta Korano , Uzbekia Muslima Konsilio, Taŝkento
1997 – Kolektaĵo de Instituto Al-Biruni de la Orientaj Studoj, Scienca Akademio, Taŝkento Albanio
Armenio
Aŭstrio
1997 – Vienna Dioscurides Aŭstra Nacia Biblioteko , Vieno
1997 – La ferma dokumento de la viena kongreso , Aŭstra Ŝtata Arkivo, Vieno
1999 – Historia kolektaĵo (1899–1950), Sonregistraĵa arkivo, Aŭstra Scienca Akademio, Vieno
2001 – Papirusoj de ĉefprinco Rainer , Aŭstra Nacia Biblioteko, Vieno
2001 – La Schubert-kolektaĵo de la Viena urba Biblioteko, Vieno
2003 – La atlaso Blaeu–Van der Hem de la Aŭstra Nacia Biblioteko
2005 – La Brahms-kolektaĵo
2005 – La kolektaĵo de gotikaj konstruaj desegnaĵoj
2013 – La Ora buleo de Karolo la 4-a de 1356 Belgio
Britio
Danio
1997 – Arkivo de la danaj transmaraj negocaj asocioj, Dana Nacia Arkivo, Kopenhago
1997 – Linné -kolektaĵo, Dana Nacia Scienca kaj Kuracista Biblioteko, Kopenhago
1997 – Manuskriptoj kaj korespondado de Hans Christian Andersen , Manuskripta departemento, Reĝa Biblioteko, Kopenhago
1997 – Arkivo Søren Kierkegaard , Manuskripta departemento, Reĝa Biblioteko , Kopenhago Estonio
2009 – Baltia Vojo (komune de Estonio, Latvio kaj Litovio) Finnlando
Francio
Germanio
1999 – Fruaj sonregistraĵoj de la muzikaj tradicioj de la mondo, sur cilindroj (1893–1952), Sonregistraĵa Arkivo, Etnografia Muzeo, Berlino
2001 – Ludwig van Beethoven – 9-a simfonio (Beethoven) , d-minora, op.125, Ŝtata Biblioteko, Berlino
2001 – Literatura heredaĵo de Goethe, Arkivo Goethe kaj Schiller, Weimar
2001 – La 42-linia Biblio de Gutenberg , Ŝtata kaj Universitata Biblioteko de Suba Saksio, Göttingen
2001 – Filmo Metropolis Friedrich Wilhelm Murnau , Wiesbaden
2003 – Otokar-epoka ilustritaj manuskriptoj el monaĥejo Reichenau (Bodenlago )
2005 – Infanaj kaj familiaj fabeloj
2007 – Leteroj el kaj al Gottfried Wilhelm Leibniz
2013 – Ĉieldisko de Nebra
2013 – Manifesto de la Komunista Partio kaj La Kapitalo
2013 – La Ora buleo de Karolo la 4-a de 1356 Hispanio
Hungario
Italio
2005 – Biblioteko Malatesta Novello , Cesena Latvio
2001 – Dainu skapis – Cabinet of Folksongs, Latva Ortografia Arkivo, Rigo
2009 – Baltia Vojo (komune de Estonio, Latvio kaj Litovio) Litovio
2009 – Baltia Vojo (komune de Estonio, Latvio kaj Litovio) Luksemburgo
Nederlando
Norvegio
Pollando
La tabuloj kun la 21 postuloj anoncitaj la 17-an de aŭgusto 1980 de Interfaka Strika Komitato ĉe la pordego n-ro 2 de la Gdanska Ŝipfarejo de Lenin , aŭguste 1980 dum naskiĝo de Solidareco Portugalio
Rusio
1997 – Evangelio de Arĥangelsk , 1092 , Rusia Ŝtata Biblioteko , Moskvo
1997 – Evangelio Kitrovo , Rusia Ŝtata Biblioteko, Moskvo
1997 – slavaj eldonaĵoj en cirilalfabetaj manuskriptoj el la 15-a jarcento, Rusia Ŝtata Biblioteko, Moskvo
1997 – Gazet-kolektaĵo, Rusia Ŝtata Biblioteko, Moskvo
1997 – Mapoj de la Rusia Imperio el las 18-a jc., Rusia Ŝtata Biblioteko, Moskvo
1997 – Rusiaj afiŝoj el fino de la 19-a jc. kaj komenceo de la 20-a jc., Rusia Ŝtata Biblioteko, Moskvo
2001 – Historia kolektaĵo de la sanktpeterburga sonregistraĵa arkivo (1889–1955), Rusia Literatura Instituto kaj Rusia Scienca Akademio , Sankt-Peterburgo Serbio
Slovakio
1997 – Ilustritaj kodeksoj el la biblioteko de la bratislava kapitulo, Nacia Arkivo, Bratislavo
1997 – Kolektaĵo de islamaj manuskriptoj, Universitata Biblioteko, Bratislavo Svedio
Turkio
Ukrainio
2005 – Juda popolmuzika kolektaĵo (1912 –1947 )
Aŭstralio
Nov-Zelando
Eksteraj ligiloj
.jpg)
