Hindeŭropa lingvaro

La hindeŭropa lingvaro estas lingvaro devena de la hindeŭropa pralingvo, la pralingvo de granda familio de lingvoj kiu enhavas la plimulton de lingvoj en Ameriko, Barato, Eŭropo kaj Irano.

Kun nur proksimume cent lingvoj, la hindeŭropa lingvaro ne grandas je kvanto da lingvoj, sed ĝi estas la plej granda familio je kvanto de parolantoj: proksimume 1 700 milionoj da homoj denaske parolas hindeŭropan lingvon.

La hodiaŭa hindeŭropa lingvaro dividas sin inter naŭ sublingvaroj: ĝermana, kelta, italika, helena, albana, armena, balta, slava kaj hindirana.

(Noto: Lingvoj "kursive" titolitaj ne plu estas denaskaj lingvoj de grandaj komunumoj.)

Klasifiko

Vidu ankaŭ la tabelon ĉe lingva familio.

Fiksa arbo	Faldebla arbo
Hindeŭropa lingvaro Ĝermana lingvaro Nordĝermana lingvaro Praskandinavia lingvo Praislanda Islanda Feroa Norvega Dana Sveda Okcidentĝermana lingvaro Anglo-frisa lingvaro Angla Frisa Skota Ulstera skota Altgermana lingvaro Germana Jida Luksemburga Pensilvanigermana Malaltgermana lingvaro Afrikansa Flandra Nederlanda Platgermana Orientĝermana lingvaro Burgunda Gota Vandala Helena lingvaro Greka Kelta lingvaro Gaŭla Gaela lingvaro Irlanda Skota gaela Manksa Britona lingvaro Bretona Kimra Kornvala Italika lingvaro Latina Latinida lingvaro Franca Hispana Itala Kataluna Okcitana Korsika Galega Portugala Romanĉa Rumana Valona Faliska Oska Umbra Sud-picena Praveneta Ilira Friga Anatolia lingvaro Hitita Palaa Lidia Luvika lingvaro Luvia Kojnskriba Luvia Hieroglifa Luvia Likia Karia Pizidia Sidea Toĥara lingvaro Toĥara-A Toĥara-B Albana lingvaro Albana Armena lingvo Armena Balta lingvaro Latva Litova praprusa Hindirana lingvaro Irana lingvaro Kurda Oseta Paŝtoa Persa Taĝika Nuristana lingvaro Hindarja lingvaro Sanskrito Asama Bengala Guĝarata Hindia Urduo Marata Nepala Panĝaba Romaa (cigana) Sinda Singala Darda lingvaro Kaŝmira Ŝinaa (kaj aliaj) Slava lingvaro Okcident-slava lingvaro Ĉeĥa Kaŝuba Pola Slovaka Soraba Orient-slava lingvaro Belorusa Rusa Ukraina Sud-slava lingvaro Bulgara Makedona Kroata Serba Slovena	Hindeŭropa lingvaro
	Ĝenerala klasifiko de la hindeŭropaj lingvoj Lingvoj de Eŭropo armena Hindoirana hinda bengala urduo hindia nepalia cigana irana Irana lingvaro Mapo de la iranaj lingvoj Orientaj iranaj lingvoj Nord-Orientaj iranaj lingvoj scita lingvo † alana lingvo † oseta lingvo ka. Sud-Orientaj iranaj lingvoj zebakia lingvo ruŝania lingvo Paŝtoa (puŝtua) lingvo ka. Okcidentaj iranaj lingvoj Nord-Okcidentaj iranaj lingvoj daria lingvo gila lingvo ka. Sud-Okcidentaj iranaj lingvoj persa lingvo laria lingvo ka. albana greka italida Italida lingvaro latinidaj lingvoj Oska-umbra lingvaro oska † umbra lingvo † sud-picena lingvo † volska lingvo † Latino-faliska lingvaro Faliska lingvo † latina † > Latinida lingvaro itala franca okcitana kataluna hispana portugala rumana kelta gaela lingvaro irlanda skot-gaela manksa britona lingvaro kimra bretona ĝermana Ĝermana lingvaro Ĝermanaj lingvoj  okcident-nordia  orient-nordia  linio inter nord- kaj okcidentĝermana  angla kaj skota  frisa  nederlanda  platgermana  mezgermana  supragermana praskandinava okcident-nordia okcident-nordia norena [nrn] † feroa [fao] islanda [isl] norvega [nno] nynorsk (landsmål) jamtska [jmk] orient-nordia orient-nordia dana Bokmal norvega [nob] bokmål dana (riksmål) dana [dan] juta [jut] sveda dalekarla [dlc] skana [scy] sveda [swe] gotlanda petuha [1] okcidentĝermana anglofrisa frisa okcidentfrisa [fri] nordfrisa [frr] orientfrisa [stq] angla [eng] skota [sco] jingla [yib] [2] germanonederlanda malaltgermana malaltfranka Nederlanda nederlanda [nld] okcidenflandra [vls] orientflandra zelanda [zea] Zeeuws ? holanda sud-geldera brabansona limburga [lim] sudorienta limburga [3] afrikansa [afr] malaltsaksa malaltsaksa de Nederlando orientfrisa vestfala [wep] ostfala platdiĉa [nds] aĥterhoeka [act] drenta [drt] groninga [gos] platdiĉa [pdt] sallanda [sdz] stelingverfa [stl] tventa [twd] veluva [vel] orienta malaltgermana meklenburga-pomera brandenburga malaltprusa altgermana mezgermana okcidenta mezgermana mezfranka mezfranka [frk] [4] ripuara [ksh] luksemburga [ltz] luksemburga [ltz] de Belgio luksemburga [ltz] de Loreno luksemburga [ltz] de Sarlando Mozela_franka [vmf] mozela franka [vmf] de Loreno mozela franka [vmf] de Sarlando rejna franka ( Palatina [pfl] ) rejna franka de Loreno malalthesa orienthesa mezhesa orienta mezgermana ŝvaba [sxu] turinga silezia [sli] nordaltsaksa sumarka altprusa supragermana altfranka orienta franka suda franka franka de Majno altgermana (Hochdeutsch) germana [deu] pensilvangermana [pdc] alemana [als] alzaca ŝvaba [swg] malaltalemana mezaltalemana altalemana [wae] (Walser) alemana [gsw] bavara [bar] germana de Colonia Tovar [gct] bimbria [cim] huterita [geh] moĉena [mhn] jida jida [yid] alzaca jida [5] orienta jida [ydd] okcidenta jida [yih] vilamovica orientĝermana † burgunda † gota [got] † vandala † Notoj kaj referencoj miksa transira lingvo liganta malaltgermana al dana kun altgermana fono Yinglish, jida-angla tia lingvo de:fränkisch; fr:francique; en:Frankish jéddischdaitsch Baltoslava Baltoslava lingvaro Baltaj lingvoj Slavaj lingvoj Balta lingvaro praprusa kurona latva litova Slava lingvaro Okcidentslava pola kaŝuba soraba ĉeĥa slovaka Sudslava slovena serbokroata kroata bosna montenegra serba makedona bulgara Orientslava rusa ukraina rusina belorusa

El etnografia vidpunkto, la hindeŭropa familio estas familio de popoloj, kiu dividiĝas je (1) Albana, (2) Armena, (3) Balta, (4) Greka, (5) Ĝermanida, (6) Hindarja, (7) Irana, (8) Kelta, (9) Nuristana, (10) Romida kaj (11) Slava grupoj. Suma kvanto: 2.174 milionoj da homoj.

La etnogeografia distribuo de la familio estas la jena (nombroj - milionoj da etnanoj):

Lingvogrupo	SU	Eŭropo	Azio	Afriko	Ameriko	Oceanio	Mondo
Albana	0.54	6.00	-	-	-	-	6.54
Armena	4.58	0.32	0.66	0.02	0.80	0.02	6.40
Balta	0.35	4.55	-	-	0.40	0.03	5.01
Greka	0.35	10.10	0.68	0.10	0.72	0.35	12.30
Ĝermanida	3.75	177.35	0.48	8.00	220.00	16.40	425.98
Hindarja	0.25	2.25	754.70	1.95	1.60	0.40	761.15
Irana	4.25	0.03	75.85	-	0.16	-	80.29
Kelta	-	7.65	-	0.01	1.77	0.12	9.55
Nuristana	-	-	0.15	-	-	-	0.15
Romida	3.30	181.76	0.05	1.54	388.75	0.85	576.25
Slava	198.30	83.04	0.10	0.03	8.56	0.47	290.50
Totalo	215.35	467.05	838.67	11.65	622.76	18.64	2174.12

SU - Teritorio de iama Sovetunio sen baltaj landoj.

• 
  malhelverde: landoj kun plimulto da hindeŭropanlingvanoj, helverde: landoj kun oficiala malplimulto da hindeŭropanlingvanoj
• 
  mapo montranta la areon de "Centum-" (blua) kaj "Satem-" (ruĝa) lingvoj, la supozata fontoareo de la Satem-lingvoj estas skizita malplihelruĝe
• 
  mondaj lingvoj (hindeŭropaj helverde)

Vidu ankaŭ

• Listo de lingvoj
• Eŭrazia Stepo
• Franz Bopp
• Kurgana hipotezo
• Malnova kapadokia lingvo

Eksteraj ligiloj

• hindeŭropaj vortoradikoj, de la Amerika Hereda Vortaro
• paĝoj de la Hindeŭropa Dokumentada Centro de la Universitato de Teksaso (Usono) Arkivigite je 2006-06-14 per la retarkivo Wayback Machine
• ĝenerala lingvofamilia priskribo de la retejo "etnologo"}
• teksto de la lingvistoj Griza kaj Atkinson de 2003 pri la hipoteza prahindeŭropa lingvo (Aŭklando, Novzelando) Arkivigite je 2007-04-02 per la retarkivo Wayback Machine