Elias Khoury

Elias Khoury
Persona informo
Naskiĝo	12-an de julio 1948 (1948-07-12) en Ashrafieh
Morto	15-an de septembro 2024 (2024-09-15) (76-jaraĝa) en Bejruto
Lingvoj	araba • angla • franca
Ŝtataneco	Libano
Alma mater	Universitato Libana - historiografio (–1971) Universitato de Parizo 3 Sorbono Nova - socia historio (–1972)
Okupo
Okupo	verkisto ĵurnalisto kritikisto dramaturgo universitata instruisto redaktoro

Elias Khoury [ĥuri] (arabe: الياس خوري; naskiĝis la 12-an de julio 1948 en Bejruto - mortis la 15-an de septembro 2024, samloke) estis libana romanverkisto, dramaturgo kaj kritikisto. Li publikigis ĉirkaŭ dek romanoj, teatraĵojn kaj eseojn. Li estis ĉefredaktoro de Al-Mulhaq, la semajna suplemento de la libana ĵurnalo Al-Nahar, kaj estis intelektulo de internacia famo^[1]. La verkoj de Elias Khoury estis tradukitaj en anglan, francan, germanan, hebrean, italan, katalunan kaj svedan.

Li ankaŭ instruis ĉe la Universitato Kolumbio en Novjorko, ĉe la Usona Universitato de Bejruto, ĉe la Universitato Libana kaj ĉe la Universitato de Novjorko^[2].

Stilo

La romanoj de Khoury elstaras je sia kompleksa aliro al politikaj temoj same kiel fundamentaj demandoj pri homa konduto. Lia eposa metodo tendencas impliki internan monologon, kiu foje kulminas per ekesto de konscio. En siaj lastaj verkoj, li frekventis uzi elementojn de la parola araba lingvo, kvankam la romanoj restis plejparte skribitaj en la literatura lingvo. La uzo de parolita dialekto aldonas al la kredindeco kaj alirebleco de liaj rakontoj. Dum la uzo de la parola lingvo estas relative ofta en dialogoj en moderna araba literaturo, Khoury ankaŭ uzas ĝin en la ĉefintrigo, nekutima paŝo sed forte identigita kun la stilo de Khoury.

Verkaro (elekto)

Romanoj

• 1975 La ligoj de la cirklo
• 1977 La monteto
• 1981 La pordoj de la urbo
• 1981 Blankaj Vizaĝoj
• 1989 La vojaĝo de la malgranda Gandhi
• 1992 Parfumo de la paradizo,
• 1993 La reĝlando de la fremduloj
• 1994 La kofreto kun sekretoj
• 1998 La pordo de la suno
• 2000 La odoro de la sapo
• 2004 Yalo,
• 2007 Kvazaŭ ŝi dormis,
• 2009 La Kofro de la sekretoj,
• 2013 Romitaj speguloj, Sinalcol,
• 2018 La infanoj de la geto: Mi nomiĝas Adam,

Noveloj

• 1984 La nominala Frazo

Eseoj

• 1974 La esplorado de horizonto
• 1979 Poezia kritiko
• 1982 La memoro perdita
• 1985 La tempo de la okupado
• 1987 La malgranda monto,
• 1995 La malgranda viro kaj la milito,
• 2000 Nova domo kaj la rozo
• 2002 La pordo de la suno,
• 2004 Yalo,
• 2004 La malgranda viro kaj la milito,

Palestinaj rifuĝintoj

La romano Bab al-Shams (باب الشمس) aŭ en Esperanto La pordo de la Suno (1998) rakontas la epopeon de la palestinaj rifuĝintoj en Libano ekde la "Nakba" en 1948. Ĝi elvokas en subtila maniero la ideojn pri la rememoro, vero kaj atesto. La egipta filmisto Yousry Nasrallah faris filmon surbaze de tiu libro.

Intervjuita de la israela ĵurnalo Yediot Aharonot sekve de la eldono en hebrea de la romano, Khoury klarigis:

Kiam mi prilaboris ĉi tiun libron, mi malkovris ke la "alia" estas spegulo de "mi". Ĉar mi verkis preskaŭ duonjarcenton pri la palestina sperto, ne eblis legi ĉi tiun sperton krom en la spegulo de la israela 'alia'. Pro tio, kiam mi verkis ĉi tiun romanon, mi multe klopodis eviti la stereotipojn de la palestinano, sed ankaŭ la stereotipojn de la israelano kiel tiu aperas en la araba literaturo kaj specife en la palestina literaturo de Ghassan Kanafani, ekzemple, aŭ eĉ de Emil Habibi La israelano ne nur estas la policisto aŭ la okupanto, li estas la "alia", kiu ankaŭ havas homan sperton, kaj ni bezonas tiun sperton. Nia legado de lia sperto estas spegulo por nia legado de la palestina sperto.

Vidu ankaŭ

Palestinaj rifuĝintoj

Noto kaj referencoj

Tiu ĉi artikolo estas parta traduko de la artikolo Elias Khoury en la franca vikipedio, listo de aŭtoroj.

1. Cachia, Pierre; Campbell, Robert B. (July 1998). "A Aʿlām al-adab al-ʿarabī al-muʿaṣir: Siyar wa siyar dhātiyya. English Title Page: Contemporary Arab Writers: Biographies and Autobiographies". Journal of the American Oriental Society. 118 (3): 410. doi:10.2307/606073. ISSN 0003-0279. JSTOR 606073.
2. Allen, Roger; al-Baze'i, Sa'd (1993). "Thaqafah al-sahra': Dirasah fi adab al-jazirah al-'Arabiyyah al-mu'asir". World Literature Today. 67 (1): 225. doi:10.2307/40149019. ISSN 0196-3570. JSTOR 40149019.