Λεονάρντο Λορεντάν

Λεονάρντο Λορεντάν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Leonardo Loredan (Ιταλικά)
Γέννηση	16  Νοεμβρίου 1436 Βενετία
Θάνατος	21  Ιουνίου 1521 Βενετία
Τόπος ταφής	Σάντι Τζοβάνι ε Πάολο
Χώρα πολιτογράφησης	Βενετική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ιταλικά[1][2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός στρατιωτικός[3]
Οικογένεια
Συγγενείς	Φραντσέσκο Βενιέρ (εγγονός)
Οικογένεια	Loredan
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Δόγης της Βενετίας (1501–1521)
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Ο Λεονάρντο Λορεντάν (16 Νοεμβρίου 1436 - 22 Ιουνίου 1521) μέλος της Οικογένειας Λορεντάν ήταν ο 75ος Δόγης της Βενετίας (1501 - 1521).^[4][5] Η ηγεμονία του ήταν η σημαντικότερη που πέρασε στη Δημοκρατία της Βενετίας.^[6][7] Μετά τις σπουδές του στη λογοτεχνία ο Λεονάρντο Λορεντάν ξεκίνησε την πολιτική του άνοδο σε ηλικία 19 ετών, διορίστηκε δικηγόρος σε ένα δικαστήριο που ασχολήθηκε με οικονομικά σκάνδαλα και πτωχεύσεις. Σε λίγα χρόνια διορίστηκε στο "Κολέγιο ντει Σάβι" που ήταν υπεύθυνο για την εξέταση των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής πριν την έγκριση τους από την Γερουσία.

Δόγης της Βενετίας

Διορίστηκε "Ποντέστα" στην Πάντοβα, η θέση του "Ποντέστα" στη Δημοκρατία της Βενετίας ήταν ισοδύναμη με αυτή του κυβερνήτη της πόλης κάτι σαν δημάρχου. Ο Λεονάρντο Λορεντάν διορίστηκε Πραίτωρ του Αγίου Μάρκου (1492), η θέση αυτή τον βοήθησε να αποκτήσει τεράστια πολιτική φήμη.^[8][9] Η σύζυγος του ήταν η Ιουστίνη Ιουστινιάνη (πέθανε το 1500).^[10] Πολλοί ιστορικοί χρεώνουν την εκλογή του χάρη στη μεγάλη ισχύ της συζύγου του και της οικογένειας της, αυτό είναι εσφαλμένο επειδή έδειξε και ο ίδιος τεράστιες πολιτικές ικανότητες.^[6][9] Την εποχή που ο Λεονάρντο Λορεντάν εξελέγη νέος Δόγης της Βενετίας βρισκόταν σε έξαρση ο Δεύτερος Βενετοτουρκικός πόλεμος που είχε ξεκινήσει ο προκάτοχος του Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο (1499).^[11]

Βένετο-Τουρκικοί πόλεμοι

Στην καταστροφική Ναυμαχία του Ζόγκλου ο Λεονάρντο Λορεντάν έχασε τον ξάδελφο του Ανδρέα έναν ικανό ναύαρχο, ο πόλεμος πήγαινε από το κακό στο χειρότερο για τη Βενετία που είχε χάσει τα περισσότερα εδάφη της στην Πελοπόννησο.^[12] Η σημαντικότερη απώλεια για τους Βενετσιάνους ήταν η Μεθώνη Μεσσηνίας, στη θέση της έγινε μια αιματηρή μάχη με τους Τούρκους και εκατοντάδες Βενετοί σφαγιάστηκαν από τις Οθωμανικές δυνάμεις.^[12] Το πλήγμα για την οικονομία της Βενετίας ήταν τεράστιο και ο νέος δόγης αποφάσισε το 1502 - 1503 να κλείσει ειρήνη για να γλυτώσει μεγαλύτερες καταστροφές.^[13] Ο σπουδαίος Βενετός έμπορος Αντρέα Γκρίττι που ζούσε στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα εξελέγη δόγης τον βοήθησε στις διαπραγματεύσεις.^[14] Η Δημοκρατία της Βενετίας πλήρωσε τεράστιο τίμημα με μεγάλες απώλειες εδαφών αφού στην Πελοπόννησο κράτησε μόνο την Πάτρα, το Ναύπλιο και τη Μονεμβάσια και έδωσε μεγάλο ετήσιο φόρο υποτέλειας στους Τούρκους.^[13]

Σύγκρουση με τον πάπα

Ανδριάντας του Λεονάρντο Λορεντάν στον Ναό Αγίων Ιωάννου και Παύλου.

Όταν πέθανε ο Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄ (1503) η Βενετία κατείχε πολλές παπικές περιοχές στη βόρεια Ιταλία.^[15] Ο νέος Πάπας Ιούλιος Β΄ ήταν μέχρι τότε τόσο φιλικός και έμπιστος στους Βενετούς που είχε το παρατσούκλι "Βενετσιάνος" αλλά σε κατάπληξη όλων αφόρισε τη Βενετία και ζήτησε την επιστροφή των εδαφών του. Ο Λεονάρντο Λορεντάν αναγνώρισε την κυριαρχία του στην Αδριατική Θάλασσα, δέχτηκε να του πληρώσει ετήσιο φόρο αλλά αρνήθηκε την επιστροφή των πόλεων.^[16] Ο Ιούλιος Β΄ δημιούργησε την "Συμμαχία του Καμπραί" (1508) εναντίον της Βενετίας, συμμάχησε με τη Γαλλία, την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και πολλά άλλα χριστιανικά κράτη.^[15] Τα προβλήματα με τους Βενετούς δεν σταμάτησαν στην Ευρώπη, σε μάχη στο Ντιού στην Ινδία ο Πορτογαλικός στόλος νίκησε έναν στόλο από Οθωμανούς και Μαμελούκους που μεταφερόταν από τη Μεσόγειο στην Ερυθρά Θάλασσα με Βενετική βοήθεια. Η ήττα ήταν καταστροφική για τους Βενετούς επειδή χάρη στους Μαμελούκους της Αιγύπτου κρατούσαν το μονοπώλιο στο εμπόριο μπαχαρικών ανάμεσα στην Ευρώπη και ολόκληρη την Ανατολή.

Τελική νίκη

Μετά την ήττα της Βενετίας από τη "Συμμαχία του Καμπραί" στη μάχη του Αγκναντέλλο η κατάσταση της δημοκρατίας άλλαξε δραματικά προς το χειρότερο.^[17] Η Πάντοβα η πιο στρατηγική αποικία των Βενετών χάθηκε και απειλήθηκε η ίδια η πόλη της Βενετίας, σε απελπιστική κατάσταση ο Λεονάρντο Λορεντάν ζήτησε από τους Βενετσιάνους απεγνωσμένα κινητοποίηση και προσωπικές θυσίες. Η Πάντοβα ανακαταλήφθηκε και ο Λορεντάν πιέστηκε να κλείσει ειρήνη με άσχημους όρους, στον νέο πόλεμο που ξέσπασε ανάμεσα στους Γάλλους και τον πάπα συμμάχησε με τον πάπα.^[18] Η συμμαχία βάδιζε σε νίκη αλλά μια διαφωνία που ξέσπασε την τελευταία στιγμή χάλασε τα σχέδια. Ο Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αρνήθηκε να παραδώσει οποιαδήποτε αυτοκρατορική περιοχή στη Δημοκρατία της Βενετίας, υπέγραψε συνθήκη με τον πάπα με την οποία εξαιρούσε τις Βενετσιάνικες περιοχές από τη διανομή. Ο Λεονάρντο Λορεντάν διαμαρτυρήθηκε και ο πάπας Ιούλιος Β΄ απείλησε τον δόγη να επαναφέρει τη "Συμμαχία του Καμπραί". Ο δόγης σε απάντηση προχώρησε σε συμμαχία με τον Λουδοβίκο ΙΒ΄ της Γαλλίας, συμφώνησαν και υπέγραψαν στο Μπλουά να κατακτήσουν ολόκληρη τη βόρεια Ιταλία και να μοιράσουν τα εδάφη.^[19] Η συμμαχία του Λορεντάν και του Λουδοβίκου ΙΒ΄ συνέτριψε τις παπικές δυνάμεις και η Βενετία ανέκτησε όλα τα χαμένα εδάφη της, ο πάπας υποχρεώθηκε επίσης να πληρώσει όλα τα τεράστια χρέη του στην οικογένεια Λορεντάν που έφταναν τα 500.000 δουκάτα.^[20]

Τέχνη

Ο Τζοβάνι Μπελλίνι δημιούργησε το μετωπικό πορτραίτο του Λεονάρντο Λορεντάν (1501 - 1502), ήταν το πρώτο μετωπικό πορτρέτο δόγη στον Μεσαίωνα, τα υπόλοιπα είναι προφίλ, με μετωπικά ζωγράφιζαν μόνο τις θείες προσωπικότητες όχι τους θνητούς. Το πορτρέτο μεταφέρθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου.^[21] Σε δυο αιώνες ο διάσημος ζωγράφος Πομπέο Μπατόνι (1708 - 1787) στον πολυτελή πίνακα που κατασκεύασε με τον τίτλο "Θρίαμβος της Βενετίας" με πολλές αλληγορικές προσωπικότητες (1737) επέλεξε για τη θέση του δόγη τον Λεονάρντο Λορεντάν.

Παραπομπές

1. «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 129402621. Ανακτήθηκε στις 1  Μαΐου 2020.
2. CONOR.SI. 206285923.
3. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
4. Dal Borgo, Michela (2005). "LOREDAN, Leonardo"
5. Spalding, William (1841). Italy and the Italian Islands: From the Earliest Ages to the Present Time
6. Rendina, Claudio (1984). I Dogi: Storia e Segreti. Venice: Newton Compton. pp. 270–279.
7. Distefano, Giovanni (2011). Enciclopedia Storica Di Venezia. Venice: Supernova. p. 683.
8. http://www.treccani.it/enciclopedia/leonardo-loredan/
9. Jori, Francesco (2016). 1516 Il Primo Ghetto. Pordenone: Biblioteca dell'Imagine. p. 39.
10. https://archive.org/stream/dogaressasofveni00stal#page/316/mode/2up
11. Barzman 2017, p. 113.
12. Barzman 2017, p. 118.
13. Setton 1976, p. 523.
14. Barzman 2017, p. 122.
15. Partridge, Loren (2015). Art of Renaissance Venice, 1400–1600
16. Mallett, Michael; Shaw, Christine (2012). The Italian Wars, 1494–1559: War, State and Society in Early Modern Europe. Harlow, England: Pearson Education Limited. p. 85.
17. Setton 1976, p. 60.
18. Setton 1976, p. 80.
19. Norwich 2003, p. 425.
20. Norwich 2003, p. 431.
21. https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/giovanni-bellini-doge-leonardo-loredan

Πηγές

• Barzman, Karen-edis (2017). The Limits of Identity: Early Modern Venice, Dalmatia, and the Representation of Difference.
• Jori, Francesco (2016). 1516 Il Primo Ghetto. Pordenone: Biblioteca dell'Imagine.
• Mallett, Michael; Shaw, Christine (2012). The Italian Wars, 1494–1559: War, State and Society in Early Modern Europe.
• Norwich, John Julius (2003). A History of Venice. Penguin UK.
• Rendina, Claudio (1984). I Dogi: Storia e Segreti. Venice: Newton Compton
• Setton, Kenneth Mayer (1976). The Papacy and the Levant, 1204–1571: The fifteenth century.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Οι δόγισσες της Βενετίας

Λεονάρντο Λορεντάν Γέννηση: 16 Νοεμβρίου 1436 Θάνατος: 22 Ιουνίου 1521
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο	Δόγης της Βενετίας 1501 - 1521	Διάδοχος Αντόνιο Γκριμάνι