Ίδρυση και εκπροσώπηση σε Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Ιδρύθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 2000 από τον τότε ανεξάρτητο βουλευτή Γιώργο Καρατζαφέρη, ο οποίος είχε διαγραφεί από την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας λίγους μήνες νωρίτερα, επειδή είχε επιτεθεί δημοσίως στον Άρη Σπηλιωτόπουλο και τον είχε αποκαλέσει «Σαλώμη».[4]
Το κόμμα αναπτύχθηκε κυρίως κατά τη δεκαετία του 2000 εκφράζοντας όλο το φάσμα της λαϊκής άκρας δεξιάς η οποία αρχικά εκφράσθηκε μετριοπαθώς με τη Νέα Δημοκρατία και τη νίκη της κυβέρνησης Καραμανλή (Κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή 2004) και στη συνέχεια μέσω του ΛΑ.ΟΣ. και της Χρυσής Αυγής,[5] ενώ επωφελήθηκε και από την υπερπροβολή του τότε προέδρου του κόμματος Γιώργου Καρατζαφέρη από τα ΜΜΕ, ειδικά όταν κατέβηκε στις νομαρχιακές εκλογές του 2002 ως υποψήφιος νομάρχης Αθηνών με τον συνδιασμό «Με Ανοιχτή Καρδιά» (απέσπασε το 14% των ψήφων και εξελέγη νομαρχιακός σύμβουλος).
Ο ΛΑ.Ο.Σ. κατέβηκε σε εκλογική αναμέτρηση για πρώτη φορά στις εθνικές εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004, όπου απέσπασε το 2,19% των ψήφων και απέτυχε να μπει στη Βουλή. Τρεις μήνες αργότερα ωστόσο, στις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου κατάφερε να διπλασιάσει σχεδόν τα ποσοστά του και με 4,1% εξέλεξε τον Καρατζαφέρη στην Ευρωβουλή.
Στις εθνικές εκλογές του 2007 ο ΛΑ.Ο.Σ. μπήκε για πρώτη φορά στην ιστορία του στη Βουλή, κερδίζοντας 3,8% και 10 έδρες, ενώ στις πρόωρες εθνικές εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009 συνεργάστηκε με τους Οικολόγους Ελλάδας, αύξησε το ποσοστό του στο 5,63% και μπήκε στη βουλή με 15 έδρες. Λίγους μήνες νωρίτερα στις στις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου είχε συγκεντρώσει το 7,15% των ψήφων εκλέγοντας δύο ευρωβουλευτές.
Πρώτο Μνημόνιο και Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου
Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, ο ΛΑ.Ο.Σ. το 2010 στήριξε την εφαρμογή του πρώτου Μνημονίου, ψηφίζοντας υπέρ του άρθρου 1 της εν λόγω δανειακής σύμβασης. Στις 17 Νοεμβρίου του 2011 στήριξε την κυβέρνηση συνεργασίας του Λουκά Παπαδήμου και συμμετείχε με τέσσερις βουλευτές του σε υπουργικές θέσεις και συγκεκριμένα τους Άδωνι Γεωργιάδη, Αστέριο Ροντούλη, Μάκη Βορίδη και Γιώργο Γεωργίου.[6] Στις 10 Φεβρουαρίου του 2012 ο ΛΑ.Ο.Σ. απέσυρε τη στήριξή του στην κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, διαφωνώντας με την σύναψη και εφαρμογή του 2ου Μνημονίου, το οποίο και καταψήφισε. Έτσι, οι μετέχοντες από το κόμμα στην κυβέρνηση παραιτήθηκαν από το υπουργικό αξίωμα, εκτός από τον Μάκη Βορίδη και τον Άδωνι Γεωργιάδη. Δυο μέρες μετά οι δύο αυτοί βουλευτές διαγράφηκαν από την κοινοβουλευτική ομάδα επειδή υπερψήφισαν τη δανειακή σύμβαση και αργότερα εντάχθηκαν στη Νέα Δημοκρατία. Έπειτα παρέδωσαν τις βουλευτικές τους έδρες.
Η συμμετοχή του ΛΑ.Ο.Σ. στην μη δημοφιλή κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, οι αποχωρήσεις προβεβλημένων στελεχών προς την Νέα Δημοκρατία, λόγω της εκλογής του Αντώνη Σαμαρά στην ηγεσία του κόμματος και η άνοδος της Χρυσής Αυγής που εξέφραζε πιο ακραία τις ίδιες θέσεις του κόμματος, ήταν οι αιτίες της κατάρρευσης της εκλογικής δύναμης του στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Πορεία μετά το 2012 και παραίτηση Καρατζαφέρη
Παλαιότερο λογότυπο του κόμματος
Στις εθνικές εκλογές του Μαΐου 2012 ο ΛΑ.Ο.Σ. κατέλαβε την ένατη θέση με ποσοστό 2,90%, χάνοντας την είσοδο στην Βουλή για λίγες ψήφους.[7] Ένα μήνα μετά στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου κατέλαβε και πάλι την ένατη θέση με ακόμη χαμηλότερο ποσοστό της τάξεως του 1,58%, επιβεβαιώνοντας την απώλεια εκπροσώπησης στην Βουλή που είχε επέλθει από τις προηγούμενες εκλογές.[8] Στις ευρωεκλογές του 2014 έμεινε και εκτός Ευρωβουλής, αφού παρότι ανέβασε τα ποσοστά του στο 2,69%, δεν ήταν αρκετό για να εκλέξει ευρωβουλευτή.
Στις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, ο ΛΑ.Ο.Σ. έλαβε μόλις το 1,03% των ψήφων ενώ λίγους μήνες μετά, στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου δε συμμετείχε, χαρακτηρίζοντας τις εκλογές «προκατασκευασμένες» και τις συνθήκες διεξαγωγής τους «απαγορευτικές» για το κόμμα.[9]
Ο ΛΑ.Ο.Σ. αποτέλεσε την μοναδική συνιστώσα του βραχύβιου κόμματος Εθνική Ενότητα, που ιδρύθηκε στις 8 Απριλίου του 2016[10][11] και είχε προαναγγελθεί από συγκέντρωση του ΛΑ.Ο.Σ. στην Θεσσαλονίκη.[12] Συνιδρυτές ήταν ο Γιώργος Καρατζαφέρης (που ανέλαβε και πρόεδρος του κόμματος) και ο πρώην Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά Τάκης Μπαλτάκος. Παράλληλα, στο κόμμα προσχώρησε η Σταυρούλα Ξουλίδου, πρώην βουλευτής των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Ωστόσο λίγους μήνες μετά το εγχείρημα ατόνησε και η Εθνική Ενότητα διαλύθηκε άτυπα, με τον ΛΑ.Ο.Σ να συνεχίζει την αυτόνομη πορεία του.
Έπειτα από την νέα εκλογική αποτυχία του ΛΑ.Ο.Σ. σε εκλογική αναμέτρηση μετά το 2012, ο Γιώργος Καρατζαφέρης ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την προεδρία του κόμματος, στις 27 Μαΐου 2019, 19 χρόνια μετά την ίδρυση του ΛΑ.Ο.Σ. από τον ίδιο.[14] Έκτοτε το κόμμα είχε αδρανοποιηθεί και δεν συμμετείχε στις βουλευτικές εκλογές του 2019 και τις διπλές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023, ενώ χρέη προέδρου είχε αναλάβει ο τότε αντιπρόεδρος του κόμματος Νικόλαος Σαλαβράκος.
Μετά τις διπλές εκλογές του 2023, μια ομάδα ατόμων με πρωτεργάτη και επικεφαλής τον πρώην πολιτευτή του κόμματος της Ελληνικής Λύσης και δημοσιογράφο Φίλιππο Καμπούρη, προανήγγειλαν την διεξαγωγή συνεδρίου για επανενεργοποίηση του ΛΑ.Ο.Σ., με στόχο τη συμμετοχή του στις Ελληνικές Ευρωεκλογές του 2024.[15] Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου του 2023 σε αίθουσα του ξενοδοχείου "Amelia Hotel Athens" για την εκλογή νέου προέδρου, Κεντρικής Επιτροπής και Καταστατικού. Νέος πρόεδρος του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού στο συνέδριο αυτό αναδείχθηκε ο Φίλιππος Καμπούρης.[1][16][17]
Στις ευρωεκλογές του 2024 συγκέντρωσε 0,25%
Ιδεολογία και πολιτικές τοποθετήσεις
Πολιτικά κινείται στον ευρύτερο εθνικιστικό χώρο, καλύπτοντας το κομμάτι από την λαϊκή φιλοβασιλική Δεξιά έως την Ακροδεξιά. Οι επικριτές του -κυρίως από τον χώρο της αριστεράς-,[18][19][20] αλλά και δημοσιογράφοι, πολιτικοί επιστήμονες και Πανεπιστημιακοί τον τοποθετούν στην ακροδεξιά.[21]
Σύμφωνα με τον Αντώνη Έλληνα, το ΛΑΟΣ θεωρεί την παράνομη μετανάστευση «την μεγαλύτερη πληγή για την ελληνική κοινωνία, υπονομεύοντας την εθνική ασφάλεια, αυξάνοντας την ανεργία και προκαλώντας εγκληματικότητα».[22] Συνοπτικά, βασικές θέσεις του κόμματος για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης είναι η άρση του νόμου 3838 του 2010 για την ιθαγένεια,[23] η ανάγκη απογραφής των παρανόμων μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα, η εξέταση των αναγκών της οικονομίας και ο ορισμός από τη Βουλή ενός πληθυσμιακού ορίου μεταναστών με ιεράρχηση των αναγκών της Ελλάδας και αξιολόγηση των προσόντων των μεταναστών. Κατόπιν, προτείνεται ο επαναπατρισμός των υπολοίπων.[24]
Σύμφωνα με το πολιτικό πρόγραμμα του δηλώνει ότι είναι δημοκρατικό, ορθόδοξα λαϊκό, ανθρωποκεντρικό, εκσυγχρονιστικό και ελληνοκεντρικό κόμμα. Επιπλέον δηλώνει επίσημα ότι δεν είναι δογματικά αντί-αμερικανικό ή αντί-ευρωπαϊκό, δεν είναι ακροδεξιό, δεν είναι ρατσιστικό και δεν είναι θρησκευτικά φονταμενταλιστικό.[25]
Έχει εκφραστεί πολλές φορές από το κόμμα η πεποίθηση ότι η Τουρκία δεν ανήκει στην Ευρώπη κατά τη γνώμη τους για μια σειρά από γεωγραφικούς, πολιτισμικούς, θρησκευτικούς και πολιτικούς λόγους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα του κόμματος και τοποθετήσεις στελεχών η οριστική απόφαση της Ελλάδας για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καθορισθεί μετά από διενέργεια άμεσου δημοψηφίσματος.[26]
Ο ΛΑ.Ο.Σ. θεωρεί ότι η ονομασία της Βόρειας Μακεδονίας δεν πρέπει να περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία και όσο διάστημα διατηρείται η εκκρεμότητα της ονομασίας η Ελλάδα θα πρέπει να προβάλλει Βέτο στην ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος, σκοπός του είναι η ανάληψη της εξουσίας με κάθε νόμιμο και δημοκρατικό μέσο.[27]
Συνέδρια
Το 1ο Συνέδριο έγινε στις 18 Μαΐου 2002. Κατά την είσοδο του Γ. Καρατζαφέρη οι σύνεδροι φωνάζουν το σύνθημα «Ελλάς-Ελλήνων-Χριστιανών».[28] Ο ίδιος δήλωσε: «εμείς θέλουμε οι υπουργοί να βγαίνουν από τον λαό και όχι από τα κρεβάτια του Λαμπράκη».[29]
Το 3ο Συνέδριο έγινε στις 17-18 Φεβρουαρίου 2006 στη Θεσσαλονίκη.[30]
Το 4ο Συνέδριο έγινε στις 4 Ιουλίου 2009 στην Αθήνα.[31]
Στελέχη
Κατά την ομιλία του στο Α΄ Συνέδριο του κόμματος ο Γιώργος Καρατζαφέρης παρουσίασε τους συναγωνιστές του μέσα στο κόμμα, όπως τους αποκάλεσε ο ίδιος, ανάμεσα στους οποίους ήταν μεταξύ άλλων ο Άδωνις Γεωργιάδης, ο Κυριάκος Βελόπουλος, ο Δημοσθένης Λιακόπουλος, ο Κώστας Πλεύρης, ο Γιάννης Σχοινάς, ο Μάνος Μανωλάκος, ο Βασίλης Κολιός από την Χρυσή Αυγή αλλά και πολιτικά πρόσωπα εκτός της άκρας δεξιάς όπως ο Ιπποκράτης Σαββούρας και ο Τάσος Γεωργόπουλος από το ΠΑ.ΣΟΚ.[20]
Στις 19 Αυγούστου 2011 ανακοινώθηκε η προσχώρηση του πρώην Υπουργού και Βουλευτή με τη Νέα Δημοκρατία Κώστα Κιλτίδη στον ΛΑ.Ο.Σ.[34]
Τον Μάιο του 2012, μετά την απόφαση για αυτόνομη κάθοδο στις προσκείμενες εκλογές της 17ης Ιουνίου, οι πρώην βουλευτές του ΛΑ.Ο.Σ. Κώστας Κιλτίδης (Κιλκίς), Θανάσης Πλεύρης (Α' Αθηνών), Γιώργος Ανατολάκης (Β' Πειραιά), Παύλος Μαρκάκης (Μαγνησίας) και Κυριάκος Βελόπουλος (Β' Θεσσαλονίκης), ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από το κόμμα, για να συστρατευθούν με τη ΝΔ, μετά τις Εκλογές της 17ης Ιουνίου.
Στις 5 Ιανουαρίου 2015 ανακοινώθηκε η προσχώρηση του ανεξάρτητου βουλευτή Χρυσοβαλάντη Αλεξόπουλου, ο οποίος είχε εκλεγεί με τη Χρυσή Αυγή.[35]
Στις 29 Ιανουαρίου 2018 εντάχθηκε στο κόμμα ο πρώην βουλευτής της Χρυσής Αυγής Νίκος Μίχος.[36]
↑Ριχάρδος Σωμερίτης (22 Αυγούστου 2010). «Το τεστ του Νοέμβρη». Το Βήμα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2010.
↑Γιώργος Κιούσης (22 Οκτωβρίου 2007). «Τι θρέφει την Ακροδεξιά». Ελευθεροτυπία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2010.
↑ 20,020,1Ψαρράς, Δημήτρης (2010). Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη - Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. σελ. 115. ISBN960-221-480-5. Για να δείξει την ευρύτητα του εγχειρήματος του ο Γιώργος καρατζαφέρης παρουσίασε όλους τους "συναγωνιστές" του από τον Πλεύρη μέχρι τους Χρυσαυγίτες.
↑Ψαρράς, Δημήτρης. Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρι. Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. σελ. 79. ISBN9789602214800. Οι φιλοβασιλικές οργανώσεις καλούν στις 14.5.1997 τους οπαδούς τους σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Μέγαρο Μουσικής, όπου επρόκειτο να παρουσιαστούν τα αρχεία Καραμανλή. Ο Καρατζαφέρης θα περάσει δίπλα από τις λίγες δεκάδες των συγκεντρωμένων οπαδών του Γκλύξμπουργκ και θα απαντήσει βιαστικά στους δημοσιογράφους, που τον ρωτούν αν θα φύγουν οι φιλοβασιλικοί από το το κόμμα. "Οι φιλοβασιλικοί" θα παραμείνουν στη Νέα Δημοκρατία. Είναι ο κορμός της".
↑Έλληνας, Αντώνης. Τα μέσα ενημέρωσης και η άκρα δεξιά στη δυτική Ευρώπη. Παίζοντας το χαρτί του εθνικισμού. Αθήνα: Εκδόσεις Επίκεντρο. σελ. 194. ISBN9789604583454.
Βασιλική Γεωργιάδου, «Πως γεμίζει η δεξαμενή της άκρας δεξιάς; Στρατηγικές αντιμετώπισης του ΛΑ.Ο.Σ. και ψήφος διαμαρτυρίας», στο:Γιάννης Κωνσταντινίδης, Νίκος Μαρατζίδης, Τάκης Παππάς, (επιμ.), Κόμματα και πολιτική στην Ελλάδα. Οι σύγχρονες εξελίξεις, εκδ. Κριτική, Αθήνα, 2009, σελ.307-330
