Ανεξάρτητοι Έλληνες

Ανεξάρτητοι Έλληνες
Πρόεδρος	Πάνος Καμμένος
Αντιπρόεδρος	Παναγιώτης Σγουρίδης
Ιδρυτής	Πάνος Καμμένος
Ίδρυση	2012
Διάλυση	2020
Διάσπαση από	Νέα Δημοκρατία
Έδρα	Λ. Συγγρού 196, Καλλιθέα
Πτέρυγα νεολαίας	Νεολαία Ανεξαρτήτων Ελλήνων
Ιδεολογία	Εθνικός συντηρητισμός[1] Κοινωνικός συντηρητισμός[1] Εθνικισμός[2][3][4][5][6] Πατριωτισμός[7] Ευρωσκεπτικισμός[8][9]
Πολιτικό φάσμα	Δεξιά[10]
Χρώματα	Γαλάζιο      Κόκκινο
Ιστότοπος
anexartitoiellines.gr
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας Πολιτικά κόμματα Εκλογές

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες (ΑΝ.ΕΛ.) ήταν ένα δεξιό^[11] συντηρητικό^[1] ελληνικό πολιτικό κόμμα που ιδρύθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2012. Ιδρυτής και πρόεδρος του κόμματος ήταν ο Πάνος Καμμένος. Το κόμμα συμμετείχε στις κυβερνήσεις συνασπισμού υπό τον Αλέξη Τσίπρα από το 2015 έως το 2019.

Μετά το 2019, το κόμμα αδρανοποιήθηκε, χωρίς να έχει επίσημα διαλυθεί.^[12]

Ιστορικό

Ίδρυση

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες ιδρύθηκαν στις 24 Φεβρουαρίου 2012 με τη δημοσίευση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της ιδρυτικής διακήρυξης του κόμματος από τον Πάνο Καμμένο,^[13] λίγους μήνες μετά τη διαγραφή του από τη Νέα Δημοκρατία.^[14] Μέχρι τον Απρίλιο του 2012, στο κόμμα εντάχθηκαν εννέα ανεξάρτητοι βουλευτές (Γαληνός,^[15] Γιαννάκης,^[16] Ζώης,^[17] Ιατρίδη,^[18] Κόλλια-Τσαρουχά,^[19] Κουντουρά,^[20] Μαρκόπουλος,^[21] Μελάς,^[22] Σταμάτης),^[23] εκλεγμένοι με τη Νέα Δημοκρατία οι οποίοι είχαν διαγραφεί από το κόμμα λόγω της αντίθεσης τους με το μνημόνιο,^[24] συγκροτώντας Κοινοβουλευτική Ομάδα.^[25]

2012-2015: Αντιπολίτευση

Ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2012, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες συνεργάστηκαν με τους Αντιμνημονιακούς Πολίτες του Νότη Μαριά^[26] και το Πανελλήνιο Άρμα Πολιτών.^[27] Στις εκλογές οι ΑΝ.ΕΛ. πέτυχαν ποσοστό 10,6%, εκλέγοντας 33 βουλευτές. Επειδή κανένα κόμμα δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση, ακολούθησαν επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνιο, στις οποίες το ποσοστό του κόμματος έπεσε στο 7,5% και εξέλεξε 20 βουλευτές.

Λίγους μήνες μετά τις εκλογές εκδηλώθηκε εσωκομματική κρίση, με μια σειρά από στελέχη να διαφωνούν με τις πολιτικές επιλογές και τη στρατηγική του Πάνου Καμμένου.^[28] Οι εντάσεις οδήγησαν στην αποχώρηση προβεβλημένων στελεχών,^{[29][30][31][32]} και την ανεξαρτητοποίηση δύο βουλευτών,^[33][34] οι οποίοι αργότερα ίδρυσαν τη Νέα Μεταρρυθμιστική Ριζοσπαστική Ανασυγκρότηση.^[35][36]

Τον Απρίλιο του 2013 διεξήχθη το 1ο (Ιδρυτικό) Συνέδριο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων.^[37] Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου εξελέγη πρόεδρος του κόμματος ο Πάνος Καμμένος καθώς και τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου. Επίσης ψηφίστηκε το καταστατικό και το κυβερνητικό πρόγραμμα του κόμματος.^[38]

Το λογότυπο των ΑΝ.ΕΛ. (2012-2019)

Το 2014, λίγους μήνες πριν από τις ευρωεκλογές η κοινοβουλευτική ομάδα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων αποδυναμώθηκε επιπλέον με τη διαγραφή ενός^[39] και την ανεξαρτητοποίηση δύο βουλευτών,^[40] οι οποίοι επικαλέστηκαν ιδεολογικές διαφορές. Το κόμμα ενισχύθηκε ενόψει των ευρωεκλογών, με τη συνεργασία με την Πυρίκαυστο Ελλάδα του Κώστα Ζουράρι.^[41] Ωστόσο, το ποσοστό των ΑΝ.ΕΛ. έπεσε στο 3,43%, εκλέγοντας έναν ευρωβουλευτή, τον Νότη Μαριά. Το απογοητευτικό αποτέλεσμα προκάλεσε την ανεξαρτητοποίηση άλλων δύο βουλευτών,^[42][43] ενώ δρομολογήθηκαν ενέργειες για τη συγκρότηση ενός ευρύτερου «αντιμνημονιακού συνασπισμού».^[44]

Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε η συνεργασία των Ανεξάρτητων Ελλήνων με το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα Ελλάδος, του Νίκου Νικολόπουλου, ο οποίος εντάχθηκε στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος.^[45] Οι εντάσεις και οι αμφισβητήσεις, όμως, της ηγετικής γραμμής συνέχισαν να υφίστανται, και τον Οκτώβριο, διεγράφη η προβεβλημένη βουλευτής Ραχήλ Μακρή,^[46] ενώ αποστασιοποιήθηκε και ο ευρωβουλευτής, Νότης Μαριάς.^[47]

Μέσα σε αυτό το κλίμα, το Νοέμβριο του 2014, πραγματοποιήθηκε το 2ο Συνέδριο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Χαιρετισμό απηύθυναν, μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος, ο Νάιτζελ Φάρατζ και ο Μπέπε Γκρίλο.^[48] Στο συνέδριο αποφασίστηκε ότι οι βουλευτές των ΑΝ.ΕΛ. δεν θα ψήφιζαν Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να προκηρυχθούν εκλογές.^[49] Με την απόφαση διαφώνησε ο βουλευτής Παναγιώτης Μελάς, ο οποίος ανεξαρτητοποιήθηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα.^[50]

2015-2019: Συγκυβέρνηση

Μετά από την αποτυχία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας προκηρύχθηκαν εκλογές. Ενόψει των εκλογών οι ΑΝ.ΕΛ. συνεργάστηκαν και με το Αγροτικό Κτηνοτροφικό Κόμμα Ελλάδας καθώς και με στελέχη από τη Νέα Μεταρρυθμιστική Ριζοσπαστική Ανασυγκρότηση, που προσχώρησαν στο κόμμα. Στις εκλογές αύξησαν το ποσοστό τους σε σχέση με τις ευρωεκλογές (4,75%) εξέλεξαν 13 βουλευτές. Την επόμενη των εκλογών συμφωνήθηκε η συνεργασία με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για τον σχηματισμό κυβέρνησης,^[51] με τον Πάνο Καμμένο να ορίζεται Υπουργός Άμυνας και το κόμμα να τοποθετεί επιπλέον μία αναπληρωτή υπουργό και τρεις υφυπουργούς.^[52]

Προεκλογική ομιλία του Πάνου Καμμένου στο Ηράκλειο για τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015

Τον Ιούλιο του 2015, στο δημοψήφισμα που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα,^[53] οι Ανεξάρτητοι Έλληνες τάχθηκαν υπέρ του «ΟΧΙ».^[54] Με την απόφαση αυτή, ενώ αρχικά συμφώνησε, στη συνέχεια διαφοροποιήθηκε και στήριξε το «ΝΑΙ» ο βουλευτής Ηρακλείου Κώστας Δαμαβολίτης, ο οποίος διεγράφη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα και παρέδωσε και την έδρα του.^[55]

Το Σεπτέμβριο του ιδίου έτους προκλήθηκαν πρόωρες βουλευτικές εκλογές μετά την ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης.^[56][57] Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες υπέστησαν μείωση στα ποσοστά τους, σχετικά με τις εκλογές του Ιανουαρίου, λαμβάνοντας 3,69% και 10 βουλευτές.

Όπως είχε ήδη ανακοινωθεί πριν από τις εκλογές, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες σχημάτισαν κυβέρνηση με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α..^[58] Οι περισσότεροι από υπουργούς που προέρχονταν από τους Ανεξάρτητους Έλληνες ανέλαβαν το ίδιο χαρτοφυλάκιο που κατείχαν και στην πρώτη κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.

Λίγες ημέρες αργότερα, πραγματοποιήθηκε το 3ο Συνέδριο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Το Συνέδριο επανεξέλεξε τον Πάνο Καμμένο στην προεδρία του κόμματος, επικύρωσε τον διορισμό του Παναγιώτη Σγουρίδη στη θέση του Αντιπροέδρου και εξέλεξε τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου του κόμματος. Επίσης ψηφίστηκαν οι αλλαγές στο Καταστατικό και καθορίστηκε ο ιδεολογικοπολιτικός προσανατολισμός.^[59]

Τον Ιούνιο του 2018 διεγράφη από το κόμμα ο βουλευτής Δημήτρης Καμμένος^[60] και ανεξαρτητοποιήθηκε ο Γιώργος Λαζαρίδης,^[61] μεταξύ άλλων στελεχών,^[62][63][64] διαφωνώντας με τη συμφωνία για το μακεδονικό ζήτημα που υπεγράφη μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της κυβέρνησης της Π.Γ.Δ.Μ.. Στις 13 Ιανουαρίου 2019, ο Πάνος Καμμένος ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΑΝ.ΕΛ. από την κυβέρνηση Τσίπρα, εξαιτίας της επικείμενης ψήφισης της συμφωνίας για το μακεδονικό ζήτημα.^[65]

2019-σήμερα: Εκτός Βουλής

Μετά την αποχώρηση του κόμματος από την κυβέρνηση συνασπισμού, η Έλενα Κουντουρά και ο Βασίλης Κόκκαλης, διαγράφτηκαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα και τέθηκαν εκτός κόμματος, μετά την απόφασή τους να στηρίξουν την κυβέρνηση και να μην αποχωρήσουν από τις κυβερνητικές τους θέσεις.^[66][67] Παράλληλα, προσχώρησε ο βουλευτής Β' Θεσσαλονίκης Αριστείδης Φωκάς.^[68] Λίγες ημέρες αργότερα, διαγράφτηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος.^[69] Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διάλυση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, οι βουλευτές της οποίας θεωρήθηκαν ως ανεξάρτητοι.^[70]

Εν όψει των ευρωεκλογών του 2019, έγινε προσπάθεια συσπείρωσης κομμάτων και προσωπικοτήτων της δεξιάς, με σκοπό την εκλογική συνεργασία.^[71] Σε αυτό το πλαίσιο ανακοινώθηκε η συνεργασία του Τάκη Μπαλτάκου με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, με συμμετοχή του στο ψηφοδέλτιο του κόμματος.^[72] Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες, το κόμμα έλαβε 0,80%.^[73]

Λόγω της εκλογικής αποτυχίας των ευρωεκλογών, το Εθνικό Συμβούλιο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, σε συνεδρίασή του στις 9 Ιουνίου, αποφάσισε να μην συμμετέχει το κόμμα στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές του 2019, γεγονός που ερμηνεύτηκε ότι σηματοδοτεί το «τέλος» του.^[74][75] Έκτοτε το κόμμα έχει ουσιαστικά αδρανοποιηθεί, χωρίς να έχει επίσημα διαλυθεί.^[12]

Ιδεολογία

Σύμφωνα με την Ιδρυτική διακήρυξη ^[76] του κόμματος οι βασικές αρχές των Ανεξάρτητων Ελλήνων ήταν:

• Ο σεβασμός στις αρχές της Εθνικής Ανεξαρτησίας και περηφάνιας, της λαϊκής κυριαρχίας, της πρόταξης του εθνικού συμφέροντος, της τήρησης του Συντάγματος και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
• Η κατάργηση του μνημονίου και η άρνηση του παράνομου χρέους.
• Η διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας και του έθνους-κράτους. Απορρίπτει την εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας και την κατάργηση του Έθνους-Κράτους.
• Η κατάργηση της ασυλίας αξιωματούχων, βουλευτών και υπουργών για εγκλήματα που διέπραξαν κατά της Δημόσιας περιουσίας.
• Η εγγύηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας σε σχέση με τον καθορισμό της Ελληνικής ΑΟΖ και τη διεκδίκηση των οφειλόμενων από τη Γερμανία αποζημιώσεων και των κατοχικών δανείων.
• Η κατοχύρωση της ισονομίας, ισότητας, αλληλεγγύης, δικαιοσύνης και αξιοκρατίας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρό του, Πάνο Καμμένο, το κόμμα ξεπερνούσε τους διαχωρισμούς του πολιτικού φάσματος Δεξιάς-Αριστεράς και δεν τοποθετούνταν στον άξονα αυτό, αλλά χαρακτηριζόταν από πατριωτισμό και πολυσυλλεκτικότητα. Δημοσιογράφοι και πανεπιστημιακοί, το κατέτασσαν στη δεξιά^[77][78] ή την ακροδεξιά^[79] με βάση τις τοποθετήσεις του.

Αποτελέσματα εκλογών

Βουλή των Ελλήνων

Έτος	Αρχηγός κόμματος	Αριθμός ψήφων	Ποσοστό ψήφων	Έδρες	Θέση
2012 Ι	Πάνος Καμμένος	671.324	10,62%	33 / 300	4ο κόμμα Αντιπολίτευση
2012 ΙΙ	Πάνος Καμμένος	462.406	7,51%	20 / 300	4ο κόμμα Αντιπολίτευση
2015 Ι	Πάνος Καμμένος	293.683	4,75%	13 / 300	Κυβέρνηση συνεργασίας
2015 ΙΙ	Πάνος Καμμένος	200.532	3,69%	10 / 300	Κυβέρνηση συνεργασίας
					Αντιπολίτευση

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Έτος	Αρχηγός κόμματος	Αριθμός ψήφων	Ποσοστό ψήφων	Έδρες	Θέση	Ομάδα
2014	Πάνος Καμμένος	197.837	3,46%	1 / 21	7η	Ε.Σ.Μ.
2019	Πάνος Καμμένος	45.148	0,80%	0 / 21	15η	-

Πτέρυγα Νεολαίας

Νεολαία ΑΝ.ΕΛ.

Η Νεολαία Ανεξαρτήτων Ελλήνων (Ν.Α.ΕΛ.) ήταν η οργάνωση νεολαίας του κόμματος Ανεξάρτητοι Έλληνες.

Σύμφωνα με την ιδεολογία της παράταξης η οργάνωση καθιστά αδιαπραγμάτευτες τις αρχές της Εθνικής Ανεξαρτησίας ενώ απαιτεί την κατάργηση του μνημονίου, κατοχυρώνοντας τη δικαιοσύνη και την αξιοκρατία, και προστατεύει την Ελληνική οικογένεια και τον πολίτη από την επίθεση των αγορών. Επίσης η νεολαία είναι αρκετά ευαισθητοποιημένη με την Ορθόδοξη Θρησκευτική Πίστη και επιδιώκει την ενίσχυση και την επέκταση των θεσμών της^[80].

Παραπομπές

1. Wolfram Nordsieck. «Parties and Elections in Europe». Parties-and-elections.eu. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2015. 
2. Loizides, Neophytos (2015). The Politics of Majority Nationalism: Framing Peace, Stalemates, and Crises. Stanford University Press. σελ. xxv. 
3. «Independent Greeks: Who are Syriza's right-wing coalition partners and what do they want?». Independent. 26/1/2015. http://www.independent.co.uk/news/world/europe/independent-greeks-who-are-syrizas-right-wing-coalition-partners-and-what-do-they-want-10003224.html. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2017. 
4. «Ποιοί είναι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες;». 3/2/2015. 
5. «FT: Η υπόθεση Καμμένου θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση». Capital.gr. 27/11/2017. http://www.capital.gr/politiki/3256936/ft-i-upothesi-kammenou-tha-mporouse-na-apostatheropoiisei-tin-kubernisi. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2017. 
6. «Φόβος και οπισθοδρόμηση». Η Καθημερινή. 22/11/2012. http://www.kathimerini.gr/20290/opinion/epikairothta/politikh/fovos-kai-opis8odromhsh. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2017. 
7. Ο Π. Καμμένος εμφανίζεται βέβαιος για εκλογές μέχρι τις 30 Ιουνίου
8. Antonis Galanopoulos: Greek right-wing populist parties and Euroscepticism (PDF)
9. ΑΝΕΛ για τις ευρωεκλογές: Σκεπτόμαστε και υιοθετούμε την Ευρώπη του ανθρωπισμού
10. «1 Representation and Austerity Politics: Attitudes of Greek Voters and Elites Compared». South European Society and Politics 19 (4). December 2014. http://www.academia.edu/8807756/Representation_and_Austerity_Politics_Attitudes_of_Greek_Voters_and_Elites_Compared. 
11. «Ευρωεκλογές 2014: Ανατροπές στα δεξιά του πολιτικού φάσματος έφεραν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2014. 
12. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (30 Ιουνίου 2020). «ΟΙ ΑΝΕΛ... υπάρχουν ακόμη -Συνεδρίασαν υπό την προεδρία Καμμένου [εικόνες] | ΠΟΛΙΤΙΚΗ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2021. 
13. "Ανεξάρτητοι Έλληνες", το νέο κόμμα του Πάνου Καμμένου
14. Διαγράφηκε από την Κ.Ο. της ΝΔ ο Πάνος Καμμένος, παραμένει στο κόμμα
15. Και ο Γαληνός στους Ανεξάρτητους Έλληνες
16. Στους «Ανεξάρτητους Ελληνες» ο διαγραφείς από τη ΝΔ, Μιχάλης Γιαννάκης
17. Στους «Ανεξάρτητους Έλληνες» ο Χρήστος Ζώης^{[νεκρός σύνδεσμος]}
18. Στους "Ανεξάρτητους Έλληνες" και η Μίκα Ιατρίδη
19. Στους «Ανεξάρτητους Ελληνες» προσχωρούν Μίκα Ιατρίδη και Μαρία Κόλλια
20. Στους "Ανεξάρτητους Έλληνες" η Έλενα Κουντουρά
21. Στους «Ανεξάρτητους Έλληνες» του Καμμένου προσχωρεί ο Μαρκόπουλος^{[νεκρός σύνδεσμος]}
22. Ο Παναγιώτης Μελάς στους Ανεξάρτητους Έλληνες
23. Στους «Ανεξάρτητους Έλληνες» προσχώρησε ο Δημήτρης Σταμάτης
24. Ποιους διέγραψε ο Σαμαράς
25. Ομάδα συγκροτούν οι Ανεξάρτητοι Ελληνες
26. Κοινό αντιμνημονιακό μέτωπο Καμμένου - Μαριά
27. Κοινή κάθοδος στις εκλογές για "Ανεξάρτητους Έλληνες" και "Άρμα Πολιτών"
28. «Τριγμοί στους Ανεξάρτητους Έλληνες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2015. 
29. «Παραιτήθηκε ο Ζώης από τους Ανεξάρτητους Έλληνες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2012. 
30. «Π. Καμμένος: Κάποιοι ήθελαν να φτιάξουν παραμάγαζα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2012. 
31. «Τρίτη παραίτηση στους ΑΝ.ΕΛ: Εκτός ο Δ. Σταμάτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2012. 
32. «Τέταρτη αποχώρηση στους Ανεξ. Έλληνες: Εκτός ο Μ. Γιαννάκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2012. 
33. «Σκιά... Βουλγαράκη στους Ανεξ. Έλληνες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2012. 
34. «Εκτός "Ανεξάρτητων Ελλήνων" και ο Μαρκόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2012. 
35. ««Νέα Μέρα» το νέο κόμμα του Χρήστου Ζώη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
36. Νέα ΜΕΡΑ: Το νέο κόμμα που ανακοίνωσε ο Χρήστος Ζώης
37. Σφοδρή επίθεση Καμμένου κατά κυβέρνησης στο συνέδριο των Ανεξάρτητων Ελλήνων
38. Με εκλογή του Πάνου Καμμένου, έληξε το συνέδριο των Ανεξάρτητων Ελλήνων^{[νεκρός σύνδεσμος]}
39. Διαγραφή του Γ. Νταβρή από τους ΑΝΕΛ
40. Ανεξαρτητοποιήθηκαν από τους ΑΝΕΛ οι Γιαταγάνα και Γιοβανόπουλος
41. Με Ζουράρι και Κόκκα στις Ευρωεκλογές ο Καμμένος
42. «Ανεξαρτητοποιήθηκε από τους ΑΝΕΛ ο Βασίλης Καπερνάρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
43. Τι αναφέρει στην επιστολή ανεξαρτητοποίησης από τους ΑΝΕΛ η Μίκα Ιατρίδη
44. Έκτακτο συνέδριο των ΑΝΕΛ προανήγγειλε ο Πάνος Καμμένος
45. «Και τυπικά στους Ανεξάρτητους Έλληνες ο Νικολόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2018. 
46. «Διεγράφη από τους Ανεξάρτητους Έλληνες η Ραχήλ Μακρή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
47. Μαριάς: Δεν έχω καμιά πολιτική σχέση με τους ΑΝΕΛ
48. «ΑΝΕΛ: Το συνέδριο, ο Μπέπε Γκρίλο, ο Φάρατζ και η νέα δήλωση – βόμβα Μελά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
49. Καμμένος: Να σεβαστούμε τις αποφάσεις του συνεδρίου
50. Ανεξαρτητοποιήθηκε ο Παναγιώτης Μελάς^{[νεκρός σύνδεσμος]}
51. «Ιστορική δήλωση Καμμένου: Από αυτή τη στιγμή η χώρα έχει κυβέρνηση». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
52. «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ: Τα πρόσωπα σε κάθε υπουργείο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
53. Τσίπρας: «Όχι» στη συμφωνία - δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου^{[νεκρός σύνδεσμος]}
54. «ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΝΟΥ ΚΑΜΜΕΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2015. 
55. «Παραιτείται από βουλευτής των ΑΝΕΛ ο Κ. Δαμαβολίτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2018. 
56. «Δρομολογούνται οι διαδικασίες για τις πρόωρες εκλογές πιθανότατα στις 20 Σεπτεμβρίου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2015. 
57. «Παραίτηση Αλ. Τσίπρα και κάλπες τον Σεπτέμβριο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2015. 
58. Καμμένος: Θα συμμετέχουμε σε κυβέρνηση εθνικής αποστολής με τον ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές
59. πρόεδρος των ΑΝ.ΕΛ. ο Π. Καμμένος - Αντιπρόεδρος ορίστηκε ο Π. Σγουρίδης^{[νεκρός σύνδεσμος]}
60. «Ναι» από Δ. Καμμένο στην πρόταση δυσπιστίας - διεγράφη από την Κ.Ο. των ΑΝΕΛ
61. Ανεξαρτητοποιήθηκε από τους ΑΝΕΛ ο βουλευτής Γιώργος Λαζαρίδης
62. Στελέχη αποχωρούν μαζικά από τους Ανεξάρτητους Ελληνες
63. Αποχωρεί από τους ΑΝΕΛ η Μανταλένα Παπαδοπούλου
64. Ντόμινο αποχωρήσεων από τους ΑΝΕΛ
65. Καμμένος: Οι ΑΝΕΛ αποχωρούν από την κυβέρνηση^{[νεκρός σύνδεσμος]}
66. Διαγράφηκαν από τους ΑΝΕΛ οι Ελ. Κουντουρά και Β. Κόκκαλης
67. Εκτός ΑΝΕΛ και επίσημα Κόκκαλης και Κουντουρά
68. Στην ΚΟ των ΑΝΕΛ ο Αριστείδης Φωκάς
69. Κατατέθηκε η διαγραφή του Θ. Παπαχριστόπουλου από την ΚΟ των ΑΝΕΛ
70. Διεγράφη ο Παπαχριστόπουλος – Διαλύθηκε η ΚΟ των ΑΝΕΛ
71. «Καμμένος-Μπαλτάκος: Στόχος η δημιουργία κόμματος αμιγώς δεξιού». skai.gr. 2019-01-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-08-11. https://web.archive.org/web/20190811102210/http://www.skai.gr/news/politics/article/395034/kammenos-baltakos-stohos-i-dimiourgia-kommatos-amigos-dexiou-22-1-2019/. Ανακτήθηκε στις 2019-08-11. 
72. «Υποψήφιος ευρωβουλευτής με τους ΑΝΕΛ ο Τάκης Μπαλτάκος». kathimerini.gr. 2019-03-06. https://www.kathimerini.gr/1013279/article/epikairothta/politikh/ypoyhfios-eyrwvoyleyths-me-toys-anel-o-takhs-mpaltakos. Ανακτήθηκε στις 2019-08-11. 
73. «Υπουργείο Εσωτερικών - Αποτελέσματα ευρωεκλογών 2019». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2019. 
74. «Ανεξάρτητοι Ελληνες τέλος –Δεν κατεβαίνουν στις εκλογές». in.gr. 9 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2019. 
75. «Οι ΑΝΕΛ δεν θα συμμετάσχουν στις εθνικές εκλογές (βίντεο)». kathimerini.gr. 2019-06-09. http://www.kathimerini.gr/1028429/article/epikairothta/politikh/oi-anel-den-8a-symmetasxoyn-stis-e8nikes-ekloges-vinteo. Ανακτήθηκε στις 2019-06-09. 
76. Όλη η διακήρυξη του κόμματος που ιδρύει ο Πάνος Καμμένος
77. Ανέβηκε ο Καρατζαφέρης, κατέβηκε ο Καμμένος - Ανακατατάξεις στην «δεξιά πολυκατοικία»
78. «Ευρωεκλογές 2014: Ανατροπές στα δεξιά του πολιτικού φάσματος έφεραν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2014. 
79. Η Δεξιά πέραν της ΝΔ: ΑΝΕΛ και Χρυσή Αυγή
80. «Νεολαία Ανεξαρτήτων Ελλήνων». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα Αρχειοθετήθηκε 2012-03-16 στο Wayback Machine.