Ένα πολιτικό κόμμα, όπως ορίζεται από το άρθρο 49 του Συντάγματος της Ιταλικής Δημοκρατίας, αντιπροσωπεύει μια ελεύθερη οργάνωση πολιτών, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να διαχειρίζονται δημοκρατικά την πολιτική ζωή.
Περιγραφή
Συνταγματική βάση
Παρόλο που ο συνταγματικός χάρτης καθορίζει την αναγκαιότητα για την εικόνα του κόμματος[1], δεν αποσαφηνίζει τη νομική προσωπικότητά του, ούτε επισημοποιεί τον τρόπο οργάνωσής του. Αυτό αποτελούσε πάντα ένα στοιχείο έντονου θεσμικού διαλόγου και τόνισε την ανάγκη για νομοθετική εφαρμογή των διατάξεων του συντάγματος[2].
Η αναφορά στην "δημοκρατική μέθοδο" προσαρμόστηκε μάλιστα με καθαρά εξωτερική έννοια για κάθε μεμονωμένο κόμμα: "Αυτό είχε, επίσης, ως συνέπεια τον αποκλεισμό της δυνατότητας προσφυγής στα τακτικά δικαστήρια για τις διαφορές στο εσωτερικό των κομμάτων (και, στην πραγματικότητα, από τότε και στο εξής, η πάγια νομολογία απέρριπτε πάντα τις προσφυγές αυτού του είδους για "έλλειψη δικαιοδοσίας"). Με τον τρόπο αυτό αναπτυσσόταν η αυτονομία της μορφής του κόμματος, ακόμα και με προφανείς διαφορές λόγω της ισχυρής εξασθένισης αρχής της ιεραρχίας και της προσωπικής ηγεσίας. Από το καθεστώς του ενός κόμματος προχωρήσαμε στο καθεστώς των κομμάτων, αλλά πάντα στο πλαίσιο της νομικής αυτοαναφοράς ."[3].
Χρηματοδότηση
Η κρίση της "Πρώτης Δημοκρατίας" στην Ιταλία, αναπτύχθηκε, επίσης, λόγω της υποταγής του δημοσίου συμφέροντος στις στρατηγικές συναίνεσης και την πολιτική ισχύ, σύμφωνα με μια πατερναλιστική αντίληψη[4] η οποία, στο τέλος, ανέτρεψε το κύρος των ιστορικών κομμάτων.
Υπό το πρίσμα της υπέρβασης των προηγούμενων εκλογικών και πολιτικών συστημάτων, στη λεγόμενη Δεύτερη Δημοκρατία, ρωτήθηκε εάν τα ιταλικά πολιτικά κόμματα θα συνεχίσουν - σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλες ευρωπαϊκές Χώρες[5] - να στηρίζουν τις δραστηριότητές τους επιβαρύνοντας τη νομιμότητα και την οικονομία της χώρας[6].
Ειδικότερα, η εξέλιξη του πολιτικού συστήματος[7] θα επηρέαζε τους τρόπους είσπραξης χρημάτων για πολιτική χρηματοδότηση[8]. Αντίθετα, "η αποδυνάμωση των κομμάτων και το δημόσιο βάρος από τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά συστήματα, προκάλεσε μια αλλαγή στις ιεραρχίες και τις μορφές διαφθοράς. Τα κόμματα, το κομματικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να πάρει τα ηνία και να κατανέμει ρόλους σε ένα εξαιρετικά συγκεντρωτικό και ελεγχόμενο πλαίσιο. Πρόκειται για μεμονωμένους επιχειρηματίες ή ομάδες επιχειρηματιών που, μέσα από μια διεισδυτική δράση προετοιμασίας και πραγματικού προσανατολισμού των δημοσίων επιλογών, οικειοποιούνται και διανέμουν τους πόρους, ακόμα και παράνομα τα πλεονεκτήματά τους"[9].
Στην Ιταλία η δημόσια χρηματοδότηση ξεκίνησε[10] με το νόμο 195/1974 και προκάλεσε έντονη συζήτηση[11]. Παρά το αφαιρετό δημοψήφισμα του 1993, εισήχθη, ουσιαστικά, τα επόμενα χρόνια, με μια νέα πειθαρχία της "εκλογικής αποζημίωσης." Μέχρι και πριν το τέλος του 2016, είχαν πρόσβαση όλα τα κόμματα που ξεπερνούσαν το όριο του 1% των ψήφων, αλλά από τότε και στο εξής, πέρασαν σε ένα σύστημα φορολογικών απαλλαγών.
Ωστόσο, ο τρόπος ελέγχου των δαπανών - που υποβάλλεται από τα κόμματα έτσι ώστε να λάβουν τη χρηματοδότηση - εξακολουθεί να δημιουργεί σημαντικά προβλήματα[12].
Το αρ. 9 του νόμου της 6ης Ιουλίου 2012, αριθ. 96, - το οποίο θέσπισε την "Επιτροπή για τη διαφάνεια και τον έλεγχο των προϋπολογισμών των κομμάτων και πολιτικών κινημάτων" με το καθήκον να ελέγχει τις προαναφερθείσες δηλώσεις, αντικαθιστώντας το "Εποπτικό Συμβούλιο", προηγουμένως υπεύθυνο για την εκπλήρωση των ίδιων ελέγχων σύμφωνα με την επίσημη δήλωση[13] - προέβλεψε την επαλήθευση της "συμμόρφωσης των πραγματικών δαπανών και των εσόδων που προσκομίστηκαν για την απόδειξη αυτών" (βλ. αρ.9, εδάφιο πέμπτο)[14].
Οι δυσκολίες - που προέκυψαν όταν η Επιτροπή δήλωσε την αδυναμία να πραγματοποιήσει τους ελέγχους, με επιστολή προς τους προέδρους των Κοινοβουλίων γνωστοποιούμενη στον Τύπο - [15] ώθησε τη νομοθεσία να παρέμβει και πάλι, και μετά από επιστολή στο Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2015[16] και στη Γερουσία, με συμβατό κείμενο,[17], ο νόμος της 27ης Οκτωβρίου 2015, αρ. 175 (γνωστό ως νόμο Boccadutri από το όνομα του πρώτου υπογράφοντος) τέθηκε σε ισχύ.
Πολιτικά Κόμματα
Κύρια κόμματα
Τα κυριότερα κόμματα είναι εκείνα που είναι σήμερα παρόντα με τη δική τους κοινοβουλευτική ομάδα και στα δύο Κοινοβούλια, τα οποία έλαβαν τουλάχιστον το 3% των ψήφων στις τελευταίες πολιτικές εκλογές ή το 4% στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές.
Μικρότερα κόμματα με εκπροσώπηση
Εξωκοινοβουλευτικά κόμματα
Κόμματα που εκπροσωπούν την Ιταλία στο εξωτερικό
Στα κόμματα που εκπροσωπούν την Ιταλία στο εξωτερικό περιλαμβάνονται εκείνα που έχουν τη δυνατότητα να εκλέξουν τουλάχιστον έναν βουλευτή σε εκλογική περιφέρεια του εξωτερικού.
Τοπικά και περιφερειακά κόμματα
Στα τοπικά και περιφερειακά κόμματα περιλαμβάνονται εκείνα που προέρχονται από μια συγκεκριμένη περιοχή, έχουν εκλέξει με τους σύμβολό τους τουλάχιστον ένα μέλος του περιφερειακού συμβουλίου, έχουν εκλέξει έναν εθνικό ή ευρωπαϊκό βουλευτή σε δική τους εκλογική περιφέρεια αναφοράς, ή έχουν εκφράσει μια ομάδα διοικητικού συμβουλίου που αποτελείται από τουλάχιστον το 10% αυτών που εκλέγονται σε περιφερειακό συμβούλιο.
Η Αυτόνομη επαρχία του Bolzano
Η Αυτόνομη επαρχία του Trento
Φριούλι-Βενέτσια Τζούλια
Τα πολιτικά κόμματα του παρελθόντος
Εθνικά κόμματα
Στα εθνικά κόμματα του παρελθόντος περιλαμβάνονται εκείνα που έχουν λάβει τουλάχιστον το 1% των ψήφων σε εκλογική αναμέτρηση εθνικού χαρακτήρα, έχουν εκλεγεί με το σύμβολό τους τουλάχιστον σε ένα εθνικό ή ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ή που είχαν εκπροσωπηθεί στο Κοινοβούλιο με τουλάχιστον 5 βουλευτές.
- Partito Democratico Costituzionale (PDC) (1913-1919)
- Partito Radicale Italiano (PRI) (1904-1922)
- Unione Liberale (UL) (1913-1922)
- Ιταλική Εθνικιστική Ένωση (Associazione Nazionalista Italiana, ANI) (1910-1923)
- Partito dei Combattenti (PdC) (1919-1923)
- Partito Socialista Riformista Italiano (PSRI) (1912-1924)
- Partito Economico (PE) (1919-1924)
- Partito Liberale Democratico (PLD) (1921-1924)
- Partito Popolare Italiano (PPI) (1919-1926)
- Partito Democratico Sociale Italiano (PDSI) (1922-1926)
- Partito Socialista Unitario (PSU) (1922-1930)
- Partito Comunista d'Italia (PCd'I) (1921-1943)
- Εθνικό Φασιστικό Κόμμα (PNF) (1921-1943)
- Partito Fascista Repubblicano (PFR) (1943-1945)
- Partito Democratico Italiano (PDI) (1944-1946)
- Concentrazione Democratica Repubblicana (CDR) (1946)
- Partito d'Azione (PdA) (1942-1947)
- Partito Democratico del Lavoro (PDL) (1943-1948)
- Movimento Unionista Italiano (MUI) (1944-1948)
- Partito Cristiano Sociale (PCS) (1944-1948)
- Fronte dell'Uomo Qualunque (FUQ) (1946-1949)
- Partito Nazionale Monarchico (PNM) (1946-1959)
- Partito Monarchico Popolare (PMP) (1954-1959)
- Movimento Comunità (MC) (1947-1961)
- Partito dei Contadini d'Italia (PCd'I) (1920-1963)
- Partito Socialista Unificato (PSU) (1966-1971)
- Partito Democratico Italiano di Unità Monarchica (PDIUM) (1959-1972)
- Partito Socialista Italiano di Unità Proletaria (PSIUP) (1964-1972)
- Democrazia Nazionale (DN) (1977-1979)
- Partito di Unità Proletaria per il Comunismo (PDIUP) (1974-1984)
- Partito Radicale (PR) (1956-1988)
- Federazione delle Liste Verdi (LV) (1986-1990)
- Verdi Arcobaleno (VA) (1989-1990)
- Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCI) (1943-1991)
- Democrazia Proletaria (DP) (1978-1991)
- Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSI) (1892-1994)
- Ιταλικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PLI) (1922-1994)
- Democrazia Cristiana (DC) (1943-1994)
- Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα (MSI) (1946-1995)
- Lega Italiana Federalista (LIF) (1995-1996)
- Alleanza Democratica (AD) (1993-1997)
- Partito Socialista Democratico Italiano (PSDI) (1947-1998)
- Partito dell'Amore (PdA) (1991-1994)
- Movimento dei Comunisti Unitari (MCU) (1995-1998)
- Partito Democratico della Sinistra (PDS) (1991-1998)
- Cristiano Sociali (CS) (1993-1998)
- Federazione Laburista (FL) (1994-1998)
- Socialisti Italiani (SI) (1994-1998)
- Cristiano Democratici per la Repubblica (CDR) (1998)
- La Rete (LR) (1991-1999)
- Unione Democratica per la Repubblica (UDR) (1998-1999)
- Centro Cristiano Democratico (CCD) (1994-2002)
- Partito Popolare Italiano (PPI) (1994-2002)
- Cristiani Democratici Uniti (CDU) (1995-2002)
- Rinnovamento Italiano (RI) (1996-2002)
- I Democratici (Dem) (1999-2002)
- Democrazia Europea (DE) (2001-2002)
- Patto Segni (PS) (1993-2003)
- Socialisti Democratici Italiani (SDI) (1998-2007)
- Democratici di Sinistra (DS) (1998-2007)
- Democrazia è Libertà - La Margherita (DL) (2002-2007)
- Forza Italia (FI) (1994-2009)
- Alleanza Nazionale (AN) (1995-2009)
- Azione Sociale (AS) (2003-2009)
- Democrazia Cristiana per le Autonomie (DCA) (2005-2009)
- Sinistra Democratica (SD) (2007-2010)
- Forza del Sud (FdS) (2010-2011)
- Unione Democratici per l'Europa (UDEUR) (1999-2013)
- Il Popolo della Libertà (PdL) (2009-2013)
- Οι Λαϊκοί της Αυριανής Ιταλίας (PID) (2010-2013)
- Grande Sud (2011-2013)
- Futuro e Libertà per l'Italia (FLI) (2011-2014)
- Fare per Fermare il Declino (FFD) (2012-2014)
- Partito dei Comunisti Italiani (PdCI) (1998-2016)
- Alleanza per l'Italia (ApI) (2009-2016)
- Sinistra Ecologia Libertà (SEL) (2009-2016)
- La Destra (LD) (2007-2017)
- Nuovo Centrodestra (NCD) (2013-2017)
- Conservatori e Riformisti (CoR) (2015-2017)
- Scelta Civica (SC) (2013-2018)
- Alleanza Liberalpopolare-Autonomie (ALA) (2015-2018)
- Direzione Italia (DI) (2017-2019)
- Movimento Nazionale per la Sovranità (MNS) (2017-2019)
Κόμματα που εκπροσωπούν την Ιταλία στο εξωτερικό
Στα κόμματα που εκπροσωπούν την Ιταλία στο εξωτερικό περιλαμβάνονται εκείνα που είχαν τη δυνατότητα να εκλέξουν τουλάχιστον έναν βουλευτή σε εκλογική περιφέρεια του εξωτερικού.
Περιφερειακά κόμματα
Στα περιφερειακά κόμματα περιλαμβάνονται εκείνα που προέρχονται από μια συγκεκριμένη περιοχή, έχουν εκλέξει με τους σύμβολό τους τουλάχιστον ένα μέλος του περιφερειακού συμβουλίου, έχουν εκλέξει έναν εθνικό ή ευρωπαϊκό βουλευτή σε δική τους εκλογική περιφέρεια αναφοράς, ή έχουν εκφράσει μια ομάδα διοικητικού συμβουλίου που αποτελείται από τουλάχιστον το 10% αυτών που εκλέγονται σε περιφερειακό συμβούλιο.
Η Αυτόνομη επαρχία του Bolzano
Η Αυτόνομη επαρχία του Trento
Φριούλι-Βενέτσια Τζούλια
- Περισσότερα Τοσκάνη (2012-2015)
Μολίζε
Σχετιζόμενες καταχωρίσεις
Παραπομπές
- ↑ C. Mortati, Concetto e funzione dei partiti politici, in Quaderni di Ricerca, s. l., 1949
- ↑ Per il primo tentativo di attuare questa previsione, v. Giampiero Buonomo, Don Sturzo, la trasparenza e la democrazia nei partiti, in L'ago e il filo, marzo 2011.
- ↑ Aldo Giannuli. Una legge sui partiti? Una premessa storica. 04 Giu 2016.
- ↑ Colazingari, Silvia, "Corruption in a paternalistic democracy: Lessons from Italy for Latin America." Political Science Quarterly, vol. 113, no. 3 (Fall 1998), p. 447-470.
- ↑ Vincenzo, Musacchio. "Corruzione e finanziamento illecito dei partiti nelle campagne elettorali in Italia: Le regole europee." Rivista penale, 2014.
- ↑ Musumeci, Toti S. Il costo della politica ed il finanziamento ai partiti / Toti S. Musumeci. n.p.: Padova : CEDAM, 1999.
- ↑ PIZZIMENTI, Eugenio, and Piero IGNAZI. 2011. "Finanziamento pubblico e mutamenti organizzativi nei partiti italiani." Rivista Italiana Di Scienza Politica 41, no. 2: 199-236.
- ↑ Così il vice ministro allo Sviluppo economico, Adolfo Urso, nel dispaccio Ansa 23 febbraio 2010 "CORRUZIONE: URSO, SE LISTE PULITE AVRÀ AVUTO RAGIONE ALFANO ALTRIMENTI SI IMPONE STRADA PARLAMENTARE PER DARE SEGNALE FORTE: vi si legge che "il sistema politico ed elettorale è cambiato (...) Oggi - spiega il viceministro - chi ruba lo fa per sé e perciò per i partiti dovrebbe essere più facile espellere i corrotti".
- ↑ Mozione n. 1-00269, presentata il 13 aprile 2010 dai senatori FINOCCHIARO, DELLA MONICA, AGOSTINI, LUSI, D'AMBROSIO, ZANDA, LATORRE, CASSON, CAROFIGLIO, CHIURAZZI, GALPERTI, MARITATI: v. testo sull'ordine del giorno della seduta dell'Assemblea del Senato del 13 e 14 aprile 2010.
- ↑ Borioni, Paolo. Risorse per la politica : il finanziamento dei partiti fra tradizione e innovazione. Roma: Carocci, 2005.
- ↑ Basso, Lelio, and Achille Albonetti. Il Finanziamento dei partiti : Basso, Battaglia, Capitini, Galloni, Jemolo, Ravaioli, Rossi, Sturzo : Roma : Circolo Stato e libertà, 1978.
- ↑ Veltri, Elio, and Francesco Paola. I soldi dei partiti : tutta la verità sul finanziamento alla politica in Italia : Venezia : Marsilio, 2012.
- ↑ Essi «non possono accorgersi di bilanci non veritieri, perché fanno un controllo solo formale» (così Francesca Schianchi, «La certificazione dei rendiconti? Solo una formalità» su «La Stampa», 4/04/2012).
- ↑
http://www.ilfattoquotidiano.it/2015/12/08/rimborsi-elettorali-ecco-le-irregolarita-nei-bilanci-dei-partiti-scoperte-dalla-commissione-di-controllo-della-camera/2286574/
- ↑ http://www.ilfattoquotidiano.it/2015/07/03/bilanci-dei-partiti-commissione-garanzia-impossibile-capire-se-sono-veri-o-falsi/1837723/
- ↑ http://www.termometropolitico.it/1183611_riecco-i-rimborsi-elettorali-ai-partiti-la-proposta-del-pd.html
- ↑ http://www.ilfattoquotidiano.it/2015/09/09/finanziamento-ai-partiti-camera-vota-la-legge-che-elargisce-fondi-senza-controlli/2021786/
Σφάλμα αναφοράς: Υπάρχουν ετικέτες <ref> για κάποια ομάδα με το όνομα «lower-greek», αλλά δεν βρέθηκε καμία αντίστοιχη ετικέτα <references group="lower-greek"/>
