Ο Τζουζέπε Κόντε (ιταλ.: Giuseppe Conte, 8 Αυγούστου 1964-) είναι Ιταλός νομικός και πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε ως ο 58οςΠρωθυπουργός της Ιταλίας από το 2018[3] ως το 2021, όταν και παραιτήθηκε.
Ο Κόντε, καθηγητής ιδιωτικού δικαίου, προτάθηκε μετά τις Ιταλικές γενικές εκλογές που διεξήχθησαν 4 Μάρτη του 2018, για το ρόλο του Πρωθυπουργού ως επικεφαλής ενός συνασπισμού των κομμάτων Κίνημα Πέντε Αστέρων και Λέγκα του Βορρά[4]. Η ορκωμοσία υπό τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα έγινε την 1 Ιουνίου 2018, με τη νέα κυβέρνηση να έχει στους κόλπους της μέλη και των δύο ετέρων.
Στις 20 Αυγούστου 2019, ο Κόντε δήλωσε παραίτηση μετά την πρόταση μομφής προς την κυβέρνηση συνασπισμού από το Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά[5], που όμως δεν έγινε δεκτή από το Σέρτζιο Ματαρέλα. Στη συνέχεια, το Κίνημα Πέντε Αστέρων και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα συμφώνησαν να σχηματίσουν μια νέα κυβέρνηση, με τον Κόντε να παραμένει πρωθυπουργός [6]. Στις 31 Μαΐου, τα δύο κόμματα κατέληξαν σε συμφωνία να προτείνουν τον Τζιοβάνι Τρία ως νέο υπουργό οικονομικών και ο Κόντε κλήθηκε να ορκιστεί την επόμενη ημέρα[7].
Σύμφωνα με πολλούς δημοσιογράφους και πολιτικούς σχολιαστές, ο Κόντε θα μπορούσε να ηγηθεί της πρώτης λαϊκίστικης κυβέρνησης στην Δυτική Ευρώπη.[8][9][10] Επιπλέον, ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός από τη Νότια Ιταλία μετά τον Τσιρίακο ντε Μίτα το 1989[11].
Πρώιμη ζωή και καριέρα
Ο Τζουζέπε Κόντε γεννήθηκε στην Volturara Appula, κοντά στην Φότζια, το 1964.[12][13] Μεγάλωσε σε μια μεσοαστική οικογένεια. Ο πατέρας του, Nicola, ήταν δημόσιος υπάλληλος στον τοπικό δήμο, ενώ η μητέρα του, Lillina Roberti, ήταν δασκάλα σε δημοτικό σχολείο[14][15].
Αφού η οικογένειά του μετακόμισε στο Σαν Τζοβάννι Ροτόντο (San Giovanni Rotondo), ο Κόντε πήγε στο κλασικό λύκειο στο κοντινό San Marco in Lamis και στη συνέχεια σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης, από όπου αποφοίτησε το 1988 με άριστα[16][17]. Για μικρό χρονικό διάστημα, ο Κόντε σπούδασε στο εξωτερικό. Το 1992 μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες για να σπουδάσει στο Γέιλ, στο Πανεπιστήμιο Duquesne και στο Διεθνές Ινστιτούτο Πολιτισμού στη Βιέννη το 1993. Αργότερα φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, το 2000, στο Girton College του Κέιμπριτζ το 2001 και επίσης υποστήριξε ότι σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης το 2008.[18] Ωστόσο, τον Μάιο του 2018, η εφημερίδα New York Times υποστήριξε ότι το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης ανέφερε ότι δεν είχε κανένα αρχείο του Κόντε, ούτε ως μαθητή ούτε ως καθηγητή[19].
Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του καριέρα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, όταν δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Roma Tre, στο Πανεπιστήμιο LUMSA της Ρώμης, στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας και στο Πανεπιστήμιο του Σάσσαρι.[20] Ο Κόντε είναι σήμερα καθηγητής ιδιωτικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και στο LUISS της Ρώμης.[21][22] Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Πανεπιστημίου Τζον Κάμποτ στη Ρώμη[23].
Στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013 εξελέγη από τη βουλή των Αντιπροσώπων μέλος του Προεδρείου της Διοικητικής Δικαιοσύνης, το αυτοδιοικούμενο σώμα των διοικητικών δικαστών[24].
Στις αρχές του 2018, ο Κόντε επελέγη από τον Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτη του Κινήματος Πέντε Αστέρων (M5S) ως πιθανός μελλοντικός Υπουργός Δημόσιας Διοίκησης της Κυβέρνησής του, μετά τις γενικές εκλογές του 2018.[25] Ωστόσο, οι εκλογές οδήγησαν σε κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία,[26] με το Κίνημα Πέντε Αστέρων ως το κόμμα με το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων και εδρών στο κοινοβούλιο, και την κεντροδεξιά συμμαχία, στην οποία η Λίγκα του Ματέο Σαλβίνι αναδείχθηκε ως η κύρια πολιτική δύναμη, κερδίζοντας πλήθος εδρών στη βουλή των Αντιπροσώπων και την Γερουσία. Ο κεντροαριστερός συνασπισμός με επικεφαλής τον πρώην Πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι ήρθε τρίτος[27].
Στις 9 Μαΐου, μετά από εβδομάδες πολιτικού αδιεξόδου και την αποτυχία διαφόρων προσπαθειών συγκρότησης Κυβέρνησης, τόσο μεταξύ Πέντε Αστέρων–Κεντροδεξιάς, όσο και Πέντε Αστέρων–Δημοκρατικού Κόμματος, οι ντι Μάιο και Σαλβίνι ζήτησαν επίσημα από τον Πρόεδρο Ματαρέλα να τους δώσει 24 ώρες για να καταρτίσουν κυβερνητική συμφωνία μεταξύ τους.[28] Αργότερα το απόγευμα της ίδιας μέρας, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι ανακοίνωσε δημοσίως ότι η Forza Italia δεν θα δώσει ψήφο εμπιστοσύνης σε μια Κυβέρνηση Πέντε Αστέρων-Λίγκας, αλλά θα εξακολουθήσει να στηρίζει την κεντροδεξιά συμμαχία παρ' όλα αυτά, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μια πιθανή κυβέρνηση πλειοψηφίας μεταξύ των δύο κομμάτων[29].
Στις 13 Μαΐου, το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η Λίγκα κατέληξαν σε συμφωνία επί της αρχής για ένα κυβερνητικό πρόγραμμα, πιθανώς ανοίγοντας το δρόμο για το σχηματισμό ενός κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ των δύο κομμάτων, αλλά χωρίς συμφωνία για τα μέλη της κυβέρνησης, κυρίως για πρωθυπουργό. Οι ηγέτες των δύο κομμάτων συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο Ματαρέλα στις 14 Μαΐου, για να ολοκληρώσουν τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης[30]. Στη συνάντησή τους με τον Πρόεδρο, τα δύο μέρη ζήτησαν μία επιπλέον εβδομάδα διαπραγματεύσεων για να συμφωνήσουν σε λεπτομερές κυβερνητικό πρόγραμμα και στο πρόσωπο του πρωθυπουργού της κοινής κυβέρνησης. Και τα δύο κόμματα ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να ζητήσουν από τα μέλη τους να ψηφίσουν την κυβερνητική συμφωνία μέχρι το σαββατοκύριακο[31][32].
Στις 21 Μαΐου 2018, ο Κόντε προτάθηκε από τους Ντι Μάιο και Σαλβίνι για το ρόλο του Πρωθυπουργού[33][34][35]. Παρά τις αναφορές στον ιταλικό τύπο που άφηναν να διαφανεί ότι ο Πρόεδρος Ματαρέλα είχε ακόμα σημαντικές επιφυλάξεις σχετικά με την κατεύθυνση της νέας κυβέρνησης[36], στις 23 Μαΐου ο Κόντε προσεκλήθη στο Παλάτσο ντελ Κουιρινάλε για να λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.[37][38] Σε δηλώσεις του αμέσως μετά, ο Κόντε ανέφερε ότι θα είναι ο «συνήγορος υπεράσπισης του ιταλικού λαού»[39].
Ο συνασπισμός των δύο λαϊκιστικών κομμάτων, του οποίου ο Κόντε έχει κληθεί να ηγηθεί, έγινε γνωστός ως «Κυβέρνηση της Αλλαγής»[40][41].
Ωστόσο, στις 27 Μαΐου ο Κόντε επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, λόγω αντιθέσεων μεταξύ Salvini και Προέδρου Ματαρέλα. Συγκεκριμένα, ο Σαλβίνι πρότεινε τον καθηγητή Πάολο Σαβόνα (Paolo Savona) ως Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, αλλά ο Πρόεδρος Ματαρέλα εξέφρασε έντονα την αντίθεση του, θεωρώντας τον Savona υπερβολικά Ευρωσκεπτικιστή και αντι-γερμανό.[42] Σε διάγγελμά του μετά την παραίτηση Κόντε, ο Ματαρέλα δήλωσε ότι τα δύο κόμματα ήθελαν να οδηγήσουν την Ιταλία εκτός της Ευρωζώνης, και πως ο ίδιος ως εγγυητής του ιταλικού Συντάγματος και των συμφερόντων και της σταθερότητας της χώρας δεν μπορούσε να επιτρέψει κάτι τέτοιο[43][44].
Την επόμενη ημέρα, ο Ματαρέλα έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κάρλο Κοταρέλι, πρώην διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.[45] Στις 28 Μαΐου 2018, το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) ανακοίνωσε ότι θα απέχει από την ψηφοφορία παροχής εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση Κοταρέλι, ενώ το Κίνημα Πέντε Αστέρων και τα κεντροδεξιά κόμματα Forza Italia (FI), Αδέλφια της Ιταλίας (FdI) και η Λίγκα ανακοίνωσαν ότι θα την καταψηφίσουν[46][47].
Ο Κοταρέλι αναμενόταν να υποβάλει τον κατάλογο των υπουργών για έγκριση στον Πρόεδρο Ματαρέλα στις 29 Μαΐου. Ωστόσο, στις 29 και στις 30 Μαΐου πραγματοποίησε μόνο άτυπες διαβουλεύσεις με τον Πρόεδρο, περιμένοντας τον σχηματισμό «πολιτικής κυβέρνησης»[48][49]. Εν τω μεταξύ, οι Matteo Salvini και Luigi Di Maio ανακοίνωσαν την προθυμία τους για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων για το σχηματισμό πολιτικής κυβέρνησης, ενώ η Giorgia Meloni, ηγέτης των FdI, έδωσε την στήριξή της στην πρωτοβουλία[50]. Στις 31 Μαΐου, το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η Λίγκα ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, χωρίς τον Σαβόνα ως υπουργό Οικονομικών (αυτός έγινε υπουργός Ευρωπαϊκών υποθέσεων), και με τον Κόντε επικεφαλής[51][52].
Ο Σαλβίνι αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό στις 8 Αυγούστου του 2019 και κατέθεσε πρόταση μομφής εναντίον του πρωθυπουργού Κόντε.Στις 20 Αυγούστου ο Κόντε μίλησε στη Γερουσία και ανακοίνωσε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία, κατηγορώντας τον Ματέο Σαλβίνι για ανευθυνότητα και ότι "εργάστηκε μόνο για τα δικά του συμφέροντα και αυτά του κόμματός του", με αποτέλεσμα να καταρρεύσει ο κυβερνητικός συνασπισμός.[53]
Στις 29 Αυγούστου ύστερα από διαβουλεύσεις μεταξύ του M5S και του PD αποδέχθηκε την εντολή του Προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, συνεχίζοντας να ασκεί τα καθήκοντά του, ως πρωθυπουργός.
Πολιτική κρίση του 2021
Ο Ματέο Ρέντσι ανακοίνωσε την παραίτηση δύο υπουργών του από την κυβέρνηση Κόντε στις 13 Ιανουαρίου 2021, επιφέροντας την πτώση της δεύτερης κυβέρνησης Κόντε.[54]
Λίγες ημέρες μετά, στις 18 Ιανουαρίου 2021, η κυβέρνηση έλαβε από τη Βουλή ψήφο εμπιστοσύνης με 321 υπέρ , 259 κατά και 27 παρόντες.[55] Την επομένη, ο Κόντε έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης και από τη Γερουσία με 156 ψήφους υπέρ, 140 κατά και 16 παρόντες.[56]
Ωστόσο, στις 26 Ιανουαρίου 2021 ο Κόντε υπέβαλλε την παραίτησή του στον Ιταλό πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα[57]
Πολιτικές απόψεις
Ο Τζουζέπε Κόντε τον Μάιο του 2020 στο πρωθυπουργικό του γραφείο.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης το 2018, ο Κόντε δήλωσε ψηφοφόρος της αριστεράς, πριν προσεγγίσει το Κίνημα Πέντε Αστέρων στις αρχές του 2010. Πρόσθεσε επίσης ότι σήμερα «τα ιδεολογικά σχήματα του 20ού αιώνα δεν είναι πλέον επαρκή για να εκπροσωπούν το σημερινό πολιτικό σύστημα» και ότι θα πρέπει να είναι «πιο σημαντικό και σωστό να αξιολογείται το έργο μιας πολιτικής δύναμης ως προς το πώς είναι τοποθετημένη στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών»[58].
Ήταν αντίθετος με την «υπερτροφία των ιταλικών νόμων», υποστηρίζοντας την κατάργηση «άχρηστων νόμων», ενώ υποστήριξε την απλοποίηση της γραφειοκρατίας[59].
Ο Κόντε είναι πιστός Ρωμαιοκαθολικός και λάτρης του Padre Pio της Pietrelcina[60].
Αμφισβητήσεις
Τον Μάιο του 2018, αφού ο Πρόεδρος Ματαρέλα τον είχε ορίσει τον Πρωθυπουργό, η εφημερίδα New York Times δημοσίευσε ένα άρθρο που υποστήριζε ότι ο Κόντε πλαστογράφησε το βιογραφικό του σημείωμα, υποστηρίζοντας ότι έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, αν και εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου αυτού δήλωσε ότι δεν έχει βρεθεί κανένα στοιχείο από το οποίο να προκύπτει ότι φοίτησε εκεί[61]. Ομοίως, το Πανεπιστήμιο Duquesne του Πίτσμπουργκ, το Πανεπιστήμιο της Μάλτας και το Διεθνές Kulturinstitut της Βιέννης δεν έχουν στοιχεία του στα αρχεία τους.[62] Ωστόσο, το Πανεπιστήμιο του Yale επιβεβαίωσε ότι ο Κόντε σπούδασε εκεί για τρεις μήνες[63].
Βιβλία του
Il volontariato. Libertà dei privati e mediazione giuridica dello Stato. Ρώμη: Pioda. 1996.
Matrimonio civile e teoria della simulazione. Ρώμη: Pioda. 1996.
La simulazione del matrimonio nella teoria del negozio giuridico. Πάντοβα: CEDAM. 1999.
Le regole della solidarità. Iniziative non profit dei privati e mediazione dei pubblici poteri. Ρώμη: Pioda. 2001.
Il danno non patrimoniale. Μιλάνο: Giuffrè. 2018.
La formazione del contratto. Μιλάνο: Giuffrè. 2018.
Προσωπική ιστοσελίδα στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας (συμπεριλαμβανομένου βιογραφικού σημειώματος και καταλόγου δημοσιεύσεων στο αγγλικά)
«Giuseppe Conte». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2020., ευρετήριο δημοσιεύσεων από τη βιβλιογραφική βάση δεδομένων Scopus, μια υπηρεσία που παρέχεται από το Elsevier. (απαιτείται συνδρομή)
