Ευστάθιος Θεσσαλονίκης

Ευστάθιος Θεσσαλονίκης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση12ος αιώνας
Κωνσταντινούπολη[1]
Θάνατος1198
Θεσσαλονίκη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίου20 Σεπτεμβρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
αρχαία ελληνικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
ιστορικός
συγγραφέας
μυθογράφος
θεολόγος[3]
Αξιοσημείωτο έργοπαρεκβολαὶ εἰς τὴν Ὁμήρου Ἰλιάδα
παρεκβολαὶ εἰς τὴν Ὁμήρου Ὀδύσσειαν
De Thessalonica urbe a Normannis capta
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (περ. 1115 – 1195/6) ήταν Βυζαντινός λόγιος και κληρικός. Είχε καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και αργότερα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (περίπου το 1178). Είναι ιδιαίτερα γνωστός για την ιστορία του αναφορικά με τη λεηλασία της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς το 1185 (στην οποία αιχμαλωτίστηκε προσωρινά), [4] αλλά και τα ερμηνευτικά σχόλιά του για τον Όμηρο.

Η ζωή του

Υπήρξε μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Φλώρου της Κωνσταντινούπολης, εξ ου και το προσωνύμιο Κατάφλωρος. Μετέπειτα κατέστη σύμβουλος επί των δεήσεων, «μαΐστωρ ρητόρων» (δηλαδή καθηγητής ρητορικής) και διάκονος της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και έπειτα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, γύρω στα 1178, έως και τον θάνατό του. Ως Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης συγκρούστηκε με τους "δυνατούς" της πόλης και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη για λίγο. Επίσης, διατηρούσε αλληλογραφία με σημαντικά πρόσωπα της πολιτικής ζωής. Βαθύς γνώστης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας σχολίασε την Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου, τον Διονύσιο τον Περιηγητή και τον Πίνδαρο [5]. Μετά την κοίμησή του, τους επικήδειους λόγους του διάβασαν οι Άγιος Ευθύμιος και Άγιος Μιχαήλ Χωνιάτης, αποσπάσματα των οποίων σώζονται σε βιβλιοθήκη της Οξφόρδης. Ο μαθητής του Νικήτας Χωνιάτης τον επαίνεσε, επίσης, ως τον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο της γενιάς του, κάτι που είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς ιστορικά.

Το έργο του

Προθεωρία τῆς τοιαύτης συγγραφῆς
Πόλεων ἁλώσεις ἱστορούμεναι εἴτε συγγραφόμεναι μεθόδοις διοικοῦνται ὡς τὰ πολλὰ ταῖς αὐταῖς. Οὔτε δὲ ἁπάσας τὰς ἐπιβαλλούσας ἠναγκασμένως ὁ γράφων διαχειρίσεται, οὐδὲ μὴν τὰς ἀμφοτέρωθι χρηστὰς ὡσαύτως διοικονομήσεται· ἀλλὰ καθιστορῶν μὲν καὶ ἀπαθῶς γράφων καὶ θεολογήσει ἔστιν οὗ καὶ πρὸς φύσεως λόγον ἐμπλατυνεῖται καὶ τὴν φράσιν δὲ ψιμυθιώσει πρὸς κάλλος ἀφειδέστερον καὶ τοπογραφήσει καὶ ἐκφράσεσιν ἐναγλαΐσεται καὶ ὅλως, οἷα ἔξω πάθους λαλῶν, πολλὰ διαθήσεται πρὸς χάριν ἀκοῆς, οὐκ ἀφέξεται δὲ οὐδὲ τῶν ὡς εἰκός, στοχαζόμενος αὐτὸς ἐνταῦθά γε, ὅτι μηδὲ παρῆν τοῖς ἀφηγουμένοις κακοῖς, ὡς καὶ παθαίνεσθαι καὶ αὐτὰ δὴ φράζειν ἐκεῖνα...

Από την εισαγωγή του Ιστορικού της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης

Ο Ευστάθιος έγραψε εκτενώς σχόλια για αρχαίους ποιητές, θεολογικές πραγματείες, ομιλίες, επιστολές, εγκώμια, επιταφίους, καθώς και μία ιστορία της άλωσης της Θεσσαλονίκης το 1185.
Αναλυτικά, τα σημαντικότερα έργα του είναι τα ακόλουθα: [6]

  1. Ιστορικόν της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης υπό των Νορμανδών. Πρόκειται για μαρτυρία του ιδίου τόσο της άλωσης όσο και των δεινών που υπέφεραν οι πολίτες κατόπιν [4]. Στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του, ο Ευστάθιος περιγράφει τις πολιτικές εξελίξεις στην Κωνσταντινούπολη από το θάνατο του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού ως τη σύντομη βασιλεία του Αλεξίου Β΄ Κομνηνού και το σφετεριστή Ανδρόνικο Α’ Κομνηνό. Στις γραμμές του περιλαμβάνει επίσης σχόλια για τις πράξεις ευγενών και άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής.
  2. Παρεκβολαὶ εις την Ομήρου Ιλιάδα καὶ Οδύσσειαν. Δεν πρόκειται για δικά του κείμενα, αλλά για συλλογή από πονήματα προηγουμένων σχολιαστών. Η απέραντη αυτή συλλογή δείχνει υψηλού επιπέδου επιμέλεια εκ μέρους του Ευσταθίου, ώστε να διασφαλίσει το σεβασμό απέναντι στις αληθινές πηγές. Οι Παρεκβολές αποτελούν το κορυφαίο μεσαιωνικό σύγγραμμα σχετικά με τα Ομηρικά έπη, ιδίως αφού οι πηγές του Ευσταθίου που ήταν διαθέσιμες στις τότε βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης (Αρίσταρχος Σαμοθράκης, Ζηνόδοτος, Αριστοφάνης ο Βυζάντιος, Δειπνοσοφιστές) μας έχουν χαθεί.
  3. Παρατηρήσεις για τον Διονύσιο τον Περιηγητή, που αφιέρωσε στον Ιωάννη Δούκα, γιό του Ανδρονίκου Καματηρού. Το βιβλίο αυτό μας μεταφέρει αρκετό περιεχόμενο από τις «Γεωγραφίες των Ελλήνων» του Διονυσίου.
  4. Σχόλια για τον Πίνδαρο. Δυστυχώς, μόνο η εισαγωγή τους σώζεται σήμερα.
  5. Περί βυζαντινής μουσικής προσωδίας και Ερμηνεία στον ιαμβικό κανόνα της Πεντηκοστής του Ιωάννου Δαμασκηνού.

Παραπομπές

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  2. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20211120095. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20211120095. Ανακτήθηκε στις 20  Δεκεμβρίου 2022.
  4. ↑ 4,0 4,1 Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα[νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/EC.2.3b.html[νεκρός σύνδεσμος]
  6. ↑ «Σύνδεσμος Θεσσαλονικέων Αθήνας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2011. 

Βιβλιογραφία

  • Angold, Michael (1995). Church and society in Byzantium under the Comneni, 1081–1261. Cambridge University Press. σελίδες 179–196. ISBN 0-521-26432-4.  (αγγλικά)
  • Kazhdan, Alexander, επιμ. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. σελ. 754. ISBN 978-0-19-504652-6.  (αγγλικά)
  • Magdalino, Paul (2002), The Empire of Manuel I Komnenos, 1143–1180, Cambridge University Press, ISBN 0-521-52653-1, http://books.google.com/books?id=0cWZvqp7q18C  (αγγλικά)
  • Smith, William (editor); Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, "Eustathius (7)", Boston, (1867)
  • Schaff, Philip, Eustathius of Thessalonica, from History of the Christian Church, 1882. (αγγλικά)
  • Eustathius. Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri Iliadem pertinentes, vols. 1-4 (ed. Marchinus van der Valk). Leyden: Brill, 1:1971; 2:1976; 3:1979; 4:1987. (λατινικά)
  • Κονιδάρης Ιωάννης, Η μοναστική ζωή στον 12ο αιώνα μέσα από το έργο του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ευσταθίου, Πρακτικά Δ´ Επιστημονικού Συμποσίου «Χριστιανική Θεσσαλονίκη: από της εποχής των Κομνηνών μέχρι και της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης υπό των Οθωμανών (1430)» [Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης. Αυτοτελείς Εκδόσεις αρ. 10] Θεσσαλονίκη 1992, σσ. 133-141
  • Χρονικά των αλώσεων της Θεσσαλονίκης, εκδόσεις ΑΓΡΑ, 2010, ISBN 978-960- εκδ. ISBN 978-960-325-857-5

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!