Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 16/06/2012.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (περ. 676 – 4 Δεκεμβρίου749) ήταν Βυζαντινόςμοναχός και ιερέας. Γεννήθηκε στη Δαμασκό —εξ ου και το προσωνύμιό του— και ανήκε σε εξέχουσα οικογένεια. Ο πατέρας του Σέργιος, ήταν διοικητής της Δαμασκού, που ήταν τότε υποταγμένη στους Σαρακηνούς και «υπουργός» οικονομικών του Αμπντέλ- Μαλέκ (685- 705) χαλίφη των Αράβων. Η οικογενειακή κατάσταση του Ιωάννη προσδιόρισε και τις σπουδές του. Ο πατέρας του εξαγόρασε την ελευθερία τού αιχμαλώτου μοναχού και άριστου διδασκάλου από τη Νότια Ιταλία, τού Κοσμά τού Σικελού, ο οποίος ανέλαβε την εκπαίδευση του Ιωάννη στους βασικούς τομείς της γνώσεως, δηλαδή την αριθμητική, την γεωμετρία, τη μουσική, την αστρονομία, τη ρητορική, τη φιλοσοφία του Πλάτωνα και αυτήν του Αριστοτέλη.
Ο Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός διαδέχθηκε τον πατέρα του στην υπηρεσία του χαλίφη και κατέλαβε ανάλογο αξίωμα κατά την εποχή του χαλίφη Ουαλίντ (705-715). Τελικά όμως, αφού απαρνήθηκε τα εγκόσμια αξιώματα, με προτροπή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη Ε΄ χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και εγκαταστάθηκε στη μονή του αγίου Σάββα, κοντά στα Ιεροσόλυμα. Εκεί έζησε όλη του τη ζωή μελετώντας και συγγράφοντας, κυρίως μουσικά έργα.
Ήταν εικονόφιλος και πολέμησε με σφοδρότητα τους εικονομάχους Αυτοκράτορες Λέοντα Γ' τον Ίσαυρο και τον γιο του Κωνσταντίνο Ε΄. Γράφοντας επιστολές, ζητούσε από τον λαό της Πόλης να τιμά τις εικόνες. Αναφέρεται, ότι ο Λέων Γ΄ διέταξε να μιμηθούν τη γραφή τού Ιωάννη και να στείλουν στο χαλίφη πλαστή επιστολή του, με την οποία να φαίνεται, ότι ο Ιωάννης προσέφερε (τάχα) τη Δαμασκό στους Βυζαντινούς. Ο χαλίφης πείστηκε και τού έκοψε το δεξί χέρι, το οποίο όμως γιατρεύτηκε ως εκ θαύματος. Τότε έγραψε τον πρώτο ειρμό τού Κανόνα τού Α΄ ήχου «Σού η τροπαιούχος δεξιά, θεοπρεπώς εν ισχύϊ δεδόξασται».
Χάρη στην ευγλωττία του ονομάσθηκε και «Χρυσορρόας», ενώ για το πλούσιο μουσικό του έργο ονομάστηκε «Μαΐστωρ της μουσικής». Ανακηρύχθηκε άγιος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία και η Καθολική εορτάζουν τη μνήμη του στις 4 Δεκεμβρίου. Επίσης αναγνωρίζεται ως άγιος από τη Λουθηρανική και την Αγγλικανική Εκκλησία.
Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, Η Θεοτόκος. Τέσσερις θεομητορικές ομιλίες, μετάφραση: Ιερομονάχου Αθανασίου Γιέβτιτς, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα, 1995
Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: Βίος Βαρλαάμ και Ιωάσαφ. Μια αγιολογική ιστορία, μετάφραση Νικόλαος Καλομπάτσος, Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις, 2008
Ιωάννου Δαμασκηνού Κατά Μανιχαίων διάλογος. Προς τους διαβάλλοντας τας αγίας εικόνας λόγοι τρεις, μετάφραση: Νίκου Ματσούκα, εκδ. Πουρναράς Π., Θεσσαλονίκη, 1988
Βιβλιογραφία
Σιάσος Λάμπρος: «Τα όρια της κατηγοριακής σημαντικής στη θεολογία του Ιωάννη του Δαμασκηνού». Επιστημονική επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 27 (1982), 339-372
Βλάσσιος Φειδάς: Εκκλησιαστική Ιστορία Α΄, Αθήνα 2002 (Γ΄ έκδοση)
Kontouma, Vassa, John of Damascus. New Studies on his Life and Works, Ashgate 2015.
Ιωάννης Λίλης: Κοσμολογία και ανθρωπολογία στη διδασκαλία του Ιωάννου Δαμασκηνού, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Σχολή Θεολογική, Τμήμα Θεολογίας, 2007[1]
Νίκος Σβορώνος: «Παρατηρήσεις για τη συμβολή του Βυζαντίου στην πνευματική εξέλιξη της Δυτικής Ευρώπης: Η περίπτωση του Ιωάννου Δαμασκηνού»,[2]
Ιωάννης Λίλης: «Η Εκκλησιολογία του Ιωάννου Δαμασκηνού στο δογματικό του έργο «Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως»[3]
Χρίστος Ησαΐας , Η έννοια του «ἐνυποστάτου» στον Άγιο Ιωάννη ∆αµασκηνό. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ∆ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ∆ΟΓΜΑΤΙΚΗΣΘεσσσαλονίκη,2011[4]
.gif)
