Τσιεχάνουφ

Συντεταγμένες: 52°53′N 20°37′E

Τσιεχάνουφ
Σημαία Έμβλημα
Τσιεχάνουφ 52°53′0″N 20°37′0″E
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Πόβιατ Τσιεχάνουφ
Έκταση	33 km²[1]
Υψόμετρο	151 μέτρα
Πληθυσμός	42.705 (31  Μαρτίου 2021)[2]
Ταχ. κωδ.	06-400
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Το Τσιεχάνουφ (πολωνικά: Ciechanów, γερμανικά: Zichenau) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Τσιεχάνουφ, στο Βοεβοδάτο Μασοβίας της βορειοκεντρικής Πολωνίας. Από το 1975 έως το 1998, ήταν η πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Τσιεχάνουφ. Ο πληθυσμός του είναι 43.664 κάτοικοι (2020).^[3]

Ιστορία

Ο οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά σε ένα έγγραφο του 1065 από τον Μπολέσλαφ Β΄ τον Γενναιόδωρο που παραδίδει τη γη στην εκκλησία. Το μεσαιωνικό γκορντ στο Τσιεχάνουφ αριθμούσε περίπου 3.000 ένοπλους άνδρες,^[4] και μαζί με την περιοχή της Μασοβίας, έγινε μέρος του αναδυόμενου πολωνικού κράτους στα τέλη του 10ου αιώνα.

Πύργος του Κάστρου

Το 1254, το Τσιεχάνουφ αναφέρεται ως η έδρα ενός καστελάτου. Το 1400, ο Γιάνους Α΄ του Τσερσκ παραχώρησε προνόμια πόλης στο Τσιεχάνουφ.^[5][6] Η περιοχή τελικά έγινε ξεχωριστό δουκάτο με τον Καζίμιρ Α΄ της Βαρσοβίας, χρησιμοποιώντας τον τίτλο "dominus et heres lub dominus et princeps Ciechanoviensis". Κατά τον Μεσαίωνα, το αμυντικό γκορντ του Τσιεχάνουφ προστάτευε τη βόρεια Μασοβία από επιδρομές Λιθουανών, Γοτβίνγκιων, Παλαιών Πρώσων και αργότερα των Τεύτονων Ιπποτών. Δεν είναι γνωστό πότε του χορηγήθηκε χάρτης πόλης. Αυτό πρέπει να συνέβη πριν από το 1475, καθώς ένα έγγραφο εκείνης της χρονιάς, που εκδόθηκε από τον Δούκα Γιάνους Β΄ της Βαρσοβίας, αναφέρει ότι το Τσιεχάνουφ έχει ένα χάρτη της πόλης Χέουμνο.

Την περίοδο μεταξύ του 14ου και του 16ου αιώνα, το Τσιεχάνουφ ευημερούσε, με τον πληθυσμό να φτάνει τους 5.000. Στα τέλη του 14ου αιώνα, ο Σιεμόβιτ Γ΄ της Μαζοβίας, ξεκίνησε την κατασκευή ενός κάστρου, ενώ ο γιος του, Γιάνους Α΄ της Βαρσοβίας, κάλεσε τους Αυγουστινιανούς, οι οποίοι στα μέσα του 15ου αιώνα άρχισαν να χτίζουν μια εκκλησία και ένα αβαείο. Οι Αυγουστινιανοί μοναχοί μεταφέρθηκαν στο Τσιεχάνουφ το 1358 από τον Δούκα Σιεμόβιτ Γ΄. Βίωσαν τις πιο ταραχώδεις στιγμές κατά τη διάρκεια της Μεταρρύθμισης. Από τον 17ο αιώνα, η ποιμαντική παρουσία των Αυγουστινιανών μεγάλωνε στις πόλεις. Το μοναστήρι –που χαρακτηριζόταν από ήπια ιεροτελεστία– κατοικούνταν συνήθως από 4 έως 7 μοναχούς. Έπαψε να υπάρχει το 1864 όταν διαλύθηκαν τα μοναστήρια.^[7]

Το 1526, μαζί με όλη τη Μασόβια, το Τσιεχάνουφ ενσωματώθηκε στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας. Ήταν μια βασιλική πόλη της Πολωνίας, η έδρα της Γης του Τσιεχάνουφ, μιας ξεχωριστής διοικητικής μονάδας εντός του Βοεβοδάτου Μασοβίας στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.

Η πόλη παραδόθηκε στην Μπόνα Σφόρτσα ως προίκα της. Το Τσιεχάνουφ ευημερούσε μέχρι τη σουηδική εισβολή στην Πολωνία (1655-1660), όταν η πόλη κάηκε και λεηλατήθηκε.

Οικόσημο του Τσιεχάνουφ στην πρόσοψη του δημαρχείου

Μετά τον δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας (1793), το Τσιεχάνουφ έγινε για λίγο έδρα ενός νεοσύστατου βοεβοδάτου. Το 1795, προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας και περιορίστηκε στο καθεστώς μιας επαρχιακής πόλης στο πόβιατ Πσάσνις. Το 1806, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, το Τσιεχάνουφ λεηλατήθηκε και καταστράφηκε. Το 1807 έγινε μέρος του βραχύβιου πολωνικού Δουκάτου της Βαρσοβίας. Από το 1815, η πόλη ανήκε στην υπό ρωσικό έλεγχο Πολωνία του Συνεδρίου. Οι κάτοικοί του υποστήριξαν ενεργά τις πολωνικές εξεγέρσεις. Στα τέλη του 19ου αιώνα, το Τσιεχάνουφ αναδείχθηκε ως τοπικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Το 1864 άνοιξε ένα ζυθοποιείο, το 1867 έγινε έδρα πόβιατ, το 1877 ολοκληρώθηκε ο σιδηροδρομικός σταθμός του σιδηροδρόμου του ποταμού Βιστούλα και το 1882 άνοιξε ένα διυλιστήριο ζάχαρης. Η περίοδος ευημερίας ήταν σύντομη, καθώς κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Τσιεχάνουφ καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς.

Στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία, το Τσιεχάνουφ παρέμεινε έδρα ενός πόβιατ στο Βοεβοδάτο Βαρσοβίας. Το 1938, ο πληθυσμός της ήταν 15.000 κάτοικοι και η πόλη ήταν μια στρατιωτική φρουρά, όπου βρισκόταν το 11ο Σύνταγμα Ουλάνων του Στρατάρχη Έντβαρντ Ριντζ-Σμίγκουι.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Μνημείο για τους στρατιώτες του Εσωτερικού Στρατού που δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς στο κάστρο το 1942

Το Τσιεχάνουφ καταλήφθηκε από τη Βέρμαχτ τη νύχτα της 3/4 Σεπτεμβρίου 1939. Η πόλη προσαρτήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία και ήταν γνωστή ως Zichenau στα γερμανικά. Ήταν η πρωτεύουσα του Σίχεναου, μιας νέας υποδιαίρεσης της Επαρχίας Ανατολικής Πρωσίας. Η συντριπτική πλειονότητα του πολωνικού και εβραϊκού πληθυσμού θεωρήθηκε φυλετικά κατώτερη και η Γερμανία σχεδίαζε τον τελικό αφανισμό τους.^[8] Το Einsatzgruppe V εισήλθε στην πόλη στις 10 Σεπτεμβρίου 1939 και πραγματοποίησε τις πρώτες μαζικές συλλήψεις μεταξύ της τοπικής πολωνικής ιντελιγκέντσια.^[9] Οι κάτοικοι φυλακίστηκαν στις φυλακές της Γκεστάπο που ήταν εγκατεστημένες σε δημοτικά κτίρια και στο Δημαρχείο.^[9] Οι Γερμανοί πραγματοποίησαν μαζικές έρευνες σε πολωνικά και εβραϊκά σπίτια, γραφεία και οργανώσεις, καθώς και σε συναγωγές, οι οποίες βεβηλώθηκαν και λεηλατήθηκαν.^[10] Αρκετές εκατοντάδες Πολωνοί μεταφέρθηκαν από τη φυλακή στο Τσιεχάνουφ και δολοφονήθηκαν σε μεγάλες σφαγές στο κοντινό χωριό Οστσισουόβο ως μέρος της Ιντελιγκέντσακτιον.^[11] Επίσης, ντόπιοι ανάπηροι δολοφονήθηκαν στο Οστσισουόβο, στις 20 Φεβρουαρίου 1940.^[12] Οι ντόπιοι δάσκαλοι συνελήφθησαν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1939 και εκτοπίστηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Σόλνταου, όπου δολοφονήθηκαν τον Δεκέμβριο του 1939, και μερικοί δολοφονήθηκαν επίσης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν.^[13]

Οι Πολωνοί υποβλήθηκαν επίσης σε απελάσεις. Περίπου 600 άνθρωποι εκδιώχθηκαν τον Δεκέμβριο του 1939, και περαιτέρω απελάσεις πραγματοποιήθηκαν τα επόμενα χρόνια.^[14] Στο Τσιεχάνουφ, οι Γερμανοί οργάνωσαν επίσης ένα στρατόπεδο διέλευσης για Πολωνούς που απελάθηκαν για καταναγκαστική εργασία στις περιοχές Κλάιπεντα, Τίλσιτ (Σοβιέτσκ) και Καλίνινγκραντ^[15] και ένα στρατόπεδο «εκπαίδευσης» καταναγκαστικής εργασίας.^[16]

Πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Τσιεχάνουφ ήταν ο τόπος μιας μεγάλης εβραϊκής κοινότητας 1.800 κατοίκων, αλλά κατά τη διάρκεια της ναζιστικής γερμανικής κατοχής, τον Νοέμβριο του 1942, η πλειοψηφία της εβραϊκής κοινότητας μεταφέρθηκε στο Κόκκινο Δάσος (Czerwony Bór) βορειοανατολικά της πόλης και δολοφονήθηκε με μαζικούς πυροβολισμούς.^[17] Κατά τη διάρκεια του πολέμου πολλοί Πολωνοεβραίοι και αγωνιστές της αντίστασης εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς στο κάστρο.

Στις 17 Ιανουαρίου 1945, το Τσιεχάνουφ καταλήφθηκε από τον Κόκκινο Στρατό και αποκαταστάθηκε στην Πολωνία μετά τον πόλεμο.

Μνημεία και αξιοθέατα

• 
  Ναός Γεννήσεως της Θεοτόκου
• 
  Αυγουστινιανή Εκκλησία
• 
  Δημαρχείο
• 
  Καμπαναριό στην Φάρσκα Γκούρα
• 
  Μουσείο Ευγενών της Μασοβίας
• 
  Επιστημονικό Πάρκο Τόρους

Μεταφορές

Μέσα από την πόλη οδηγούν δύο εθνικοί οδοί, ο 50 και ο 60. και τρεις οδοί βοεβοδάτων, με αριθμό 615, 616, 617. Μόλις 25 χλμ. δυτικά υπάρχει η Εθνική Οδός 7, μέρος της ευρωπαϊκής διαδρομής Ε77.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Τσιεχάνουφ βρίσκεται στο σιδηρόδρομο Βαρσοβίας-Γκντανσκ. Ωστόσο, το τρένο εξπρές Βαρσοβία-Γντανσκ-Γντίνια, που στην καθομιλουμένη αναφέρεται ως «Πεντολίνο», σταματά εδώ. Άλλα τρένα προσφέρουν σύνδεση με τις Βαρσοβία, Όλστιν, Γκντανσκ, Γκντίνια, Κοουόμπζεγκ, Κρακοβία και Λοτζ.

Αξιοσημείωτα πρόσωπα

• Γιαν Καζίμιες Κρασίνσκι (1607–1669), Πολωνός αξιωματούχος και ευγενής, βασιλικός γραμματέας του Πολωνού βασιλιά Σιγισμούνδου Γ΄
• Λούτνβικ Κρασίνσκι (1609–1644), Πολωνός βασιλικός αυλικός και αξιωματούχος
• Ζίγκμουντ Κρασίνσκι (1812–1859), Πολωνός ποιητής, που θεωρείται ένας από τους Τρεις Βάρδους της Πολωνίας
• Μάρια Κονοπνίτσκα (1842–1910), Πολωνή ποιήτρια και μυθιστοριογράφος
• Αλεξάντερ Σφιεντοχόφσκι (1849–1938), Πολωνός συγγραφέας, εκπαιδευτικός και φιλόσοφος
• Στέφαν Ζερόμσκι (1864–1925), Πολωνός μυθιστοριογράφος και δραματουργός
• Ιγκνάτσι Μοστσίτσκι (1867–1946), Πολωνός χημικός, πολιτικός και πρόεδρος της Πολωνίας
• Ρόζα Ρομπότα (1921–1945), Πολωνοεβραία αντιστασιακό στέλεχος κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
• Μιετσίσουαφ Γιαγκιέλσκι (1924–1997), Πολωνός πολιτικός και οικονομολόγος
• Ζμπίγκνιεφ Σιεμιοντκόφσκι (γεν. 1957), Πολωνός πολιτικός
• Ντορότα Ραμπτσέφσκα (Doda) (γεν. 1984), Πολωνή τραγουδίστρια και τραγουδοποιός
• Κάσια Στρους (γεν. 1987), Πολωνή μοντέλο
• Quebonafide (γεν. 1991), Πολωνός ράπερ
• Άνταμ Μοράφσκι (γεν. 1994), Πολωνός παίκτης χειροσφαίρισης, μέλος της εθνικής ομάδας χειροσφαίρισης της Πολωνίας
• Άνια Άλμπορν, Πολωνοαμερικανίδα μυθιστοριογράφος

Διεθνείς σχέσεις

Αδελφοποιημένες πόλεις

Το Τσιεχάνουφ είναι αδελφοποιημένο με τις:^[18]

• Μεντόν, Γαλλία^[18][19]
• Χάλντενσλεμπεν, Γερμανία^[18]
• Χμελνίτσκι, Ουκρανία^[18]
• Μπρέζνο, Σλοβακία^[18]

Παραπομπές

1. 3886471.
2. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/071422502011-0930414?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
3. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
4. Μπογκούσουαφ Γκιέρλαχ, Zapiski Ciechanowskie, τομ. II σελ. 9-12, MOBN Ciechanów 1977; και Studia nad archeologią średniowiecznego Mazowsza, Βαρσοβία 1975, σελ. 24)
5. Β. Γκούρτσικ, Ciechanów- Lokacja i Geneza herbu, In Tempore, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, σελ. 3. «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2010. 
6. Γκούρτσικ, Βόιτσεχ Γέζι. «Lokacja Ciechanowa» (στα αγγλικά). Notatki Płockie.Towarzystwo Naukowe Płockie. https://www.academia.edu/35024700/Lokacja_Ciechanowa. 
7. Γκούρτσικ, Βόιτσεχ Γέζι. «Augustianie w Ciechanowie. Zarys dziejów konwentu do kasaty w 1864 r.». Notatki Płockie. https://www.academia.edu/48950332/Augustianie_w_Ciechanowie_Zarys_dziej%C3%B3w_konwentu_do_kasaty_w_1864_r. 
8. Γιαν Γκραμπόφσκι; Ζμπίγκνιεφ Ρ. Γκραμπόφσκι (2004). Germans in the Eyes of the Gestapo: The Ciechanów District, 1939–1945. Cambridge University Press: Contemporary European History, No 13. σελ. 21–43; σελ. 25: "The majority of the Poles and Jews of the Regierungsbezirk Zichenau were perceived by the Nazi authorities as undesirable elements, and were to be resettled and, eventually, annihilated."
9. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 112. 
10. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 122
11. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 226
12. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 236
13. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 228, 231
14. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελίδες 384, 392. ISBN 978-83-8098-174-4. 
15. Βαρντζίνσκα (2017), σελ. 405
16. «Arbeitserziehungslager Zichenau». Bundesarchiv.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2021. 
17. D.P. (13 Φεβρουαρίου 2007). «Międzynarodowy Dzień Ofiar Holokaustu: Zagłada ciechanowskich Żydów». Historia. Tygodnik Ciechanowski. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2013. 
18. «Ciechanów Twin towns». Urząd Miasta Ciechanów. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2013. 
19. «Ville de Meudon – Villes jumelles». Ville de Meudon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Τσιεχάνουφ

• Wojciech Górczyk, Ciechanów – zarys dziejów do XV w., Kultura i Historia, Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w lublinie,19/2011, ISSN 1642-9826
• Επίσημη αρχική σελίδα
• Αρχιτεκτονική του Τσιεχάνουφ (μόνο στα πολωνικά)
• Czas Ciechanowa (Τοπικό εβδομαδιαίο περιοδικό, τοπικός τύπος)
• Εβραϊκή Κοινότητα στο Τσιεχάνουφ στο Virtual Shtetl
• Φόρουμ της πόλης
• Ιστότοπος www.ciechanowonline.pl - όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το Τσιεχάνουφ, συμπεριλαμβανομένης μιας σύγχρονης γκαλερί της πόλης Αρχειοθετήθηκε 2020-11-23 στο Wayback Machine.
• Ιστότοπος αφιερωμένος στη διατήρηση της μνήμης της εβραϊκής κοινότητας του Τσιεχάνουφ, συμπεριλαμβανομένης μιας αγγλικής μετάφρασης του αναμνηστικού βιβλίου
• Ιστότοπος της πόλης Τσιεχάνουφ www.eciechanow.pl – Νέα της πόλης, ιστορία της πόλης, πληροφορίες όπου μπορείτε να φάτε, να κοιμηθείτε και να χορέψετε Αρχειοθετήθηκε 2020-10-24 στο Wayback Machine.
• Κάστρο των Δούκων της Μασοβίας στο Τσιεχάνουφ Αρχειοθετήθηκε 2017-07-04 στο Wayback Machine. (αγγλικά)
• Μουσείο της Μασοβιανής Ευγενείας (αγγλικά)