Στα ανατολικά συνορεύει με το Καλό Χωριό Καπούτη, την Κυρά και το Αργάκι, στα νότια με την Κάτω Ζώδεια, στα νοτιοδυτικά με τον Νικήτα, στα δυτικά με το Συριανοχώρι και στα βόρεια με την Αγία Ειρήνη. Το βορειοδυτικό τμήμα της διοικητικής της έκτασης είναι παραθαλάσσιο.
Ονομασία
Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση της ονομασίας Μόρφου:[2]
στην αρχαιότητα η θεά Αφροδίτη λατρευόταν ως Μορφώ. Από την ονομασία αυτή προήλθε το Θεομόρφου, το οποίο κατέληξε ως Μόρφου. Με βάση αυτή την εκδοχή, η Μόρφου συνδέεται με τη Λακωνία, καθώς στην περιοχή αυτή λάτρευαν τη θεά Αφροδίτη ως Μορφώ. Οι Λάκωνες (Σπαρτιάτες) είχαν κατοικήσει την περιοχή της Μόρφου.
ο πρώτος κάτοικος της Μόρφου είχε το όνομα Θεόμορφος. Την περίοδο της Φραγκοκρατίας, επειδή η γαλλική γλώσσα δεν έχει το φώνημα θ, οι Φράγκοι πρόφεραν το θ ως t. Έτσι πρόφεραν την περιοχή ως Theomorpho ή Teomorpho. Την αρχική συλλαβή the ή te τη θεώρησαν ως το μόριο de, που δηλώνει ευγενή καταγωγή. Μάλιστα, την εποχή εκείνη υπήρχε τίτλος ευγενείας με την ονομασία κόμης de morfou.
Ιστορία
Τη Μόρφου ίδρυσαν Σπαρτιάτες οι οποίοι έφεραν τη λατρεία της Αφροδίτης, η οποία ήδη υπήρχε στο νησί.
Την εποχή του Βυζαντίου στη Μόρφου εγκαταστάθηκαν Ακρίτες, οι οποίες προστάτευαν την Κύπρο από τις αραβικές επιδρομές. Οι Ακρίτες δημιούργησαν στο στρατόπεδο τους ναό προς τιμή του Αγίου Μάμα, τον οποίο θεωρούσαν ως προστάτη τους.[2]
Την περίοδο της Φραγκοκρατίας, η Μόρφου παραχωρήθηκε από τον βασιλιά της Κύπρου στον Λαουράν ντε Πλεσσίλ. Την εποχή της Τουρκοκρατίας η Μόρφου αποτελούσε πρωτεύουσα του κατηλικίου (διαμέρισμα) Μόρφου, το οποίο υπαγόταν διοικητικά στην επαρχία Κερύνειας.[2]
Το 1878 ξεκίνησε η Αγγλοκρατία στην Κύπρο. Το 1882 θεσπίστηκε νόμος, σύμφωνα με τον οποίο ο αρμοστής είχε την εξουσία να ιδρύει ή να καταργεί δήμους μετά από αίτηση των κατοίκων μιας περιοχής. Οι κάτοικοι της Μόρφου έκαναν αίτηση το 1883 και η κοινότητά τους ανακηρύχθηκε σε δήμο στις 5 Δεκεμβρίου 1883.[3][2]
Μετά την εισβολή και κατοχή
Κατά την τουρκική εισβολή του 1974, στις 16 Αυγούστου 1974, η Μόρφου καταλήφθηκε από τον τουρκικό στρατό. Από τότε ο Δήμος Μόρφου στεγάζεται σε οίκημα στη Λευκωσία.
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στο χωριό από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.
Παρόλο που η Μόρφου δεν ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία, στην ελεύθερη Κύπρο συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται σωματεία που είχαν ως έδρα τη Μόρφου. Τα σωματεία αυτά είναι ο Διγενής Ακρίτας Μόρφου και η Αθλητική Ένωση Μόρφου (ΑΕΜ).[19]
