Η Λετονία είναι κοινοβουλευτική αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Η εκλογή του Προέδρου της Λετονίας γίνεται από το κοινοβούλιο (Saeima). Το κοινοβούλιο είναι μονοθάλαμο και αριθμεί 100 βουλευτές που εκλέγονται κάθε 4 χρόνια με απλή αναλογική. Έδρα παίρνουν τα κόμματα που θα φτάσουν στο εκλογικό όριο του 5%.
Δικαίωμα ψήφου έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.
Προεδρικές εκλογές
Πρόσφατες προεδρικές εκλογές (2019)
2007
Στις εκλογές για Πρόεδρο που έγιναν στις 31 Μαΐου 2007, στο αξίωμα εξελέγη ο Βάλντις Ζάτλερς με 58 ψήφους υπέρ και 40 κατά έναντι 39 υπέρ και 59 κατά για τον αντίπαλό του, Άιβαρς Έντζινς.
2011
Στις 2 Ιουνίου 2011 ο Άντρις Μπέρζινς εξελέγη στο αξίωμα, κερδίζοντας στον δεύτερο γύρο τον τότε πρόεδρο Βάλντις Ζάτλερς, με 53 ψήφους υπέρ και 44 κατά έναντι 41 υπέρ και 56 κατά για τον Ζάτλερς.[1] Στον πρώτο γύρο ο Μπέρζινς είχε πάρει 50 ψήφους, ενώ 48 βουλευτές τον καταψήφισαν, ενώ ο Ζάτλερς έλαβε 43 υπέρ και 55 κατά.
2015
Στις 3 Ιουνίου 2015 το Κοινοβούλιο εξέλεξε νέο πρόεδρο τον υπουργό Άμυνας Ράιμοντς Βεγιόνις έπειτα από 5 γύρους, με τις θετικές ψήφους των 55 βουλευτών από τους συνολικά 100.[2]
Βουλευτικές εκλογές
Πρόσφατες βουλευτικές εκλογές (2022)
2006
2010
2011
2014
Δημοψηφίσματα 2008-12
Συνταγματικό δημοψήφισμα, Αύγουστος 2008
Στις 2 Αυγούστου του 2008 διεξήχθη δημοψήφισμα για την τροποποίηση του Συντάγματος, ώστε το Κοινοβούλιο να μπορεί να διαλυθεί και με την ψήφο του λαού[3]. Το 96% των ψηφισάντων ενέκριναν την πρόταση έναντι 3,5% που την καταψήφισαν, ωστόσο το δημοψήφισμα ακυρώθηκε εξαιτίας της πολύ χαμηλής (κάτω από 50%) συμμετοχής.
Δημοψήφισμα για αύξηση συντάξεων, Αύγουστος 2008
Στις 23 Αυγούστου του 2008 διεξήχθη δημοψήφισμα για την αύξηση των συντάξεων.[4] Αυτό ακυρώθηκε, εξαιτίας χαμηλής προσέλευσης, καθώς δεν συμπληρώθηκε ο απαιτούμενος αριθμός των 453.730 ψηφοδελτίων.[5] Εάν το δημοψήφισμα ήταν υπέρ της πρότασης, η κυβέρνηση θα αύξανε τις συντάξεις από 50 Λάτι σε τουλάχιστον 135 λάτι. Το δημοψήφισμα είχε την υποστήριξη της οργάνωσης Κοινωνία για Διαφορετική Πολιτική, η οποία φιλοδοξεί να γίνει πολιτικό κόμμα.
Δημοψήφισμα για διάλυση του Κοινοβουλίου, 2011
Σε δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 23 Ιουλίου 2011[6] οι πολίτες υπερψήφισαν την πρόταση για πρόωρη διάλυση του Κοινοβουλίου σε ποσοστό 95%. Το δημοψήφισμα προκηρύχθηκε από τον Πρόεδρο Βάλντις Ζάτλερς με βάση τις εξουσίες που του δίνει το Σύνταγμα στις 28 Μαΐου 2011. Συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία της Λετονίας.[7] Ειδικότερα, το δημοψήφισμα θεωρήθηκε αναγκαίο έπειτα από την άρνηση του Κοινοβουλίου (Saeima) να διενεργηθεί έρευνα στην οίκία του Άιναρς Σλέσερς, βουλευτή και πρώην υπουργού.[8]
Συνταγματικό δημοψήφισμα 2012
Στις 18 Φεβρουαρίου 2012 οι πολίτες καταψήφισαν (σε ποσοστό 74,8% έναντι 24,8% που υπερψήφισαν την πρόταση) την πρόταση για αναθεώρηση του Συντάγματος με βάση την οποία θα γινόταν η ρωσική γλώσσα ως δεύτερη επίσημη στη χώρα. Η συμμετοχή ήταν της τάξης του 71,1%.[9]
Παραπομπές