Δαβίδ ΙΑ΄ του Κάρτλι

Δαυίδ ΙΑ΄ του Κάρτλι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	დავით (Γεωργιανά)
Γέννηση	16ος αιώνας
Θάνατος	1579 (περίπου)[1] Κωνσταντινούπολη[1]
Χώρα πολιτογράφησης	Αυτοκρατορία των Σαφαβιδών[2]
Θρησκεία	Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία[2] Ισλάμ[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μονάρχης[3][4]
Οικογένεια
Τέκνα	Βαγράτ Ζ΄ του Κάρτλι[2][1] Ροστόμ του Κάρτλι[2][1][5]
Γονείς	Λουαρσάμπ Α΄ του Κάρτλι[2][1][5] και Θάμαρ της Ιμερετίας[2]
Αδέλφια	Σίμων Α΄ του Κάρτλι
Οικογένεια	Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι[6][2][4]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	στρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Βασιλεύς του Κάρτλι και του Καχέτι[7][3][4] βασιλιάς[2]
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Ο Δαβίδ ΙΑ΄, γεωργιανά: დავით XI, ή Νταβούντ Χαν Β΄, περσικά: داود خان‎‎, γεωργιανά: დაუთ-ხანი, (απεβ. π. το 1579) ήταν βασιλιάς τού Κάρτλι. Προσηλυτισμένος στο Ισλάμ, διορίστηκε χαν τού Καρτλί από τον Πέρση Σάχη Ταχμάσπ Α΄ από το 1562 (ουσιαστικά από το 1569) έως το 1578.

Βιογραφία

Ο Δαβίδ ήταν αδελφός του βασιλιά Σίμωνα Α΄, ο οποίος ηγήθηκε ενός μακροχρόνιου απελευθερωτικού πολέμου κατά της Περσικής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τον Δεκέμβριο του 1561, ο Δαβίδ μετέβη στο Καζβίν για να υποταχθεί στον σάχη Ταχμάσπ Α΄, όπου ασπάστηκε το Ισλάμ και υιοθέτησε το όνομα Νταούντ Χαν. Ο σάχης τον διόρισε ηγεμόνα στο Κάρτλι, τον ανύψωσε στο βαθμό του farzand («γιος») κατά την περιβολή του ^[8] και έστειλε με περσικό στρατό να διεκδικήσει την εξουσία. Μπορεί να ήταν ο ανώνυμος Γεωργιανός πρίγκιπας, που αναφέρθηκε από τον Άγγλο εξερευνητή Άντονυ Τζένκινσον ότι παρευρίσκετο στο ακροατήριο τού σάχη Ταχμάσπ Α΄ στις 20 Νοεμβρίου 1562, αλλά ο Νταούντ φαίνεται ότι επέστρεψε στη Γεωργία τον Αύγουστο του 1562 και η αναφορά στον Γεωργιανό πρίγκιπα τού Τζένκινσον θα μπορούσε να ήταν για έναν άλλο Γεωργιανό αποστάτη, τον πρίγκιπα Ιεσσαί τού Καχέτι (Ισά Χαν). ^[9]

Βασιζόμενος στις περσικές δυνάμεις κατοχής και σε λίγους πιστούς ευγενείς, ο Νταούντ είχε τον έλεγχο της Γεωργιανής πρωτεύουσας Τιφλίδας και της επαρχίας Κάτω Κάρτλι, ενώ το υπόλοιπο βασίλειο παρέμεινε πιστό στον Σίμωνα. Τα αντίπαλα αδέλφια συναντήθηκαν στο πεδίο της μάχης πολλές φορές. Οι εχθροπραξίες έγιναν κυρίως γύρω από την Τιφλίδα, η οποία ήταν αποκλεισμένη από τις δυνάμεις τού Σίμωνα από το 1567 έως το 1569. Αν και ο βασιλιάς κέρδισε τις μάχες στο Ντιγκόμι (1567) και στο Σαμάλντo (1569), οι Πέρσες τελικά επικράτησαν και αιχμαλώτισαν τον Σίμωνα στη μάχη τού Παρτσχίσι, το 1569. Στάλθηκε αλυσοδεμένος στο φρούριο τού Αλαμούτ και ο Νταούντ Χαν ανέλαβε τον ονομαστικό έλεγχο όλου τού Κάρτλι. Όπως και προηγουμένως, βασίστηκε στους Πέρσες και πλήρωνε ετήσιο φόρο στον σάχη. Ωστόσο μία πατριωτική συμμαχία ευγενών, με επικεφαλής τον πρίγκιπα Σατσίνο Μπαρατασβίλι, συνέχισε την αντίσταση στον αποστάτη Γεωργιανό ηγεμόνα. Το 1578 μία ειρήνη μεταξύ των Σαφαβιδών και των Οθωμανών κατέρρευσε. Ο τουρκικός στρατός, με διοικητή τον Λάλα Μουσταφά Πασά, κατέλαβε μεγάλο μέρος της Γεωργίας και εκτόπισε τον Νταούντ Χαν, ο οποίος είχε κάψει την ακρόπολη της Τιφλίδας και είχε καταφύγει στο Λόρρι. Ο σάχης απελευθέρωσε επί του παρόντος τον Σίμωνα για να πολεμήσει εναντίον των Οθωμανών και τον επανέφερε ως βασιλιά τού Κάρτλι. Σε αντίποινα, ο Νταούντ Χαν παρέδωσε τον έλεγχο τού Λόρι στους Τούρκους και κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου έγινε δεκτός και τού δόθηκε η κυριαρχία σε δύο σαντζάκια. Οι γιοι του, Βαγράτ και Χοσρό, κατέφυγαν στην Περσία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Τουρκία, ο Νταούντ Χαν συνέταξε δύο ιατρικές πραγματείες της οθωμανικής εποχής (qarabadin) και τις μετέφρασε στα γεωργιανά, στέλνοντας ένα αντίγραφο στην πατρίδα του.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε την Ελένη (άκμασε 1569-1578), συγγενή τού βασιλιά Αλεξάνδρου Β΄ τού Καχέτι. Είχαν τα ακόλουθα παιδιά:

• Βαγράτ Ζ΄, βασιλιάς τού Κάρτλι.
• Μία κόρη, παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Aσανμπέγκ (Kαϊχοσρό) Μπαρατασβίλι (άκμασε 1599–1620).
• Μία κόρη, παντρεύτηκε τον Μπαϊντούρ (Μπααντούρ), δούκα τού Αράγκβι.
• Μία κόρη, παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Aδάμ-Σουλτάν Αντρονικασβίλι. Η κόρη τους, Tαμάρ, παντρεύτηκε τον Λουαρσάμπ, κληρονόμο τού Κάρτλι.

Από μία παλλακίδα, μία αγρότισσα από το Τσαβκίσι, ο Δαβίδ απέκτησε έναν φυσικό γιο:

• (νόθος) Ροστόμ, βασιλιάς τού Κάρτλι.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
2. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
3. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
4. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
5. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
6. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
7. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2019.
8. Floor 2001, σελ. 83.
9. Karchava 2018.

Πηγές

• Floor, Willem (2001). Safavid Government Institutions. Costa Mesa, California: Mazda Publishers. ISBN 978-1568591353. 
• Karchava, Tea (2018). «აღმოსავლეთში ინგლისელთა სავაჭრო და დიპლომატიური მიზნებისა და საქართველოს ისტორიის ზოგიერთი საკითხის დაზუსტებისთვის (ენტონი ჯენკინსონის რელაციონის მიხედვით) [England's commercial and diplomatic goals In the east and some issues of Georgian history (according to Anthony Jenkinson’s notes)]» (στα Georgian, English). Proceedings. Institute of Georgian History. Faculty of Humanities. Ivane Javakhishvili Tbilisi State University 14 (14): 206–232.