Cathays

Cathays

Math	maestref, cymuned
Poblogaeth	19,192
Daearyddiaeth
Sir	Dinas a Sir Caerdydd
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.495°N 3.181°W
Cod SYG	W04000842
Cod OS	ST181780
Cod post	CF24
AS/au y DU	Stephen Doughty (Llafur)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Ardal a chymuned yn ninas Caerdydd yw Cathays. Roedd y boblogaeth yn 2001 yn 1,538.

Sefydlwyd Cathays ym 1875, ac mae llawer o'r tai yn dyddio o'r un cyfnod. Enw o’r Saesneg Canol yw, o’r ystyr “gwrychoedd neu gaeau lle ceir cathod gwyllt”, yn cyfateb i Saesneg Cyfoes cat = cath, a hay (gair hynafol neu dafodieithol) = gwrych; cae. Bu ar un adeg, yn Lloegr, heol o’r enw Cathay ym Mryste ^[1] , a hefyd yn Cheddar, Gwlad yr Haf, y mae heol o’r enw Cathay Lane. Nid oes unrhyw sail i esboniadau sydd yn dadansoddi’r enw fel enw Cymraeg, gyda’r gair “cad” fel elfen gyntaf.

Gan ei bod yn agos i Brifysgol Caerdydd, ceir cyfartaledd uchel o fyfyrwyr yno.

Mae Cathays yn cynnwys Parc Cathays, lle ceir pencadlys Senedd Cymru a nifer o adeiladau eraill sy'n perthyn i'r llywodraeth a'r brifysgol.

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[2][3][4][5]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Cathays (pob oed) (18,002)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Cathays) (1,882)			10.6%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Cathays) (6445)			35.8%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed(Cathays) (1,642)			33.5%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Cyfeiriadau

1. "Mathews's Annual Bristol and Clifton Directory, and Almanack; 1851". Matthew Matthews. Cyrchwyd 2020-07-17.
2. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
3. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
4. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
5. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013^{[dolen farw]}

Cymunedau Caerdydd

• Adamsdown
• Caerau
• Castell
• Cathays
• Cyncoed
• Y Ddraenen
• Yr Eglwys Newydd
• Gabalfa
• Glan'rafon
• Grangetown
• Hen Laneirwg
• Llandaf
• Llanedern
• Llanisien
• Llanrhymni
• Llys-faen
• Y Mynydd Bychan
• Pen-twyn
• Pen-tyrch
• Pen-y-lan
• Pontcanna
• Pontprennau
• Radur a Threforgan
• Y Rhath
• Rhiwbeina
• Sain Ffagan
• Y Sblot
• Tongwynlais
• Tre-biwt
• Tredelerch
• Treganna
• Trelái
• Tremorfa
• Trowbridge
• Y Tyllgoed
• Ystum Taf