Piroksikam

Piroksikam
Naziv lijeka	Piroksikam
Grupa	Nesteroidni antiupalni lijekovi Analgetici
Trgovačka imena	Lubor, Roxam
Klasifikacija
ATC kodovi	M01AC01, M02AA07, S01BC06
CAS registarski broj	36322-90-4
Dostupnost bez recepta: ne
Stručne informacije
Hemijske osobine
Ime po IUPAC (8E)-8-[hidroksi-(piridin-2-ilamino)metildien]- 9-metil-10,10-diokso-10λ^6-tia-9-azabiciklo[4.4.0] deka-1,3,5-trien-7-on
Sumarna formula	C15H13N3O4 S
Molarna masa	331,348 g/mol
Farmakokinetičke osobine
Metabolizam	renalni
Poluvrijeme eliminacije	30-86 h
Izlučivanje	renalno

Piroksikam (po IUPACu (8E)-8-[hidroksi-(piridin-2-ilamino)metildien]-9-metil-10,10-diokso-10λ⁶-tia-9-azabiciklo[4.4.0]deka-1,3,5-trien-7-on) spada u grupu nesteroidnih protuupalnih lijekova ^[1]. Djeluje na način da ublažava bol i smanjuje otok oboljelih zglobova i mišića.

Djelovanje

Piroksikam je derivat oksikama, sa snažnim analgetičkim, antiinflamatornim, antipiretičkim djelovanje i antiagregacijskim djelovanjem. Inhibira enzim ciklooksigenazu koji je uključen u sintezu prostaglandina, troboksana i prostaciklina, koji su glavni medijatori upale i bola.

Indikacije

Piroksikam se upotrebljava za ublažavanje simptoma reumatoidnog artritisa, osteoartritisa (artroze, degenerativne promjene zglobova) i ankilozantnog spondilitisa kao što su otok, ukočenost i bol u zglobu. Primjena piroksikama je opravdana samo u slučaju kada primjena drugih NSAIL nema zadovoljavajući efekat.

Kontraindikacije

• Preosjetljivost na piroksikam ili druge nestereoidne protuupalne lijekove
• Peptički ili duodenalni ulkus, krvarenje iz probavnog sistema
• Ulcerozni kolitis, Chronova bolest, tumori probavnog sistema, divertikulitis
• Upotreba drugih NSAIL lijekova, uključujućiu i inhibitore ciklooksigenaze-2 i acetilsalicilnu kiselinu
• Upotreba lijekova protiv zgrušavanja krvi, npr varfarin
• Srčana insuficijencija

Neželjeni efekti

Općenito zabilježene nuspojave tokom primjene piroksikama su nuspojave probavnog sistema, a to su: mučnina, povraćanje, dijareja, konstipacija, nadutost, loša probava, bol ili nelagoda u trbuhu, afte, gubitak apetita, peptički ulkus, gastritis, povraćanje krvi, krvarenje iz probavnog sistema, te pogoršanje simptoma ulceroznog kolitisa i Chronove bolesti.

Ostali neželjeni efekti su:

• Srčani poremećaji ( povišen krvni tlak, zatajivanje srca, palpitacija)
• Poremećaji CNS-a (glavobolja, vrtoglavica, nesvjestica, nesanica, depresija, razdražljivost)
• Poremećaji jetre (prolazno pogoršanje jetrenih funkcionalnih testova) i bubrega
• Poremećaji kože i potkožnog tkiva (kožni osip, svrbež, crvenilo, gubitak ili listanje noktiju, gubitak kose, žuta boja kože ili očiju) kao i fotosenzitivnost ^[2]
• Poremećaji oka i uha (zamagljenje vida, iritacija očiju, zujanje u ušima)
• Poremećaji metabolizma i prehrane (opisani su slučajevi poremećenih vrijednosti elektrolita u krvi koji su se očitovali simptomima zbunjenosti i dezorijentacija)

Posebna upozorenja

Potreban je oprez upacijenata sa srčanom insuficijencijom, hipertenzijom ili drugim stanjima koja dovode do retencije tečnosti u organizmu. Oprez je potreban i u pacijenata s astmom, bronhospazmom, kardiovaskularnim oboljenjima, poremećajima koagulacije i funkcije trombocita, oslabljenom funkcijom jetre i bubrega, te u starijih pacijenata. Dugotrajnom upotrebom piroksikama može doći do oksidativne degradacije steroidnih hormona ili drugih endogenih komponenti. Dugotrajna primjena u bolesnika s postojećim rizikom u anamnezi, zahtijeva povremene kontrole hematološke funkcije kao i oftalmološke kontrole.

Dostupne forme

Piroksikam je dostupan u obliku tableta, i supozitorija.

Reference

1. European Medicines Agency. "Piroxicam". Pristupljeno 30. 10. 2013.
2. Mammen L, Schmidt CP (1995). "Photosensitivity reactions: a case report involving NSAIDs". Am Fam Physician. 52 (2): 575–9. PMID 7625330. Nepoznati parametar |month= zanemaren (pomoć)