Юльюш Клос

Юльюш Клос
Дата нараджэння 8 жніўня 1881(1881-08-08)
Месца нараджэння
Дата смерці 5 студзеня 1933(1933-01-05) (51 год)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Месца працы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Забудова Браслава ў закапанскім стылі

Ю́льюш Клос (польск.: Julijusz Kłos; 8 жніўня 1881Варшава — 5 студзеня 1933, Вільня) — польскі архітэктар, фатограф, гісторык архітэктуры, прафесар Універсітэта Стэфана Баторыя.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і архітэктара Якуба Клоса і Валерыі з Сандэпёраў. Скончыў гімназію ў Калішы, у 1899 годзе паступіў на інжынерна-будаўнічы факультэт Варшаўскай палітэхнікі, адкуль праз два гады перабраўся ў Вену вучыцца архітэктуры ў Hochbauschule. 21 студзеня 1908 года атрымаў дыплом інжынера-архітэктара. З пачатку 1909 года два гады працаваў у будаўнічым дэпартаменце Граца. У 1912 годзе перабраўся ў Варшаву, дзе стварыў уласнае праектнае бюро. На замову князя Януша Радзівіла стварыў у 1912 годзе праект пашырэння палаца ў Нябораве (праз пачатак 1-й сусветнай вайны праект не быў рэалізаваны). У 1912—1914 гадах браў актыўны ўдзел у дзейнасці Таварыства апекі над помнікамі мінулага, быў сакратаром секцыі кансервацыі, таксама правёў інвентарызацыю шматлікіх касцёлаў і палацаў. Займаўся таксама педагагічнай дзейнасцю, у 1914 годзе арганізаваў курсы для архітэктараў у Варшаве. У 1915 годзе арганізаваў у Варшаве выставу «Вёска і мястэчка». У 1916—1918 гадах праводзіў спецыяльныя курсы пра адбудове польскіх гарадоў і вёсак. З 1916 года быў дацэнтам факультэта архітэктуры Варшаўскай палітэхнікі, з 1918 года кіраваў аддзелам архітэктуры Міністэрства мастацтва і культуры[1].

Улетку 1919 года кансультаваў праект Фердынанда Рушчыца па стварэнні факультэта прыгожых мастацтваў у адноўленым Віленскім універсітэце, у лістападзе 1919 года запрошаны прачытаць ва ўніверсітэце Стэфана Баторыя цыкл лекцый пра польскую архітэктуру. Па ініцыятыве Фердынанда Рушчыца перабраўся ў 1920 годзе ў Вільню, дзе атрымаў пазіцыю прафесара ва ўніверсітэце.

Прафесар Універсітэта Стэфана Баторыя з 1920 года. Падчас савецка-польскай вайны браў удзел у бітве за Варшаву як сапёр-добраахвотнік. У студзені 1921 года вярнуўся ў Вільню, 16 студзеня прачытаў інаўгурацыйную лекцыю «У чым заключаецца польскасць у архітэктуры?». Узначаліў кафедру польскай архітэктуры, якая была пераўтворана ў секцыю архітэктуры. Быў дэканам факультэта вытанчаных мастацтваў, загадчыкам кафедры архітэктуры (1920—1929), пазней выкладаў гісторыю архітэктуры, чарчэнне.

У 1922 годзе, калі паўстала пытанне дзяржаўнага статусу Вільні, падрыхтаваў мемарандум «Польская Вільня», які быў перакладзены на польскую і англійскую мовы, ілюстраваны фотаздымкамі Яна Булгака, і быў скарыстаны ў дыскусіях пра лёс горада ў Лізе Нацый[1].

У 1923 годзе займаўся рэканструкцыяй двара Пятра Скаргі ансамбля Віленскага ўніверсітэта, перапланіроўкай галерэй будынка Віленскага ўніверсітэта для выкарыстання як аўдыторый і кабінетаў. У гэтым жа годзе выпусціў краязнаўчы гід па Вільні, які вытрымаў некалькі выданняў (выдаваўся ў 1923, 1929, 1937 гадах, таксама рэпрынтам).

У 1921—1923 гадах вызначыў месцазнаходжанне «келлі Конрада» ў базыльянскіх мурах (дзе ў вязніцы знаходзіўся Адам Міцкевіч), пасля чаго разгарэлася дыскусія паміж польскімі даследчыкамі (С. Пігань, Ю. Клос) і беларускімі дзеячамі (А. Луцкевіч, У. Талочка) наконт месца размешчэння гэтай «келлі». Не зважаючы на тое, што ў 1930-я гады «келля Конрада» была рэканструявана, у нашыя часы яна перанесена на тое месца, якое вызначалі беларускія дзеячы.

У 1923 годзе запраектаваў драўляны касцёл Маці Божай Анёльскай у Мяжанах, пабудаваны ў 1925—1928 гадах у закапанскім стылі (касцёл згарэў у 1985 годзе ад траплення маланкі, адбудаваны ў 1990-х з арыентацыяй на праект Клоса).

У 1924—1925 гадах паводле праекта Клоса і пад яго наглядам праведзена кансервацыя галоўнага будынка Collegium Chemicum. У 1926 годзе рэалізаваў уласны праект невялічкай капліцы ў памяць загінулых падчас войнаў з бальшавікамі на могілках Роса.

У 1927 годзе па рашэнні міністэрства была ліквідавана кафедра архітэктуры, што стала для Клоса цяжкім ударам.

Перад падрыхтоўкай каранацыі Маці Божай Вострабрамскай у 1927 годзе быў навуковым кіраўніком кансервацыі Вострай Брамы і касцёла Святой Тэрэзы.

Юльюш Клос цесна супрацоўнічаў з віленска-наваградскімі акруговымі кансерватарамі Е. Рэмерам (1922—1929) і С. Лорэнцам (1929—1935)[2]. У абавязкі гэтых службоўцаў уваходзіў шырокі спектр заданняў. Апроч апекавання агульных пытанняў культурнага жыцця акругі ім было трэба весці інтэнсіўную працу па інвентарызацыі і кансервацыі помнікаў. У абавязкі кансерватара ўваходзіў нагляд за археалагічнымі раскопамі, кантроль стану рухомых і нерухомых помнікаў ад сярэднявечча да XIX стагоддзя ўключна. Пры гэтым, праз нястачу сродкаў у бюджэце, дапаможныя штатныя адзінкі кансерватару не дазваляліся. Юльюш Клос дапамагаў ім у зборы інфармацыі, палявых імпрэзах, абмеркаванні праблемных пытанняў[3]. Даследаваў архітэктурныя помнікі Паўднёва-Усходняй Літвы і Заходняй Беларусі, фатаграфаваў іх, рабіў дыяпазітывы, складаў альбомы, якія цяпер як каштоўны іканаграфічны матэрыял захоўваюцца ў архівах і музеях.

У 1929 годзе быў намінаваны на звычайнага прафесара, але рашэнне так і не было зацверджана, магчымай прычынай былі абвінавачванні ва злоўжыванні алкаголем.

У 1931 годзе кіраваў аднаўленчымі працамі ў віленскім кафедральным саборы, падчас якіх былі знойдзены каралеўскія пахаванні, спраектаваў каралеўскі маўзалей у крыпце сабора.

Праз публічную крытыку (у першую чаргу віленскага «Слова») у 1932 годзе адмовіўся ад навуковага кіраўніцтва працамі ў кафедральным саборы.

5 студзеня 1933 года зваліўся з лесвіцы ва ўласным доме і загінуў.

Магіла

Пахаваны на могілках Роса ў Вільні.

У сваіх мемуарах віленска-наваградскі акруговы кансерватар помнікаў Станіслаў Лорэнц характарызуе Ю. Клоса як вельмі добрага і прыемнага ў камунікаванні чалавека, захопленага гісторыяй, архітэктурай, мастацтвам і фатаграфіяй[4].

Асобныя праекты

Калоніі ў Браславе і Дунілавічах

Вынікамі яго працы сталі не толькі матэрыялы фіксацыі помнікаў, але і шматлікія праекты будынкаў, распрацаваныя на аснове лакальных традыцый гарадоў і мястэчак[5]. Напрыклад, для Браслава ім у 1924—1926 гады быў адмыслова спраектаваны і збудаваны ансамбль для калоніі польскіх службоўцаў і іх сем’яў[6], які ўключаў калодзежны шацёр, два свіраны, жылыя дамы і іншыя будынкі[7]. У «доме спорту», дзе сёння размяшчаецца раённая бібліятэка, была глядзельная зала для правядзення канцэртаў і дэманстрацыі кінастужак, а побач знаходзіліся тэнісныя корты. Унікальны архітэктурны ансамбль мястэчка так моцна ўражваў адпачывальнікаў, што яны жартам сталі зваць Браслаў паўночнай Ніцай[8]. Таксама па яго праектах былі пабудаваная ўрадавая калонія ў Дунілавічах і комплекс кашар у Беразвеччы.

Творы

  • Wilno. Przewodnik krajoznawczy Juliusza Kłosa, Prof. Uniwersytetu St. Batorego. Wydanie trzecie poprawione po zgonie autora. Wilno, 1937.

Зноскі

  1. а б Józef Poklewski. Profesor Juliusz Klos (1881—1933). Architekt — badacz — konserwator — pedagog // Studia z historii sztuki i kultury wileńskiej lat 1900—1945 (wybór tekstów), pod red. Elżbiety Pileckiej, Alicji Saar-Kozłowskiej, Małgorzaty Wawrzak, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019. Ss. 393—430.
  2. Kowalczykowa, А. Konserwator Stanisław Lorentz na Wilenszczyznie — przyczynek. «Acta Academiae artium Vilnensis», T. 29. Vilnius, 2003. S. 129—138.
  3. Морозов, Д. В. Профессор Юлиуш Клос и охрана памятников Западной Беларуси 1921—1939 гг. / Д. В. Морозов // Проблемы истории и культуры пограничья: гуманитарное знание и вызовы времени : материалы Междунар. науч. конф., посвящ. 200-летию И. Е. Храповицкого, г. Верхнедвинск, 16 июня 2017 г. / Верхнедвинский историко-краеведческий музей; редкол.: В. А. Ганский (гл. ред.), М. Г. Бембель, Т. С. Дмитриева [и др.]. — Минск, 2017. — С. 139—143.
  4. Lorentz, S. Album wileńskie. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986. — 237 s.
  5. Единственный и неповторимый белорусский «скансен» — Белорусский государственный музей народной архитектуры и быта. — «20 лет спустя» Архівавана 5 сакавіка 2016.
  6. Браславский район — Достопримечательности
  7. Достопримечательности населенных пунктов Архівавана 25 мая 2012.
  8. В поисках утраченного Архівавана 15 лютага 2010.

Літаратура

  • Hanna Krzyżanowska, Kłos Juliusz, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wyd. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8.
  • Giedrojć, J. Kłos — człowiek, któremu Wilno ogromnie dużo zawdzięcza… / J. Giedrojć // Kurier Wileński. — 2016. — 5 августа [Электронный ресурс]. — Режим доступа: http://kurierwilenski.lt/2016/08/05/klos-czlowiek-ktoremu-wilno-ogromnie-duzo-zawdziecza/ Дата доступа: 26.05.2017
  • Морозов, Д. В. Профессор Юлиуш Клос и охрана памятников Западной Беларуси 1921—1939 гг. / Д. В. Морозов // Проблемы истории и культуры пограничья: гуманитарное знание и вызовы времени : материалы Междунар. науч. конф., посвящ. 200-летию И. Е. Храповицкого, г. Верхнедвинск, 16 июня 2017 г. / Верхнедвинский историко-краеведческий музей; редкол.: В. А. Ганский (гл. ред.), М. Г. Бембель, Т. С. Дмитриева [и др.]. — Минск, 2017. — С. 139—143.

Спасылкі

Read other articles:

Переписна місцевість Тьєрра-Бонітаангл. Tierra Bonita Координати 26°16′01″ пн. ш. 97°49′23″ зх. д. / 26.267200000027777662° пн. ш. 97.82310000002777883° зх. д. / 26.267200000027777662; -97.82310000002777883Координати: 26°16′01″ пн. ш. 97°49′23″ зх. д. / 26.267200000027777662° пн. ш. 97.8...

 

Frederick Lois RiefkohlPedro Augusto del ValleJose M. CabanillasMarion Frederic Ramírez de ArellanoJoseph V. MedinaGeorge D. Zamka Hispanics in the United States Naval Academy account for the largest minority group in the institution. According to the academy, the Class of 2009 includes 271 (22.2%) minority midshipmen. Out of these 271 midshipmen, 115 are of Hispanic heritage.[1] In 2004, of the total of 736 female midshipmen, 74 (10%) of them were of Hispanic descent.[2] The...

 

Voce principale: Campionati del mondo Ironman 70.3. Campionati del mondo Ironman 70.3 del 2009 Competizione Campionati del mondo Ironman 70.3 Sport Ironman 70.3 Edizione 4ª Organizzatore WTC - World Triathlon Corporation Date 14 novembre 2009 Luogo  Stati Uniti, Clearwater Sito web Sito ufficiale Risultati Vincitore Michael Raelert Julie Dibens Cronologia della competizione 2008 2010 Manuale La gara valida per i Campionati del mondo Ironman 70.3 del 2009 si è svolta a Clearwater in Flo...

Sân vận động NOEVIR Kobeノエビアスタジアム神戸Tên đầy đủSân vận động NOEVIR Kobe[1]Tên cũSân vận động Kobe Wing (2001–2007)Sân vận động Home's Kobe (2007–2013)Địa chỉ1–2–2 Misaki-Cho, Hyogo-ku, Kobe, Nhật BảnTọa độ34°39′24″B 135°10′8″Đ / 34,65667°B 135,16889°Đ / 34.65667; 135.16889Giao thông công cộngTàu điện ngầm thành phố Kobe: Tuyến Kaigan tại Misa...

 

Diskografi MuseMuse tampil di Toronto, April 2004. Dari kiri ke kanan: Matthew Bellamy, Dominic Howard, dan Chris Wolstenholme.Album studio6Album rekaman langsung1Album kompilasi1Album video3Video musik39Extended play3Singel27 Diskografi dari Muse, sebuah band rock alternatif Inggris, sudah menghasilkan lima album studio, satu album live, satu album kompilasi, tiga album mini (EP), tiga demo, dan 26 singel. Band ini merilis album debut mereka, Showbiz, pada tahun 1999. Album ini berhasil masu...

 

1998 studio album by Xavier NaidooNicht von dieser WeltStudio album by Xavier NaidooReleased30 May 1998Genre Pop soul R&B Length59:01Label 3P Producer Martin Haas Moses Pelham Xavier Naidoo chronology Seeing Is Believing(1994) Nicht von dieser Welt(1998) Live(1999) Nicht von dieser Welt (Not from This World) is the debut studio album by German singer Xavier Naidoo, released on by Pelham Power Productions (3P) on 30 May 1998 in German-speaking Europe. Track listing All songs produc...

Burg Lauenstein Burg Lauenstein von Südwesten aus gesehen Burg Lauenstein von Südwesten aus gesehen Staat Deutschland Ort Ludwigsstadt-Lauenstein Entstehungszeit 12. Jahrhundert Burgentyp Höhenburg Erhaltungszustand Erhalten oder wesentliche Teile erhalten Geographische Lage 50° 31′ N, 11° 22′ O50.51330555555611.369733333333550Koordinaten: 50° 30′ 47,9″ N, 11° 22′ 11″ O Höhenlage 550 m ü. NN Burg L...

 

Elector of Saxony from 1428 to 1464 You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (September 2012) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the German article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-t...

 

جامعة ترنوبل الطبية الحكومية   معلومات التأسيس 1957  الموقع الجغرافي إحداثيات 49°33′07″N 25°35′26″E / 49.551969444444°N 25.590636111111°E / 49.551969444444; 25.590636111111  البلد أوكرانيا  إحصاءات الموقع الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   شعار الجامعة. جامعة ترنوبل الطبية الحكوم...

طواف فرنسا 2021 تفاصيل السباقسلسلة108. طواف فرنسامنافسةطواف العالم للدراجات 2021 2.UWT‏مراحل21التواريخ26 يونيو – 18 يوليو 2021المسافات3٬414٫4 كمالبلدان فرنسا أندورانقطة البدايةبريستنقطة النهايةباريسالفرق23عدد المتسابقين في البداية184عدد المتسابقين في النهاية141متوسط السرعة41٫165 كم...

 

Myotis federatus Охоронний статус Даних недостатньо (МСОП 3.1) Біологічна класифікація Царство: Тварини (Animalia) Тип: Хордові (Chordata) Клада: Синапсиди (Synapsida) Клас: Ссавці (Mammalia) Ряд: Рукокрилі (Chiroptera) Родина: Лиликові (Vespertilionidae) Підродина: Нічницеві (Myotinae) Рід: Нічниця (Myotis) Вид: M. federat...

 

American singer and guitarist Star AnnaStar Anna in 2013 Star Anna Constantia Krogstie Bamford[1] is an American singer and guitarist from Ellensburg, Washington who plays Americana[2] and alt-country.[1] Her band Star Anna and the Laughing Dogs includes Justin Davis (guitar), Keith Ash (bass), and Travis Yost (drums).[3] Since summer 2010, the band has also included Ty Bailie on keyboards.[4] Davis replaced original guitarist Corey Dosch, who left the ...

German, Soviet, and Slovak attack at the beginning of World War II For more details on the invasion by the Soviet Union, see Soviet invasion of Poland. For more details on the invasion by the Slovak Republic, see Slovak invasion of Poland. For other invasions, see Invasion of Poland (disambiguation). This article's factual accuracy is disputed. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help to ensure that disputed statements are reliably sourced. (November 2023) (Learn how and...

 

Arondisemen Bayeux Administrasi Negara Prancis Region Basse-Normandie Departemen Calvados Kanton 6 Komune 126 Sous-préfecture Bayeux Statistik Luas¹ 952 km² Populasi  - 1999 63,022  - Kepadatan 66/km² Lokasi Lokasi Bayeux di Basse-Normandie ¹ Data Pendaftaran Tanah Prancis, tak termasuk danau, kolam, dan gletser lebih besar dari 1 km² (0.386 mi² atau 247 ekar) juga muara sungai. Arondisemen Bayeux merupakan sebuah arondisemen di Prancis, terletak di département Calva...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Михайло Ломоносов (значения). Михайло Ломоносов Макет спутника Заказчик МГУ Производитель ОАО «Корпорация «ВНИИЭМ» Оператор МГУ Задачи исследование транзиентных световых явлений верхней атмосферы Земли; радиационных х...

دولة جبل الدروز 1921 – 1936   دولة جبل الدروزعلم خارطة عاصمة السويداء نظام الحكم غير محدّد اللغة الرسمية العربية،  والفرنسية  اللغة العربية التاريخ الفترة التاريخية ما بين الحربين العالميتين التأسيس 1921 1921 الزوال 1936 1936 تعديل مصدري - تعديل   جبل العرب هي دولة أعلن...

 

American physicist and writer Paul Renno Heyl Paul Renno Heyl (1872 in Philadelphia – 22 October 1961) was an American inventor, physicist,[1] and author. Biography Heyl (right) received the Magellanic Premium together with Lyman James Briggs in 1922 Born in Philadelphia, Heyl earned his PhD in physics in 1899 from the University of Pennsylvania. For several years he taught in high schools in Pennsylvania. In 1907, he won the Franklin Institute's Boyden Premium. In 1910, he joined t...

 

Escudo official de Sir Bernard Burke El Burke's Peerage es el libro de genealogía más prestigioso para publicar detalle datos de la nobleza y la aristocracia de Gran Bretaña e Irlanda, así como datos de las casas reales europeas. Fue publicado por vez primera en el año 1826 por el editor irlandés John Burke en Londres. En los siglos XIX y XX, el Burke's Peerage sirvió como guía para los matrimonios concertados dentro de los títulos nobiliarios de origen británico o irlandés, donde ...

Bajío del Alambre Osnovni podaci Država  Meksiko Savezna država Chihuahua Opština Balleza Stanovništvo Stanovništvo (2014.) 5[1] Geografija Koordinate 26°23′25″N 106°26′16″W / 26.39025°N 106.43779°W / 26.39025; -106.43779 Vremenska zona UTC-7, leti UTC-6 Nadmorska visina 2680[1] m Bajío del AlambreBajío del Alambre na karti Meksika Bajío del Alambre je naselje u Meksiku, u saveznoj državi Chihuahua, u opštini Balleza. Prema ...

 

Pablo García Silva Pablo García en diciembre de 2018. Vicepresidente del Banco Central de Chile Actualmente en el cargo Desde el 7 de febrero de 2022Presidente Rosanna CostaPredecesor Joaquín Vial Consejero del Banco Central de Chile Actualmente en el cargo Desde el 22 de enero de 2014Predecesor Manuel Marfán Lewis Información personalNacimiento 5 de marzo de 1970 (54 años)Santiago, ChileResidencia Santiago, ChileNacionalidad ChilenaReligión CatólicoLengua materna EspañolEducaci...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!