Рэмества

Вёска Рэмества Краіна Беларусь Вобласць Магілёўская Раён Мсціслаўскі Сельсавет Ракшынскі Каардынаты 54°04′40″ пн. ш. 31°17′59″ у. д.^HGЯO Насельніцтва ▼33 чал. (2009) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2240 Аўтамабільны код 6 СААТА 7246832056 Рэмества на карце Беларусі ±

Рэмества (трансліт.: Remiestva, руск.: Ремество) — вёска ў Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці. Уваходзіць у склад Ракшынскага сельсавета.

Да 2011 года пад назвай Рэместава^[1]. Яшчэ адна ранейшая форма — Рэмістава.

Назва

Ад назвы ракі Рэмества (варыянты Рамяствянка, Раміствянка, Рэмістава^[2]). Вытворныя варыянты тыпу «Рамяствянка» (рус. Ремествянка) паказваюць на пярвейшую назоўную аснову Рэмест(а)в-.

Назва параўноўваецца з прускім тапонімам Ramestow (Ramesto, Ramstho), у якім вылучаецца корань Ram- (ад балцкага *ramas «спакойны») і пашыральнік -st-^[3] (вядомы таксама ў балцкай гідраніміі на ўсходзе: рэкі Нераста на Павоччы, Абеста на Падзесенні^[4]).

Апроч элементаў Ram-, -st-, у назве вылучаецца канцавы элемент, блізкі літоўскаму гідранімічнаму пашыральніку -uva, латышскаму -ava^[5], як у балцкіх гідронімах Масква́, Смядва́, Пратва́ на Верхнім Павоччы. Ён шырока ўжываецца ў літоўскім слова- і назваўтварэнні^[6].

Прысутнасць двух пашыральнікаў у адной воднай назве рэдка, але сустракаецца. Той жа пашыральнік -st- разам з яшчэ адным пашыральнікам -rn- у назве падзвінскага возера Абстэрна (Ab-, -st-, -rn-). Для яго вядомая і карацейшая назва Обста (< *Ab-ist-a), што перагукаецца з назвай суседняга возера Набіста (< *N(e)-ab-ist-a).

Фанетычна аформлены як -eiv- той жа, што і ў назве Рэмества, пашыральнік -v-^[7] таксама ў гідроніме Рублейва^[8] (адзін з апошніх прытокаў Сажа^[9], паблізу яго вусця, насупраць Лоева). У ім корань Rub- / Raub- (як у назве ракі Рубіж цераз Дняпро недалёка ад Рублейвы^[10], у літоўскім гідроніме Raub-ed-a^[11]) пашыраны двума пашыральнікамі: -l- (як у гідронімах Зецела, Скідзела) і -eiv- (як у назве дзесенскай ракі *Сігейва > Сігайвіна^[12]).

Назва Рэмества значыла «Спакойная (рака)».

На Рэместве адзначаецца гідранімічны комплекс з трох рэчак-прытокаў з найімаверней перакладнымі назвамі Каменка, Глінка, Пясочня (ад назваў яе прытокаў і тапонімы Каменка, Глінне, Пясочня), якія даўней, магчыма, мелі балцкае моўнае афармлене (як Стабна, Молінка, Жыздра).

Крыніцы

1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. — ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU). Сустракаўся таксама варыянт Раме́става
2. П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 119.
3. G. Gerullis. Die altpreußischen Ortsnamen. Berlin / Leipzig, 1922. C. 138.
4. В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 175, 210.
5. В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 167, 204.
6. P. Skardžius. Rinktiniai raštai. T. 1. Vilnius, 1996. C. 376—389.
7. P. Skardžius. Rinktiniai raštai. T. 1. Vilnius, 1996. C. 389.
8. В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 168, 205.
9. П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 138.
10. П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 41.
11. A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 274.
12. П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 208.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх