Палітыка Мексікі

Нацыянальны палац, месца пасяджэнняў парламента Мексікі

Мексіканскія Злучаныя Штаты з’яўляюцца федэратыўнай дэмакратычнай рэспублікай з прэзідэнцкай сістэмай кіравання ў адпаведнасці з канстытуцыяй 1917 года. Канстытуцыя ўсталёўвае тры ўрадавыя ўзроўні: федэральны саюз, урады штатаў і муніцыпальныя органаў улады. Паводле канстытуцыі, усе суб’екты дзяржавы павінны мець рэспубліканскую форму праўлення, якая складаецца з трох галінаў улады: выканаўчай, у асобе аднаго губернатара і прызначанага кабінета, заканадаўчая, якая вызначаецца аднапалатным кангрэсам, і судовай сістэмай.

Дзяржаўны лад

Заканадаўчая ўлада

Дзвюхпалатны Кангрэс Саюза, які складаецца з сената і палаты дэпутатаў, праводзіць федэральныя законы, аб’яўляе вайну, спаганяе падаткі, сцвярджае дзяржаўны бюджэт і міжнародныя дагаворы, ратыфікуе і праводзіць дыпламатычныя сустрэчы^[1]. Дэпутаты федэральных і дзяржаўных заканадаўчых органаў абіраюцца па сістэме паралельнага галасавання, якая ўключае мажарытарнае і прапарцыянальнае прадстаўніцтва^[2]. У палату дэпутатаў кангрэса саюза 300 дэпутатаў абіраюцца па мажарытарнай сістэме, а астатнія 200 дэпутатаў па прапарцыйнай сістэме з закрытымі партыйнымі спісамі^[3], для якіх краіна падзелена на 5 выбарчых акругаў^[4]. Сенат утрымлівае ў агульнай складанасці 128 сенатараў: 64 сенатараў, па два з кожнага штата, і два з федэральнай акругі, якія абіраюцца па мажарытарнай сістэме, яшчэ 32 сенатары прызначаюцца па мажарытарнай сістэме, а астатнія 32 прызначаюцца на аснове прапарцыянальнага прадстаўніцтва з зачыненымі партыйнымі спісамі.

Выканаўчая ўлада

Выканаўчая ўлада праводзіцца прэзідэнтам Мексіканскіх Злучаных Штатаў, які з’яўляецца кіраўніком дзяржавы і ўрада, а таксама вярхоўным галоўнакамандуючым мексіканскіх узброеных сіл. Прэзідэнт таксама прызначае Кабінет міністраў і іншых службовых асоб. Прэзідэнт нясе адказнасць за выкананне закона, і мае права вета на законапраекты^[5]. У пачатку ХХI ст. прэзідэнтам Мексікі з’яўляўся Феліпэ Кальдэрон, у 2012 яго змяніў Энрыке Пенья Ньета і Інстытуцыйна-Рэвалюцыйная партыя зноў вярнулася да ўлады. У 2018 новым прэзідэнтам стаў Андрэс Мануэль Лопес Абрадор, лідар новай партыі MORENA, якая ў тым жа годзе перамагла на парламенцкіх выбарах.

Судовая ўлада

Судовая галіна ўлады прадстаўлена Вярхоўным судом, які складаецца з 11 суддзяў, прызначаных прэзідэнтам і зацверджаныя сенатам, якія інтэрпрэтуюць законы. Іншыя інстытуты судовай сістэмы прадстаўлены выбарчым трыбуналам, калегіяльнымі, унітарнымі і раённымі судамі.

Палітычныя партыі

Тры партыі гістарычна былі дамінуючымі партыямі ў мексіканскай палітыцы: Нацыянальная партыя дзеяння: правая кансерватыўная партыя, заснаваная ў 1939 годзе, якая належыць да Хрысціянска-дэмакратычнай арганізацыі Амерыкі, Інстытуцыянальна-рэвалюцыйная партыя, левацэнтрысцкая партыя, якая з’яўляецца членам Сацыялістычнага Інтэрнацыяналу, якая была заснавана ў 1929 годзе для аб’яднання ўсіх фракцый мексіканскай рэвалюцыі, а таксама Партыя дэмакратычнай рэвалюцыі: левая партыя^[6], заснаваная ў 1989 годзе ў якасці пераемніка кааліцыі сацыялістаў і ліберальных партый. У 2010-х на палітычным рынгу з'явілася новая сіла — левая партыя Movimiento Regeneración Nacional або скарочана MORENA, да якой належыць і сённяшні прэзідэнт Абрадор.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Мексікі

Мексіка — федэрацыя, што складаецца з 31 штата і адной федэральнай акругі ў сталіцы, якая карыстаецца правані нароўні са штатамі. Згодна з Канстытуцыяй 1917 года, ўсе штаты валодаюць суверэнітэтам. У кожным штаце ёсць уласныя кангрэс і канстытуцыя.

Беларуска-мексіканскія адносіны

Дыпламатычныя адносіны паміж Беларуссю і Мексікай устаноўлены ў студзені 1992 года. У сакавіку 2005 года адбыўся першы ў гісторыі двухбаковых адносін візіт у Мексіку дэлегацыі беларускіх дзелавых колаў. У 2017 у Мінску было адкрыта ганаровае Консульства Мексіканскіх Злучаных Штатаў. У сувязі з гэтым замміністра замежных спраў Беларусі Яўген Шастакоў выказаў надзею, што адносіны дзвюх краін атрымаюць новы імпульс, а Мексіка ў бліжэйшыя 15 гадоў увойдзе ў дзясятку галоўных гандлёвых партнёраў Беларусі. ^[7]

У 2007 годзе тавараабарот Беларусі з Мексікай у параўнанні з 2006 годам павялічыўся на 31,5 % за кошт росту імпарту і склаў $ 21,3 млн. Экспарт знізіўся на 26,8 % да $ 4,4 млн. (вырабы з чорных металаў, казеін і шыны), а імпарт вырас на 66 % да $ 16.900.000, перш за ўсё, за кошт павелічэння паставак легкавых аўтамабіляў, машын для аўтаматычнай апрацоўкі інфармацыі, а таксама паставак халадзільнікаў, маразільнікаў, халадзільнага абсталявання.

Зноскі

1. «Articles 50 to 79» Архівавана 13 лістапада 2006.. Political Constitution of the United Mexican States.
2. «Third Title, First Chapter, About Electoral systems» Архівавана 10 кастрычніка 2017. (PDF). Código Federal de Instituciones y Procedimientos Electorales (Federal Code of Electoral Institutions and Procedures).
3. «Third Title, First Chapter, About Electoral systems, Article 11-1» Архівавана 10 кастрычніка 2017. (PDF). Código Federal de Instituciones y Procedimientos Electorales
4. «Fourth Title, Second Chapter, About coalitions, Article 59-1» Архівавана 10 кастрычніка 2017. (PDF). Código Federal de Instituciones y Procedimientos Electorales
5. «Articles 80 to 93» Архівавана 13 лістапада 2006.. Political Constitution of the United Mexican States.
6. Estatuto del Partido de la Revolución Democrática Архівавана 19 красавіка 2009.. Documentos Básicos.
7. https://www.belta.by/politics/view/belarus-i-meksika-podtverzhdajut-gotovnost-k-razvitiju-vsestoronnego-vzaimodejstvija-185750-2016/