1-я Смаленская партызанская брыгада — партызанская брыгада, створаная ў сакавіку 1942 года ў Смаленскай вобласці. Дзейнічала на акупіраванай тэрыторыі Духаўшчынскага і Руднянскага раёнаў Смаленскай вобласці, Сенненскага, Талачынскага, Чашніцкага, Лепельскага, Халопеніцкага і Крупскага раёнаў БССР. 26 чэрвеня брыгада (390 партызан, 6 атрадаў) злучылася з Чырвонай Арміяй.
Склад
Брыгада была створана ў Смаленскай воласці пад назвай 1-ы батальён. У маі 1942 года батальён быў перайменаваны ў 1-ю партызанскую брыгаду. У чэрвені частка атрадаў была вылучана для арганізацыі 3-й партызанскай брыгады. У кастрычніку — лістападзе 1942 у час карнай нямецкай экспедыцыі частка атрадаў брыгады была рассеяна, астатнія ў канцы лістапада выйшлі ў савецкі тыл, дзе брыгада была створана нанава. У лютым 1943 года брыгада (134 партызаны) прыбыла ў нямецкі тыл, са жніўня таго ж года дзейнічала на тэрыторыі Віцебскай вобласці, падначальвалася БШПР. На момант злучэння з Чырвонай Арміяй у склад брыгады ўваходзілі:
- 1-ы атрад;
- 2-і атрад (другога складу);
- 3-і атрад;
- 4-ы атрад;
- 5-ы атрад;
- 6-ы атрад.
Камандаванне
Камандзіры
- Ф. Я. Апрэтаў (загінуў);
- А. І. Яўстратаў;
- М. П. Пятровічаў;
- У. І. Цалішчэўскі.
Камісары
Начальнікі штаба
- А. І. Яўстратаў;
- Дз. М. Несцераў (выконваў абавязкі);
- А. В. Прусакоў (выконваў абавязкі);
- С. Дз. Жылін.
Гісторыя
Партызаны праводзілі дыверсіі на чыгунках Смаленск — Віцебск, Віцебск — Орша, Смаленск — Орша і на шашэйных дарогах. У жніўні — лістападзе 1942 года вялі баі з карнікамі ў Духаўшчынскім раёне, нападалі на гарнізоны ў вёсцы Карабанава і пасёлку Галынкі Руднянскага раёна Смаленскай вобласці (люты 1943), у вёсцы Вадапоева Бешанковіцкага (кастрычнік 1943), Старая Пярэсіка (лістапад 1943) і Чараёўка (сакавік 1944) Халопеніцкага, Забор’е Лепельскага (люты 1944) раёнаў. У красавіку — чэрвені 1944 года вялі баі супраць карнікаў у раёне шашы Лепель — Барысаў. У час наступлення Чырвонай Арміі аднавілі 6 мастоў на дарозе Лукомль — Вялікія Хальнявічы.
Зноскі
Літаратура