Левы камунізм — тэрмін, якім прынята пазначаць погляды шэрагу тэарэтыкаў камунізму, якія пасля другога кангрэса Камінтэрна выступілі з крытыкай ленінізму з левай пазіцыі. Левыя камуністы прызнавалі прагрэсіўнае значэнне Кастрычніцкай рэвалюцыі, але падвяргалі крытыцы яе развіццё. Некаторыя нават адпрэчвалі сацыялістычны характар бальшавізму, бачачы ў ім дзяржаўны капіталізм. Левакамуністычныя групы асуджалі палітыку франтызму, удзел у выбарах, «права нацый на самавызначэнне» як форму буржуазнага нацыяналізму (выключэнне нядоўгі час складала італьянская група).
Гісторыя левага камунізму
Левы камунізм зарадзіўся ў Расіі ў 1918 годзе ў выглядзе фракцыі на чале з Бухарыным, якая выступіла супраць падпісання Брэст-літоўскай мірнай дамовы і ўзяла назву «Левыя камуністы». Фракцыя выдавала газету «Камуніст», дзе гучалі заклікі паскорыць нацыяналізацыю. У канчатковым рахунку расійскія левыя камуністы ня здолелі нічога супрацьпаставіць довадам Леніна і фракцыя распалася. Некаторыя палажэнні левакамуністычнай фракцыі былі перанятыя групай рабочай апазіцыі, якую Бухарые узначальвае Г. Мясніковым. Першапачатковую палітыку Камінтэрна можна ахарактарызаваць як адпаведную левакамуністычным поглядах. Пачатак друкаванай крытыкі бальшавізму злева прынята адлічваць з пасмяротнага выдання эсэ Р. Люксембург «Марксізм або ленінізм?», дзе падвяргаліся крытыцы шэраг рашэнняў бальшавікоў, пачынаючы з абвяшчэньня «права нацый на самавызначэнне». Крытычнага разбору тэорыі левакамуністычных груп прысвечана праца Леніна «Дзіцячая хвароба "левізны" у камунізме», дзе ён абараняў права на выкарыстанне парламентарызму і прафсаюзаў у рэвалюцыйных мэтах. Падаўленне Кранштацкага паўстання, разглядалася левымі камуністамі як паваротны момант у развіцці СССР і канчаткова адштурхнула іх ад яго спадчыны. Да 30-х гадоў СССР быў прызнаны левымі камуністамі дзяржавай-памагатым капіталізму і была асэнсавана неабходнасць новай рэвалюцыі.
У самым пачатку падставы Камуністычнай партыі Італіі левакамуністычныя погляды падзяляла большасць членаў партыі, але як і падчас Ліёнскага Кангрэса 1926 года такая палітыка выклікала незадаволенасць Камінтэрна і апазіцыі ўнутры партыі. Гэта прывяло да зрушэння левага камуніста Амадео Бардыгі з пасады першага сакратара партыі. На яго месца ўстаў Антоніа Грамшы. Бардыга неўзабаве быў заключаны фашыстамі ў турму і нават пасля выхаду з яе фактычна адышоў ад палітыкі да 1950-х гадоў, але італьянскі левы камунізм, нават абезгалоўлены, працягваў сваё існаванне ў выгнанні. Былі ўсталяваныя кантакты з КРПГ, спрабавалі працаваць з групай Карла Корша.
Нямецка-галандская традыцыя левага камунізму атрымала назву камунізму рабочых саветаў.
У гады Другой сусветнай вайны большасць левакамуністычных груп былі знішчаны. Многія лідары (Мітчэл, Хенк Снейвліт) загінулі ў канцлагерах або былі забітыя. Нягледзячы на гэта, левы камунізм перажыў невялікі ўздым у 1945—1952 гадах, калі тэорыю Саветаў развівала група «Сацыялізм або варварства». Невялікая цікавасць да вопыту левага камунізму была заўважана пасля пратэстаў 1968 года, тэорыю ў дадзеным рэчышчы развівалі Паўль Мацік і Максіміліян Рубель.
На сённяшні дзень існуюць такія левакамуністычныя групы, як Інтэрнацыянальнае камуністычнае плынь і Інтэрнацыяналістычныя камуністычная тэндэнцыя (былое Інтэрнацыянальнае бюро за рэвалюцыйную партыю), а таксама Міжнародная камуністычная партыя.
Гл.таксама
Спасылкі
