Казялец ядавіты

Казялец ядавіты
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Казяльцовакветныя Сямейства:  Казяльцовыя Падсямейства:  Казяльцовыя Трыба:  Ranunculeae Род:  Казялец Від:  Казялец ядавіты
Міжнародная навуковая назва
Ranunculus sceleratus L., 1753
Сінонімы
Ranunculus sceleratus var. multifidus Nutt.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   18576 NCBI   147635 EOL   473809 IPNI   713776-1 TPL   kew-2526806

Казялец ядавіты^[1] (Ranunculus sceleratus) — кветкавая расліна; від роду Казялец (Ranunculus) сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae). Вельмі атрутны.

Назва

Казялец ядавіты, нарыўнік^[2], шчыпер^[3][4].

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Аднагадовая або двухгадовая травяністая расліна. Сцябло 10—70 см вышынёй, прамое, полае, галінастае.

Лісце бліскучае, злёгку мясістае, падзеленае на тры круглявыя або яйкападобныя долі.

Кветкі дробныя, светла-жоўтыя, 7-10 мм у дыяметры. Чашалісцікаў пяць, залаціста-жоўтых пялёсткаў пяць. Формула кветкі: ${\displaystyle \ast K_{5}\;C_{5}\;A_{10-20}\;G_{\infty }}$.

Плодзікі з амаль прамым носікам.

Цвіце ў канцы вясны і летам.

Месцапражыванне

Звычайная расліна глейкіх месцаў, канаў, берагоў вадаёмаў, забалочаных і поймавых лясоў, як пустазелле на палях, у парках, садах і агародах. Святлолюбівая, ценевынослівая расліна, гіграфіт і эўтроф (нітрафіл)^[5].

Таксанамія

яшчэ 9 сямействаў (па Сістэме APG II), у тым ліку Макавыя

яшчэ каля 400 відаў

парадак Казяльцовакветныя

род Казялец

аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя

сямейства Казяльцовыя

від Казялец ядавіты

яшчэ 44 парадка кветкавых раслін (па Сістэме APG II)

яшчэ каля 50 родаў

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 109. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. — Горы-Горки, 1927.
3. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
4. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. — Горы-Горкі, 1927.
5. Лютик ядовитый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура

• Алексеев Ю. Е. и др. Травянистые растения СССР / Отв. ред. докт. биол. наук Т. А. Работнов. — М.: Мысль, 1971. — Т. 1. — С. 396. — (Справочники-определители географа и путешественника).
• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 613. Ranunculus sceleratus L. — Лютик ядовитый // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 228. — ISBN 9-87317-128-9.
• Ranunculus L. — Лютик // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 46, 54—56. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.