PROFILBARU.COM

Mosambik, amtle port. República de Moçambique, Chichewa Mozambiki, Swahili Msumbiji, Tsonga Muzambhiki, is a Land in n sidestlinga Afrika, es wou af n Oustn min Indischn Ozean, af n Noadn mid Tansania, af n Noadwestn mid Malawi u Sambia, af n Westn mid Simbabwe un af Sidwestn min Kinereich Eswatini u Sidafrika zamstousst. Da Stoot is trennt vo de Komorn, en franzesischn Departmo Mayotte u Madagaskar durch d Strouss vo Mosambik af n Oustn. D Haptstod u grejssta Metropoln is Maputo, wou vo 1876 bis 1976 offezjell Lourenço Marques ghoissn houd.

Zwischn en ejaschtn u fimftn Jh. n. Kr. han Bantu-Sprochn rednate Gruppn von n Noadwestn i d Region von heiting Mosambik eine. Da Noadn vo Mosambik hod mid de Monsunwindt a gouds Weda fia d Hanḏlsschiffarei af n Indischn Ozean ghobt. Zwischn en 7. u 11. Jh. hom se a Reiha suahelische Schiffereistedt gfurmt, dej wou zoutrong hom za Antwickling vonrana distinktn suahelischn Kultua u Sprouch. I da Zeid von n spaadn Mittlolta han dej Stedt frequentiad woan vo Handla vo Somalja, Etiopja, Egyptn, Arabja, Persjen un Indja.^[1]

Mid da Foart von n Vasco da Gama um 1498 kreizn d Portugisn af, dej wou 1505 õgfangt hom Sidlinga zen etablian un es Land nou en nou schej stad zen kolonjalesian. Nou mejra wej vejara Jh. vo portagisescha Herrschaft hod Mosambik 1975 d Unohangekait daglengt un is kurz draf d Vulksrepablik Mosambik woan. Nea zwoa Jouana af d Unohangekait is Land in an longwiratn Burgakrejḡ vo 1977 bis 1992 einetschindat oda -grutschd. 1994 hod s z Mosambik d ejaschtn mejraporteiatn Wohln gem un es Land is dasida a recht rouaringa u stabila presidentnata Repablik woan, aa wenn s hinawida nu klejnnana Afstend git.^[2]

Mosambik is gsengt mid reichn un asdeantn natialing Ressuassn. D Wiatschaft von n Land basiad weitlafte af Ackakultua; produziad wean owa aa mejra u mejra Speisn, Kemizeig, Aluminium un Erdial. Aa da Turismussektoa is am wachsn. Sidafrika is da am mejran wichtinga Gscheftsportna vo Mosambik u dej virdascht Quelln vo fremdstootlinga Direktinwestiziona, dawal Belgja, Brasilja, Portugal u Spanja aa gwichtinga Gscheftsfreint han. Sida 2001 is es jahrata mittana Wachstum von n BIP vo Mosambik mid oins vo de am grejssannan af da Welt. Dennad is s Land oins vo de ermann un am weitann untnan,^[3] mid an zwutschgad gringan Weat in n pro-kopfatn BIP, in n HDI, a groussa Ungleichhat un a nidana Lemsdawoatung.^[4]

A Amtssproch is z Mosambik nea s Portegisisch, es wou vo ebba da halm Bvelkaring wej a Zwoatsprouch gredd wiad. Durtata 'leitischa' Sprochn han es Makhuwa, es Sena un es Swahili. Mid a Bvelkaring vo umma 29 milliona Leitn hod s Land haptsechle Velkln, wou za d Bantu grechnet wean. Zohlnmaasse is s Kristntum d gressta Relleḡion z Mosambik; midrana signifikantn muslimischn Mindahat un a poa kleannan tradizionelln Gruppn. Mosambik houd an Zouschaua-Status i da Francophonie un is a Midglid vo de Vaointn Naziona, da Afrikanischn Union, en Commonwealth of Nations, da Organisazion fia Islamischa Zammorwad, da Gmoischaft vo portagisisch-sprochatnan Lendan, da Bawegung vo d Blockfrein Stootn u da Antwicklingsgmoischaft von n sidlinga Afrika.