Üçüncü əsr böhranı

Üçüncü əsr böhranı
271-ci ildə parçalanmış imperiya
271-ci ildə parçalanmış imperiya
Tarix 235–284 (49 il)
Yeri Roma imperiyası
Nəticəsi Roma imperiyasının qələbəsi; Roma imperatoru Aurelian həm Palmira, həm də Qalliya imperiyalarını fəth etdi. Böhran Diokletianın yüksəlişi və 284-cü ildə onun islahatları ilə sona çatdı.
Münaqişə tərəfləri

Roma imperiyası

Qalliya imperiyası, Palmira imperiyası

Qotlar, Qədim germanlar, Vandallar

Komandan(lar)

Gallienus II Claudius Aurelianus

Postumus

Marcus Aurelius

Marius Victorinus

I.Tetricus

Cniva
Ümumi itkilər
;
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Üçüncü əsr böhranı ("Hərbi Anarxiya" və ya "İmperator Böhranı" da adlandırılır) eramızın 235–284-cü illəri arasında Roma imperiyasında eyni vaxtda baş verən üç böhran nəticəsində sarsıldığı və az qala dağıldığı dövrə verilən addır. Bu böhranlara xarici işğallar, vətəndaş müharibəsi və iqtisadi süqut daxildir. İnstitutlarda, cəmiyyətdə, iqtisadi həyatda və ən son dinlərdə baş verən dəyişikliklər o qədər dərin və əsaslı idi ki, "Üçüncü Əsr Böhranı" getdikcə daha çox klassik antik dövrü Orta əsrlər və ya Son Antik dövrdən ayıran dövr kimi görünür.

Böhran 235-ci ildə İmperator Aleksandr Severusun öz qoşunları tərəfindən öldürülməsi ilə başladı. Sonrakı 50 il ərzində İmperiya barbar basqınlarını, vətəndaş müharibələrini, kəndli üsyanlarını və siyasi qeyri-sabitliyi bir yerdə gördü və bu xaosdan istifadə edən onlarla insan dövlət rəhbərliyinə gəlmək üçün amansız rəqabətə girişdi. Roma sikkələrinin tərkibindəki qızılın miqdarının aşağı salınması hadisəsi öz növbəsində valyutanın ucuzlaşmasına və iqtisadi iflasa səbəb olmuşdur. Ərazilərdəki Roma komandirləri bu böhran mühitindən istifadə edərək müstəqil hərəkət etməyə başlamışdırlar.

Təxminən yarım əsrlik bu dövrdə üç böhran birləşdi ki, bunların hər biri təkbaşına imperiya üçün təhlükə yaradırdı: bu böhranlara xarici işğallar, vətəndaş müharibələri və yüksək hiperinflyasiyanı yaşayan iqtisadiyyat daxil idi. Normal şəraitdə sona çatmalı olan imperiya bir sıra zəhmətkeş imperatorlarun əziyyəti, həmçinin 284-cü ildə Diokletianın imperiyanı iki yerə bölmək cəhdi və digər islahatlar sayəsində sağ qalmağı ömrünü bir qədər də uzatmağı bacarmışdır.

Bu dövrdə imperiyanın başına təxminən 20–25 nəfər gəlmişdir, lakin faktiki sayı mübahisə mövzusudur, çünki eyni vaxtda bir çox adam taxta iddia edirdi. Onların əksəriyyəti imperiyanın bütünündə və ya bir hissəsində hakimiyyəti ələ keçirmiş, orta hesabla cəmi iki-üç il hakimiyyətdə olmuş, döyüş məğlubiyyəti, sui-qəsd və ya öz əcəli ilə ölməsi nəticəsində hakimiyyətini itirmiş görkəmli generallar idilər. Daha sonra Aurelian (AD 270–275) imperiyanı hərbi cəhətdən yenidən birləşdirmişdir. Böhran Diokletian 284-cü ildə Roma imperatorluğunun hökumətini yenidən qurması ilə sona çatmışdır. Bu, Romaya daha 150 il iqtisadi və hərbi cəhətdən sabit formada yaşamağa imkan vermişdir.

Read other articles:

モンゴル出身力士一覧

この記事の主題はウィキペディアにおける独立記事作成の目安を満たしていないおそれがあります。目安に適合することを証明するために、記事の主題についての信頼できる二次資料を求めています。なお、適合することが証明できない場合には、記事は統合されるか、リダイレクトに置き換えられるか、さもなくば削除される可能性があります。出典検索?: モンゴ...

 

Kereta api Brawijaya

Untuk kegunaan lain, lihat Brawijaya (disambiguasi). Kereta api BrawijayaKereta api Brawijaya menuju Malang melintas Stasiun Bekasi pada tahun 2021Informasi umumJenis layananKereta api antarkotaStatusBeroperasiMulai beroperasi10 Maret 2021Operator saat iniKereta Api IndonesiaLintas pelayananStasiun awalGambirStasiun akhirMalangJarak tempuh881 kmWaktu tempuh rerata12 jam 55 menit [1]Frekuensi perjalananSatu kali keberangkatan tiap hariJenis relRel beratPelayanan penumpangKelasEksekutif...

 

Nyeri dada

Nyeri dadaLokasi nyeri akobat serangan jantungInformasi umumNama lainPektoralgia, stetalgia, torakalgia, torakodiniaSpesialisasiKegawatdaruratan medis, penyakit dalamTipekardiak, nonkardiakPenyebabSerius: Sindrom koroner akut (termasuk serangan jantung), emboli paru, pneumotorak, perikarditis, diseksi aorta, ruptur esofagus Umum: Penyakit refluks esofagus, masalah psikologis seperti gangguan ansietas, depresi, stres dan lain-lain, nyeri otot atau tulang, pneumonia, herpes zosterAspek klinisGe...

Colonización rusa de América

Mapa de la América rusa en 1860 La colonización rusa de América es el proceso por el que se constituye la América rusa, que estaba básicamente conformada principalmente a partir de la Alaska rusa, incluyendo a las islas Aleutianas (y las islas Shumagin), y el intento de extensión por territorios entonces españoles, y luego provincias mexicanas de la Alta California, que pasaron a ser los actuales estados estadounidenses de Washington, Oregón y California y por la provincia canadiense ...

 

Sinta (manzana)

Sinta (manzana) Manzana 'Sinta' en secciones cruzadas.Parentesco híbrido 'Golden Delicious' x 'Grimes Golden'Nombre comercial 'Sinta'Origen Canadá 1955[editar datos en Wikidata] Sinta es una variedad cultivar de manzano (Malus domestica).[1]​[2]​[3]​ Una variedad de manzana que sus parentales de procedencia son 'Golden Delicious' x 'Grimes Golden'. Criado en 1955 en la Estación de Investigación del Departamento Agrícola de Canadá, Summerland, Columbia Britán...

 

Georgia State Route 10

State highway in central Georgia GA 10 redirects here. For the congressional district, see Georgia's 10th congressional district. This article may contain an excessive amount of intricate detail that may interest only a particular audience. Please help by spinning off or relocating any relevant information, and removing excessive detail that may be against Wikipedia's inclusion policy. (August 2022) (Learn how and when to remove this template message) State Route 10Georgia State Route 10 high...

Piet Paternotte

Paternotte stopt een strafschop (Blauw-Wit-Vitesse, 25 augustus 1968) Pieter Jacobus Paternotte (Amsterdam, 30 augustus 1942 – Haghorst, 5 november 2008) was een Nederlands voetballer. Hij was doelman van achtereenvolgens AFC Ajax, Blauw-Wit en HFC Haarlem. Als doelman kwam Paternotte in het seizoen 1964/1965 tweemaal uit voor Ajax. Hij was tijdens dit rampseizoen tweede doelman achter Ronnie Boomgaard. Daarna speelde hij voornamelijk in het reserve-elftal van de Amsterdamse club. Na zijn p...

 

تويوتا حافلة - قطار

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها...

 

László Simon

Der Titel dieses Artikels ist mehrdeutig. Zum ungarischen Politiker siehe László L. Simon. László SimonLászló Simon (* 16. Juli 1948 in Miskolc; † 9. September 2009 in Berlin) war ein ungarischer Pianist. Das Grab von László Simon auf dem Evangelischen Luisenkirchhof III in Berlin. Inhaltsverzeichnis 1 Vita 2 Presse 3 Weblinks 4 Einzelnachweise Vita László Simon studierte bei Zoltán Benkö in Budapest sowie bei Hans Leygraf in Stockholm und Hannover. Künstlerische und pianistisc...

Hasballah M. Saad

Hasballah M. SaadMenteri Negara Urusan Hak Asasi ManusiaMasa jabatan26 Oktober 1999 – 23 Agustus 2000PresidenAbdurrahman WahidPendahuluTidak AdaPenggantiJabatan dialihkan Informasi pribadiLahir(1948-07-14)14 Juli 1948Pidie, AcehMeninggal23 Agustus 2011(2011-08-23) (umur 63)Bekasi, Jawa BaratKebangsaanIndonesiaSuami/istriDarmawatiAlma materUniversitas Syiah KualaProfesiPolitikusSunting kotak info • L • B Dr. Hasballah M. Saad (14 Juli 1948 – 23 Agu...

 

Jalen Smith

American professional basketball player Not to be confused with Jaylen Smith, Jaylon Smith, or Jaden Smith. Jalen SmithSmith with Indiana Pacers in 2022No. 25 – Indiana PacersPositionCenter / power forwardLeagueNBAPersonal informationBorn (2000-03-16) March 16, 2000 (age 23)Portsmouth, Virginia, U.S.Listed height6 ft 9 in (2.06 m)Listed weight215 lb (98 kg)Career informationHigh schoolMount Saint Joseph(Baltimore, Maryland)CollegeMaryland (2018–2020)N...

 

EGaming Review

This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: EGaming Review – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2009) (Learn how and when to remove this template message) British business magazine and website EGaming ReviewCategoriesB2B magazineCompanyPageant Gaming Media LimitedCountryUKBased inLondonWebsiteegr.global egaming review and EGRmagazine....

Ireland–United States relations

Bilateral relationsIreland–United States relations Ireland United States Diplomatic missionIrish Embassy, Washington, D.C.United States Embassy, DublinEnvoyAmbassador Geraldine Byrne NasonAmbassador Claire D. Cronin According to the governments of the United States and Ireland, relations have long been based on common ancestral ties and shared values.[1][2] Besides regular dialogue on political and economic issues, the U.S. and Irish governments have official exchanges in ar...

 

Antivirus software

Computer software to defend against malicious computer viruses Antivirus redirects here. For the medication, see Antiviral drug. ClamTk, an open-source antivirus based on the ClamAV antivirus engine, was originally developed by Tomasz Kojm in 2001. Antivirus software (abbreviated to AV software), also known as anti-malware, is a computer program used to prevent, detect, and remove malware. Antivirus software was originally developed to detect and remove computer viruses, hence the name. Howev...

 

Northbrook, Illinois

Village in Illinois, United StatesNorthbrook, IllinoisVillageA Northbrook welcome sign SealInteractive map outlining NorthbrookLocation of Northbrook within Cook County, IllinoisNorthbrookLocation in IllinoisShow map of IllinoisNorthbrookNorthbrook (the United States)Show map of the United StatesNorthbrookNorthbrook (North America)Show map of North AmericaCoordinates: 42°7′45″N 87°50′27″W / 42.12917°N 87.84083°W / 42.12917; -87.84083[1]CountryUnited...

阿佐太子

此條目没有列出任何参考或来源。 (2021年6月15日)維基百科所有的內容都應該可供查證。请协助補充可靠来源以改善这篇条目。无法查证的內容可能會因為異議提出而被移除。 阿佐太子阿佐太子所繪的「唐本御影」，這是日本歷史上的第一幅肖像畫朝鲜语名稱諺文아좌태자 汉字阿佐太子 标音- 文观部式Ajwa-taeja - 马-赖式Achwa-taecha 日语名称汉字 阿佐太子 标音- 現代...

 

Meuraxa, Banda Aceh

MeuraxaKecamatanNegara IndonesiaProvinsiAcehKotaBanda AcehPemerintahan • Camat-Populasi • Total- jiwaKode pos23231-23234[1]Kode Kemendagri11.71.03 Kode BPS1171010 Desa/kelurahan16 gampong Pelabuhan Ulee Lheue Masjid Baiturrahim Kecamatan Meuraxa (ditulis juga sebagai Meuraksa) adalah salah satu kecamatan di Kota Banda Aceh. Gampong di Kecamatan Meuraksa adalah: Alue Deah Teungoh Asoe Nanggroe Baru Blang Blang Oi Cot Lamkueweuh Deah Baro Deah Glumpang Lambu...

 

Baidyapur Ramkrishna Vidyapith

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Baidyapur Ramkrishna Vidyapith – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2015) (Learn how and when to remove this t...

Jeffersonville Township, Clark County, Indiana

Township in Indiana, United StatesJeffersonville TownshipTownshipThe Ohio River from Jeffersonville TownshipLocation of Jeffersonville Township in Clark CountyCoordinates: 38°18′57″N 85°44′18″W / 38.31583°N 85.73833°W / 38.31583; -85.73833CountryUnited StatesStateIndianaCountyClarkGovernment • TypeIndiana townshipArea • Total26.88 sq mi (69.6 km2) • Land26.57 sq mi (68.8 km2) • Wa...

 

Lord Byron

Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. Lord ByronNome completoGeorge Gordon ByronNacemento22 de xaneiro de 1788 Lugar de nacementoCidade de WestminsterFalecemento19 de abril de 1824 Lugar de falecementoMissolonghiCausasepseSoterradoNottinghamshireNacionalidadeReino Unido de Gran Bretaña e Irlanda e Rein...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!