Waze Mobile Ltd[3] (/weɪz/; ivr. ווייז מובייל בע"מ), Waze (ivr. ווייז), əvvəlki adı ilə FreeMap Israel — Google-un GPS dəstəkləyən smartfonları və digər kompüterləri peyk naviqasiyası proqramı ilə təmin edən törəmə şirkəti. Növbəli naviqasiya ilə yanaşı, mobil şəbəkə üzərindən məkandan asılı məlumatları endirərkən istifadəçi tərəfindən təqdim olunan səyahət vaxtlarını və marşrut təfərrüatlarını özündə birləşdirir. Waze öz tətbiqini ictimaiyyət tərəfindən idarə olunan, yüklənməsi və istifadə edilməsi pulsuz olan təşəbbüs kimi təsvir edir.
Proqram ilk olaraq İsraildə Ehud Şabtay, Amir Şinar və Uri Levin tərəfindən yaradılmış Waze Mobile şirkəti tərəfindən hazırlanıb. İlkin layihənin maliyyələşdirilməsi İsrailin iki vençur kapitalı firması olan Magma və Vertex Ventures Israel, həmçinin Amerikan vençur kapitalı şirkəti Bluerun Ventures tərəfindən təmin edilib. 2013-cü ilin iyun ayında Waze Mobile Google tərəfindən 1,3 milyard ABŞ dollarına satın alınıb.[4][5][6]
Proqram təxminən 130 milyon istifadəçiyə hiperlokal reklam vasitəsilə gəlir qazanır.[7]
2006-cı ildə israilli proqramçı Ehud Şabtay FreeMap Israel kimi tanınan cəmiyyət layihəsini yaratdı, layihənin hədəfi pulsuz məzmun, yeniləmələr və paylanma ilə ivrit dilində tərtib edilmiş İsrailin açıq rəqəmsal xəritəçəkmə məlumat bazasını yaratmaq idi.[8] Şabtay 2008-ci ildə ilkin layihəni kommersiyalaşdırmaq üçün Waze adlı bir şirkət yaratdı.[9] 2009-cu ildə şirkətin adı Waze Mobile Ltd olaraq dəyişdirildi.
2010-cu ildə şirkət maliyyələşdirmənin ikinci mərhələsində 25 milyon ABŞ dolları,[10] 2011-ci ildə əlavə 30 milyon dollar maliyyə vəsaiti cəlb etdi.[11] 2011-ci ildə tətbiqə küçə yarmarkaları və etiraz aksiyaları kimi yerli hadisələr də daxil olmaqla, real vaxt rejimində icma tərəfindən seçilmiş nöqtələri göstərmə funksiyası əlavə olundu.[12]
2011-ci ilin dekabr ayına qədər Waze 80 nəfəri işə götürdü, onlardan 70-i Raananada, qalan 10 nəfər isə Palo-Altoda yaşayırdı.[13][14] 2012-ci ilin noyabr ayında şirkət satıcılara və reklamçılara cihaz müəyyən bir yerdə olduqda kiçik bir işarənin göründüyü və istifadəçini həmin işarə ilə qarşılıqlı əlaqəyə girməyə təşviq edən, coğrafi yerə əsasən çıxan reklamlar göstərməyi təklif etdi.[15] Waze həmçinin televiziya xəbər stansiyalarına cari trafik hesabatlarını və xəbərdarlıqları birbaşa Waze tətbiqindən yayımlamaq üçün öz veb interfeysini təklif edir. Xidmət 2013-cü ilin iyun ayına qədər Amerikanın 25 televiziya xəbər stansiyası tərəfindən istifadə edilmişdi.[16] O həmçinin 24 iyul 2013-cü ildən BraziliyanınRio-de-Janeyro şəhərində, Rionun Əməliyyat Mərkəzinin daxilində,[17] eləcə də 2012-ci ildən Amerikanın Nyu-York və Nyu-Cersi ştatlarında istifadə olunur.
2013-cü ildə mobil şəbəkə operatorlarının ticarət birliyi olan GSM Association, assosiasiyanın Mobile World Congress sərgisində "Waze"ə "Ən Yaxşı Ümumi Mobil Proqram" mükafatını verdi.[18]
Google tərəfindən satın alınması
2013-cü ilin iyununda Waze Google tərəfindən 1,3 milyard dollara satın alındı.[4][5][6] Waze-nin o vaxtkı 100 işçisi orta hesabla təxminən 1,2 milyon dollar maaş alırdı ki, bu da İsraildə yüksək texnologiya işçilərinə edilən ən böyük ödəniş idi.[19]
Həmin ay ABŞ-ın Federal Ticarət Komissiyası (FTK) Google-un Waze-i satın almasının rəqabət qanununu potensial olaraq pozub-pozmadığını araşdırmağa başladı.[20] Waze, Google Maps-in mobil xəritə sektorundakı çox kiçik rəqibləri qrupu arasında idi. FTK sonradan müqaviləyə etiraz etməyəcəyinə qərar verdi.[21] Böyük Britaniyanın Ədalətli Ticarət İdarəsi və İsrail Antiinhisar Orqanı da araşdırmaya başladı və onlar da satınalmaya heç bir etiraz etmədi.[22][23][24] Bununla belə, FTK 2020-ci ildə Google-un 2013-cü ildə Waze-i satın almasını yenidən araşdıracağını açıqladı.[25]