Sorbona

Sorbona
Situación
País	Francia
Instituto público ^(es)	[[d:Special:EntityPage/Q16665915|{{{2}}}
Coleutividá territorial francesa con estatus especial	París
Distritu municipal	[[V Distritu de París|{{{2}}}
Barriu alministrativu	[[d:Special:EntityPage/Q3413213|10px
Coordenaes	48°50′55″N 2°20′37″E
Sorbona Sorbona (Francia)
Datos
Tipu	edificio escolar ^(es)
Fundación	1257
Web oficial

Fachada principal de la capiya de la Sorbona

La Sorbona (francés: La Sorbonne) ye la histórica universidá de París, Francia. Heredera d'un costume humanista secular, ye una universidá de lletres y humanidaes de sonadía internacional.

Xunto coles universidaes d'Oxford, Bolonia y Salamanca, ye una de les universidaes más antigües y prestixoses del mundu. Foi fundada en 1257 por Robert de Sorbonne y reformada dafechu pol Cardenal Richelieu. Ente los sos célebres profesores y alumnos figuren Pierre y Marie Curie, Jean-Paul Sartre, Simone de Beauvoir, René Descartes, Louis Pasteur, Lavoisier, Victor Hugo, San Inaciu de Loyola ente munchos otros.

L'edificiu históricu atopar nel centru de París, nel quintu distritu, enfrente del Llicéu Louis-le-Grand y del Collège de France, cerca del Panteón de París y del Xardín del Luxemburgu (que pertenez al Palaciu del Luxemburgu, sede del Senáu de Francia), nel denomináu Barriu Llatín, onde se concentren munches escueles cimeres.

Nes sos aules, reconstruyíes na so totalidá ente los años 1885 y 1901, enséñense güei principalmente Ciencies Sociales, Economía, Historia, Xeografía, Derechu y Filosofía.

Collège de Sorbonne

El nome deriva del Collège de Sorbonne (Colexu de Sorbona), fundáu en 1257 por Robert de Sorbon, capellán y confesor del rei de Francia Lluis IX (San Luis), siendo unu de los primeros colexos significativos del París medieval, y creáu coles mires de facilitar la enseñanza de teoloxía a alumnos probes. La Universidá como tal yera sicasí alredor d'un sieglu más antigua que'l colexu, y otres escueles menores yá fueren fundaes a finales del sieglu XII.

Tres sieglos más tarde convirtióse nun centru privilexáu pa los alderiques de la facultá de teoloxía y tuvo un papel importante nes querelles relixoses del país, contra los xesuites nel sieglu XVI y contra los jansenistes nel sieglu XVII. El Collège de Sorbone foi suprimíu mientres la Revolución francesa, reabiertu por Napoleón en 1808 y finalmente cerráu en 1882. Este yera namái unu de los munchos colexos de la Universidá de París qu'esistíen hasta antes de la Revolución. Hastings Rashdall, na so obra The Universities of Europe in the Middle Ages (Les Universidaes d'Europa na Edá Media) de 1895 numbera unos 70 colexos de la universidá tan solo na Edá Media; dalgunos d'estos tuvieron una curtia esistencia y sumieron antes del términu del periodu medieval, ente qu'otros fueron fundaos a principios de la Edá Moderna, como'l Collège des Quatre-Nations (Colexu de les Cuatro Naciones).

Vista del patiu central cola capiya de santa Úrsula

Facultá de Teoloxía de París

Col tiempu'l colexu, anque namái yera unu de tantos na universidá, convertir nel centru de los estudios teolóxicos y el términu "Sorbona" yera usáu frecuentemente como sinónimu de la Facultá de Teoloxía de París.

Universidá de París

Mientres la segunda metá del sieglu XIX, los edificios del Collège de Sorbonne fueron usaos poles Facultaes de Ciencies y Lliteratura de lo que nesa dómina yera conocíu como l'Academia de París, nome usáu pa referise a les facultaes de l'antigua Universidá de París dientro de la estructura centralizada conocida como la Universidá de Francia, creada en 1808 pero estremada de nuevu nes sos universidaes constituyentes orixinales en 1896. Como resultáu d'esto, "Sorbona" convertir nun términu coloquial pa referise a tola Universidá de París.

L'usu del nome Sorbona pa la Facultá de Teoloxía inda apaecía señaláu na oncena edición de la Enciclopedia Británica (1910-1911) y na Enciclopedia Católica de 1913, nenguna de les cualos indicaba que la pallabra podía referise a la universidá como un tou. A pesar de que probablemente nenguna d'estes enciclopedies n'inglés de principios del sieglu XX taba actualizada tocantes a les usances franceses d'aquella dómina, aun así amuesa qu'esta yera una innovación y qu'inda non s'estendió demasiáu.

• Dependencies de la Sorbona
• 
  Anfiteatru Richelieu
• 
  Biblioteca Ficheru:Sala Louis
• Sala Louis Liard 2
  Sala Louis Liard 2
• 
  Gran Auditoriu

Instituciones socesores de "La Sorbonne de Paris"

En 1970, la histórica Universidá de París foi estremada en trece universidaes distintes, consideraes como verdaderes descendientes del históricu colexu de "La Sorbona" tresformada n'Universidá :

• Universidá de París I Panthéon-Sorbonne
• Universidá Panteón-Assas
• Universidá Sorbona Nueva París 3
• Universidá de París IV París-Sorbonne
• Universidá de París V Descartes
• Universidá de París VI Pierre et Marie Curie
• Universidá de París VII Diderot
• Universidá de París VIII Vincennes Saint Denis
• Universidá de París IX Dauphine
• Universidá de París X Nanterre
• Universidá de París XI Paris-Sud
• Universidá de París XII Val de Marne
• Universidá de París XIII Paris-Nord

Los trelce universidaes entá son dirixíes por un mesmu Rectoráu y tienen les sos oficines na mesma sede orixinal de la Sorbonne. Son consideraes como Universidaes succesoras por ser un desprendimientu de la orixinal Universidá de Paris.

Trés d'estes instituciones siguieron incluyendo'l términu orixinal de Sorbonne nos sos nomes : la Universidá de París I - "Panthéon-Sorbonne", la Universidá de París III - "Sorbonne Nouvelle" y la Universidá de París IV París-Sorbonne.

A estos trés universidaes puede consideráse-yos como socesores privilexaes, porque tán asitiaes nel mesmu edificiu y porque s'instalaron nel mesmu barriu Llatín, sede de la orixinal "Sorbonne de Paris" y porque comparten amás los mesmos profesores, una mesma alministración y una continua calidá d'enseñanza.

Ocupaciones

La Sorbona foi ocupada per unes mil persones mientres los sucesos de mayu de 1968.^[1] Más apocayá foi ocupada'l 10 de marzu de 2006 por estudiantes protestando contra la introducción de la Llei de Contratu del Primer Emplegu de Francia. Poco dempués de los cinco de la tarde esi día, unes doscientes persones ocuparon los recintos universitarios, y cientos más se xunieron a les protestes nel esterior. A los trés de la mañana la policía procedió, metanes dellos enfrentamientos, al desallugu de los ocupantes de los recintos.^[2]

Referencies

1. Knabb, Ken. «Los situacionistas en mayu de 1968». Consultáu'l 30 d'ochobre de 2007.
2. Guamán Hernández, Adoración. «Marzu na Sorbona». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-11. Consultáu'l Consultáu'l 25 de xunetu de 2007.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Sorbona.

• Páxina web oficial (en francés, inglés, italianu)

• El conteníu d'esti artículu incorpora material d'una entrada de la Enciclopedia Libre Universal, espublizada en castellán baxo la llicencia Creative Commons Compartir-Igual 3.0.

• Datos: Q214654
• Multimedia: La Sorbonne