Renta per cápita

La renta per cápita, PIB per cápita o ingresu per cápita ye un indicador macroeconómicu de productividá y desenvolvimientu económicu, usáu p'apurrir una visión respeuto al rendimientu de les condiciones económicu y social d'un país, esto en considerancia de la crecedera real y la fuercia llaboral. Xeneralmente tamién s'utiliza como indicador de bienestar social. Ye la rellación qu'hai ente'l PIB y la cantidá d'habitantes d'un país. Pa llogralo, hai qu'estremar el PIB d'un país ente la so población.^[1]

Renta como indicador de bienestar

Rellación ente la esperanza de vida y el PIB *per cápita* en 2009. Pa los países de renta bien baxa esiste una rellación creciente clara ente dambes variables. A partir de rentes medies la esperanza de vida camuda pocu cola renta.

Ye un indicador comúnmente usáu pa envalorar la riqueza económica d'un país. Numberoses evidencies amuesen que la renta per cápita ta positivamente correlacionada cola calidá de vida de los habitantes d'un país. Esto ye especialmente ciertu cuando la renta nun supera un ciertu estragal; sicasí, pa países de mayor renta la correlación ente calidá de vida y renta per cápita va perdiéndose.^[2] Esto ye, en países bien probes una medría del PIB polo xeneral supón un aumentu del bienestar xeneral de la población, especialmente si la distribución de la renta nun ye bien desigual. Sicasí, nos países de renta más alta esiste menos rellación ente los indicadores de salú, educación y prestu xeneral manifestada polos encuestaos y el PIB, d'ende que'l PIB tenga una utilidá llindada pa midir el bienestar de la población.

Crítiques al usu como indicador

Esisten diverses crítiques al usu d'esti indicador como midida del bienestar social o de la calidá de vida de los habitantes d'un país. Dalgunes d'estes crítiques son:

Ignora les desigualdaes de la renta. Asina, al estremar el total del PIB ente'l so númberu d'habitantes, lo que fai ye atribuyir el mesmu nivel de renta a toos, inorando les diferencies económiques ente los habitantes. Pa midir aproximao la distribución de la renta ente tolos individuos d'un país determináu esisten indicadores económicos alternativos como'l coeficiente de Gini o'l índiz de Atkinson.
Nun contabiliza externalidades negatives. Cuando los recursos naturales d'un país mengüen, peracábense descomanadamente rápido o se produz contaminación, apaecen factores que faen menguar el bienestar social que nun tán contabilizaos dientro del PIB.
Non tola producción amonta'l bienestar material. Ciertu tipu de gastos contabilizaos del PIB nun tienen por oxetu ser consumíos o aumentar les posibilidaes de producción, sinón que namái tienen por oxetu protexenos de posibles externalidades negatives. Tal ye'l casu de los gastos militares o en seguridá.

Esisten midíes alternatives de la Renta Nacional que contabilicen de dalguna manera los factores englobados nes crítiques 2 y 3, esti indicadores son: el índiz de bienestar económico sostenible (IBES) y el índiz de progresu real (IPR), tamién conocíu como índiz de progresu xenuinu (IPG).

Crítica de Kuznets

El primer críticu foi'l mesmu Simon Kuznets (1901-1985), creador del sistema unificáu de contabilidá nacional d'Estaos Xuníos, ya inventor del PIB.^[3]^[4]^[5] Kuznets foi bien críticu cola pretensión de midir el bienestar puramente sobre la base del ingresu per cápita deriváu del PIB. Nun discursu ante'l congresu d'Estaos Xuníos en 1934 alvertía que:

ye bien difícil deducir el bienestar d'una nación a partir de la so renta nacional (per cápita)^[6]

Simon Kuznets, 1934

Sicasí les sos alvertencies fueron inoraes y tanto economistes como políticos siguieron oldeando prosperidá y crecedera del PIB per cápita. Asina años más tarde na so declaración ante'l congresu amplió les sos crítiques cuando declaró:

Hai que tener en cuenta les diferencies ente cantidá y calidá de la crecedera, ente los sos costos y los sos beneficios y ente'l plazu curtiu y el llargu. [...] Los oxetivos de "más" crecedera tendríen d'especificar de qué y para qué^[7]

Simon Kuznets, 1962

Índices más apropiaos pa midir el bienestar

(IDH) y el PIB per cápita. Puede reparase qu'esiste una peralta correlación ente'l HDI y el llogaritmu del PIB per cápita.

Esisten índices o midíes alternatives de la Renta Nacional que contabilicen de dalguna manera los factores non englobados nel PIB y nel PIB per cápita.^[8]

Índices pa midir la distribución de la renta

Como s'indicó pa midir aproximao la distribución uniforme de la renta ente tolos individuos d'un país determináu creador Jhon malaver espinosa

= Índices pa midir el bienestar Dalgunu de los indicadores más aparentes pa midir el bienestar social d'un país

son:^[8]

Índiz de bienestar económico sostenible - (IBES) (basáu nes idees presentaes por W. Nordhaus y James Tobin nel so Measure of Economic Welfare, el términu foi acuñáu en 1989 por Herman Daly y John Cobb)
Índiz de progresu real - IPR o índiz de progresu xenuinu IPG, esti índiz ye como'l IBES pero con más variables^[9]
Índiz de desenvolvimientu humanu - (IDH) (Naciones Xuníes)
Índiz Forham de salú social - (IFSS) Mide 16 indicadores incluyida la tasa de mortalidá, l'abusu y la probeza infantil, el suicidiu, el consumu de drogues, abandonu escolar, ganancies medies, desemplegu, cobertoria sanitaria, probeza en vieyos, homicidios, vivienda y desigualdá social.^[10]^[8]^[11]
Índiz de bienestar económico - IBE. Considera l'índiz d'aforru de les families y l'acumuladura de capital tanxible, como'l valor de la vivienda, que mide la sensación de seguridá futura.^[8]^[12]

Índices de desenvolvimientu humanu y probeza

Amás del índiz de desenvolvimientu humanu (IDH), qu'ente los sos parámetros cunta cola Renta per cápita, esisten otros, indireutos, que son aquellos qu'indiquen el grau de probeza, subdesarrollu o privación.

Índiz de probeza multidimensional (IPM o MPI -Multidimensional Poverty Index-), dende 2010 suplanta a los índices de probeza humana (IPH y IPH-1/IPH-2)^[13]