S Santihansdoor het d Strooss uf Mülhuuse und s Elsass bewacht und isch zwüsche 1367 und 1375 baut worde am en Ort, wo s früehner scho en Aalag gha het, wie mä bi Usgrabige im Johr 1984 usegfunde het. Noch ere Zeichnig vom Matthäus Merian isch das aber nid e Door gsi, sondern en Art Halle mit Giibeldach und eme Rundboogeiigang. Dr Name vom Santihansdoor wird in dr Wachornig vo 1374 erwähnt.[1]
S Usgseh
Dr Durm het en öbbe quadratische Grundriss, isch 25 Meter hooch und het anderthalb Meter dicki Muure. Dr Vorbau nördlig drvo isch rächteggig.[2]
D Fänster uf dr Stadtsite si wohrschiinlig zwüsche 1431 und 1448 uusebroche worde, wo mä d Stadtmuure umbaut het. 1482 het d Stadt s Door mit Moolereie lo schmücke. Zum dr Durm nid zum ene aaziehende Ziil für findligi Kanone z mache, het mä s Dach zum e Pyramidedach umbaut, 1582 isch s mit eme Pultdach mit Zinnechranz ersetzt worde. In däm Johr het mä au e Rammpfahlaalag iibaut. S Vorwärk, wo mä kennt, isch in einere Linie mit dr Muure und stoht nid vor, wie mä s von ere Verdeidigungsaalag wurd erwarte. Vom sim erste Stock het mä s Fallgatter bedient. 1669-70 het mä uf dr Stadtsite e Terrasse baut, wo d Muure lings und rächts vom Door mitenander verbunde het. Am Nordwestegge vom Vorwärk het mä e chliine Erker mit Schiessscharte aabaut, wo mit groteske Fratze verziert gsi isch. Das isch 1921 renoviert worde.[1]
