哈薩克字母
哈薩克字母 （哈薩克語 ：Qazaq älıpbiı , Қазақ әліпбиі , قازاق ءالىپبيى ；英語：Kazakh alphabets ），是書寫哈薩克語 的文字。哈薩克族 在古代使用已滅絕的突厥字母 ，現在使用拉丁字母 、西里爾字母 和阿拉伯字母 其中一種。
以下為哈薩克目前通行西里爾字母、拉丁字母及阿拉伯字母等文字系统的對照表。
西里尔字母
拉丁字母
盲文 阿拉伯字母
IPA [ 1] [ 2]
2021
2018
2017
QazAqparat
Kazak Grammar
哈萨克新文字
字母
名称
А а
A a
A a
A a
A a
A a
A a
⠁ ا Alif
/ɑ/
Ә ә
Ä ä
Á á
Aʼ aʼ
Ä ä
Ä ä
Ә ә
⠜ ٵ Hamza + Alif
/æ/
Б б
B b
B b
B b
B b
B b
B b
⠃ ب Ba
/b/
В в
V v
V v
V v
V v
V v
V v
⠺ ۆ Waw with V
/v/
Г г
G g
G g
G g
G g
G g
G g
⠛ گ Gaf
/ɡ/
Ғ ғ
Ğ ğ
Ǵ ǵ
Gʼ gʼ
Ğ ğ
G g (G的同位異音 )
Ƣ ƣ ⠻ ع Ghain
/ʁ/
Д д
D d
D d
D d
D d
D d
D d
⠙ د Dal
/d/
Е е
E e
E e
E e
E e
E e
Ê ê ⠑ ە Ha
/jɪ/
Ё ё
İo io
Io ıo
Yo yo
–
-
⠡ يو Ya + Waw
/jo/
Ж ж
J j
J j
J j
J j
J j
J j
⠚ ج Jeem
/ʑ/
З з
Z z
Z z
Z z
Z z
Z z
Z z
⠵ ز Za
/z/
И и
İ i
I ı
Iʼ iʼ
Ï ï
Iy / iy
-
⠊ ٸ Hamza + Ya
/ɪj/ , /əj/
Й й
İ i
I ı
Iʼ iʼ
Y y
Y
Y y
⠯ ي Ya
/j/
К к
K k
K k
K k
K k
K k
K k
⠅ ك Kaf
/k/
Қ қ
Q q
Q q
Q q
Q q
K k (K的同位异音)
Ⱪ ⱪ
⠹ ق Qaf
/q/
Л л
L l
L l
L l
L l
L l
L l
⠇ ل Lam
/l/
М м
M m
M m
M m
M m
M m
M m
⠍ م Meem
/m/
Н н
N n
N n
N n
N n
N n
N n
⠝ ن Noon
/n/
Ң ң
Ñ ñ
Ń ń
Nʼ nʼ
Ñ ñ
Ń ń
Ng ng
⠩ ڭ Ng
/ŋ/
О о
O o
O o
O o
O o
O o
O o
⠕ و Waw
/wʊ/
Ө ө
Ö ö
Ó ó
Oʼ oʼ
Ö ö
Ö ö
Ө ө
⠣ ٶ Hamza + Waw
/wʏ/
П п
P p
P p
P p
P p
P p
P p
⠏ پ Pa
/p/
Р р
R r
R r
R r
R r
R r
R r
⠗ ر Ra
/ɾ/
С с
S s
S s
S s
S s
S s
S s
⠎ س Seen
/s/
Т т
T t
T t
T t
T t
T t
T t
⠞ ت Ta
/t/
У у
U u
Ý ý
Yʼ yʼ
W w
W w
W w
⠥ ۋ Waw with 3 dots
/w/, /ʊw/, /ʏw/
Ұ ұ
Ū ū
U u
U u
U u
U u
U u
⠌ ۇ Waw with damma
/ʊ/
Ү ү
Ü ü
Ú ú
Uʼ uʼ
Ü ü
Ü ü
Ü ü
⠬ ٷ Hamza + Waw with damma
/ʏ/
Ф ф
F f
F f
F f
F f
F f
F f
⠋ ف Fa
/f/
Х х
H h
H h
H h
X x
H h
H h
⠓ ح Ḥa
/q/ , /χ/
Һ һ
H h
H h
H h
H h
–
Ⱨ ⱨ
⠧ ھ Initial Ha
/h/
Ц ц
Ts ts
C c
–
-
⠉ تس Ta + Seen
/ts/
Ч ч
Ch ch
Cʼ cʼ
Ç ç
Ć ć (在需要时)
Q q
⠟ چ Cheem/Che
/tɕ/
Ш ш
Ş ş
Sh sh
Sʼ sʼ
Ş ş
C c
X x
⠱ ش Sheen
/ɕ/
Щ щ
Şş şş
C c (C的同位异音)
-
⠭ شش Sheen + Sheen
/ɕtɕ/
Ъ ъ
(ʺ)
–
-
⠷ --
--
--
Ы ы
Y y
Y y
Y y
I ı
I ı
E e
⠮ ى Alif maqṣūrah
/ə/
І і
I ı
İ i
I i
İ i
İ i
I i
⠽ ٸ Hamza + Alif maqṣūrah
/ɪ/
Ь ь
(ʹ)
–
-
⠾ --
--
--
Э э
É é
–
-
⠪ ە Ha
/ɛ/
Ю ю
İu iu
Iý ıý
Yw yw
Yuw/yüw/yıw/yiw
Yw
⠳ يۋ Ya + Waw with 3 dots
/jʉw/, /jʊw/
Я я
İa ia
Ia ıa
Ya ya
Ya/ye/yä
Ya
⠫ يا Ya + Alif
/jɑ, jæ/
哈萨克语拉丁字母与阿拉伯字母（1924年） 哈薩克西里爾字母字母鍵盤
哈萨克语 拉丁字母（哈薩克斯坦官方 2021年4月）
A a
Ä ä
B b
D d
E e
F f
G g
Ğ ğ
H h
I ı
İ i
J j
K k
L l
M m
N n
Ñ ñ
O o
Ö ö
P p
Q q
R r
S s
Ş ş
T t
U u
Ū ū
Ü ü
V v
Y y
Z z
西里爾字母：西里爾字母是哈薩克斯坦 和蒙古國 巴彦乌列盖省 的官方文字，也是俄羅斯、吉爾吉斯斯坦 、烏茲別克斯坦 和土庫曼斯坦 哈薩克族使用的文字，是蘇聯在1940年代引進使用。但是哈萨克斯坦政府于2017年10月27日决定开始改用拉丁字母，至2025年完成转换。
阿拉伯字母：阿拉伯字母是新疆 伊犁哈薩克自治州 和阿勒泰地區 哈薩克族官方文字，也是在伊朗 和阿富汗 哈薩克族使用的文字。
拉丁字母：哈薩克語拉丁字母是基於土耳其語字母，多使用於生活在土耳其的哈薩克族，也使用於生活在歐美地區的哈薩克族，這種文字在1927-40年使用於中亞突厥語共和國。2017年10月纳扎尔巴耶夫 颁布总统令（2017年總統令第569號）规定开始改用拉丁字母，至2025年完成转换。2018年2月对拉丁字母方案进行了修改（2018年第637号总统令），为现行拉丁字母方案。
世界人權宣言 第一章:[ 3]
哈薩克西里爾文字
哈薩克阿拉伯文字
英語
Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен құқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.
بارلىق ادامدار تۋمىسىنان ازات جانە قادىر-قاسيەتى مەن كۇقىقتارى تەڭ بولىپ دۇنيەگە كەلەدى. ادامدارعا اقىل-پاراسات، ار-وجدان بەرىلگەن، سوندىقتان ولار ٴبىر-بىرىمەن تۋىستىق، باۋىرمالدىق قارىم-قاتىناس جاساۋلارى ٴتيىس.
All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.
哈薩克字母拉丁文字
哈薩克字母拉丁文字哈薩克國際通訊社 、哈薩克語維基百科 ，以及一些語言學家的版本)
Barlyq adamdar týmysynan azat jáne qadir-qasıeti men quqyqtary teń bolyp dúnıege keledi. Adamdarǵa aqyl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondyqtan olar bir-birimen týystyq, baýyrmaldyq qarym-qatynas jasaýlary tıis.
Barlıq adamdar twmısınan azat jäne qadir-qasïyeti men quqıqtarı teñ bolıp dünïyege keledi. Adamdarğa aqıl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondıqtan olar bir-birimen twıstıq, bawırmaldıq qarım-qatınas jasawları tïis.
哈薩克亞尼亞利夫文字
哈薩克亞尼亞利夫文字
哈薩克新文字
Barlьq adamdar tьvmьsьnan azat çəne qadir-qasijeti men quqьqtarь teꞑ bolьp dynijege keledi. Adamdarƣa aqьl-parasat, ar-oçdan berilgen, sondьqtan olar bir-birimen tьvьstьq, bavьrmaldьq qarьm-qatьnas çasavlarь tijis.
Barlьq adamdar tumьsьnan azat çəne qadjr-qasietj men qūqьqtarь teꞑ bolьp dyniege keledj. Adamdarƣa aqьl-parasat, ar-oçdan berjlgen, sondьqtan olar bjr-bjrjmen tuьstьq, bauьrmaldьq qarьm-qatьnas çasaularь tijs.
Barleⱪ adamdar tewmesenan azat jənê ⱪadir-ⱪasiyêti mên ⱪuⱪeⱪtare têng bolep düniyêgê kêlêdi. Adamdarƣa aⱪel-parasat, ar-ojdan bêrilgên, sondeⱪtan olar bir-birimên tewesteⱪ, bawermaldeⱪ ⱪarem-ⱪatenas jasawlare tiyis.
哈薩克拉丁文字(2021)
哈薩克IPA
Barlyq adamdar tumysynan azat jäne qadır-qasietı men qūqyqtary teñ bolyp düniege keledı. Adamdarğa aqyl-parasat, ar-ojdan berılgen, sondyqtan olar bır-bırımen tuystyq, bauyrmaldyq qarym-qatynas jasaulary tiıs.
[bɑrˈɫəq ɑdɑmˈdɑr tʰʊwməsəˈnɑn ɑˈzɑt ʒæˈɲe qɑˈdɘr qɑsɘjeˈtɘ mʲeɴ qʊqəqtɑˈrə tʲem boˈɫəp dʉnɘjeˈɟe cʰeʎeˈdɘ ‖ ɑdɑmdɑrˈʁɑ‿qəɫ pɑrɑˈsɑt ɑr‿wʊʒˈdɑm bʲerɘʎˈɟen | sondəqˈtɑn wʊˈɫɑr bɘr bɘrɘˈmʲen tʰʊwəsˈtəq | bɑwərmɑɫˈdəq qɑˈrəm qɑtəˈnɑs ʒɑsɑwɫɑˈrə tʰɘˈjɘs ‖]
^ Vajda, Edward, Kazakh phonology, Kaplan, E.; Whisenhunt, D. (编), Essays presented in honor of Henry Schwarz, Washington: Western Washington: 603–650, 1994 ^ McCollum, Adam, Labial harmonic shift in Kazakh: mapping the pathways and motivations for decay, Proceedings of the Forty-first Annual Meeting of the Berkeley Lingusitics Society 41 , Berkeley:: Berkeley Linguistics Society: 329–351, 2015 ^ Universal Declaration of Human Rights Kazakh –通过Wikisource .
Minglang Zhou (2003). Multilingualism in China: the politics of writing reforms for minority languages, 1949-2002. Volume 89 of Contributions to the sociology of language (illustrated ed.). Published Walter de Gruyter. p. 149. ISBN 3-11-017896-6 . Retrieved 2011-01-01.
template:Kazakhstan topics
.JPG)
