Điều kiện (lập trình máy tính)

Trong khoa học máy tính, các câu lệnh điều kiện (conditional statement), biểu thức điều kiện (conditional expression) và cấu trúc điều kiện (conditional construct) là các tính năng của ngôn ngữ lập trình, thực hiện các tính toán hoặc hành động khác nhau tùy thuộc vào điều kiện boolean do lập trình viên đưa ra được đánh giá là đúng hay sai. Ngoài trường hợp xác định nhánh (branch predication), điều này luôn đạt được bằng cách thay đổi có chọn lọc luồng điều khiển dựa trên một số điều kiện.

Trong các ngôn ngữ lập trình mệnh lệnh, thuật ngữ " câu lệnh điều kiện" (conditional statement) thường được sử dụng, trong khi đó trong lập trình chức năng, thuật ngữ " biểu thức điều kiện" hoặc "cấu trúc điều kiện" được ưa thích hơn, bởi vì các thuật ngữ này đều có ý nghĩa riêng biệt.

If–then(–else)

Cấu trúc if–then xây dựng (đôi khi được gọi là if–then–else) phổ biến trên nhiều ngôn ngữ lập trình. Mặc dù cú pháp thay đổi từ ngôn ngữ sang ngôn ngữ, cấu trúc cơ bản (ở dạng mã giả) trông như thế này:

If (boolean condition) Then
    (consequent)
Else
    (alternative)
End If

Tham khảo chéo hệ thống lựa chọn

Bảng này đề cập đến đặc tả ngôn ngữ gần đây nhất của mỗi ngôn ngữ. Đối với các ngôn ngữ không có thông số kỹ thuật, việc triển khai chính thức mới nhất được đề cập đến.

Ngôn ngữ lập trình	Structured if			switch–select–case	Arithmetic if	Pattern matching^[A]
Ngôn ngữ lập trình	then	else	else–if	switch–select–case	Arithmetic if	Pattern matching^[A]
Ada	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Bash shell	Có	Có	Có	Có	Không	Có
C, C++	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Fall-through	Không	Không
C#	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Có	Không	Không
COBOL	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Có	Không	Không
Eiffel	Có	Có	Có	Yes	Không	Không
F#	Có	Có	Có	Không cần thiết^[C]	Không	Có
Fortran 90	Có	Có	Có	Có	Có^[F]	Không
Go	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Có	Không	Không
Haskell	Có	Cần thiết	Không cần thiết^[B]	Bản mẫu:Yes-no^[C]	Không	Có
Java	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Fall-through^[1]	Không	Không
ECMAScript (JavaScript)	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Fall-through^[2]	Không	Không
Mathematica	Có	Có	Có	Có	Không	Có
Oberon	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Perl	Có	Có	Có	Có	Không	Không
PHP	Có	Có	Có	Fall-through	Không	Không
Pascal, Object Pascal (Delphi)	Có	Có	Không cần thiết	Có	Không	Không
Python	Có	Có	Có	Không	Không	Không
QuickBASIC	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Ruby	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Rust	Có	Có	Có	Không cần thiết	Không	Có
Scala	Có	Có	Không cần thiết^[B]	Fall-through^{[cần dẫn nguồn]}	Không	Có
SQL	Có^[S]	Có	Có	Có^[S]	Không	Không
Swift	Có	Có	Có	Có	Không	Có
Visual Basic, classic	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Visual Basic.NET	Có	Có	Có	Có	Không	Không
Windows PowerShell	Có	Có	Có	Fall-through	Không	Không

^{^} This refers to pattern matching as a distinct conditional construct in the programming language – as opposed to mere string pattern matching support, such as regular expression support.
¹ ² ³ ⁴ ⁵ The often-encountered else if in the C family of languages, and in COBOL and Haskell, is not a language feature but a set of nested and independent if then else statements combined with a particular source code layout. However, this also means that a distinct else–if construct is not really needed in these languages.
¹ ² In Haskell and F#, a separate constant choice construct is unneeded, because the same task can be done with pattern matching.
^{^} In a Ruby case construct, regular expression matching is among the conditional flow-control alternatives available. For an example, see this Stack Overflow question.
¹ ² SQL has two similar constructs that fulfill both roles, both introduced in SQL-92. A "searched CASE" expression CASE WHEN cond1 THEN expr1 WHEN cond2 THEN expr2 [...] ELSE exprDflt END works like if ... else if ... else, whereas a "simple CASE" expression: CASE expr WHEN val1 THEN expr1 [...] ELSE exprDflt END works like a switch statement. For details and examples see Case (SQL).
^{^} Arithmetic if is obsolescent in Fortran 90.