FAI(Ford-A Izhorskiy) là một phiên bản xe bọc thép được Liên Xô phát triển để thay thế cho xe bọc thép D-8. Chúng được sử dụng từ những năm 1930 đến đầu những năm 1940.
Đặc điểm kĩ thuật
FAI được chế tạo dựa trên khung gầm của xe ô tô GAZ A, một bản sao Liên Xô được Công ty Ford A Hoa Kỳ cấp phép. Khung gầm này là điểm yếu chính của FAI. Hầu hết khung gầm ô tô thương mại không đủ mạnh để chở theo một lớp giáp hoặc vũ khí có hỏa lực mạnh trên chiến trường. Người Đức đã giải quyết vấn đề đặc biệt này bằng cách phát triển khung gầm ô tô sử dụng cho cả hai mục đích dân sự và quân sự và đã thành công trong ít nhất một dòng xe bọc thép của Đức thời kỳ này. Tuy nhiên, những chiếc xe bọc thép dựa trên khung gầm xe thương mại đều được bọc thép mỏng và được trang bị nhẹ. FAI là một ví dụ điển hình của loại xe này với một chiếc Súng máy DT 7,62 mm trong tháp pháo quay vòng. Lớp giáp này đủ để chống đỡ hầu hết các mảnh đạn pháo và hỏa lực vũ khí cá nhân, nhưng không thể chống lại bất kỳ loại hỏa lực pháo hoặc súng máy hạng nặng nào. Chúng cũng rất dễ bị hư hại bởi mìn.
FAI được chế tạo với số lượng tương đối nhỏ trước khi được thay thế bằng loại BA-20 tương tự. BA-20 đời đầu có tháp pháo hai mặt thẳng đứng giống như FAI. FAI đã được sử dụng trong những ngày đầu chiến đấu ở Mặt trận phía Đông trong Thế chiến thứ hai.
Dòng FAI và BA-20 có một số tính năng tiên tiến. Chúng được thiết kế hoàn toàn bằng công nghệ hàn (trong thời đại mà rất ít xe bọc thép được hàn). Ngoài ra, chúng còn có những chiếc lốp chứa đầy nút bần để có thể duy trì khả năng di chuyển ngay cả khi lốp bị thủng.
FAI và BA-20 thường bị nhầm lẫn với nhau. Đặc điểm nhận dạng chính của FAI là hai lớp vỏ bọc thép hình vòm trên các ghế của lái xe và phụ lái. Thay vào đó, BA-20 có mái bằng bọc thép ở khu vực này.
Biến thể
FAI (ФАИ, «Форд-А, Ижорский») - FAI được chế tạo dựa trên khung gầm của xe GAZ A, một bản sao được cấp phép của hãng Ford A Hoa Kỳ với bình xăng 40 lít[1]
FAI-M (ФАИ-М, «ФАИ-Модернизированный») - Biến thể cải tiến, kể từ năm 1938. FAI-M được chuyển đổi từ khung gầm của xe GAZ-M1 mới hơn với bình xăng 60 L sử dụng thân trên dự phòng.[1]
FAI-zhd (ФАИ-жд, «ФАИ-железнодорожный») - (Năm 1936) Biến thể đường sắt bằng bánh xe thép (chỉ có 9 chiếc được chế tạo).[1]
GAZ-TK (ГАЗ-ТК, «ГАЗ-Трёхосный, Курчевского») - Xe bọc thép được chế tạo trên khung gầm của GAZ-AAA và được trang bị radio 71-ТК. Chỉ có một nguyên mẫu được thực hiện vào năm 1934 - 1935.[1][2]
Năm 1934, 22 chiếc được chuyển đến Mông Cổ, và vào năm 1936 là 15 chiếc khác. Một chiếc FAI đã bị mất vào ngày 31 tháng 3 năm 1936 trong trận chiến với quân Nhật-Mãn ở biên giới trong một cuộc đụng độ biên giới. Vào tháng 7 năm 1941, 1 chiếc được đưa vào biên chế 5 chiếc thuộc sư đoàn kỵ binh 7, 11 chiếc thuộc sư đoàn kỵ binh 8, và 13 chiếc trong lữ đoàn thiết giáp.
Nằm trong tiểu đoàn xe bọc thép biệt động số 5 từ năm 1936, có 9 xe bọc thép trinh sát biến thể xe lửa.
^ abcdefghijklmnopqrstМаксим В. Коломиец. Броня на колёсах. История советского бронеавтомобиля 1925–1945 гг. М.: "Яуза", ООО "Стратегия КМ", "Эксмо", 2007. ISBN978-5-699-21870-7
^инженер Е. Прочко. Бронированные разведчики // журнал "Техника молодежи", № 3, 1983. стр.28-29
^Рыбалкин, Ю. (2000), Операция "Х": Советская помощь республиканской Испании (1936–1939) [Operation "X": Soviet aid to Republican Spain (1936-1939)] (bằng tiếng Nga), tr. 43–45
^“VEHÍCULOS BLINDADOS” [Armored vehicles]. Fuerzas Armadas de la República (bằng tiếng Tây Ban Nha).
^Oswald, Werner (2003), Полный каталог военных автомобилей и танков Германии, 1900–1982гг. [Full catalog of military vehicles and tanks of Germany, 1900-1982] (bằng tiếng Nga), ACT/Астрель, tr. 335, ISBN978-5-271-04875-3
Tài liệu tham khảo
М. В. Коломиец. Лёгкие бронеавтомобили Красной Армии довоенной постройки ("Фронтовая иллюстрация" № 2 2007). – М.: ООО "Стратегия КМ", 2007.