Nghệ sĩ ưu tú là danh hiệu do nhà nước trao tặng cho nghệ sĩ có nhiều đóng góp và cống hiến cho nghệ thuật. Danh hiệu này phổ biến ở Liên Xô, Đông Âu, hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa trước kia và hiện nay vẫn còn được trao tặng tại Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Việt Nam. Danh hiệu này thấp hơn danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.
Theo quy định tại Điều 64 Luật Thi đua, Khen thưởng 2003[1] thì điều kiện để trở thành Nghệ sĩ ưu tú tại Việt Nam là:
Tương tự như danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú là các danh hiệu như Nhà giáo Ưu tú, Thầy thuốc ưu tú,...
Những hình thức tương tự dùng để vinh danh người nghệ sĩ: